11,918
edits
ગુજરાતી મુક્ત દીર્ઘ કવિતા/‘Moving on my own melting’- હરીશ મીનાશ્રુ: Difference between revisions
ગુજરાતી મુક્ત દીર્ઘ કવિતા/‘Moving on my own melting’- હરીશ મીનાશ્રુ (view source)
Revision as of 00:35, 1 May 2024
, 1 Mayno edit summary
Shnehrashmi (talk | contribs) No edit summary |
No edit summary |
||
| Line 2: | Line 2: | ||
<poem> | <poem> | ||
<big><big>'''૧૨. Moving on my own melting □ હરીશ મીનાશ્રુ'''</big></big> | <big><big>'''૧૨. Moving on my own melting □ હરીશ મીનાશ્રુ'''</big></big> | ||
<big>'''અદરસૈંયાને રે હાર એક આપતાં તાહરા બાપનું શું જાય રે?)'''</big> | |||
● | ● | ||
| Line 9: | Line 10: | ||
ઠીબમાં સાત જનમની ખોડ | ઠીબમાં સાત જનમની ખોડ | ||
ખોડ કે ખનકે કાંસીજોડ | ખોડ કે ખનકે કાંસીજોડ | ||
જીભલડીની જોડ સહેલી, નહીં જડે | જીભલડીની જોડ, સહેલી, નહીં જડે | ||
કાંસીજોડું ઝંખે તો | કાંસીજોડું ઝંખે તો | ||
હું કિંકિણરવની કવિતા કરું | હું કિંકિણરવની કવિતા કરું | ||
| Line 15: | Line 17: | ||
હું ઝિલ્લીરવની તિલ્લીરવની | હું ઝિલ્લીરવની તિલ્લીરવની | ||
ખીલ્લીરવની કવિતા કરું | ખીલ્લીરવની કવિતા કરું | ||
ધાબડધિંગું પૃથ્વીનું આ રજકણશિંગું ફૂંકું | ધાબડધિંગું પૃથ્વીનું આ રજકણશિંગું ફૂંકું | ||
કે તુચ્છકારથી બુચ્છકારથી આજ સકળ પર થૂંકું | કે તુચ્છકારથી / બુચ્છકારથી આજ સકળ પર થૂંકું | ||
થૂંકું ને મનમાં ઘેરાય મરુતો તો | થૂંકું ને મનમાં ઘેરાય મરુતો તો | ||
હું રિમઝિમ રિમઝિમ કવિતા કરું | હું રિમઝિમ રિમઝિમ કવિતા કરું | ||
| Line 22: | Line 25: | ||
આ ગીચ અરણ્યમાં સાવ એકલો | આ ગીચ અરણ્યમાં સાવ એકલો | ||
આ પંક્તિઓની વચમાં ડરું | આ પંક્તિઓની વચમાં ડરું | ||
અવધપુરી અપવાદ રચે ને કરી નેજવું આંખે | {{Gap}}અવધપુરી અપવાદ રચે ને કરી નેજવું આંખે | ||
અમે જાનકી પેઠે ઊભા બે અક્ષર લૈ કાંખે | {{Gap}}અમે જાનકી પેઠે ઊભા બે અક્ષર લૈ કાંખે | ||
કરું કવિતા | કરું કવિતા | ||
ને તત્ક્ષણ પરહરું કવિતા | ને તત્ક્ષણ પરહરું કવિતા | ||
શબ્દ થકી હું જનકસુતા ધારું તે છેવટ તો | શબ્દ થકી હું જનકસુતા ધારું તે છેવટ તો | ||
કુત્સીતા | |||
કાંસીજોડું બોલ તતઃ કિમ્ | કાંસીજોડું બોલ તતઃ કિમ્ | ||
પગમાં જોડું બોલ તતઃ કિમ્ | પગમાં જોડું બોલ તતઃ કિમ્ | ||
ધાબડવિંગું રજકણશિંગું | ધાબડવિંગું રજકણશિંગું | ||
મનમાં વાજે ઢોલ તત: કિમ્ | મનમાં વાજે ઢોલ તત: કિમ્ | ||
તત:કીમ્ ના તંતુથી બંધાયેલો | તત:કીમ્ ના તંતુથી બંધાયેલો | ||
તંતુવાદ્યની જેમ ઊભો છું તંગ- | તંતુવાદ્યની જેમ ઊભો છું તંગ - | ||
મારી તંગદિલીને/ | મારી તંગદિલીને / tongueદિલીને | ||
