સમગ્ર અરધી સદીની વાચનયાત્રા/પ્રકીર્ણ/કવિ અને કવિતા: Difference between revisions

no edit summary
No edit summary
No edit summary
Line 1: Line 1:
<poem>
<poem>
{{center|સર્વમનુષ્યોનાઅંતરમાંઈશ્વરેજેબધાંસત્યઅનેસૌંદર્યમૂકેલાંછે, તેનુંસતતદર્શનકવિતાઆપણનેકરાવતીરહેછે.}}
 
{{Right|જેઈમ્સલોવેલ}}
સર્વ મનુષ્યોના અંતરમાં ઈશ્વરે જે બધાં સત્ય અને સૌંદર્ય મૂકેલાં છે, તેનું સતત દર્શન કવિતા આપણને કરાવતી રહે છે.
{{center|*}}
{{Right|જેઈમ્સ લોવેલ}}
{{center|થોડાકજશબ્દોમાંકેટલીપ્રચંડશક્તિરહેલીછેતેકવિતાઆપણનેસમજાવેછે, અનેવાચાળતાનેઅંકુશમાંરાખેછે.}}
 
{{Right|રાલ્ફએમર્સન}}
<center>*</center>
{{center|*}}
થોડાક જ શબ્દોમાં કેટલી પ્રચંડ શક્તિ રહેલી છે તે કવિતા આપણને સમજાવે છે, અને વાચાળતાને અંકુશમાં રાખે છે.
{{center|પ્રેમમાંપડેછેત્યારેદરેકમાણસકવિહોયછે.}}
{{Right|રાલ્ફ એમર્સન}}
 
<center>*</center>
પ્રેમમાં પડે છે ત્યારે દરેક માણસ કવિ હોય છે.
{{Right|પ્લેટો}}
{{Right|પ્લેટો}}
{{center|*}}
 
{{center|કવિતાએટલેજીવનમાંજેકાંઈસ્મરણમાંરાખવાજેવુંછેતેબધું.}}
<center>*</center>
{{Right|વિલિયમહેઝલીટ}}
કવિતા એટલે જીવનમાં જે કાંઈ સ્મરણમાં રાખવા જેવું છે તે બધું.
{{center|*}}
{{Right|વિલિયમ હેઝલીટ}}
{{center|મારીઆસપાસજેકાંઈછેતેનીઅંદરસારપઅનેસૌંદર્યનીખોજકરવાનીપ્રકૃતિકવિતાએમનેઆપીછે.}}
 
{{Right|સેમ્યુઅલકોલરિજ}}
<center>*</center>
{{center|*}}
મારી આસપાસ જે કાંઈ છે તેની અંદર સારપ અને સૌંદર્યની ખોજ કરવાની પ્રકૃતિ કવિતાએ મને આપી છે.
{{center|જેનામગજનોએકાદપણસ્ક્રૂઢીલોનહોયતેવોકોઈપણમાણસકદાચકવિનબનીશકેકેકવિતાનેમાણીપણનશકે.}}
{{Right|સેમ્યુઅલ કોલરિજ}}
{{Right|ટોમસમેકોલે}}
 
{{center|*}}
<center>*</center>
{{center|કવિતાનીકાયામાંહાડપિંજરકલ્પનાનુંહોયછે, એમાંલોહીલાગણીઓનુંવહેછે, અનેશબ્દોનીનાજુક, મજબૂતચામડીવડેઆખુંમાળખુંબંધાયુંહોયછે.}}
જેના મગજનો એકાદ પણ સ્ક્રૂ ઢીલો ન હોય તેવો કોઈ પણ માણસ કદાચ કવિ ન બની શકે કે કવિતાને માણી પણ ન શકે.
{{Right|પોલએંગલ}}
{{Right|ટોમસ મેકોલે}}
{{center|*}}
 
{{center|કવિએટલે, પહેલાંપ્રથમતો, એવોમનુષ્ય}}
<center>*</center>
{{center|જેભાષાનીસાથેમહોબ્બતમાંચકચૂરહોય.}}
કવિતાની કાયામાં હાડપિંજર કલ્પનાનું હોય છે, એમાં લોહી લાગણીઓનું વહે છે, અને શબ્દોની નાજુક, મજબૂત ચામડી વડે આખું માળખું બંધાયું હોય છે.
{{Right|વિસ્ટાનઓડન}}
{{Right|પોલ એંગલ}}
{{center|*}}
 
