|
|
| Line 106: |
Line 106: |
|
| |
|
|
| |
|
| <center><big>'''રાગિણી'''</big></center>
| |
| <br>
| |
| <center>'''૧ લલિત'''</center>
| |
|
| |
|
| <poem>
| |
| રે ધન્ય, આ નયન ધન્ય તને લહીને !
| |
| તું ઓસને સલિલ નિર્મલ કંજલક્ષ્મી,
| |
| તું ભાસ્વતી ગગનની અરુણા યશસ્વી,
| |
| મારે નિકેતન તને લહી ધન્ય, ધન્ય !
| |
|
| |
|
| તારા પ્રસન્ન ઉરનો ટહુકંત છંદ
| |
| ઝીલી રહેલ દ્રુમકોકિલ, દિગદિગંતે
| |
| એની કશી ધ્વનિત જાગ્રતિ !- ફૂલગંધે
| |
| પોઢેલ વાયુ અવ તો લહરે રમંત !
| |
|
| |
|
| તેં એવું અંજન કશું નયને ધર્યું કે
| |
| જે ન્યાળુ તે સકલ સુંદર વ્હાલસોયું !
| |
| ને પ્રાણનેય પણ સ્પંદન ! તાલપ્રોયું
| |
| અસ્તિત્વ મારું લહું નૃત્યતણા હિલોળે !
| |
|
| |
|
| તારા મૃણાલવદને ઝૂક્યું વ્યોમ નીલ
| |
| સંમોહને, લલિત હે ! અનુરાગશીલ.
| |
| </poem>
| |
|
| |
|
| <center>'''૨ તોડી'''</center>
| |
|
| |
|
| <poem>
| |
| તારી, પ્રિયે ! છવિ મનોહર, મુગ્ધ ન્યાળું :
| |
| પ્રાચી ગુલાલમય જ્યાં રવિરશ્મિ રાગે
| |
| કાસારની જલની લ્હેર કિનાર સાથે
| |
| ખેલે ત્યહીં તું ઘટ સંગ સુહાય ચારુ.
| |
|
| |
|
| એ સ્વપ્ન-સૃષ્ટિ-લીન દ્રષ્ટિ, ઉદાર વક્ષ !
| |
| હે તન્વિ ! તેજનમણી સરપદ્મિની હે !
| |
| તારું ઊડે વસન શ્વેત જરા જરા તે
| |
| ન્યાળુ તથૈવ મુજ રે’ અણતૃપ્ત ચક્ષ.
| |
|
| |
|
| ને તારું જ્યાં દ્રવતું પંચમ સૂર ગાન,
| |
| એકાન્ત શૂન્યરવ તે કશું લોલ બોલે,
| |
| વિશ્રંભથી વનવિહંગ કુરંગ જોને
| |
| સાન્નિધ્ય – નિર્મલ – સુધાનું કરંત પાન !
| |
|
| |
|
| લજ્જા ઢળેલ દ્રગથી ઉર દીધ જોડી ;
| |
| હે રાગિણી પ્રિય ! તું યૌવનરમ્ય તોડી.
| |
| </poem>
| |
|
| |
|
|
| |
| <center>'''૩ દેશી'''</center>
| |
|
| |
| <poem>
| |
| મેં તો તને નિરખી યૌવનને ઉઘાડ,
| |
| એકાન્ત પંથ ગિરિનિર્ઝરની સમીપ;
| |
| ઘેરી ઘટાથી ઢળતાં જ્યહીં આમ્ર, નીપ,-
| |
| ત્યાં ટ્હૌકતી (મદિર ઊર્મિની આવી બાઢ) !
| |
|
| |
| તું જેની તેની સહ કોટિ કરંત લાડ,
| |
| હો મંજરી અગર કંકર કે વિહંગ:
| |
| આલિંગતી નિખિલનાં સહુ અંગ અંગ;
| |
| રે તું હવા શી વહી જાય, ન કોઈ આડ !
| |
|
| |
| તું શ્યામ, વર્ણ તવ અંચલનો વસંતી :
| |
| ભૂલે દ્રગો પલક, શીતલ એવી આગ !
| |
| ને પાશ જેમ વીંટળાઈ વળે પરાગ
| |
| તારો, તું વન્ય રણકાર થકી હસંતી !
| |
|
| |
| એ આપણું મિલન મંગલ, મુગ્ધ દેશી !
| |
| તું યે ઉશીર ખડની કુટિરે પ્રવેશી !
| |
| </poem>
| |
|
| |
| <center>'''૪ મધુમાધવી'''</center>
| |
|
| |
| <poem>
| |
| ઝૂક્યો જરાક રવિ પશ્ચિમને પ્રદેશ,
| |
| ને દીર્ઘ છાંય તરુની થઈ વાટિકામાં;
| |
| તારો સખીગણની સંગ ત્યહીં પ્રવેશ,
| |
| કિલ્લોલતી મૃદુ કટાક્ષથી સામસામા.
| |
|
| |
| ને ત્યાં કદંબ થકી ટ્હૌકત નીલકંઠ,
| |
| એને ધરે તું કરમાં કણ ધાન્યકેરા;
| |
| વિશ્રંભથી ચુગત એ પણ મંદ મંદ,
| |
| તારે શિરે કુસુમની વરસંત મેહા.
| |
|
| |
| આનંદથી સભર અંતરકેરી હોંશે
| |
| તું ખેલતી હીંચતી વા દ્રુમને હિંડોળે;
| |
| રેલાય ગાન રમણાતણું ધન્ય તોષે,
| |
| જેની લહેરથી હવા ચડતી હિલોળે !
| |
|
| |
| બંદેજ પીમળ મહીં મધુમાધવીની !
| |
| લાવણ્યમૂર્તિ નીરખું તુજમાં રતિની !
| |
| </poem>
| |
|
| |
| <center>'''૫ આશાવરી'''</center>
| |
|
| |
| <poem>
| |
| ગોધુલિવેળ ક્ષિતિ પશ્ચિમની જ્વલંત :
| |
| તારે વિલોલ દ્રગ ઈપ્સિત કામનાનું
| |
| અંજાય સ્વપ્ન રમણીય, રહે ન છાનું
| |
| પ્રત્યેક અંગતણી ભંગિથી જે સ્ફુરંત.
| |
|
| |
| વાજે શિવાલયની ઝાલર આ પ્રશાન્ત :
| |
| ને પંછિ ખેતરથી નંદિત જાય નીડે.
| |
| તું બાજઠે જલભર્યો કરવો મૂકીને
| |
| ગૂંથે પ્રસૂન જઈ બેઠી ગવાક્ષપ્રાન્ત.
| |
|
| |
| ઝાંખો ક્ષણેક્ષણ થતો પથ, દીપતેજે
| |
| તારો વધુ ઝળહળંત વિલાસખંડ,
| |
| જાણે સુણાય પ્રિયની પગલી, - હસંત
| |
| લાવણ્ય તારું શગઉજ્જવલ, પૂર્ણ હેતે.
| |
|
| |
| તારી પલેપલ પ્રસન્ન વધે પિયાસા :
| |
| હે પ્રેયસી ! રમણની નહિ દૂર આસા !
| |
| </poem>
| |
|
| |
| <center>'''૬ કોશી'''</center>
| |
|
| |
| <poem>
| |
| અંધાર સૌમ્ય ઉડુતેજ થકી મહીન,
| |
| ને મંદ મંદ પવને હળવો વિલોલ;
| |
| તું આવતી નિકટ હૈ પ્રિય, પૂર્ણકામ,
| |
| ધારે, પ્રસન્નમુખ, શ્વેત ધરી નિચોલ.
| |
|
| |
| તારો સુકોમલ મળે કરસ્પર્શ ભાલે,
| |
| રહેતી ન કલાન્તિ કંઈ શીતલ એવું પાન;
| |
| ને બનીને સ્વર વિલંબિત ચારુ, તારું
| |
| ત્યાં આત્મલીન ઉરનું રણકંત ગાન !
| |
|
| |
| લેલીન સૃષ્ટિ દ્રગની મનની ય એમ,
| |
| કોઈ વ્યતીત નહિ, કોઈ રહે ન યાદ;
| |
| જેને નહીં ઉગમ વા શમવાનું એવો
| |
| આનંદનો પરમ કેવલ બિંદુ નાદ !
| |
|
| |
| કલ્યાણી હે ! તરસ તેં મુજ પૂર્ણ તોષી !
| |
| હે શાન્ત, સ્નિગ્ધ, અનુરાગિણી રમ્ય કોશી !
| |
| </poem>
| |
|
| |
| <center>'''૭ સોહિણી'''</center>
| |
|
| |
| <poem>
| |
| આ મધ્યરાત્રિમહિં સંસૃતિ શાંત પોઢી
| |
| નિદ્રાળુ ઓઢી ફૂલકોમલ અંધકાર :
| |
| ત્યાં ઇન્દુએ ક્ષિતિજડાળથી દ્રષ્ટિ માંડી
| |
| આછી કલાની પણ શી નમણી અપાર !
| |
|
| |
| તું એક ઝીણું ધરી અંચલ મુકત કેશે
| |
| તારે પલંગ ઉપધાન અઢેલી સ્હેજ
| |
| રેલંત આર્દ્ર ઉરનો સ્વર; સન્નિવેશે
| |
| કોનું સુણાય પગલું?- ઉભરાય હેજ !
| |
|
| |
| તારું દુકૂલ ઉડતું સિત કૌમુદીમાં
| |
| લાવણ્ય ભીતરનું દાખવતું લલામ :
| |
| રે અંગકંપ લહી નેત્ર ઢળંત ધીમાં
| |
| ને તું પ્રસન્નમન, સંવૃત, પૂર્ણકામ !
| |
|
| |
| ન્યાળી તને દયિતસંયુત, સોહિણી હે !
| |
| ચંદ્રે દીધું સુરતચુંબન રોહિણીને !
| |
| </poem>
| |
|
| |
| <center>'''૮ ભૈરવી'''</center>
| |
|
| |
| <poem>
| |
| નિંદ્રા મહીં-તિમિરશીતલ કંદરામાં-
| |
| રાત્રિતણે ચરમ આ સમયે સુમંદ
| |
| રેલાય તારું મહિમન્ સ્તવને સકંપ
| |
| હૈયું, મને ધરતું જાગ્રતિની હવામાં.