સૂર ગણીને મણિકર્ણિકા ઘાટે કોણ ઊભું છે ? | સૂર ગણીને મણિકર્ણિકા ઘાટે કોણ ઊભું છે ? | ||
પરસેવાના ટીપે | પરસેવાના ટીપે | ||
| Line 43: | Line 48: | ||
નક્ષત્રોનાં બટન ટાંકતું કોણ ઊભું છે ? | નક્ષત્રોનાં બટન ટાંકતું કોણ ઊભું છે ? | ||
Moving on its own melting કોણ મનોમન | Moving on its own melting કોણ મનોમન | ||
પર્યટનોની પાર | પર્યટનોની પાર પળ્યું | ||
ને હવે | ને હવે હાંફતું કોણ ઊભું છે ? | ||
પેપિરસ ઘાસની પત્તીઓ ઘૂંટીને મેં | પેપિરસ ઘાસની પત્તીઓ ઘૂંટીને મેં | ||
કોઈ આદ્ય સુમેરિઅનની | કોઈ આદ્ય સુમેરિઅનની | ||
| Line 50: | Line 56: | ||
લિપિમાં લીંપ્યો અવાજ | લિપિમાં લીંપ્યો અવાજ | ||
તાલતમાલવૃક્ષની છાલ સૂકવીને અક્ષરમાં | તાલતમાલવૃક્ષની છાલ સૂકવીને અક્ષરમાં | ||
જીવ | જીવ ઊપસાવ્યો | ||
તે આરંભથી માંડીને | તે આરંભથી માંડીને | ||
મંદારફૂલની પાંખડી જેવા સફેદ કાગળના હંસ ઊડ્યા | મંદારફૂલની પાંખડી જેવા સફેદ કાગળના હંસ ઊડ્યા | ||
ને કતારબંધ લયાન્વિત મુદ્રણાલયોનું | ને કતારબંધ લયાન્વિત મુદ્રણાલયોનું | ||
સ્થાપત્ય રચ્યું | સ્થાપત્ય રચ્યું | ||
ને દીર્ઘ વિરહથી શાહીનાં વ્યુત્પન્નમતિ વાદળો | ને દીર્ઘ વિરહથી શાહીનાં વ્યુત્પન્નમતિ વાદળો વલૂર્યાં | ||
વલૂર્યાં | ને શબ્દના Industrial Estateનું | ||
ને શબ્દના Industrial | |||
ખાતમુહૂર્ત કર્યું આંસુમાં | ખાતમુહૂર્ત કર્યું આંસુમાં | ||
ત્યાં સુધીની | ત્યાં સુધીની | ||
મારી પ્રલંબ પ્રવાસકથામાં | મારી પ્રલંબ પ્રવાસકથામાં | ||
લોહીના લબકાર | લોહીના લબકાર ખૂટ્યાં, સર્વસ્વ ગયું છે | ||
ટીપે ટીપે જીવતર જીરણ હ્રસ્વ થયું છે | ટીપે ટીપે જીવતર જીરણ હ્રસ્વ થયું છે | ||
જાહેર મૂતરડીમાં કતારબદ્ધ | |||
જાહેર મૂતરડીમાં કતારબદ્ધ ઊભા રહીને | |||
વિલંબે મૂતરવાનું દુઃખ | વિલંબે મૂતરવાનું દુઃખ | ||
તે મારાં અંગત નર્કોનાં ઊડતાં રજકણ | તે મારાં અંગત નર્કોનાં ઊડતાં રજકણ | ||
આઈસક્રીમની ચમચીમાં | આઈસક્રીમની ચમચીમાં | ||
મોં સુધી ઊંચકાયેલું આયુનું શીતળ સુખ | મોં સુધી ઊંચકાયેલું આયુનું શીતળ સુખ | ||
તે મારા અંગત સ્વર્ગોનાં ઊડતાં રજકણ | |||
હું દમનો દરદી, આ રજોટીથી અમૂંઝાઉ છું | હું દમનો દરદી, આ રજોટીથી અમૂંઝાઉ છું | ||
ચઢતા શ્વાસે | ચઢતા શ્વાસે | ||
કવિતા લખીલખીને પત્તર ફાડી નાખી | કવિતા લખીલખીને પત્તર ફાડી નાખી | ||
ઝૂરણ આંખ બની ગૈ ઝાંખી | ઝૂરણ આંખ બની ગૈ ઝાંખી | ||
સૂની દેહયષ્ટિ | સૂની દેહયષ્ટિ | ||
જેમાં ફફડે સકલ સમષ્ટિ | જેમાં ફફડે સકલ સમષ્ટિ | ||
સતત ઝંખનાથી અક્ષરવશ ઝાંખીઝાંખી દૃષ્ટિ | સતત ઝંખનાથી અક્ષરવશ ઝાંખીઝાંખી દૃષ્ટિ | ||
હવે સોનેરી ફ્રેમનાં ચશ્માં પસંદ કરતાં | હવે સોનેરી ફ્રેમનાં ચશ્માં પસંદ કરતાં | ||
