મધ્યકાલીન ગુજરાતી કાવ્યસંપદા/૩૩.બૂટા/બૂટિયોે/બુટાજી
રમણ સોની
આ જ્ઞાનમાર્ગી સાધુ કવિ બ્રહ્માનંદના શિષ્ય અને અખાના ગુરુભાઈ હોવાની માન્યતા છે. એમનાં થોડાંક પદો મળે છે એમાં શૈલીની સહજતા છે.
૨ પદો
(૧)
એવા કોઈ અનુભવી રે
એવા કોઈ અનુભવી રે, કરે દ્વૈતનો સંહાર જી;
અગ્નિ બાળે જેમ કાષ્ઠને, ટાળે જાત-વરણ-વ્યવહાર. એવા
ધૂઓ જ્યાં લગી નીસરે, જ્યાં લગી કઠણ હોય આપ જી;
ઘટત ઘટત ઘટી ગયું, પછી ન રહ્યું પુણ્ય ને પાપ. એવા
માખી ત્યાં બેસે નહિ, તેના તાપે તે ટાળી જાય જી;
એકમેક અંતર નહિ, એવે રૂપે જો રહેવાય. એવા
સમજીને સમી રહ્યા, કોઈ અનુભવી લઈ જ્ઞાન જી;
સત્ય મેળવ બૂટિયા, સમજ્યાની એ તો સાન. એવા
(૨)
એવું જેને ઊપજ્યું રે
એવું જેને ઊપજ્યું રે, તેને ન રહ્યું કહેવાનું કાંઈ જી.
કથવું બકવું સુણવું સર્વે સમાવ્યું માંહી. એવું
સાકર કેરી પૂતળી, વિરાટ રૂપે થાય જી;
સઘળે સોંસરવી રસભરી, તેને ગમે ત્યાંથી ખાય. એવું
એકાએકી જાહ્નવી, જૂજવાં જ એનાં નામ જી;
પાતક ટાળે પિંડનું, જે ન્હાય જન નિષ્કામ. એવું
ગોરી-ગરબો એક, પણ બહુ બારણાં તે માંહ્ય જી;
માંહી દીપક એક, પણ તે દ્વારે દ્વારે દેખાય. એવું
ભક્ત ભગવાન એક છે, સમજે તો સંશય જાય જી;
કહે બુટો એક વાત સહુ, એમાં ઘણું કહ્યે શું થાય? એવું