ગુજરાતી એકાંકીસંપદા/સીમાંતે: Difference between revisions

no edit summary
No edit summary
No edit summary
Line 236: Line 236:
}}
}}
{{Ps
{{Ps
સમરથઃ સારો માણસ – સારો માણસ તો હું છું જ.
|સમરથઃ  
યાકુબઃ તું મારી સાથે વાત નહીં કર. આ બે મહિના થઈ ગયા, અહીં આવ્યાને મેં કદી તારી સાથે વાત કરવાની કોશિશ કરી છે?
|સારો માણસ – સારો માણસ તો હું છું જ.
સમરથઃ ક્યાંથી કરે માણસ હોય તો વાત કરે ને?
}}
યાકુબઃ માણસ-માણસ હતો એટલેસ્તો આ જહન્નમાં ફેંકાયો.
{{Ps
સમરથઃ જગા તો જન્નત જેવી છે. યાર, પણ આપણે એને જહન્નમ બનાવી રહ્યા છીએ.
|યાકુબઃ  
યાકુબઃ આ મનહૂસ જગહને તું જન્નત કહે છે. ખબર છે તને અદાલતમાં કામ ચલાવી ન શકાય – કોર્ટ માર્શલ કરી ન શકાય એવા કોક ગુનાને માટે એ લોકો અહીં ધકેલી દે છે – ફાટી ગયેલા ગંજી-ફરાકને જેમ પોતાં તરીકે વાપરે ને પોતાં કરતાં કરતાં ઘસાઈ જાય ત્યારે ઉકરડે ફંગોળી દે તેમ ફંગોળી દીધા છે આપણને.
|તું મારી સાથે વાત નહીં કર. આ બે મહિના થઈ ગયા, અહીં આવ્યાને મેં કદી તારી સાથે વાત કરવાની કોશિશ કરી છે?
સમરથઃ કેટલો ખૂબસૂરત ઉકરડો છે આ – જરા આજુબાજુ નજર તો કર – જગત કેટલું નીચું ને આપણે કેટલા ઊંચે – ચારેબાજુ ઊંચાઈઓ જ ઊંચાઈઓ – ખૈબર ને બોલન પણ ઉંદરના દર જેવા લાગે – ને પેલી બાજુ હિમાલયના શિખરનાં શિખરો સફેદ ધરતીની ધૂળથી લગીર પણ મેલાં ન થયેલાં શિખરો ને કશ્મીરની ગુંજતી વાદીઓ – દેવદાર ને ચિનારનાં જંગલે જંગલ – એના પર બરફ પડ્યો હોય ત્યારે માખણ ખાતાં પકડાઈ ગયેલા બાળકૃષ્ણના મોં જેવો લાગે.
}}
યાકુબઃ કબૂલ કરું છું કે ખૂબસૂરતીનો ખજાનો પડ્યો છે અહીં પણ ખજાનો ખર્ચી નાખવાનું મન થાય એવો સાથી-દોસ્ત અરે ઇન્સાન તો જોઈએ ને! (એકલા ખૂબસૂરતીના ખજાનાને શું ચોંટે?)
{{Ps
સમરથઃ કેમ હું નથી? હું ઇન્સાન નથી?
|સમરથઃ  
યાકુબઃ તું દુશ્મન છે – પાકિસ્તાન પાઈંદાબાદ
|ક્યાંથી કરે માણસ હોય તો વાત કરે ને?
સમરથઃ ઑલરાઇટ હિન્દુસ્તાન ઝિંદાબાદ.
}}
{{Ps
|યાકુબઃ  
|માણસ-માણસ હતો એટલેસ્તો આ જહન્નમાં ફેંકાયો.
}}
{{Ps
|સમરથઃ  
|જગા તો જન્નત જેવી છે. યાર, પણ આપણે એને જહન્નમ બનાવી રહ્યા છીએ.
}}
{{Ps
|યાકુબઃ  
|આ મનહૂસ જગહને તું જન્નત કહે છે. ખબર છે તને અદાલતમાં કામ ચલાવી ન શકાય – કોર્ટ માર્શલ કરી ન શકાય એવા કોક ગુનાને માટે એ લોકો અહીં ધકેલી દે છે – ફાટી ગયેલા ગંજી-ફરાકને જેમ પોતાં તરીકે વાપરે ને પોતાં કરતાં કરતાં ઘસાઈ જાય ત્યારે ઉકરડે ફંગોળી દે તેમ ફંગોળી દીધા છે આપણને.
}}
{{Ps
|સમરથઃ  
|કેટલો ખૂબસૂરત ઉકરડો છે આ – જરા આજુબાજુ નજર તો કર – જગત કેટલું નીચું ને આપણે કેટલા ઊંચે – ચારેબાજુ ઊંચાઈઓ જ ઊંચાઈઓ – ખૈબર ને બોલન પણ ઉંદરના દર જેવા લાગે – ને પેલી બાજુ હિમાલયના શિખરનાં શિખરો સફેદ ધરતીની ધૂળથી લગીર પણ મેલાં ન થયેલાં શિખરો ને કશ્મીરની ગુંજતી વાદીઓ – દેવદાર ને ચિનારનાં જંગલે જંગલ – એના પર બરફ પડ્યો હોય ત્યારે માખણ ખાતાં પકડાઈ ગયેલા બાળકૃષ્ણના મોં જેવો લાગે.