| |
|
| |
| તારી અહીં જલતી નિશ્ચલ એક જ્યોતિ,
| |
| અંજાય એની દ્રગમાંહિ પ્રશાન્ત દીપ્તિ !
| |
| અંધારઆવરણ ઓસરી જાય, સૃષ્ટિ
| |
| આભાથી ઉજ્જવળ વિલક્ષણ રૂપ સ્હોતી !
| |
|
| |
| ઉત્ફુલ્લ પદ્મતણી હ્યાં પમરે સુગંધ,
| |
| માધુર્ય જેનું અનુપ્રાણિત અંગઅંગે;
| |
| ને રોમહર્ષમય કંપનના તરંગે
| |
| શી ચિન્મયી પરમ શક્તિ રહી સ્ફુરંત !
| |
|
| |
| હે ભૈરવી ! હૃદયને દલ તું રમંત;
| |
| તું મૃત્યુશાન્ત શવને શિવ શું કરંત !
| |
| </poem>
| |
|
| |
|
| |
| <center>'''સ્વપ્ન'''</center>
| |
|
| |
| <poem>
| |
| જે સ્વપ્ન જોયું, અહીં જાગૃતિ સંગ એનું
| |
| સંધાન પામું, પ્રિય હે, રમણીય કેવું !
| |
|
| |
| હું એકલો કહીં મહાનદને કિનાર
| |
| ઊભો વિલોકી રહું દૂરની અદ્રિકુંજ :
| |
| કોઈ અગમ્ય લહું કર્ષણ દુર્નિવાર,
| |
| આલાપ સાદ સુણું સંતત મંદમંદ.
| |
|
| |
| ત્યાં નીરખું નિકટ આવી રહેલ નાવ
| |
| વેગે, પ્રફુલ્લસઢ, તોરણ ને પતાકા
| |
| કેરે અલંકરણ, વૈભવને પ્રભાવ,
| |
| રે કિંતુ માનવની કોઈ મળે ન રેખા !
| |
|
| |
| કો પૂર્વ નિર્ણયથી સન્મુખ આવી ઝૂકી,
| |
| સંકેતથી રહી નિમંત્રણ દેતી, હૃદ્ય;
| |
| આંનદની સહજ ઊર્મિની પ્રેરણાથી
| |
| ત્યાં હું ય તૂતકની ઉપર જાઉં સદ્ય.
| |
|
| |
| શી ત્યાં અદર્શ હિલચાલ થતી લહાય !
| |
| ઘેરો હવાની મહીં કો જયઘોષ ગાજે !
| |
| મોરો ફરે ત્વરિત ને દ્રુત વેગ ધાય
| |
| છૂટેલ તીર સમ કેવળ લક્ષ્ય કાજે !
| |
|
| |
| હિલ્લોળતા જલતરંગની કંદરાથી
| |
| સંગીત કોઈ વહતું મધુમૂર્ચ્છનામાં :
| |
| વિદ્યાધરીની મૃદુ અંગુલિના સુહાગી
| |
| સ્પર્શે સકંપ બીન ઝંકૃત સંમુદામાં?!
| |
|
| |
| એનું રહસ્ય ધરવા લહું નિર્નિમેષ
| |
| ત્યાં, વારિ ક્યાંય નહિ, ઓઘપ્રકાશ કેરો :
| |
| ને વીચિ વીચિ પર હીરકની વિશેષ
| |
| રંગીન ઝાંય મહીં યે પણ સૂર પેલો !
| |
|
| |
| માધુર્યમાંહિ મન લીન બન્યું સહેજે :
| |
| ને શૂન્યની સ્થિતિ, ન જ્યાં ધ્વનિનું ય ભાન.
| |
| ત્યારે જ લાધી ફરી જાગ્રતિ, નવ્ય દેશે
| |
| હોડી થઈ સ્થિર, જ્યહીં વિરમેલ ગાન.
| |
|
| |
| એ શૈલભૂમિ પર પાય ધરું અને જ્યાં
| |
| પાછો વળી લહું, ન ક્યાંય જણાય નાવ !
| |
| હું કૈંક વિસ્મયથી દૂર વિલોકતો ત્યાં
| |
| કો અટ્ટહાસ્ય ઊઠતું ભયને વિભાવ.
| |
|
| |
| ક્યાંયે ન કોઈ દિસતું, રવહીન શાન્તિ
| |
| વ્યાપી બધે, પણ હવા મહિં ભાર ભૂર.
| |
| ના દ્રષ્ટિની શ્રવણનીય ન લેશ ભ્રાન્તિ,
| |
| રે કોઈ ગોપન રહી રમતું અદૂર !
| |
|
| |
| શેવાળનીલ તટભેખડ ઠેકી થોડે
| |
| આગે જતાં નીરખું માનવ અસ્થિમુંડ
| |
| વેરાયલાં અહીંતહીં બહુ જેની સોડે
| |
| કો અભ્રશ્વેત વળી ન્યાળું હું ભસ્મપુંજ !
| |
|
| |
| ક્યાં અદ્રિકુંજ તણી સુંદરતા અને ક્યાં
| |
| એકાન્ત નિર્જન અહીં અવ રક્ત શ્યામ !
| |
| ચોમેર-કાશ તરું અંતરિયાળ-થી હ્યાં
| |
| મંડાય ભૂખી શત આંખ અદીઠ આમ.
| |
|
| |
| આછેરી કંપલહરી વહી રોમ રોમ,
| |
| એને પ્રભાવ નવશક્તિથી સ્ફૂર્તિવંત :
| |
| મારે જ તેમ સહુ ઉજ્જવલ ભૂમિ વ્યોમ
| |
| ને હાથમાં નિયતિનો લહું ભાગ્યદંડ !
| |
|
| |
| મેં ભાલમાહિં કીધ લેપન ભસ્મ કેરું :
| |
| ને પ્રેત- અસ્થિ-અવશેષ પડેલ સર્વ
| |
| એને ધરી દઈ વહેણનીમાંહિ, હેરું
| |
| તો વાયુમંડલ કશું હળવું પ્રફુલ્લ !
| |
|
| |
| હું મંદ મંદ ગિરિકાનનની દિશામાં
| |
| ચાલું ત્યહીં નકુલ કો’ ખડપુંજમાંથી
| |
| ડોકાઈ, બીજી ગમ વેલ છવાઈ તેમાં
| |
| જાતો અનાકુલ પદે રમતો ત્વરાથી.
| |
|
| |
| એના જવે અચલ મૌન બન્યું વિલોલ :
| |
| ઉલ્લાસપૂર્ણ ટહુકે ઊડતાં વિહંગ :
| |
| નાં કોઈ પૂર્વ-પરિભાવન-યાદ તો ય
| |
| હાવાં અહીંનું સહું તે લહું અંતરંગ !
| |
|
| |
| બ્હોળો કંઇક તટ પૂર્ણ થતાં જ ગાઢ
| |
| આવ્યું અરણ્ય તરુગુંફથી દ્રષ્ટિરમ્ય.
| |
| આછી સુગંધ સહ કો પ્રસરંત ગાન
| |
| જેની ન કર્ણશ્રુતિ, જે પણ વૃતિગમ્ય.
| |
|
| |
| એમાં પ્રવેશતણી ન્યાળી ન કોઈ કેડી
| |
| મેં આમતેમ બહુ ખોજ કરી છતાં ય:
| |
| એવી અડોઅડ વનસ્પતિ વિસ્તરેલી
| |
| જે છેદી ભેદી કરીને જ ધરાય પાય.
| |
|
| |
|
| |
| મેં ચાર, છાતી ઊંચી, એડી નીચે દબાવી,
| |
| ત્યાં તો કશી ખળભળે વન વ્યગ્ર થાતું !
| |
| ચિત્કાર સંગ શત વાનર આંહિં ત્યાંથી
| |
| ડોકાય, ધાય, મુખ જેમનું ક્રોધરાતું !
| |
|
| |
| મેં જ્યાં ધર્યો પગ ત્યહીં અટકું ઘડીક,
| |
| નિસ્તબ્ધ ત્યાં સકલ વૃક્ષની ડાળ ડાળ :
| |
| જે જ્યાં ત્યહીં જ સ્થિર એ કપિનું અનીક,
| |
| એકાગ્ર, તત્પર ક્ષણે ભરવા જ ફાળ !
| |
|
| |
| શાં નેત્ર નીલ ધુતિથી ચમકે બધાંનાં
| |
| જે તીક્ષ્ણ તીર સમ વેધક(દર્શનીય) :
| |
| ને બાજુમાં જ ફલ પક્વ લહું મઝાનાં
| |
| જેની હતી રુચિ-સ્પૃહા ન મને જરીય.
| |
|
| |
| આ બાજુ સંનિકટ કો થડને વીંટાયો
| |
| કર્બૂર વાહસ પ્રલંબ પ્રચંડકાય.
| |
| નિશ્ચેષ્ટ ને વળી કહીં કંઈ પત્રછાયો,
| |
| સૂતેલ શો, દ્રગ છતાં ઊઘડે મીંચાય !
| |
|
| |
| આંહી બધે જ અવરોધન કિંતુ પેલો
| |
| ઊંડાણમાંથી અહીંનાં પ્રગટંત સૂર :
| |
| હું વિઘ્નને અવગણી ધ્વનિ મેર નેત્રો
| |
| માંડું : -ઘટાની મહીં દૂર પ્રકાશપુંજ.
| |
|
| |
| આ તેજમાંથી લહું શ્વેત વિહંગ કોઈ
| |
| આવે હવા પર સહેલતું આ દિશામાં.
| |
| ક્યારેક સાદ- કલનાદ કરંત, જોઈ
| |
| જાણે મને ઈજન દેતું પ્રસન્નતામાં.
| |
|
| |
| ઝૂકી નજીક, ત્રણ ચક્ર લઇ વિશાળ,
| |
| રે શાન્ત દ્રષ્ટિ-ઋજુ બોલ-તણા ઈશારે
| |
| દેખાડતું ન પથ હોય શું એમ જાય.
| |
| પાછું ફરી; હું સરું દોરવણી પ્રમાણે.