આંસુનું મૂલ્ય વધ્યું કે | આંસુનું મૂલ્ય વધ્યું કે ઘટ્યું ? - | ||
સૌને મૂંઝવી મારે તેવા આ | સૌને મૂંઝવી મારે તેવા આ તિર્યક્પ્રશ્નો | ||
ટોલસ્ટોયની જન્મજયંતી ચિત્તમાં | |||
ટોલસ્ટોયની જન્મજયંતી ચિત્તમાં ઊજવાતી હોય | |||
ત્યારે પિત્તપ્રકોપે મને ખાટું ઘચરકું કેમ આવ્યું ? | ત્યારે પિત્તપ્રકોપે મને ખાટું ઘચરકું કેમ આવ્યું ? | ||
મારા ગામની ભાગોળે | મારા ગામની ભાગોળે | ||
ટી. બી. | ટી. બી. સેનેટોરિયમમાં | ||
પીળા નાગરવેલિયાના પાંદ જેવડો | પીળા નાગરવેલિયાના પાંદ જેવડો | ||
રાયવર | રાયવર | ||
ચપટી રાવજી ફડફડતો’તો | ચપટી રાવજી ફડફડતો’તો | ||
ત્યારે હું તો આનંદથી પત્તરવેલિયાનાં ભજીયાં ખાતો’તો | ત્યારે | ||
હું તો આનંદથી પત્તરવેલિયાનાં ભજીયાં ખાતો’તો | |||
ને શીતળ હવાથી બચવા | ને શીતળ હવાથી બચવા | ||
નરિગસની પાંદડીનો ગરમ દૂશાલો ઓઢીને | નરિગસની પાંદડીનો ગરમ દૂશાલો ઓઢીને બેઠો’તો | ||
તો શો અર્થ છે આ ઘટનાનો ? આ | તો શો અર્થ છે | ||
આ ઘટનાનો ? આ ઘટનો ? | |||
અંતરપટનો ? | અંતરપટનો ? | ||
શો અર્થ છે છેકછેવટનો ? | શો અર્થ છે છેકછેવટનો ? | ||
નિહારિકાની ચાખડીઓ | |||
નિહારિકાની ચાખડીઓ પ્હેરીને ઝૂલતા | |||
અવકાશયાત્રીઓના ઉત્કટ જયઘોષ | અવકાશયાત્રીઓના ઉત્કટ જયઘોષ | ||
કરમાયેલી પૃથ્વીની છાલ વિષે જ છૂંદાય | કરમાયેલી પૃથ્વીની છાલ વિષે જ છૂંદાય | ||
-તે જ વખતે | - તે જ વખતે | ||
સ્વેદસિક્ત બગલમાં, દૂંટીના મલમાં | |||
સાથળનાં સ્નિગ્ધ | સાથળનાં સ્નિગ્ધ વળાંઓમાં | ||
કે ગુહ્ય રૂંવાટીમાં | કે ગુહ્ય રૂંવાટીમાં | ||
આમ | આમ | ||
| Line 104: | Line 118: | ||
સંખ્યાતીત કિટાણુઓ અમુક બ્રહ્માંડો ઝબ્બે કર્યાનો | સંખ્યાતીત કિટાણુઓ અમુક બ્રહ્માંડો ઝબ્બે કર્યાનો | ||
દિગંતવ્યાપી હુંકાર રચે છે | દિગંતવ્યાપી હુંકાર રચે છે | ||
-તેની બાતમી તમને તો છે જ | - તેની બાતમી તમને તો છે જ | ||
મીણનું બખ્તર | |||
મીણનું બખ્તર પ્હેરીને ઊભેલા | |||
સત્તાના રૂઢિપ્રયોગ જેવા | સત્તાના રૂઢિપ્રયોગ જેવા | ||
વ્યૂઢ લડવૈયાનો હુંકાર | વ્યૂઢ લડવૈયાનો હુંકાર | ||
ને કસદાર પીડાના દ્રાવણમાં પડતા | ને કસદાર પીડાના દ્રાવણમાં પડતા | ||
મૂઢ સ્ફટિક જેવા | મૂઢ સ્ફટિક જેવા | ||
રુગ્ણ મનુષ્યની રૌરવશૈયાનો | રુગ્ણ મનુષ્યની રૌરવશૈયાનો ઊંકાર | ||
-આ વિવર્ત એક શબ્દનો, તે શું ? | - આ વિવર્ત એક શબ્દનો, તે શું ? | ||
શું અર્થ છે | શું અર્થ છે | ||
આ નાદબ્રહ્મનો ? | આ નાદબ્રહ્મનો ? | ||
| Line 117: | Line 132: | ||
આ અરબખરબ વિશ્વોની | આ અરબખરબ વિશ્વોની | ||
બધી જ પ્રજાઓ બધી જ ધજાઓ | બધી જ પ્રજાઓ બધી જ ધજાઓ | ||
ભાષાઓ | ભાષાઓ વિપાશાઓ | ||
સમગ્ર | સમગ્ર ખેચર ભૂચર અગોચર | ||
જે વ્યાપ્ત આ સ્થાવરજંગમ્ ચરાચરમાં | જે વ્યાપ્ત આ સ્થાવરજંગમ્ ચરાચરમાં | ||