{{center|સૃષ્ટિનુંજેસૌંદર્યઢંકાયેલુંપડ્યુંછે, તેનીઉપરથીકવિપરદોઉઠાવેછેઅનેપરિચિતવસ્તુઓપણજાણેકેઅપરિચિતહોયતેવીમોહકબનાવેછે.}}
<center>*</center>
{{Right|પર્સીશેલી}}
કવિ એટલે, પહેલાં પ્રથમ તો, એવો મનુષ્ય
{{center|*}}
જે ભાષાની સાથે મહોબ્બતમાં ચકચૂર હોય.
{{center|કવિતોદરેકઝાડપરથીફળએકત્રકરેછે-}}
{{Right|વિસ્ટાન ઓડન}}
{{center|હા, કાંટામાંથીદ્રાક્ષઅનેઝાંખરાંમાંથીઅંજીર.}}
 
{{Right|વિલિયમવોટસન}}
<center>*</center>
{{center|*}}
સૃષ્ટિનું જે સૌંદર્ય ઢંકાયેલું પડ્યું છે, તેની ઉપરથી કવિ પરદો ઉઠાવે છે અને પરિચિત વસ્તુઓ પણ જાણે કે અપરિચિત હોય તેવી મોહક બનાવે છે.
{{center|સાચોકવિકાવ્યમયબનવાનીકોશિશકરતોનથી :}}
{{Right|પર્સી શેલી}}
{{center|બાગબાનપોતાનાંગુલાબઉપરઅત્તરછાંટતોનથી.}}
 
{{Right|ઝાંકોક્તો}}
<center>*</center>
{{center|*}}
કવિ તો દરેક ઝાડ પરથી ફળ એકત્ર કરે છે-
{{center|એકવૃક્ષનીતોલેઆવેએવુંકાવ્યતોહુંકદીજોવાપામીશનહીં.}}
હા, કાંટામાંથી દ્રાક્ષ અને ઝાંખરાંમાંથી અંજીર.
{{Right|જોય્સકિલ્મર}}
{{Right|વિલિયમ વોટસન}}
{{center|*}}
 
{{center|ગદ્ય : શબ્દોનીશ્રેષ્ઠગોઠવણી;}}
<center>*</center>
{{center|પદ્ય : શ્રેષ્ઠશબ્દોનીશ્રેષ્ઠગોઠવણી.}}
સાચો કવિ કાવ્યમય બનવાની કોશિશ કરતો નથી :
{{Right|સેમ્યુઅલકોલરીજ}}
બાગબાન પોતાનાં ગુલાબ ઉપર અત્તર છાંટતો નથી.
{{center|*}}
{{Right|ઝાં કોક્તો}}
{{center|કવિઓ : માનવજાતનાપ્રથમશિક્ષકો.}}
 
<center>*</center>
એક વૃક્ષની તોલે આવે એવું કાવ્ય તો હું કદી જોવા પામીશ નહીં.
{{જોય્સ કિલ્મર}}
 
<center>*</center>
ગદ્ય : શબ્દોની શ્રેષ્ઠ ગોઠવણી;
પદ્ય : શ્રેષ્ઠ શબ્દોની શ્રેષ્ઠ ગોઠવણી.
{{Right|સેમ્યુઅલ કોલરીજ}}
 
<center>*</center>
કવિઓ : માનવજાતના પ્રથમ શિક્ષકો.
{{Right|હોરેસ}}
{{Right|હોરેસ}}
{{center|*}}
 
{{center|મહાનકવિબનવાનીઆકાંક્ષાજેનેછે,}}
<center>*</center>
{{center|તેણેપ્રથમતોનાનાબાળકબનવાનુંછે.}}
મહાન કવિ બનવાની આકાંક્ષા જેને છે,
{{Right|ટોમસમેકોલે}}
તેણે પ્રથમ તો નાના બાળક બનવાનું છે.
{{center|*}}
{{Right|ટોમસ મેકોલે}}
{{center|કવિતાનોઘાટઘડાયછેધીમેધીમે, ધીરજથીએકએકકડીનેપરસેવા, રુધિરનેઆંસુથીસાંકળીને.}}
 