| |
|
| |
| કેવો પ્રદેશ પદક્રાન્ત કરેલ એનો
| |
| કોઈ ન બોધ; પણ હંસનું લુપ્ત લક્ષ્ય
| |
| થાતાં, વળી નજર ભૂમિ ભણી, અહીં તો
| |
| ખુલ્લો પહાડ ખડકાળ તથૈવ ભવ્ય.
| |
|
| |
| એ શ્યામ શૈલ તણી ભેખડ ખીણ માંહે
| |
| કૈ પદ્મરાગ, કહી તો વળી ઇન્દ્રનીલ
| |
| જેવા વિભિન્ન બહુ વર્ણની ઝાંય સોહે,
| |
| ત્યાં કો ગુહાલય તણા લહું રત્નકીલ.
| |
|
| |
| ને એ જ તે સ્થલથી ઉદ્દભવતું સૂરીલું
| |
| વીણાની સંગ મધુ કંઠનું રમ્ય ગાન;
| |
| એની પરંપરિત લ્હેરની છોળ ઝીલું
| |
| ને સંમુદામય સરું સ્વરને વિધાન.
| |
|
| |
| હું જ્યાં કરું ઉપવને રમતાં પ્રવેશ,
| |
| ત્યાં બેઉ બાજુ થકી ક્રુદ્ધ કરાલ વ્યાલ
| |
| ફૂત્કારતા ગરલ કાલિયથી વિશેષ;
| |
| રે ઘોર ઘોષથી ધ્રૂજંત દિગન્તરાલ.
| |
|
| |
| જેવી સહેજ કરું દંડથી યુકત હસ્ત
| |
| ઊંચો, ત્યહીં ઉભય શાન્ત વિનમ્ર ભાવે
| |
| પાળેલ હોય પશુ તેમ લપાય; સ્વસ્થ
| |
| સોપાનશ્રેણી ચડી જાઉં ગુહાની માંહે.
| |
|
| |
| આછી ઢળેલ રજની મહીં શુક્ર તારા
| |
| લાવણ્ય શુભ્ર વિકિરન્ત નિહાળું સામે :
| |
| ને તેજકંપ થકી બે દલ પદ્મ કેરાં
| |
| ખૂલે ન શું? પલક નેત્ર તણી વિરામે.
| |
|
| |
| ખોળાનું બીન નિજ બાજુ વિશે ધરીને
| |
| પયઁકથી ઊતરી સસ્મિત આવકાર
| |
| દેતી, સમીપ મુજ આવતી, અન્ય એને
| |
| નીલાંચલા અનુસરી રહી અષ્ટ નાર.
| |
|
| |
| પત્યેક વાદ્ય અવ મૌન મહીં તથાપિ
| |
| માધુર્યથી સભર ઝંકૃતિ સંભળાય !
| |
| ત્યાં સુંદરી અનુનયે શી વશિત્વવાળી
| |
| સૌહાર્દઈંગિતથી ભીતર દોરી જાય !
| |
|
| |
| આતિથ્ય કેવલ નહીં, પરિચાર ભિન્ન
| |
| પામું હું આર્દ્ર ઉરની રતિપ્રેરણાનો.
| |
| એ પાર્શ્વ માંહિ ઉપવિષ્ટ પછી, પ્રસન્ન
| |
| રેલે અમી-ઘૂંટ પરસ્પર પૂર્ણતાનો.
| |
|
| |
| એણે ઊંડા ઉમળકાથી અનામિકાની
| |
| મુદ્રા મને દીધ સુશોભિત પંચરત્ને :
| |
| ને કર્ણગોષ્ટ સમ મંદ વદંત વાણી
| |
| એના રહસ્યની કંઇક સલજ્જ થૈને.
| |
|
| |
| ‘જેણે કરાંગુલિ વિષે ધરી મુદ્રિકા આ
| |
| એને બધે ય સહેજે મળી જાય માર્ગ;
| |
| આ ભૂમિ કે સલિલ, અગ્નિ, પ્રવાતમાં વા
| |
| વ્યોમે અલભ્ય સ્થળ કો ન, સદા કૃતાર્થ.’
| |
|
| |
| ઢાળી દઈ નયન ચંચલ એ અબોલ
| |
| ઊભી ત્રિભંગમહિં સુંદર ત્યાં જ એના
| |
| કૂણા મૃણાલકરને ગ્રહીને અમૂલ
| |
| વીંટી પરોવી દીધ મેં લહી નંદહેલા !
| |
|
| |
| સંસ્પર્શના બલ થકી ધરીને મને જ્યાં
| |
| ધીરે પદે લઇ જતી નિજ ગર્ભ ગેહે
| |
| રે ધન્ય એ પલ, હું જાગી નિહાળું છું ત્યાં
| |
| તો આપણે જ અભિલગ્ન રહેલ નેહે !
| |
|
| |
| આ સ્વપ્નનો સુખદ આસવ તેં જ પાયો,
| |
| તારા સુકોમલ કરે કર આ ગ્રહાયો.
| |
| </poem>
| |
|
| |
| <center>'''લગની'''</center>
| |
|
| |
| <poem>
| |
| વિલસે અહીં મારી સન્મુખ
| |
| દ્યુતિવર્ણે લખ રૂપ વિશ્વનાં;
| |
| ક્લાગાનથી, ગંધસ્પર્શથી
| |
| વળતાં ઘેરી મને હુલાસમાં.
| |
|
| |
| ઉર તો અળગું રહી પણ
| |
| સહુની મધ્યથી માર્ગ મેળવી,
| |
| કહીં દૂર અજાણ દેશમાં
| |
| પ્રિયની સન્નિધિમાં જતું સરી.
| |
|
| |
| દ્રગને નહિ રૂપ, કર્ણને
| |
| શ્રુતિ ના, સ્પર્શ નહીં, ન ચુંબન:
| |
| સુખ કિંતુ લહાય સર્વનું
| |
| જ્યહીં સાયુજ્ય વિષે વિલોપન.
| |
| અહીં સંતત કાલમાં ગતિ
| |
| લગની ત્યાં મન કેરી સંસ્થિતિ.
| |
| </poem>
| |
|
| |
| <center>'''પુનર્મિલન'''</center>
| |
|
| |
| <poem>
| |
| તું આમ પંથ પર જાય મળી અચિંત !
| |
| કૈં કેટલી ઋતુ વહી ગઈ, જેની સાથ
| |
| તારી અકાય સ્મૃતિનો લય; મૂર્તિમંત
| |
| શી આંહિ તું પ્રગટતી ફરી કિંતુ આજ !
| |
|
| |
| ભેળાં મળે જલદઅંતર બે અને આ
| |
| નેત્રે રમે તડિત રેલતી તેજ તેજ !
| |
| આનંદમંદ્રમય કોઈ પ્રસન્નતાને
| |
| ગોરંભ ભૂમિઉર આર્દ્ર, ઝીલંત હેત !
| |
|
| |
| ને પૂર્વના મિલનની વચલો પ્રલંબ
| |
| જે કાલ, શૂન્ય સમ તે, જ્યાં અભેદ :
| |
| રે એ જ મૌગ્ધ્ય, વળી એ જ ઉમંગ રંગ
| |
| ને એ જ સન્નિધિ-સમાધિની માંહિ એક !
| |
|
| |
| શી વાયુની લહર આવતી મંદ મંદ
| |
| માટીની આ વહતી પ્રાણ વિષે સુગંધ !
| |
| </poem>
| |
|
| |
| <center>'''તવ પ્રવેશે'''</center>
| |
|
| |
| <poem>
| |
| અહીં નજરની સામે ઘેરી ઘટામય કુંજ ને
| |
| પુલિનપટમાં મંદસ્ત્રોતા વહી રહી વાત્રક;
| |
| જલલહરભીની વેળુમાં ઊગ્યાં કંઈ વેતસ,
| |
| ત્યહીં નજીક કોઈ એકાકી નિહાળું વિહંગને,
| |
| ઇહ વિવિધ વર્ણે સોહંતી વિશાળ નિસર્ગશ્રી,
| |
| પ્રિય ! સહજ લાગે બારીથી મઢાયલ ચિત્ર શી.
| |
|
| |
| પણ તવ પ્રવેશે એમાં આ કશું પરિવર્તન !
| |
| અવ અહીં રમે હિલ્લોલંતી હવા અવકાશનાં
| |
| અમિત ગહનોને લ્હેર્યુંમાં ઉછાળતી; પ્રાણના
| |
| સકલ કરણે સ્પર્શી રે’તાં મુદામય સ્પંદન !
| |
| વિહગ ટહુકે, એનો રેલે દિગન્ત પ્રતિધ્વનિ:
| |
| રગરગ મહીં જાણે આરોહતી ગતિ સૂર્યની !
| |
|
| |
| પ્રિય ! તવ પ્રવેશે ભૂમામાં સમસ્તની વ્યાપૃતિ;
| |
| સરતી ક્ષણને આધારે હું લહું સ્થિર શાશ્વતી.
| |
| </poem>
| |
|
| |
|
| |
| <center><big>'''ત્રિમૂર્તિ'''</big></center>
| |
| <br>
| |
| <center>'''૧ કન્યા'''</center>
| |
|
| |
| <poem>
| |
| કંકાવટી કર મહીં ધરીને ગલીની
| |
| (તું) ગાયને કરતી ચંદ્રક ભાલદેશે,
| |
| ને અક્ષતે વળી વધાવતી, કૈં અધીરી
| |
| કો સ્વપ્નને નિરખતી તવ બાલવેશે.
| |
|
| |
| તું ફૂલની કલિ હવાની લહેર સંગ
| |
| ડોલી જતી, ઊઘડતી, ઝરતી પરાગ;
| |
| ને તો ય, નિત્ય વ્રતનો તુજને ઉમંગ,
| |
| તું ધારતી દલ વિશે તપ કેરી આગ.
| |
|
| |
| એવી તને પ્રિય ! લહી કમનીય, સ્નિગ્ધ,
| |
| તેજસ્વિની હૃદયનાં બલને પ્રભાવ,
| |
| તું લાગતી’તી અતિ ચંચલ, વેગશીલ,
| |
| સ્વાધીન કિંતુ સહુ કેવલ જ્યાં વિભાવ.
| |
|
| |
| તું (ગૌરી જેવી શિવને) મુજને ગમી’તી;
| |
| એકાન્ત મારું ભરી, ધ્યાન વિષે રમી’તી.