-એક નિમિષમાં | - એક નિમિષમાં | ||
કોઈ મદપુંગવ રાજર્ષિની શતાવધાન મતિના | કોઈ મદપુંગવ રાજર્ષિની શતાવધાન મતિના | ||
ઈબ્લીસ્સા સ્પર્શે | |||
સમેટી લે પોતાનાં આહારનિદ્રા ભયમૈથુનં ચ પદ્મનાભિમાં | સમેટી લે પોતાનાં આહારનિદ્રા ભયમૈથુનં ચ | ||
એક વાર નહીં, -પાંચ પાંચ વાર | પદ્મનાભિમાં | ||
એક વાર નહીં, - પાંચ પાંચ વાર | |||
ત્યારે | ત્યારે | ||
મારા હાથમાં તો | મારા હાથમાં તો | ||
| Line 133: | Line 149: | ||
અપરંપાર ક્ષાત્રવટના પૃથુલ પટે હણહણે | અપરંપાર ક્ષાત્રવટના પૃથુલ પટે હણહણે | ||
ઘ્રાણમાં પેટ્રોલની અશરફી ખણખણે | ઘ્રાણમાં પેટ્રોલની અશરફી ખણખણે | ||
પ્હાડ ધણધણે | |||
ને છતાં ય | ને છતાં ય | ||
મારી ત્વચા પર | મારી ત્વચા પર | ||
ફરકતું પતંગિયું બેસે તો રોમરોમ રણઝણે | ફરકતું પતંગિયું બેસે તો રોમરોમ રણઝણે | ||
-તે કેવું ? | - તે કેવું ? | ||
શો અર્થ હશે આ અવ્યાકૃત સંવેદનાનો ? | શો અર્થ હશે આ અવ્યાકૃત સંવેદનાનો ? | ||
આમ | આમ | ||
ક્ષણાર્ધમાં પ્રજાતંત્રો પિષ્ટ કરવાની | ક્ષણાર્ધમાં પ્રજાતંત્રો પિષ્ટ કરવાની | ||
| Line 144: | Line 161: | ||
ત્યારે બીજી તરફ | ત્યારે બીજી તરફ | ||
આ વસુંધરાની વનસ્થળિ | આ વસુંધરાની વનસ્થળિ | ||
આ ગિરિશૃંગોની | આ ગિરિશૃંગોની ઘટાટોપ ખીલી ઊઠેલી | ||
અભિજાત ઔષધશ્રી | અભિજાત ઔષધશ્રી | ||
-તેમાં તૂટેલી ખોપરી પર પાઘડી બાંધીને | - તેમાં તૂટેલી ખોપરી પર પાઘડી બાંધીને | ||
ફરતા કિંપુરુષો | ફરતા કિંપુરુષો | ||
ધિક્ધિક્ ગૃહસ્થાશ્રમોનું ભાવજગત લઈને | |||
ટેસ્ટટ્યુબમાં વિકસતાં યાદૃચ્છિક બાળને | ટેસ્ટટ્યુબમાં વિકસતાં યાદૃચ્છિક બાળને | ||
સુવાડવા | સુવાડવા | ||
| Line 155: | Line 172: | ||
સળવળતા પોરા જંપી જાય છે | સળવળતા પોરા જંપી જાય છે | ||
ઘડીભર બપોરે | ઘડીભર બપોરે | ||
અનર્થની આ દશા, વિતથમાં ટળવળતી | |||
અનર્થની આ દશા, વિતથમાં ટળવળતી રુશનાઈ રે | |||
કલમ વિવશા વ્યતિકરોમાં ઊભી ત્રાહિ ત્રાહિ રે | કલમ વિવશા વ્યતિકરોમાં ઊભી ત્રાહિ ત્રાહિ રે | ||
મત્ત મૂછના તંતુ, તંતુ તે વટની વડવાઈ રે | મત્ત મૂછના તંતુ, તંતુ તે વટની વડવાઈ રે | ||
| Line 161: | Line 179: | ||
જુવારના દાણાથી લગભગ લાગે ભૂખ સવાઈ રે | જુવારના દાણાથી લગભગ લાગે ભૂખ સવાઈ રે | ||
ભવનો મતલબ કચવાતે મન કરજો તમે ભવાઈ રે | ભવનો મતલબ કચવાતે મન કરજો તમે ભવાઈ રે | ||
હવે | |||
ભવૈયાની જેમ | હવે ભવૈયાની જેમ | ||
ક્યાં લગી ભોગવ્યા કરવાનો આ વાચાનો વેશ | ક્યાં લગી ભોગવ્યા કરવાનો આ વાચાનો વેશ ? | ||
કહો દરવેશ | કહો દરવેશ | ||
કહો દરવેશ | કહો દરવેશ | ||
આ દેશકાળમાં | આ દેશકાળમાં | ||
- | {{Gap|3em}}- તિક્ત તૂરી ખરબચડી ખાટી | ||