{{Right|આલફ્રેડડગ્લસ}}
<center>*</center>
{{center|*}}
કવિતાનો ઘાટ ઘડાય છે ધીમે ધીમે, ધીરજથી એક એક કડીને પરસેવા, રુધિર ને આંસુથી સાંકળીને.
{{center|કવિતાલખવામાંજેટલુંગૌરવછે,}}
{{Right|આલફ્રેડ ડગ્લસ}}
{{center|એટલુંજગૌરવખેતરખેડવામાંપણરહેલુંછે.}}
 
{{Right|બુકરટી. વોશીંગ્ટન}}
<center>*</center>
{{center|*}}
કવિતા લખવામાં જેટલું ગૌરવ છે,
{{center|પોતેજેબધાંમહાનસત્યોઉચ્ચારેછે,}}
એટલું જ ગૌરવ ખેતર ખેડવામાં પણ રહેલું છે.
{{center|તેકવિઓપોતેપણસમજતાહોતાનથી.}}
{{Right|બુકર ટી. વોશીંગ્ટન}}
 
<center>*</center>
પોતે જે બધાં મહાન સત્યો ઉચ્ચારે છે,
તે કવિઓ પોતે પણ સમજતા હોતા નથી.
{{Right|પ્લેટો}}
{{Right|પ્લેટો}}
{{center|*}}
{{center|દરેકમાનવીનાઅંતરમાંક્યાંકકવિતાનુંઝરણવહેતુંહોયછે.}}
{{Right|ટોમસકારલાઈલ}}
{{center|*}}
{{center|કવિતાએમનુષ્યજાતિનીમાતૃભાષાછે.}}
{{Right|જોહાનહેમન}}
{{center|*}}
{{center|સાચીકવિતાઆપણનેસમજાયતેપહેલાંજપોતાનીવાતકહીજાણેછે.}}
{{Right|ટોમસએલિયટ}}
{{center|*}}
{{center|કવિતામોજાંનાંફીણજેટલીતાજીઅનેખડકજેટલીજૂનીહોવીજોઈએ.}}
{{Right|રાલ્ફએમર્સન}}
{{center|*}}
{{center|મનેજેકંઈલાધ્યાંરતનઅહીંસંસારજલનાં, લઈઆવ્યોતારેચરણ, કવિતે! સર્વધરવા}}
{{Right|સુરેશદલાલ}}
{{center|*}}
{{center|શિશુઓનુંહાસ્ય : મારીકવિતાનોશુભછંદ… કન્યાઓનીઆશા : મારીકવિતાનીનસોનુંરુધિર.}}


{{Right|ઉમાશંકરજોશી}}
<center>*</center>
{{center|*}}
દરેક માનવીના અંતરમાં ક્યાંક કવિતાનું ઝરણ વહેતું હોય છે.
{{center|છાપખાનાનીશોધથઈત્યારબાદકવિતાઆખાસમૂહનોઆનંદમટીગઈછેઅનેથોડાકલોકોનુંમનોરંજનબનીગઈછે.}}
{{Right|ટોમસ કારલાઈલ}}
 
<center>*</center>
કવિતા એ મનુષ્યજાતિની માતૃભાષા છે.
{{Right|જોહાન હેમન}}
 
<center>*</center>
સાચી કવિતા આપણને સમજાય તે પહેલાં જ પોતાની વાત કહી જાણે છે.
{{Right|ટોમસ એલિયટ}}
 
<center>*</center>
કવિતા મોજાંનાં ફીણ જેટલી તાજી અને ખડક જેટલી જૂની હોવી જોઈએ.
{{Right|રાલ્ફ એમર્સન}}
 
<center>*</center>
મને જે કંઈ લાધ્યાં રતન અહીં સંસારજલનાં, લઈ આવ્યો તારે ચરણ, કવિતે! સર્વ ધરવા
{{Right|સુરેશ દલાલ}}


{{Right|જોનમેઈઝફીલ્ડ}}
<center>*</center>
શિશુઓનું હાસ્ય : મારી કવિતાનો શુભ છંદ… કન્યાઓની આશા : મારી કવિતાની નસોનું રુધિર.
{{Right|ઉમાશંકર જોશી}}


<center>*</center>
છાપખાનાની શોધ થઈ ત્યાર બાદ કવિતા આખા સમૂહનો આનંદ મટી ગઈ છે અને થોડાક લોકોનું મનોરંજન બની ગઈ છે.
{{Right|જોન મેઈઝફીલ્ડ}}
</poem>
</poem>
26,604

edits