| |
| </poem>
| |
|
| |
| <center>'''૨ મુગ્ધા'''</center>
| |
|
| |
| <poem>
| |
| ‘નહીં પ્રિય ! નહીં’ સુમંદ તવ બોલ પામ્યો યદા
| |
| ધરી પ્રથમ અંગ સંગ સુકુમાર આશ્લેષમાં.
| |
| ‘નહીં નહિ’ વદી વળી, ચિબુક તર્જનીથી ગ્રહી
| |
| સુચારુ તવ ઓષ્ઠનું મધુર પાન કીધું તદા.
| |
|
| |
| સલજ્જ તવ લોલ નેત્ર પર ઢાળીને પાંપણ,
| |
| કપોલ પરને પ્રસન્ન અનુરાગ સોહામણું
| |
| સરોજમુખ તારું બાજુ ભણી કૈંક ઝૂક્યું, પણ
| |
| સમીપ સરી ગાત્રથી શિથિલ વીંટળાઈ રહી.
| |
|
| |
| નકાર તવ નૂરી; જેની પર વ્હાલ આરૂઢ થૈ
| |
| અનંગ સમ, પુષ્પને શર વીંધી ગયું અંતર
| |
| મદીય; નહિ ઘાવ, દંશ ત્યહીં સર્પનો....જે મીણો
| |
| ચડ્યો; વિવશ હું તથૈવ સુખની લહી મૂર્છના.
| |
|
| |
| વિભિન્ન તનનું ન દ્વૈત જ્યહીં નિત્યનું કર્ષણ !
| |
| સ્મરું :- પુન: તે તવ સ્વરૂપનું કરું દર્શન.
| |
| </poem>
| |
|
| |
| <center>'''૩ માતા'''</center>
| |
|
| |
| <poem>
| |
| આ ભિન્નતા ઉભય અંગની ! - એથી કિંતુ
| |
| સાયુજ્યની અતુલ શી સુખ-ભુક્તિ-મુક્તિ !
| |
| રે ભેદ-ભંગમય ક્રીડનમાં સ્ફૂરંતું
| |
| બ્રહ્માંડ આ સ-કલ (શી ગતિશીલ યુક્તિ !)
| |
|
| |
| તું તો સખી ! સલિલ નિર્મલ કૈં તરંગે
| |
| લોલાયમાન, વિકસ્યું જ્યહીં ફુલ્લ પદ્મ :
| |
| જેને સુકોમલ દલે ઉરને ઉમંગે
| |
| તું અગ્નિબિંદુ ધરતી નભકેરું છદ્મ !
| |
|
| |
| તારે ઉછંગ રમતું શિશુ દંતહીન
| |
| એને અમીમય કરાવતી સ્તન્યપાન
| |
| રોમાંચવીચિમહીં જ્યાં તવ ચિત્ત લીન,
| |
| ઉલ્લાસનું દ્રવતું અસ્ફુટ ત્યાંથી ગાન.
| |
|
| |
| એને વિલોલ દ્રગ તારી અમીટ દ્રષ્ટિ,
| |
| મન્વંતરોની નિરખે પ્રભવંત સૃષ્ટિ.
| |
|
| |
|
| |
| <center>'''સ્થાનાંતર'''</center>
| |
|
| |
| પ્રિય !
| |
| રંગ તો એનો જ એ છે લાલ.
| |
| જે ભાલને ચંદ્રક હતો
| |
| અવતીર્ણ તે બે હોઠ પર અવ;
| |
| રંગ તો એનો જ એ છે લાલ!
| |
|
| |
| બે દલ કમલ
| |
| જે યોગીની- સૌ ચરમ સિદ્ધિની-
| |
| શાન્તિથી ઉજ્જવલ, અમલ
| |
| જ્યાં આવરણથી મુક્ત થૈને
| |
| મન રમે
| |
| વિરમે અચંચલ.
| |
| રંગ તો એનો ય છે પ્રિય ! લાલ
| |
| આ બે હોઠ પર
| |
| રંગ તો એનો જ એ છે લાલ.
| |
|
| |
| ત્યાં અખંડિત એક
| |
| તે અવ બે મહીં નંદિત
| |
| હવે વાચાળ:
| |
| અગ્નિ કેરી લખ લખ ઝાળ
| |
| હસતી સકલનો કરવા કવલ
| |
| ધસતી કશી પ્રેમાળ !
| |
|
| |
| ભુક્તિ...
| |
| ના નહીં તૃપ્તિ
| |
| નવા ઉન્મેષમાં નખરાળ.
| |
|
| |
| હે પ્રિય !
| |
| તું ય તે લેતી નવો કંઈ તાગ...
| |
| તારું
| |
| કમલ નહિ અવ આગ જેવું વ્હાલ :
| |
| રંગ તો એનો જ એ છે લાલ.
| |
|
| |
|
| |
| <center>'''ન વાત વ્યતીતની'''</center>
| |
|
| |
| <center>(૧)</center>
| |
|
| |
|
| |
| વહ્યું જેહ વ્યતીતની સહ
| |
| :::પ્રિય, તેની નહિ માંડવી કથા;
| |
| ફરીને ધરવી ન દુ:સહ
| |
| :::સ્મૃતિના સ્પર્શથી મર્મની વ્યથા.
| |
|
| |
| ભર નિંદરમાં ભયાવહ
| |
| :::લહ્યું જે સ્વપ્ન કરાલ રાતનું,
| |
| અહી જાગૃતિને વિષે અવ
| |
| :::અનુસંધાન ન કોઈ વાતનું.
| |
|
| |
| ગત જે, લય પૂર્વને ભવ :
| |
| :::અહીં ઉન્મેષ નવીન જન્મનો.
| |
| દ્યુતિ આંહિ વરેણ્ય ને રવ
| |
| :::ખગનો રમ્ય, પરાગ પદ્મનો.
| |
|
| |
| પરિતર્પણ શાન્ત છે સ્વધા:
| |
| :::પ્રિય, ગાવી નવ યજ્ઞની ઋચા.
| |
|
| |
| <center>(૨)</center>
| |
|
| |
| ગતની ભણી નેણ માંડતાં
| |
| :::અટકંતી ગતિ ખિન્ન આપણી;
| |
| પણ સન્મુખ પૂંઠ વાળતાં
| |
| :::વહી જાતી ક્ષણ વ્યર્થ આજની.
| |
|
| |
| કલમુંજલ ગાનરમ્ય તે
| |
| :::રતિને ક્રીડન શર્વરી સરી,
| |
| અલિગુંજન, પદ્મગંધ ને
| |
| :::અરુણાની અહીં ઉલ્લસે તરી.
| |
|
| |
| સુખ અસ્ત થયેલ તેહની
| |
| :::સ્મૃતિનું યે નવ હોય બંધન;
| |
| ઊઘડે ભવિતવ્ય જે અહીં
| |
| :::વિલસંતું સુખને જ સ્પંદન.
| |
|
| |
| રમવું પ્રિય મોકળે મન
| |
| :::ટહુકી સાંપ્રત સંગ કેવલ.
| |
|
| |
|
| |
| <center>'''છલનિર્મલ'''</center>
| |
|
| |
| '''૧. ઉન્મના'''
| |
|
| |
| પશ્ચિમ-ક્ષિતિજ-તરુંકુંજને નિલય રવિ લીન.
| |
| નભને વાદળ હિંગળોક રંગ
| |
| મહીં મંદ મંદ ભળે રાત્રિની પ્રશાન્ત છાયા
| |
| ::::::શ્યામ અંધકાર.
| |
| મિલનઆતુર પ્રિયજનતણી, સખી, અવ મધુમય વેળ
| |
| ત્યારે
| |
| બારસાખને અઢેલી
| |
| ::::કોણ અંતરીક્ષમહીં માંડીને નયન
| |
| :::::::શૂન્ય સમ
| |
| :::::નિજને એકાન્ત આમ બેઠી છો ઉન્મન?
| |
| :::::::કહીં છો તું? પ્રિય ! કહીં? કહીં?
| |
| અહીં સ્વરને હિંડોળે ‘થવા મૌનસર મહીં
| |
| ::::::ક્રીડંત વાણીનાં ઝીલ્યાં તરલ તુફાન :
| |
| ‘ધીર તવ ચરણને કાજ ચિત્ત રહે છે અધીર’
| |
| :::::એ શબ્દતરંગ તણી છોળ હજી વાગી રહે શ્રવણને તીર.
| |
| હે ગભીર !
| |
| ::::આવી અવધીરણાથી સાવ હું અજાણ.
| |
| પલક વિહીન બેઉ પાંપણની ધારે મૃદુ વહી જાય કંપ
| |
| ::::::દ્રષ્ટિમહીં તોય નહીં બિંબ
| |
| :::::નહીં રૂપ, નહીં રંગ.
| |
| કહીં છો તું? પ્રિય, કહીં?
| |
| ::::કોને અવધાન?
| |
| વ્યતીતની સ્મૃતિથી વિષણ્ણ?
| |
| આજને આંગણ અતીતનો અહાલેક
| |
| ::::::તારી કને માંગી રહે કંઈ ભીખ?
| |
| ::::::જાણે ઓછું કાંઈ નહીં
| |
| :::::તારી સર્વ રિદ્ધિ માગે હૃદય ને મન !
| |
| એવું તો નહીં વા પ્રિય !
| |
| :::::::અનાગતને ઓછાયે લહી રહી ભય?
| |
| ::::અતીવ દૂરનું લગોલગ શું નિકટ
| |
| ::::અણુ જેવડું તે ચંડ–મહાકાય
| |
| ::::::::તારી કલ્પનાની દ્રગને જ નય?
| |
| તને આગત કેરો ન જાણે કોઈ પરિચય!
| |
| નીમવૃક્ષ નીડ મહીં કિલ્લોલ કરંત શુકસારિકાનું ગાન
| |
| ::::વાતાયન થકી આવે ઘરની મોઝાર
| |
| વળી વળી લળી અડી જાય તને
| |
| ::::::તો ય રે તું કેવળ અજાણ!
| |
| કહીં છો તું? પ્રિય, કહીં?
| |
| ::::::કહીં રે ઉન્મન?