ચરી પાળતી. | {{Gap|3em}}ચરી પાળતી, ચ્યૂત. ચવર્ણારત. રતિમય ચોપાટી | ||
સાથળ પર આંબાની કૂણી છાલ | {{Gap|3em}}સાથળ પર આંબાની કૂણી છાલ ચોંટાડીને ફરતી | ||
રંભાઓથી ગોરંભાયેલું (હમણાં તૂટી પડશે મૂશળધાર) | {{Gap|3em}}રંભાઓથી ગોરંભાયેલું (હમણાં તૂટી પડશે મૂશળધાર) | ||
ગરલ રંભાયેલું આ | {{Gap|3em}}ગરલ રંભાયેલું આ ઈલેક્ટ્રીક નગરપુંગવ. ઘટાદાર | ||
સરઘસોનાં | {{Gap|3em}}સરઘસોનાં શુક્લશ્યામ સ્ફટિક. જલ્પનોત્થ રોમantique | ||
શ્હેર, | {{Gap|3em}}શ્હેર, જ્યહાં વસે છે ટી. વી. માં સમવિષમ આબાલસ્થવિરો. | ||
હેંગિગગાર્ડનમાં હેંગમેનનાં બી વાવી જે વરસાવી દે | {{Gap|3em}}હેંગિગગાર્ડનમાં હેંગમેનનાં બી વાવી જે વરસાવી દે | ||
કૃત્રિમ ઝિમવરસાદ, વૃષભના મત્તશ્યામ બારીક વર્ણનું. | {{Gap|3em}}કૃત્રિમ ઝિમવરસાદ, વૃષભના મત્તશ્યામ બારીક વર્ણનું. | ||
વૃષણવત્ ગુહ્ય. પરમ રજસ્વલા. ભાગવતના ચોથા પાને | {{Gap|3em}}વૃષણવત્ ગુહ્ય. પરમ રજસ્વલા. ભાગવતના ચોથા પાને | ||
ભજીયું મૂકી ધગડા હલાવીને ચાલતું નરદમ | {{Gap|3em}}ભજીયું મૂકી ધગડા હલાવીને ચાલતું નરદમ myth મિથિલાનું. | ||
હસ્તધૂનન | {{Gap|3em}}હસ્તધૂનન સારું હાથ લંબાવું તો | ||
અપાનવાયુ રોકીને અડગ ઊભું રહે, સાલ્લું સહસ્રભુજ | {{Gap|3em}}અપાનવાયુ રોકીને અડગ ઊભું રહે, સાલ્લું સહસ્રભુજ | ||
ખાત્રીબદ્ધ | {{Gap|3em}}ખાત્રીબદ્ધ ખંધું ધંધૂકિયું | ||
-જેણે મુખમાં પેટ્રોલનો ગણ્ડૂષ ધારણ કર્યો છે | - જેણે મુખમાં પેટ્રોલનો ગણ્ડૂષ ધારણ કર્યો છે | ||
ને | ને ઉદ્ભૌગોલિકતાની | ||
આ નાગરી નાતમાં | આ નાગરી નાતમાં | ||
વાચાનો આ વેશ પહેરી, લઘરવઘર આવેશ પહેરી | વાચાનો આ વેશ પહેરી, લઘરવઘર આવેશ પહેરી | ||
| Line 192: | Line 211: | ||
મારા વોશબેઝિનમાં | મારા વોશબેઝિનમાં | ||
મંદાકિનીની સેર છૂટે | મંદાકિનીની સેર છૂટે | ||
કે | કે ટુથપેસ્ટના ફેનિલ બુદ્બુદ્ માં | ||
બટમોગર જાસૂદ ફૂટે તો ય શું ? | બટમોગર જાસૂદ ફૂટે તો ય શું ? | ||
-એ તો કેવળ હિયરોગ્લિફિ હૃદયની | - એ તો કેવળ હિયરોગ્લિફિ હૃદયની | ||
હૃદય તો નહિ જ નહિ- | હૃદય તો નહિ જ નહિ - | ||
કયો અર્થ છે આ તરકટનો | કયો અર્થ છે આ તરકટનો | ||
જેને | જેને ઉલ્લંઘીને પામું | ||
સમર્થ | સમર્થ છેકછેવટનો ? | ||
વ્યંજનાનો વાયુ ચડે તો | વ્યંજનાનો વાયુ ચડે તો | ||
જડીબૂટીની માફક સૂંઘું ચરણ જડેલા બૂટ | જડીબૂટીની માફક સૂંઘું ચરણ જડેલા બૂટ | ||
| Line 204: | Line 224: | ||
કવકવકવકવકવું | કવકવકવકવકવું | ||
ને અર્થ કરું તો અફીણનું જીંડવું | ને અર્થ કરું તો અફીણનું જીંડવું | ||
પણ મને તો ગર્ભમાં જ | પણ મને તો ગર્ભમાં જ લાધેલું જ્ઞાન | ||
લાધેલું જ્ઞાન | કે સધરા જેસંગ, આટલું કહ્યું માન | ||
કે | {{Gap}}You must not mean, but be | ||
