સોરઠી બહારવટિયા ભાગ-1/4. ભીમો જત: Difference between revisions

no edit summary
No edit summary
No edit summary
Line 155: Line 155:
::::: ભલ ધોરાજી ભીમડા!
::::: ભલ ધોરાજી ભીમડા!
</poem>
</poem>
<center>''''''</center>
{{Poem2Open}}
પાનેલી ગામના લખમણ સોનીના દીકરાની જાન ઢાંક ગામે જાતી હતી. ભેળાં ત્રણ ગાડાં હતાં. ભાદર, માલણ અને ઓઝત નદીની ઊંડીઊંડી ભેખડોના પથ્થર પર ખડખડ અવાજે રડતાં ગાડાંની અંદર જાનૈયા ઝોકે જાતા હતા અને સરવા સાદવાળી સોનારણ જાનડીઓ કાઠિયાણીઓના જેવા મીઠા સૂર કાઢી,
{{Poem2Close}}
<poem>
::મોર જાજે ઉગમણે દેશ,
::મોર જાજે આથમણે દેશ,
::વળતો જાજે રે વેવાયુંને માંડવડે હો રાજ!
</poem>
{{Poem2Open}}
— એવાં લાંબા ઢાળનાં ગીતોને સૂરે સીમાડા છલોછલ ભરતી, ગાડું ચડીને પછડાય તેની સાથે જ ઊંચી ઊલળીને પાછી પટકાતી પટકાતી ગાતી જાય છે. વચ્ચે વચ્ચે પરજિયા ચારણોના નેસડા આવે છે, અને પદમણી-શી ભેંસો ચારતા ચારણો ડાંગોના ટેકા લઈ ઊભા ઊભા ટૌકા કરે છે : “એલા, આ ટાણે જાનું ક્યાં લઈ હાલ્યા? ભીમડો કાકો ભાળ્યો છે? તમારા ડિલની ચામડી સોતા ઉતારી લેશે.”
“એ…ભીમો કોઈ દી જાનુંને લૂંટે નહિ.”
એમ બોલીને ગાડાખેડુઓ ગાડાં ધણધણાવ્યે જાય છે.
એમાં બરાબર વાવડિયાળી વાવ દેખાણી ને સૂરજ આથમ્યો. અંધારાં ઘેરાવા લાગ્યાં. પાછળ અને મોઢા આગળ, બેય દિશામાં ગામડાં છેટાં રહી ગયાં. વગડો ખાવા ધાય એવી નિર્જનતા પથરાઈ ગઈ. જાનનાં ગાડાં ઉઘાડી સીમમાંથી નીકળી વાવડી વાવનાં ઝાડની ઘટામાં દાખલ થયાં કે તરત પાંચ બોકાનીદાર પડછંદ હથિયારધારીઓએ છલંગ મારીને વોળાવિયાની ગરદન પકડી. એના જ ફેંટા ઉતારીને એને જકડી લઈ વાવનાં પગથિયાં ઉપર બેસાર્યા અને પડકારો કર્યો કે “ઊભાં રાખો ગાડાં!”
ગાડાં ઊભાં રહ્યાં. માણસો ફફડી ઊઠ્યાં.
“નાખી દ્યો ઝટ ઘરેણાં, નીકર હમણાં વીંધી નાખીએ છીએ.” એટલું કહીને બંદૂકો લાંબી કરી.
વરરાજાના અંગ ઉપર એના બાપે માગીમાગીને ઘરેણાં ઠાંસ્યાં હતાં. ફાગણ મહિનાનો ખાખરો કેસૂડે ફાટી પડતો હોય એવાં લૂમઝૂમ ઘરેણાં વરરાજાએ પહેર્યાં હતાં. એ તમામ ઉતારીને વરનો બાપ થરથરતો સામે આવ્યો, કાંપતે અવાજે બોલ્યો : “ભાઈ, આ બીજો બા’રવટિયો વળી કોણ જાગ્યો?”
“ઓળખતો નથી? ભીમડો કાકો!”
“હેં! ભીમાબાપુના માણસો છો તમે! ભીમોબાપુ જાનુંને તો લૂંટતો નથી ને?”
“કોણ છે ઈ?” કરતો સામી ભેખડમાંથી સાવજની ડણક જેવો અવાજ ગાજ્યો. “આંહીં લાવો જે હોય એને.”
સોની જઈને પગમાં પડી ગયો. “એ બાપુ! આ પારકાં ઘરેણાં; માગીમાગીને આબરુ રાખવા લીધાં છે.”
“તો ભા, તારું હોય એટલું નોખું કાઢી લે. બાકી બીજાઓના દાગીના ઉપર તો તારા કરતાં મારો વધુ હક પહોંચે છે.”
“ભીમા બાપુ! મારી ઉમેદ ભાંગો મા. વેવાઈને માંડવે મારી આબરુ રાખવા દ્યો; વળતાં હું તમને કહેશો એટલું પાછું સોંપતો જઈશ.”
“આપી દ્યો એનાં ઘરેણાં પાછાં. અને, ભાઈ, તું પાછો વળીશ ત્યારે દીકરીને પે’રામણી અમારે દેવી છે. કે’દી વળશો?”
“પરમ દી બપોરે.”
જાન ક્ષેમકુશળ ચાલી ગઈ. ત્રીજે દિવસે પરણાવીને પાછા વળ્યા તે વખતે એ જ ભેખડે ભીમો વાટ જોતો હતો.
“આ લે આ દીકરીને માટે એક કાંઠલી.”
કાંઠલી લેતી વખતે સોનીનો હાથ અચકાયો; પણ મોંએથી બોલાયું નહિ.
“કેમ હાથ ચોર્યો?”
“બાપુ, આ કાંઠલી ચોરીની હશે તો હું માર્યો જઈશ.”
“સાચી વાત. આંહીં તો ચોરીની જ ચીજ છે, ભા. શાહુકારી વળી બા’રવટિયાને કેવી? આપો એને રૂપિયા રોકડા.” એમ બોલીને ભીમો હસ્યો.
બહારવટિયા પાસેથી પહેરામણી લઈને જાન પાનેલીને કેડે ચાલી ગઈ.
{{Poem2Close}}
26,604

edits