| |
| </poem>
| |
|
| |
| '''૨. નિવેદન'''
| |
| <poem>
| |
| ભૂલ યદી હોય, ક્ષમાની તો અધિકારિણી હું;
| |
| :::::ભૂલ નહીં છલના કેવલ:
| |
| સરલ હૃદય તવ, ખલ મન મારું,
| |
| :::::અમી તવ, મારું કુટિલ ગરલ.
| |
| નહીં પ્રિય, અવ આલિંગન નહીં,
| |
| :::::નહીં આવ અધરનાં મધુમય પાન.
| |
| આ માલિન્ય કેરા સ્પર્શ થકી હવે નહીં નહીં
| |
| :::::પ્રિય, તવ કરું અવમાન.
| |
| મિલનને મુગ્ધ અવસરે પરિચય દીધ તે હું નહીં નહીં :
| |
| મુખનું કલંક પ્રસાધનને આધાર ગુપ્ત રાખીને હું રહી.
| |
| બહુ દિન થકી મને ધરું તો ય કહી જે ન શકી તે સકલ
| |
| કથા આજે કહું, પ્રિય, અબોલ વ્યથાની ઝાળ દહે પલેપલ.
| |
|
| |
| આપણી પ્રથમ ઓળખાણ
| |
| કોલેજના દાદરની મધ્ય પરથારના બે ચરણને સ્થાન.
| |
| તમારું ઉપર આવવું ને
| |
| :::ઉતરતી હું ત્યાં
| |
| ::::નેણને મિલન
| |
|
| |
| હૃદયની અંધકારમય ગુહામહીં જાણે પ્રવેશ્યું કિરણ.
| |
| ::::નવોદિત દિન.
| |
| સુષુપ્તિનો લવ નહીં ભાર,
| |
| ::::સ્વચ્છ હવા, સ્ફૂર્તિમંત અંગ અંગ:
| |
| બહાર તો નિખિલને અવકાશ, અંતરે તો ત્યહીં
| |
| ::::સુણી રહું, રોમહર્ષ સહ, સુમધુર બીન.
| |
| અજાણ્યા ઉલ્લાસે મન રહે વિચંચલ
| |
| કંઠમાંહી ગાન, ગતિમહીં લાવણ્યની ભંગિ, નયને સ્વપન
| |
| :::::કેવળ તમારું ધરે ધ્યાન.
| |
| એમ જાય દિન
| |
| એક વેળ પણ નિત્ય દ્રગે ન્યાળવાને રહું કેટલી અધીર !
| |
| :::::વિલસંત એ જ ભાવ તમારે નયન.
| |
| સત્રાંતનું વન પર્યટન
| |
| અભિસાર કાજે મને કેડી મળી ગઈ જાણે અતીવ સરલ.
| |
|
| |
| વિહાર-તળાવ-તીર કુંજ મહીં આપણો મુકામ.
| |
| સકલના સમૂહની મધ્ય કને સરી આવ્યાં
| |
| ::::પૂછ્યું નહીં નામ.
| |
| પ્રસન્ન નેત્રને હેલે તમે મને દીધ એક ફૂલ;
| |
| કંઇક મેં ધરી હતી દ્રાક્ષ, હથેલીથી તમે લીધ,
| |
| :::::પામી પ્રથમ હું સ્પર્શ અણમૂલ.
| |
| મિત્રગણનાં તુફાન, વ્યંગ્ય, હાસ્ય, ખેલકૂદ સહુયની મધ્ય
| |
| એકસૂત્ર આપણાં બે મન.
| |
|
| |
| મધ્યાહ્ન ભોજન પછી
| |
| કોઈ અહીં કોઈ તહીં ભેરુટોળીમહીં કરે ભ્રમણ, વિરામ.
| |
| કોઈ ને કોઈ તે મિષે અવરને ટાળી રહ્યાં આપણે એકલ.
| |
| અશોક તરુની મુકુલિત પર તવ રમંત અંગુલિ
| |
| ભૂમિ પર આસીન હું
| |
| ઝીણી સળી થકી ધૂળમહીં દોરી રહી’તી આકાર.
| |
| મૌનમહીં જાય વહી ક્ષણ પછી ક્ષણ.
| |
| કોઈ રે અજાણ આવેગથી કિંતુ ક્ષણે ક્ષણે ઉર મારું
| |
| ::::અધિક વિહ્વલ.
| |
|
| |
| સહસા મેં કીધ:
| |
| ::::“જશું આપણે ય કુંજમહીં કહીં દૂર દૂર ?”
| |
| મંદ મલકંત તવ મુખ પર છાઈ રહ્યું અલૌકિક નૂર.
| |
| ‘સહુની સમીપ અહીં આપણું એકાન્ત.’
| |
| ::::વાણી તવ સુગભીર શાન્ત.
| |
| શતશત ફ્ણાને ઉછાળ અંગ અંગમહીં ધસી રહ્યું પ્રચંડ જે પૂર
| |
| વિશાળ સાગરે ભળી જાણે બની રહ્યું એક રૂપ, એક સૂર.
| |
| અદૂરે કાસાર જલ પર ઝૂકી રહેલ ગુલ્મની છાંયડીમાં
| |
| થડને અઢેલી મૂળનું આસન કીધ તમે
| |
| :::::સન્મુખ શિલાએ મુજ સ્થાન.
| |
| કિનારને સ્પર્શ કરી જતી વિચિમહીં મુજ ભીંજાય ચરણ;
| |
| અલકલટને વળી વળી વ્યસ્ત કરી વહી જાય સમીરણ.
| |
| અવકાશ જાણે સ્વયં અરવ શબ્દથી કાનમહીં કંઈ કહે
| |
| એમ મંદ મંદ ફરકંત હોઠ થકી તવ વેણ ઝરી રહે:
| |
| ‘હૃદયની સરલ રતિની સુષમાની દલેદલ તવ મ્હોરેલ વસંત,
| |
| વાયુની લહર સંગ અનંતે ફેલાય એનો શુચિ પરિમલ;
| |
| :::::અંતરે હું લહું એનો અકલ અમલ.’
| |
| પ્રશાન્ત ઓજસે અભિભૂત હું ય ઝંખી રહી હતી તવ હાથ
| |
| {{Right|-મધુકર સ્પર્શ.}}<br>
| |
| કંઇક સોલ્લાસે, કંઈ હૃદયને ભાર, આમ હું યે વદી ગઈ:
| |
| ‘આ સંસારે કુલના સ્વજનહીન એકલના શૂન્ય મનોવને
| |
| :::::આજ વાજી રહી વેણુ
| |
| આજ હું રાધાનું ઉર જાણું,
| |
| :::::જાણું કેમ ઘેલી હશે ગોકુળની ધેનુ.
| |
| :::::ઝાઝા નહીં બોલ, ભરી આવેલ નયન.
| |
| પરિણયતણી ધન્ય ઘડી
| |
| :::::વૃક્ષઘટા મહીં ડાળે ડાળે કીરનાં કવન.
| |
| વાસરમંદિરે તવ આલિંગન કેરી શુભ ક્ષણે ધર્યો ગર્વ
| |
| :::::વિજયનું પર્વ !
| |
| મન મહીં થતું મને
| |
| ::::કેટલાં રહસ્ય સંગોપને ધરી સૃષ્ટિ રમી રહી સહુ કને !
| |
| કંઇક ઉઘાડ અને કૈંક આવરણ
| |
| ::::વશીકરણનું ધારે બહુ બલ.
| |
| લાધી ગઈ જેને સ્વભાવ સહજ કલા
| |
| :::આ સંસારસુખમાં ન એને કોઈ મણા!
| |
| કલા નહીં કેવલ વિભ્રમ...
| |
| આપણ બન્નેનું એક ઓઢણ બની રે’
| |
| ::::એમ ગણી વણી લીધ જે વસન
| |
| ::::એ જ તે અંતરપટ સમ.
| |
| એકાન્તે આ ઉરસ્થલે મૂકી તવ શીર્ષ
| |
| અભેદને ભાવ, સ્નેહની સમાધિ મહીં તમે બની રહો લીન:
| |
| :::::શાન્ત નીમીલિત તવ નેણ
| |
| :::::આંનદ ગંભીર તવ મુખ,
| |
| ::::::સોહી રહે આભાથી ઉજ્જવલ.
| |
| શિરાએ શિરાએ મુજ પૂર્ણિમાની નિશીથિની વીળનો આવેગ
| |
| ચહે તવ ગહન આશ્લેષ :
| |
| ::::ત્યારે અરે ત્યારે જ તે આટલી સમીપ છતાં
| |
| :::દૂર અતિ દૂર લહું મને.
| |
| મંદિરના શુચિ ગર્ભગૃહે નિવેશિત છતાં
| |
| ::::અભાગિની હજી ય અસ્પૃશ્ય !
| |
| અસહ્ય છે ઇહ અવસ્થિતિ
| |
| હૃદયને પલે પલ દહી રહી આગ
| |
| ::::વીંધી રહી તીક્ષ્ણતમ દ્રઢ શૂલ.
| |
| :::સત્યને મેં રાખ્યું અપિહિત
| |
| તવ સંસર્ગનાં રશ્મિ થકી
| |
| :::::આજે હવે એનું હઠી જાય આવરણ.
| |
| અવિહિત યોગના લાંછન ફલ રૂપ
| |
| ::::હું છું વિધવા નારીની એક સૂતા:
| |
| ઘર ગામ છોડી તીર્થ સ્થલે નિલયને
| |
| ::::દિન ગાળી રહી જનેતા એકલ
| |
| :::::જાણું નહીં કોણ, કહીં પિતા...
| |
|
| |
| એકદા
| |
| પુષ્પિત યૌવન તથા આદિમ સમયે
| |
| ::::જન્મતણી ઇહ કથા
| |
| ::::કહી’તી મિત્રને એક, મુગ્ધ ઉરના વિશ્રંભ થકી.
| |
|
| |
| સાહચર્ય શૂન્યતામાં જેનું પરિણામ
| |
| ::::ભવ કૈતવનો જેને કારણે પ્રભવ.
| |
|
| |
| જે કંઈ પ્રચ્છન્ન રાખ્યું હૃદયની મહીં આજ લગી
| |
| ::::સર્વ કરું સમર્પણ:
| |
| ભય નહીં, છલ નહીં, વિજયનો ગર્વ નહીં
| |
| ::::અવ અકિંચન.