You must not mean, but be | {{Gap}}You must not mean, but be | ||
You must not mean, but be | |||
ને મારી વ્યથા વિકસતી સરગાપરને આંબી | ને મારી વ્યથા વિકસતી સરગાપરને આંબી | ||
આંબી કરશે ક્યહાં પ્રવેશ ? | આંબી કરશે ક્યહાં પ્રવેશ ? | ||
કહો દરવેશ | |||
કહો દરવેશ | કહો દરવેશ | ||
શબ્દના આ દરવાજે | શબ્દના આ દરવાજે | ||
દરવાજો ને દ્વારપાળ તો છે જ નહીં | દરવાજો ને દ્વારપાળ તો છે જ નહીં | ||
| Line 217: | Line 238: | ||
છતાં ય મારા હાથમાં તો ઝૂલે છે | છતાં ય મારા હાથમાં તો ઝૂલે છે | ||
કિસલય કોમળકૂંચી કવનકુંવારી | કિસલય કોમળકૂંચી કવનકુંવારી | ||
હવે હાથમાં એકમાત્ર આ રાવણહત્થો | હવે હાથમાં એકમાત્ર આ રાવણહત્થો | ||
હોવાને કારણે જ | હોવાને કારણે જ | ||
હું કેટલો Unpredictable | હું કેટલો Unpredictable છિન્ન બલહીન | ||
શંકાપતિ ગૌરક્ષક અક્ષરપ્રતિપાળ | શંકાપતિ ગૌરક્ષક અક્ષરપ્રતિપાળ | ||
કૂટતો કપાળ દશેદશ વસંતતિલકા | કૂટતો કપાળ દશેદશ વસંતતિલકા | ||
વિવશ લીલાગર વર્તી બેસું છું આવર્તનોમાં ? | |||
આ નર્તનથી લયના | આ નર્તનથી લયના | ||
કે વર્તનથી વિસ્મયના | કે વર્તનથી વિસ્મયના | ||
સંકુલ | સંકુલ metabolism મનુષ્ય નામક prism નું | ||
અરે, એક અવયવનું તથ્ય અમસ્થું યે | અરે, એક અવયવનું તથ્ય અમસ્થું યે | ||
ક્યાં પામી શકાય છે ?- | ક્યાં પામી શકાય છે ? - | ||
જેણે એના નવજાત થકી પયબુંદ નકાર્યું છે તે | જેણે એના નવજાત થકી પયબુંદ નકાર્યું છે તે | ||
રૂપમધુર નારીનાં પુષ્ટ સ્તનો | રૂપમધુર નારીનાં પુષ્ટ સ્તનો | ||
-કે જે પ્રત્યેક વસંતે કરમાં ધારણ કરેલાં | {{Gap|3em}}-કે જે પ્રત્યેક વસંતે કરમાં ધારણ કરેલાં | ||
{{Gap|3em}}તાજાં પુષ્પોના શરીરમાંથી | |||
મરુતોની વિલાસી ચેષ્ટાથી વિખરાતી | {{Gap|3em}}મરુતોની વિલાસી ચેષ્ટાથી વિખરાતી | ||
પરાગરજથી છવાઈને | {{Gap|3em}}પરાગરજથી છવાઈને | ||
{{Gap|3em}}થોડાં મદિર નિર્લજ્જ ને ધૂસર જણાય છે. | |||
-કે પ્રતિ | |||
ચડસે ભરાઈને ચંદ્ર | {{Gap|3em}}- કે પ્રતિ પૂર્ણમાસીની માદક રાત્રિએ | ||
જેના દર્શનમાત્રથી સ્પર્ધામય | {{Gap|3em}}ચડસે ભરાઈને ચંદ્ર | ||
વધારે પહોળો થવા મથે છે | {{Gap|3em}}જેના દર્શનમાત્રથી સ્પર્ધામય | ||
અને અતિશ્રમે કરીને વિપુલ ચાંદની ઝરે છે. | {{Gap|3em}}વધારે પહોળો થવા મથે છે | ||
-કે જેના કેવળ સ્પર્શથી | {{Gap|3em}}અને અતિશ્રમે કરીને વિપુલ ચાંદની ઝરે છે. | ||
મદ્યનો એક ઘૂંટ પણ લીધા વિના | |||
પ્રિયતમ અધીર | {{Gap|3em}}- કે જેના કેવળ સ્પર્શથી | ||
બારીકાઈથી મધુર બેહોશીના નક્ષત્રખંડોમાં | {{Gap|3em}}મદ્યનો એક ઘૂંટ પણ લીધા વિના | ||
પુષ્ટ ધાન્યના કણોથી ધન્ય | {{Gap|3em}}પ્રિયતમ અધીર | ||