}}
{{Ps
|યાકુબઃ  
|કબૂલ કરું છું કે ખૂબસૂરતીનો ખજાનો પડ્યો છે અહીં પણ ખજાનો ખર્ચી નાખવાનું મન થાય એવો સાથી-દોસ્ત અરે ઇન્સાન તો જોઈએ ને! (એકલા ખૂબસૂરતીના ખજાનાને શું ચોંટે?)
}}
{{Ps
|સમરથઃ  
|કેમ હું નથી? હું ઇન્સાન નથી?
}}
{{Ps
|યાકુબઃ  
|તું દુશ્મન છે – પાકિસ્તાન પાઈંદાબાદ
}}
{{Ps
|સમરથઃ  
|ઑલરાઇટ હિન્દુસ્તાન ઝિંદાબાદ.
}}
(અંધકાર-પ્રકાશ)
(અંધકાર-પ્રકાશ)
સમરથઃ શત્રુ, ઓ બંધુ શત્રુ.
{{Ps
યાકુબઃ ક્યા હૈ ક્યોં ચિલ્લાતે હો?
|સમરથઃ  
સમરથઃ ચાલ ને યાર, પાનાં નથી રમવાં.
|શત્રુ, ઓ બંધુ શત્રુ.
યાકુબઃ ઠેર, હમણાં આવું છું.
}}
{{Ps
|યાકુબઃ  
|ક્યા હૈ ક્યોં ચિલ્લાતે હો?
}}
{{Ps
|સમરથઃ  
|ચાલ ને યાર, પાનાં નથી રમવાં.
}}
{{Ps
|યાકુબઃ  
|ઠેર, હમણાં આવું છું.
}}
(બન્ને વાડ વચ્ચેના તારની નીચેથી આવતો હોય તેમાં)
(બન્ને વાડ વચ્ચેના તારની નીચેથી આવતો હોય તેમાં)
સમરથઃ રોટી ખાઈ.
{{Ps
યાકુબઃ ક્યારનીયે – તારું આચાર ખૂબ અચ્છું હતું.
|સમરથઃ  
સમરથઃ ચાલો મારી એકાદ ચીજ તો તમને ગમી.
|રોટી ખાઈ.
યાકુબઃ ઠેર – પત્તાં પીસીસ હૂં – સાલા તું હમેશાં પત્તાં લડાવે છે.
}}
સમરથઃ હોય પણ આ મહિનાથી એકની એક કેટથી રમી રમીને મારાં ટેરવાંને ખબર પડી ગઈ છે કે પત્તું કયું છે. બોલ પહેલેથી ત્રીજું પાનું છે ને કાળીનો એક્કો.
{{Ps
યાકુબઃ સાલા – ચોર – પત્તાં જાણી લે છે ને પછી –
|યાકુબઃ  
::: (ત્રીજું પાનું કાઢે… એ કાળીનો એક્કો નથી) ક્યોં ખા ગયાને ધોકા અપને કો બડા કીમિયાગર સમજતા હૈ : પત્તાનું ઇન્સાન જેવું છે હજારો વાર હાથમાં ફરી જાય પણ પહેચાની જ ના શકાય.
|ક્યારનીયે – તારું આચાર ખૂબ અચ્છું હતું.
}}
{{Ps
|સમરથઃ  
|ચાલો મારી એકાદ ચીજ તો તમને ગમી.
}}
{{Ps
|યાકુબઃ  
|ઠેર – પત્તાં પીસીસ હૂં – સાલા તું હમેશાં પત્તાં લડાવે છે.
}}
{{Ps
|સમરથઃ  
|હોય પણ આ મહિનાથી એકની એક કેટથી રમી રમીને મારાં ટેરવાંને ખબર પડી ગઈ છે કે પત્તું કયું છે. બોલ પહેલેથી ત્રીજું પાનું છે ને કાળીનો એક્કો.
}}
{{Ps
|યાકુબઃ  
|સાલા – ચોર – પત્તાં જાણી લે છે ને પછી –
}}
{{Ps
|
| (ત્રીજું પાનું કાઢે… એ કાળીનો એક્કો નથી) ક્યોં ખા ગયાને ધોકા અપને કો બડા કીમિયાગર સમજતા હૈ : પત્તાનું ઇન્સાન જેવું છે હજારો વાર હાથમાં ફરી જાય પણ પહેચાની જ ના શકાય.
સમરથઃ અરે તું પણ શું યાર?
સમરથઃ અરે તું પણ શું યાર?
યાકુબઃ યા-ર?
}}
સમરથઃ નહીં – શત્રુ, શત્રુ, પત્તાં હારે ને પત્તાં જીતે એમાં આપણે શું?
{{Ps
|યાકુબઃ  
|યા-ર?
}}
{{Ps
|સમરથઃ  
|નહીં – શત્રુ, શત્રુ, પત્તાં હારે ને પત્તાં જીતે એમાં આપણે શું?
}}
{{Ps
યાકુબઃ હારે આપણે જીવીએ કે આપણે મરીએ એમાં એરકન્ડિશન્ડ કૅબિનમાં બેઠેલા એ લોકોને શું?
યાકુબઃ હારે આપણે જીવીએ કે આપણે મરીએ એમાં એરકન્ડિશન્ડ કૅબિનમાં બેઠેલા એ લોકોને શું?
સમરથઃ જો લોકો અફસરને હુકમ કરે – અફસરો આપણને હુકમ કરે – આગે બઢો.
સમરથઃ જો લોકો અફસરને હુકમ કરે – અફસરો આપણને હુકમ કરે – આગે બઢો.
26,604

edits