| |
| જાણું પ્રિય, સુકોમલ મર્મસ્થલે
| |
| ::::પ્રચંડ હું મૂકી રહી ભાર,
| |
| તો ય તે અપાર કરુણાથી તવ નેત્ર
| |
| ::::ઝરે અમીની જ ધાર.
| |
| જવા દો, જવા દો, નાથ.
| |
| ::::નહીં અધિકાર મારો અહીં લવ લેશ
| |
| પરિતાપની પાવનકારી આગ મહીં
| |
| ::::મને થવા દો નિ:શેષ.
| |
| </poem>
| |
|
| |
| '''૩. આવ અહીં'''
| |
|
| |
| <poem>
| |
| રાત્રિના સધન અંધકાર મહીં નહીં કોઈ કેડી, નહીં દિશ.
| |
| :::કહીં જશે, પ્રિય ! કહીં?
| |
| આપણી એકાન્ત કુટિરની મહીં ઝળહળે અવિચલ દીપ
| |
| :::::આવ અહીં, આવ અહીં.
| |
|
| |
| વ્યતીત-સ્વપ્નની ભયાવહ સ્મૃતિની ગુહામાં
| |
| :::પ્રિય, નહીં કીજિયે પ્રવેશ
| |
| અહીંનાં પ્રશાન્ત અજવાળે નિ:સંશય આવ
| |
| :::નયનને નવીન ઉન્મેષ.
| |
|
| |
| ગત જે પૂર્વને ભય લયમાન
| |
| :::અવ નહીં એની કોઈ કથા, નહીં વ્યથા...
| |
| :::::કેવળ વિસ્મૃતિ
| |
| આવ હે, આનંદ કેરી શ્રુતિને મધુર સૂર
| |
| :::::ટહુકંત અભિનવ ઋચા.
| |
|
| |
| અનલગંગાને જલ સ્નાન કરી નીતરંત ઊભી તીર પર
| |
| ::::તુષારબિંદુથી તવ દ્રગ છલ છલ
| |
| ::::મહીન અંચલનું એ આવરણ નહીં
| |
| :::::હે મૃણાલ મનોહર !
| |
| ::::અરવ લાવણ્ય તારું વિમલ વિરલ.
| |
| કર મહીં દીજે તવ મૃદુ કરતલ
| |
| ::::આવ અહીં
| |
| :::::આવ અહીં હૃદયને સ્થલ.
| |
|
| |
| <center>'''મેડીને એકાન્ત'''</center>
| |
|
| |
| :::નિદ્રિત પ્રાંગણ-તરુપર્ણ
| |
| અંધકાર ગહિર કરંત ઝિલ્લિરવ મહીં
| |
| ::::શેરી અવ શાન્ત.
| |
| મેડીને એકાન્ત ગોખ મહીં લઘુ એક દીપ
| |
| ::::વિકિરંત મંદ મંદ તેજ :
| |
|
| |
| આછેરાં સાધન તો ય
| |
| ::::તેજછાયા તણા ભૂમિ-ભીંત પર
| |
| ::::::વિચિત્ર કંઈ અંકાય આકાર
| |
| આમ તો સઘન તો ય હવાને હલન એની લયલોલ કાય,
| |
| સ્વપ્નમયી સૃષ્ટિનાં રહસ્યમય પાત્ર કેરી પ્રગટંત ઝાંય....
| |
| બારીને ગગન-
| |
| કાચથી મઢેલ છત મહીં જાણે-
| |
| :::::શગનાં અગણ્ય પ્રતિબિંબ
| |
| :::::જાગામીઠીને તરંગ કરે જાગરણ.
| |
|
| |
| નેત્ર મહીં કોઈ મધુગુંજનનું અંજાય અંજન
| |
|
| |
| :::સોપાનશ્રેણીએ વાજે ઝીણી ઝીણી નેપુરકિંકિણી
| |
| શિરનો સકલ ભાર ચરણે લહાય પણ
| |
| ::::સમુત્સુક મન સંગ
| |
| ::::સરલ સ્વભાવે
| |
| :::::તાલ દેઈ રહે ચાલ
| |
|
| |
| પલને હિલ્લોળે
| |
| :::શ્વેત સેજની પાંગઠે સરી આવે સંસારિણી.
| |
| ::::અહીં
| |
| :::સ્પર્શને ગહને શબ્દ પામે વિલોપન
| |
| નિત્યને મિલન વ્રીડાનું ન આવરણ-
| |
| ::::::પ્રગલ્ભ મુગ્ધતા.
| |
|
| |
| તેજતિમિરના શાન્ત સાયુજયની આભા મહીં
| |
| :::::મલકંત લહું એનું મુખ
| |
| લહું એને તન ઊંડી રતિના આવેગ કેરી લહર-ભંગિમા.
| |
|
| |
| પરસ્પર થકી બેઉ દિનભર દૂર.
| |
| સીમને ખેતર, જનપદને બજાર
| |
| :::નિત્ય
| |
| :::સાધને વા અસાધને વહું કર્મભાર
| |
| :::::ઋતુની ટાઢક, ઝાળ, ઝડીને ઝીલંત.
| |
| ઘરને સંસાર ધર્મે એનું યે તે જીવન જટિલ.
| |
| ::::ઉભયની સમસ્યા સમાન.
| |
| શ્રાન્ત ભાલે કૈંક એનું અંકાય લાંછન
| |
| ભીનાં તે ચુંબન તણી માર્જનીથી કિંતુ સહજ શોધન.
| |
| ::::ધડકંત ઉર તણી હૂંફ મહીં
| |
| :::અંગ અંગ પ્રાણ, મન
| |
| :::::જીવિતવ્ય
| |
| ::::પ્રફુલ્લ પ્રસન્ન.
| |
|
| |
| :::દ્રગે દ્રગે આંહી ઉદ્દીપન
| |
| :::ગોખનો દીપક કૃતકૃત્ય
| |
| જલતી જ્યોતિનું અવ સ્નેહ મહીં થાય નિમજ્જન
| |
| :::અંધકાર નહીં
| |
| ::::અહીં દ્વયનો વિલય.
| |
|
| |
|
| |
| <center>'''સ્મરણ'''</center>
| |
|
| |
| મેઘને ગોરંભ છાયું અષાઢગગન.
| |
| :::જલની ઝર્મરભીનો ભમે ધુમ્રશ્યામ સમીરણ :
| |
| ::::અડૂકદડૂક ભરે અહીં તહીં ફાળ,
| |
| ::::તરુતરુ કેરી જાય ઝુલવીને ડાળ,
| |
| પાંદની પડાળે લપાઈને વિહંગમ બેઠાં મીંચી નિજ આંખ
| |
| :::::ડયનને કાજ એની ખોલી દિયે પાંખ;
| |
| ધરિત્રીના ધૂળનો ય બદલાય રંગ,
| |
| :::::ઝૂકી ઝૂકી ઝીલી વહી રહે એની ગંધ.
| |
|
| |
| એકાન્ત ઘરની ઓસરીના હિંદોલપે ઝૂલી રહું મંદ મંદ;
| |
| :::::પગને અંગુઠે માત્ર અડી ભૂમિઅંગ.
| |
| નયને લહાય એની નયને જ છવિ
| |
| ::::નહિવત્ છાયા એની
| |
| ::::વિકલ્પ વિહીન મનમહીં.
| |
| સહસા પ્રાંગણથી જે દૂર તે સકલ પામે લય
| |
| :::નીહાર-નિહારિકાને ઉર :
| |
| ::::કોઈનો યે રહે નહિ પરિચય.
| |
| અતીત લોકથી ત્યહીં આવે મૃદુ ગાન
| |
| અરવ બોલની મધુરિમા લહે અતીન્દ્રિય કાન.
| |
| :::કોણ તે અતિથી આવે આજ મારે ભવને
| |
| ::::તેજને તોખાર આવે કોણ તે સવાર?
| |
| :::વ્હાલી એવી વાતની વધાઈ દીધી પવને
| |
| ::::ઊજળી રેણુ જો ઊડે નભની મોઝાર.
| |
| ચિર પરિચિત લય, લયનો લહેકો, સૂર, શબ્દ...
| |
| ::::કરે હૃદય વિવશ !
| |
|
| |
| ભાવને ઉછાળ,
| |
| ::::હે લોકાન્તરવાસી !
| |
| ::::::તને ઢૂંઢે મુજ આતુર નયન :
| |
| ક્યાંય નહી રેખ, વર્ણ; માત્ર સીમાશૂન્ય આ ગગન.
| |
| અતીવ આકુલ મુજ પ્રાણ
| |
| :::આવેગથી જાય ધસી એક સૂક્ષ્મ સૂરને સંધાન.
| |
| અનંતનાં અગોચર નિરીહ ગહન... શી ભર્ત્સના !
| |
| ::::પરિશ્રાન્ત પ્રાણ : પામે સહજ મૂર્ચ્છના.
| |
| :::વાંકી આ કેડીની આડે રૂખડાં હજાર તો યે
| |
| ::::નજરું મંડાય રે જઈ અણદીઠ તીર,
| |
| :::પુરાણી પિછાણને અણસાર લિયે આળખી ને
| |
| ::::હેતની છોળ્યુંમાં ભીંજે ઝીણેરું મલીર!
| |
|
| |
| શિરને કુંતલ પ્રિયની અંગુલિ રમે
| |
| :::એમ રમી રહે શ્રવણમાં સૂર :
| |
| :::અહીં કહીંથી જ એનો ઊગમ અદૂર.
| |
| કંઇક પાંપણ કેરી જવનિકા ખસે અને
| |
| :::બકુલતરુની છાંય મહીં
| |
| ::::આનંદવિભોર તને લહી
| |
| નીલનિકુંજના એકાન્તમાં ગીતને ગુંજન
| |
| :::ગૂંથતી બે સેર તણો એક ફૂલહાર
| |
| :::મહીં મહીં શોભનને ગુચ્છ સુકુમાર.
| |
| એ મધુ ગંધનો રાગ ઝીલી વેણું મહીં મેં ય રેલ્યો વનેવન,
| |
| આપણા હૃદયને કંપન નિખિલનો લયલોલિત પવન !
| |
| :::નયને નિવારી દૂરતા સમૂળગી ને
| |
| ::::અળગું તે વસિયું છે આજ મારે ઉર:
| |
| :::આદિનાં બિંદુમાં આવી શમિયાં, સંસાર કેરા
| |
| ::::સઘળા ઘેઘૂર સૂર, પચરંગ પૂર.