ડાંગરના નમતા છોડ જેવો | {{Gap|3em}}બારીકાઈથી મધુર બેહોશીના નક્ષત્રખંડોમાં | ||
જેની પર લચી પડે છે | {{Gap|3em}}પુષ્ટ ધાન્યના કણોથી ધન્ય | ||
-કે જેના પ્રકર્ષે | {{Gap|3em}}ડાંગરના નમતા છોડ જેવો | ||
રસસિક્ત આલિંગનોથી | {{Gap|3em}}જેની પર લચી પડે છે | ||
પૃથુલ ગૌરવૃત્તો પર | |||
એક નહિ- બબ્બે સકલંક ચંદ્રની આવૃત્તિ | {{Gap|3em}}- કે જેના પ્રકર્ષે પીડાયેલાં પુષ્પધન્વ અધરો | ||
રચી દે છે | {{Gap|3em}}રસસિક્ત આલિંગનોથી | ||
-કે જે એટલાં તો ભરાવદાર | {{Gap|3em}}પૃથુલ ગૌરવૃત્તો પર | ||
ભીંસતાં પરસ્પરને સતત રતિભર્યાં | {{Gap|3em}}એક નહિ - બબ્બે સકલંક ચંદ્રની આવૃત્તિ | ||
કે એમની વચ્ચેથી | {{Gap|3em}}રચી દે છે | ||
એક બિસતંતુય પસાર કરવો કઠિન | |||
કહો કે અસંભવ, આ આર્દ્ર મર્દનપ્રહરે- | {{Gap|3em}}- કે જે એટલાં તો ભરાવદાર | ||
{{Gap|3em}}ભીંસતાં પરસ્પરને સતત રતિભર્યાં | |||
{{Gap|3em}}કે એમની વચ્ચેથી | |||
{{Gap|3em}}એક બિસતંતુય પસાર કરવો કઠિન | |||
{{Gap|3em}}કહો કે અસંભવ, આ આર્દ્ર મર્દનપ્રહરે - | |||
છતાં ય | છતાં ય | ||
એ એક તથ્ય નિરંતર કે | એ એક તથ્ય નિરંતર કે | ||
એણે એના નવજાત થકી પયબુંદ | એણે એના નવજાત થકી પયબુંદ | ||
-જે એની શરીરગત સિદ્ધિનું | - જે એની શરીરગત સિદ્ધિનું | ||
એકમાત્ર પ્રયોજન | એકમાત્ર પ્રયોજન | ||
એના અવયવનો ઉત્સવ | એના અવયવનો ઉત્સવ | ||
આસવ પ્રચુર પ્રીતિનો | |||
પૃથુલપુષ્ટિનું મર્મસ્થળ - | |||
નિર્મમપણે નકાર્યું છે | નિર્મમપણે નકાર્યું છે | ||
શો અર્થ છે તો પછી એ વિપુલવૃત્તોનો ? | શો અર્થ છે તો પછી એ વિપુલવૃત્તોનો ? | ||
કવિતાની | કવિતાની | ||
આ કષ્ટસાધ્ય | આ કષ્ટસાધ્ય વર્તણુક વડે પણ | ||
ક્યાં સાંખી શકાય છે | ક્યાં સાંખી શકાય છે | ||
આ | આ | ||
એક સુંદરીના અવયવની | એક સુંદરીના અવયવની | ||
યથાતથતા ? | યથાતથતા ? | ||
દીર્ઘ કાળથી વંધ્યા | દીર્ઘ કાળથી વંધ્યા | ||
ને વળી જેનો પ્રિયતમ | ને વળી જેનો પ્રિયતમ | ||
| Line 279: | Line 310: | ||
કોમલ હથેલીઓ વડે | કોમલ હથેલીઓ વડે | ||
આર્ત સૂરે થાપટો મારે છે | આર્ત સૂરે થાપટો મારે છે | ||
-એક અવયવ તરીકે પણ હવે જેનું કશું જ મૂલ્ય સમજાવી શકાતું નથી | - એક અવયવ તરીકે પણ | ||
હવે જેનું કશું જ મૂલ્ય સમજાવી શકાતું નથી | |||
તે | તે | ||
એનાં બે સ્તન- | એનાં બે સ્તન - | ||
પણ એનું સત્યથી વધારે નજીકનું | પણ એનું સત્યથી વધારે નજીકનું | ||
બારીક ન્યાયપૂર્ણ ને વિગતપ્રચૂર | બારીક ન્યાયપૂર્ણ ને વિગતપ્રચૂર | ||
વર્ણન કરવું હોય સંક્ષેપમાં | વર્ણન કરવું હોય સંક્ષેપમાં | ||
તો સ્તન કરતાં | તો સ્તન કરતાં હ્યસ્તન વધારે ઉચિત… | ||
આમ ઉચિતઅનુચિતના આ દ્વન્દ્વમાં | આમ ઉચિતઅનુચિતના આ દ્વન્દ્વમાં | ||