| |
|
| |
| નયને નયન...
| |
| પછી કાંઈ ન લહાય એવાં આપણે બે જણ.
| |
| :::::એક
| |
| ::::જગનું અવર ત્યહીં વિલોપન છેક.
| |
| :::::નહીં દેશ, નહીં કાલ
| |
| ::::હૃદયને એક માત્ર તાલ
| |
| :::::અનાહત છંદ...
| |
|
| |
| :::::ત્યહીં પ્રશાન્ત આનંદ!
| |
| સહસ્ત્ર વર્ષની નિદ્રા કેરું જાણે સરે આવરણ...
| |
| કમલની શત શત પાંખડી ખૂલે ને ઝીલું તેજનાં ઝરણ.
| |
| ::::ફરીને હું નીરખું નિખિલ :
| |
| વરસી ગયેલ ઘન; ઊજળાં પ્રકાશ, તરુપાન, નભનીલ.
| |
| ઘરની ઓસરી એની એ જ
| |
| ::::ઝૂલણે હું ઝૂલું સ્હેજ સ્હેજ...
| |
| સૂનું તો ય લાગે, સૂનું, પ્રિયની વિદાય...
| |
| ક્ષણને આંગણ આવી ગયું રે અતીત
| |
| ::::એની જલમાં ન પગલી જણાય.
| |
| </poem>
| |
|
| |
|
| |
| <center>'''ગ્રીષ્માંત'''</center>
| |
| <poem>
| |
| ::અપરાહ્ન
| |
| આતપ્ત કુટીર થકી આમ્રઘટાતલે મૂકી આરામખુરશી
| |
| ::આસીન હું ઉદાસીન મને.
| |
| ગ્રંથકથા તણું રહ્યું અધૂરું શ્રવણ :
| |
| ::અચ્છોદ સરસિજલ તૃપ્ત સુપ્ત રાજપુત્ર
| |
| ::શ્રાન્ત ભાલે
| |
| ::મુગ્ધ વનપરી, મંદ વાયુની લહર જેમ, લળી લળી
| |
| ::સુકોમલ સ્પર્શ તણી શાન્તિ લહે ગુપ્ત
| |
| અનુસંધાનને સૂત્ર નેત્રને ફલક રમી રહે ચલચિત્ર :
| |
|
| |
| ::સહસા કુમારની જાગ્રતિ
| |
| ::મધુક્ષોભ
| |
| ::મિલન ને
| |
| ::પરિણતિ.
| |
| કથા અહીં પૂર્ણ.
| |
|
| |
| શૂન્ય નયન અતંદ્ર
| |
| :::નભ મહીં નિરાધાર આનંત્યમાં લીન :
| |
| ::અર્ધ નિમીલને યદિ ન્યાળે ધરાતલ
| |
| મરીચિકાજલ કેરે આછેરે તરંગ જાણે અચંચલ મીન.
| |
| રવ-મર્મર-વિહીન અસીમ એકાન્ત;
| |
| ::::મહાકાલ ગતિહીન કલાન્ત.
| |
| શ્વેત ચારેગમ શ્વેત અગન અગન
| |
| નીલ પર્ણપુંજ થકી ફરકંત નહીં વાયુ નહીં રે વ્યજન.
| |
|
| |
| આ નિદાઘ મહીં મધ્યદિને
| |
| ::::ઉર્વીથકી અંતરીક્ષે ભમરાળ ભ્રમણમાં
| |
| :::ડંમર જે દોડે નિત્ય પાગલ ઉન્મન
| |
| -દગ્ધ અંતરમાં ધરી રહી કોઈ અદમ્ય ઝંખન -
| |
| :::નહીં એ ય દ્રષ્ટિ મહીં ક્યાંય...
| |
| તરુચ્યુત પિંગલ પત્ર કે છિન્ન ધૂલિકણે
| |
| ::::સ્વપ્ન એનું શયિત માર્ચ્છિત.
| |
| કવ
| |
| કોણ ઇન્દ્રવન કેરી અપ્સરાનો પ્રહર્ષણ
| |
| :::મળે સ્નિગ્ધ
| |
| :::::સંજીવનસ્પર્શ
| |
| :::અમીવર્ષણની તુષ્ટિ
| |
| :::પરિચ્છન્ન મર્મ....
| |
|
| |
| સહસા બખોલનીડ થકી ઊડી આવી ચકયુગ્મ
| |
| ::::પૂર્વ ભણી પ્રલંબાતી છાયા મહીં
| |
| :::::ક્રીડન આનંદરત કરે ધૂલિસ્નાન
| |
| :::(અંગ નહીં મ્લાન)
| |
| પાંખ પાંખની પ્રમત ઝાપટને રવ
| |
| ::::રજનો ગોરંભ ક્ષુદ્ર
| |
|
| |
| :::::કિંતુ
| |
| લાગે ચિત્તને હિલ્લોળ
| |
| કાળને પ્રવાહ દૂર દૂર અતીતને પ્રાન્ત
| |
| ::::::વહ્યે જાય સ્મૃતિ-ઉડુપિની :
| |
|
| |
| દુર્દાન્ત યૌવન :
| |
| પરિચય નહીં તેની અદમ્ય પિપાસા થકી વિહ્વલ અંતરે
| |
| જનાલયે ઘનારણ્યે નિરંતર પરિભ્રમણ ઉદ્યત.
| |
| ::::કોઈ ક્લસૂર
| |
| ::::મધુગંધ
| |
| ::::છન્ન લાવણ્યની સ્વપ્નમયી છાયાનું અંજન
| |
| :::::કરે આકર્ષણ
| |
| -અશ્વખુરા થકી વિદ્ધ ધરિત્રી આ મૃણ્મય અશ્મર
| |
| નહીં તો ય સિદ્ધિ
| |
| અગોચર સ્થાન
| |
| પરાભવ માને નહીં અભિમાન
| |
| ::::પ્રદીપ્ત અગ્નિનું આજ્ય બને જીવિતવ્ય
| |
| :::::ક્ષણે ક્ષણે ક્ષીણ
| |
| :::::લયમાન
| |
| :::::ત્યહીં
| |
| અર્ચિપુંજ થકી પ્રભવંત અનન્ય સુંદર પ્રતિભાન
| |
| :::શાન્તિ...
| |
| ઋતુક્રાંતિ..
| |
| ‘શી મધુર તંદ્રા મહીં મગ્ન?
| |
| :::કને કોણ આવી ઊભું એથી અણજાણ?’
| |
| ઊઘડતી આંખ લહે સ્વપ્ન જાગ્રત એકાકાર.
| |
| કટિ પર ધરી લઘુ કુંભ, અંગને ત્રિભંગ,
| |
| ::::મંદ મંદ સ્મિત ઝરી મંજુલભાષિણી કહે,
| |
| ::::::‘લિયો શીત જલ’
| |
| એ જ તે સમય
| |
| સ્વેદસિક્ત તરસવિહ્વલ કોઈ શ્વાન
| |
| ઢુંઢે અહીં આવી ઢળ્યા પાણીનું પલ્વલ
| |
| :::::નહીં ક્યાંય....
| |
| કુંભ થકી ભરી દીધ પ્રાંગણની ઠીબ
| |
| :::સદ્ય એને પાન
| |
| અમીની નજરે ઉભયને જરા લહી રહી
| |
| ::::પશુ કરી જાય છે પ્રયાણ.
| |
| :::અચિંત વાયુની વાગે છોળ
| |
| દૂરની વૃષ્ટિનો મળે જ્વરહર સુશીતલ સ્પર્શ
| |
| સિકત ધૂલિના પ્રથમ ક્ષોભનો રેલાય પરિમલ
| |
| અવ અંતરીક્ષ મહીં વિહંગવિહાર
| |
| ::::બર્હીકંઠનો પ્રસન્ન ટુહૂકાર
| |
| દિગન્ત ગાજે છે દુંદુભિથી ઘન ઘન
| |
| :::ઘેરાય ગગન...
| |
| ઝીણેરી ઝર્મર થકી સ્તિમિત નયન.
| |
|
| |
|
| |
| <center>'''ઐકાન્તિક દિન'''</center>
| |
|
| |
| :::જુવારજલ
| |
| તરંગહિલ્લોળે ઘુર ઘુર કરી
| |
| :::હારોહાર
| |
| આવે વારવાર પુલિને
| |
| ::::ઉચ્છલ.
| |
|
| |
| ઉન્મત કિલ્લોલ
| |
| અંગથી ઉછાળી જાય
| |
| :::ઊંઘ-આવરણ !
| |
| :::::બોલે: ‘ખોલ, દ્રગ ખોલ!’
| |
| અરુણ કિરણે નીલ ગગન અમલ
| |
| સોહે
| |
| :::જલ, થલ
| |
| :::તરુપર્ણ, તૃણ, ધૂલિકણ;
| |
| વનકુંજમહીં કહીં અણદીઠ
| |
| ::::ગાય બુલબુલ
| |
| નવ જાગૃતિનું, નવ ખેલનાનું કંઠભર ગાન
| |
| અહીં લોઢને હિંદોલ રમે ગલ.
| |
|
| |
| વળી વળી
| |
| ભીને વાન વાયરાની લહરી
| |
| :::કરંત મૃદુ સ્પર્શ
| |
| -સુકુમાર શિશુ તણા જાણે કોટિ લાડ-
| |
|
| |
| અમથાં યે જાણે અડપલાં :
| |
| પારિજાતની મધુર ગંધની સંગાથ
| |
| ધરી લાવે મ્હેરામણ કેરો લવણ પ્રસાદ :
| |
| તારનાં તુફાન તો ય
| |
| ::::રમે લળી લળી !
| |
|
| |
| સહુનો આવે છે ઓરો સાદ
| |
| ત્યારે મન મારું બની રહે નિજ માંહિ લીન
| |
| ::::એવી કોની આવે યાદ?
| |
| અગોચર કુહેલિકા મહીં લયમાન નિખિલનું સર્વ
| |
| કોઈનો યે કોઈ નહીં જાણે પરિચય
| |
| ::::-વૃન્ત વિશ્લથ પર્ણ-
| |
| ઝળુંબે આછેરો ઘેરો એનો અવસાદ,
| |
| ::::ધૂંધળો વિષાદ !
| |
|
| |
| આમ ને આમ જ વહી સવારની વેળ
| |
| ::::વણમેળ.
| |
| લય સ્થિતિનો આખરે ઊતર્યો અમલ
| |
| નિતાન્ત એકલતાની શૂલ તહીં
| |
| ::::વીંધી રહી ઉર પલેપલ.
| |
| આ વાર મધ્યાહ-નિખાર
| |
| દૂરની ક્ષિતિજે લુપ્ત સાગર-તરંગ-પરિવાર.
| |
| હવાનું યે નહીં સંચલન
| |
| વનવિહંગના ટુહૂકારનું યે અવ નહીં લવ આંદોલન.
| |
| ક્યાંય નહીં ગલ
| |
| શિલાને પથાર કોઈ કરચલું અહીંતહીં દેખાય કેવલ.
| |
| અવિચલ આંહિ એક તાપ
| |
| કણે કણે લહું મૂર્તિમંત જેમ બિંબ ઝીલે ખાપ.
| |
|
| |
| અસીમ એકાન્ત મહીં ભમે મારું મન
| |
| કોઈનો શોધે રે સંગ, પરિષ્વજન, વ્યજન;
| |
| નિખિલ જણાય ખાલીખમ
| |
| ભમી ભમી વ્યર્થ આખરે મુકામ ભણી આવે
| |
| ::::લથડતે ડગ શૂન્ય સમ.
| |
|
| |
| ફરી સંધિકાળ
| |
| સાગર ભરતીજલ
| |
| :::અકુંઠીત આકર્ષણે કરી કોલાહલ
| |
| ::::આવે ઉરને ઉછાળ ભરી ફાળ.
| |
| મૃદુલ આવેશમય આવે સમીરણ
| |
| માલતી-કુસુમ-પરિમલથી વિકલ
| |
| :::આલંબન ચહે
| |
| ::::ચહે જાણે આલિંગન.
| |
| આરક્તક પ્રતીચીવદન
| |
| શ્યામલ વાદળઅંચલની માંહી સૂર્ય અવ લુપ્ત :
| |
| મિલનમૂર્ચ્છના તણી શાન્તિ, શાન્તિ ...
| |
| ::::ઊઘડતું જાણે સ્વર્લોકનું સદન !
| |
| વ્યોમઊંચી તરુડાળ થકી કોઈ ગાય છે તેતર
| |
| ::::-એકતારે ભાવિકનું રેલાય ભજન.
| |
| ઘેરાય ઘેરાય અંધકાર
| |
| શત શત તારક દ્યુતિનો તહીં થાય રે સંચાર.
| |
| ચોમેરનું સર્વ એનું જ ને છતાંય
| |
| ::::રૂપ ધરે છે ઈતર !
| |
| સીમાઓનું જાણે સંકોચન :
| |
| સકલની ભણી વહે અબાધિત પ્રીતિ મુજ
| |
| મન પામી રહે પિંજરથી વિમોચન !
| |
| ત્યહીં તો નિદ્રાનું મળે નેત્રને ઈજન !
| |
| પાંપણમાં પ્રગટત ઋજુ ઋજુ ભાર;
| |
| કર ધરી જાણે ગ્રહી જાય નિરાકારને આગાર....
| |
| સાગર, લહર, પેલી ગંધ, પેલું ગાન
| |
| ગમતું ઘણું ય ઘણું
| |
| ::::કિંતુ અવ લેશ ના સમય
| |
| પ્રહરઝાલર કેરા રણકાર
| |
| ::::સીમાન્તમાં શૂન્ય....
| |
| ::::નહીં કંપતો પવન
| |
| ઇહ લોક મેલી સરે અવર પ્રદેશ મારું મન.
| |
| </poem>
| |
|
| |
| <center>'''ક્ષણને આધાર'''</center>
| |
|
| |
| <poem>
| |
| કૉફીકપ કેરી આ વરાળ
| |
| :::લયની લલિત ગતિ જેમ કરી ઊર્ધ્વ મહીં આરોહણ
| |
| ::::અંતરીક્ષ મહીં સદ્ય પામે તિરોધાન
| |
| બારી બ્હાર શાખપ્રશાખાએ પ્રૌઢ ઉદ્યાનબકુલ
| |
| :::પર્ણે પર્ણે પદઠેક લઇ
| |
| :::પુષ્પગંધન મહીં કરી નિમજ્જન
| |
| ::::પ્રમત્ત સમીર
| |
| :::::લથડબથડ જાય વહી નિરંકુશ
| |
| :::::(ધીરી અડફેટે અડી લેઈ મુજ અંગ)
| |
| અણદીઠ રહી ક્યાંક બોલે બુલબુલ
| |
| :::(વિચંચલ પાંખ પર રમે ઋજુ ગાન)
| |
| ::::સમયનું લઘુ ઘૂંટ મહીં સ્વાદ્ય પાન.
| |
|
| |
| નીલિમ ગગન માહિં નિમીલિત નેણ
| |
|
| |
| ખળખળ વહે રમે ગિરિમંદાકિની
| |
| ::::અંજલિનું કીધ આચમન
| |
| ::::હૈમવતીને શીતલ સ્પર્શ અનુપમ કોઈ સ્પંદનું સ્ફુરણ.
| |
| દ્રષ્ટિ મહીં કેદારશિખર
| |
| ::::(શૈલશ્યામ તનુ પર શ્વેત જટાજૂટ)
| |
| સંમુદિત મન...
| |
| સરુવન વીંધી જાય દૂર દૂર અધરાય
| |
| :::::કેડી એક તુષારઉજ્જવલ
| |
|
| |
| એકાન્ત એકલ એને સંગ-સંનયન
| |
| ::::ગતિ કરે છે ચરણ.
| |
| પદે પદે પૃથ્વી થકી પર
| |
| :::જનપદ કુંજ સહુ બને બિંદુલીન
| |
| :::::અભ્રપુંજનું યે અવ નિમ્ન આવરણ
| |
| ત્યહીં
| |
| ધવલ તુહિન રંગ ધરે છે કષાય,
| |
| ::::ક્યહીં નીલ ઝાંય :
| |
| તેજોમય શાન્ત-આત્મલીન-વર્ણ કેરું
| |
| ::::અપ્રતિમ પાર્વતી લાવણ્ય !
| |
| :::::હૃદિરમ્ય....
| |
| :::ત્યહીં
| |
| નિમેષ વિહીન નેત્ર થકી સરી જાય હિરણ્મય અપિધાન
| |
| :::કેવલ પ્રકાશ ભાસમાન :
| |
| નહીં અદ્રિ, નહીં કેડી, નહીં મુજ દેહ;
| |
| ::::અસ્તિ અરુ ભાતિ અસંદેહ.
| |
| સહુ ઔર થકી શ્રુતિહીન કોઈ ધ્વનિ
| |
| ::::કોઈ આનંદગુંજન !
| |
| શિશુકોલાહલ
| |
| કને આવી ઊભો સતુ કહે :
| |
| ::::‘બાબા, જુઓ મારું માટીનું આ ઘર.’
| |
| અન્ય બાજુએ રાજેશ :’કાગળનું મારું આ વિમાન.’
| |
| મેજની ઓ પાર ઓષ્ઠ બંધ કરી ઊભો ત્રિલોચન
| |
| ::::નીરખી રહેલ નિજ લોહપત્તી કેરું અસ્ત્રયાન.
| |
| અવશેષ કૉફી તણું પાન કરી રહું ત્યહીં
| |
| ::::વદંત રાજેશ : કહો બાબા, કિયું બેશ?’
| |
| એ જ પ્રશ્ન રમી રહે અન્ય બેઉ બાળકને વેશ.
| |
| ::::સહુને સ્વકીયનું મમત્વ.
| |
| ‘નાનું તો ય ઘણું મને ગમતું આ ઘર.’
| |
| ::::સતીશ પ્રસન્ન.
| |
| પેલા ચંદ્રતારકના લોક મહીં લઇ જશે તારું આ વિમાન?’
| |
| હર્ષને આવેશ કહે રજુ : ‘બાબા,
| |
| બાને ને બધાંને લેઈ આકાશગંગાને ઘાટ કરું ઉતરાણ.’
| |
| માર્ગ મહીં અકારણ આવે કંઈ વિઘ્ન
| |
| ::::મળે દસ્યુદલ
| |
| ::::મળી રહે ભીષણ દંગલ
| |
| તે વેળ આ અસ્ત્ર થકી ભેદાય સમગ્ર અવરોધ
| |
| :::::થાય પરિત્રાણ....’
| |
| ::::તેજ વિકિરંત ત્રિલોચન.
| |
|
| |
| રસોઈઘરથી ત્યહીં ગૃહિણીનો આવે ટહુકાર
| |
| નિરાધાર મેલીને વિવાદ
| |
| ::::નિજ વસ્તુ લેઈ સદા દોડી જાય બાળ.
| |
|
| |
| ::::ત્રણ થકી ભર્યું ભર્યું અત્રિનું આંગણ !
| |
| નિબિડ અરણ્ય મહીં એકાન્ત કુટીર
| |
| ::::ને હું લીન નિજને સ્વભાવ
| |
| :::::પરિચર્યા કરંત પ્રકૃતિ....
| |
|
| |
| ત્યહીં અતીન્દ્રિય ને અકાલ
| |
| ::::રૂપ ધરી રમી રહે ગુણને ત્રિતાલ.
| |
| ::::અતીતે સાંપ્રતે ભવિતવ્યે
| |
| :::વિવર્તને એ જ ગતિશીલ
| |
|
| |
| ક્ષણક્ષણને આધાર આવિર્ભાવ પામે ચિરંતન
| |
| ::::ઉષ્માભર્યા અભિનવ રૂપને સૌંદર્ય....
| |
| વાતાયન થકી ત્યહીં સ્પર્શ કહી રહે બાલરવિનું કિરણ
| |
| બકુલતરુની ડાળ પર ઝૂલી રહી
| |
| ::::ભર્યે સૂર બોલે ઝીણું બુલબુલ
| |
| સુનીલ લાવણ્ય મહીં આનંદની રેલી લાલ ઝાંય
| |
| :::હસી રહે સદ્યજાત કિસલય.
| |
|
| |
|
|
| |
|