મેં શબ્દ વડે વટાવ્યો છે | મેં શબ્દ વડે વટાવ્યો છે | ||
| Line 291: | Line 324: | ||
છતાં ન લાગી ભાળ | છતાં ન લાગી ભાળ | ||
હમને છતાં ન લાગી ભાળ | હમને છતાં ન લાગી ભાળ | ||
કે શો અર્થ છે. છેકછેવટનો? | કે શો અર્થ છે. છેકછેવટનો? | ||
કદલિવનમાં કેલિ કરતાં | કદલિવનમાં કેલિ કરતાં | ||
કેળનાં ફેલાયેલાં | કેળનાં ફેલાયેલાં પક્વ પ્હોળાં પાંદડાંની જેમ | ||
બેઉ પુષ્પિતાગ્ર બાહુઓ ઉપર રેલાવીને | બેઉ પુષ્પિતાગ્ર બાહુઓ ઉપર રેલાવીને | ||
પોપટી રંગની પારદર્શક રંભાષાનું ભીંજાયેલું | પોપટી રંગની પારદર્શક રંભાષાનું ભીંજાયેલું | ||
| Line 300: | Line 334: | ||
અચાનક જ કદલિમુદ્રા રચીને | અચાનક જ કદલિમુદ્રા રચીને | ||
ટટ્ટાર ઊભેલી નાર મોહિની રંભોરુ | ટટ્ટાર ઊભેલી નાર મોહિની રંભોરુ | ||
-કે જેને હું રંગબ્હાવરાં નેત્ર વડે | - કે જેને હું રંગબ્હાવરાં નેત્ર વડે | ||
વિસ્ફાર રચીને | વિસ્ફાર રચીને | ||
ટગરટગર | ટગરટગર ઢંઢોળુ તો યે અધરાતે ના ખોળી શકતો | ||
રાગબદ્ધ ના અંગ અમસ્તું બોળી શકતો | {{Gap}}રાગબદ્ધ ના અંગ અમસ્તું બોળી શકતો | ||
તે મારી નિત્યપ્રિયા સુકુમાર કવિતા છે | તે મારી નિત્યપ્રિયા સુકુમાર કવિતા છે - | ||
એવી વ્યાખ્યા કરું | એવી વ્યાખ્યા કરું | ||
તો વૈદૂર્યમણિને ઝંખવાઈને રીસ ચડે કાગળમાં | તો વૈદૂર્યમણિને ઝંખવાઈને રીસ ચડે કાગળમાં | ||
કે મને ડંખતા મૂર્ધન્ય બૂટમાંથી આ વર્ષે પર્જન્યવત્ | કે મને ડંખતા મૂર્ધન્ય બૂટમાંથી આ વર્ષે પર્જન્યવત્ | ||
નોબેલ પ્રાઈઝ જડે | નોબેલ પ્રાઈઝ જડે વાદળમાં | ||
ને આ એક નિર્બલ લીટી | ને આ એક નિર્બલ લીટી | ||
મને તત્ક્ષણ સિદ્ધ કરે | મને તત્ક્ષણ સિદ્ધ કરે | ||
પ્રથિતયશ સ્વનામધન્ય | પ્રથિતયશ સ્વનામધન્ય | ||
global personality | |||
-તો ય શું ? | - તો ય શું ? | ||
-મારી આંખમાં પાંખમાં શબ્દમાં ઈન્દ્રિયમાં તો | - મારી આંખમાં પાંખમાં શબ્દમાં ઈન્દ્રિયમાં તો | ||
પુંકેસરના પીડામય તંતુ જેવી તિરાડો ઝલમલે | પુંકેસરના પીડામય તંતુ જેવી તિરાડો ઝલમલે | ||
આઈને | |||
આઈને લફ્ઝમેં કિતની દરારેં જિન્દા હૈ | |||
બેજુબાંકો તૂને દર્દેગઝલ દિયા હોગા | |||
મેં મારી દશે ઈન્દ્રિયોને અવગણી આ મૃણ્મય ગ્રહે | મેં મારી દશે ઈન્દ્રિયોને અવગણી આ મૃણ્મય ગ્રહે | ||
તે જ ક્ષણે કવિતામાં | તે જ ક્ષણે કવિતામાં | ||
| Line 328: | Line 363: | ||
સ્પર્શ રૂપ રસ ગંધ તે હવે હિરણ્યમય દર્દ ગઝલનું | સ્પર્શ રૂપ રસ ગંધ તે હવે હિરણ્યમય દર્દ ગઝલનું | ||
ઝલમલ ઝલમલ ઝૂલી નીકળ્યાં અકળવિકળ તન્માત્ર | ઝલમલ ઝલમલ ઝૂલી નીકળ્યાં અકળવિકળ તન્માત્ર | ||
---- | |||
હવે આ નેત્રકટાક્ષ માત્રથી | હવે આ નેત્રકટાક્ષ માત્રથી | ||
મૃત્યુ પામવાનું કિં પ્રયોજન ? | મૃત્યુ પામવાનું કિં પ્રયોજન ? | ||