સોરઠી બહારવટિયા ભાગ-1/4. ભીમો જત: Difference between revisions

Jump to navigation Jump to search
no edit summary
No edit summary
No edit summary
Line 189: Line 189:
“સાચી વાત. આંહીં તો ચોરીની જ ચીજ છે, ભા. શાહુકારી વળી બા’રવટિયાને કેવી? આપો એને રૂપિયા રોકડા.” એમ બોલીને ભીમો હસ્યો.
“સાચી વાત. આંહીં તો ચોરીની જ ચીજ છે, ભા. શાહુકારી વળી બા’રવટિયાને કેવી? આપો એને રૂપિયા રોકડા.” એમ બોલીને ભીમો હસ્યો.
બહારવટિયા પાસેથી પહેરામણી લઈને જાન પાનેલીને કેડે ચાલી ગઈ.
બહારવટિયા પાસેથી પહેરામણી લઈને જાન પાનેલીને કેડે ચાલી ગઈ.
{{Poem2Close}}
<center>''''''</center>
{{Poem2Open}}
“બાપુ, દીકરી ઉંમરલાયક થઈ છે, એને કન્યાદાન દેવું છે.”
“તે મા’રાજ, તમે ઠેઠ પાનેલીથી પંથ કરીને અહીં આવ્યા એ શું? પાનેલીમાં એટલા પટલિયા ને શેઠિયા પડ્યા છે, એમાંથી કોઈએ શું એટલી ખેરાત ન કરી?”
પાનેલીના પટેલની પાસે હું ગયો’તો, બાપુ, અને એણે જ મને કહ્યું કે “તારા ભીમાકાકાની પાસે જા! એ બ્રાહ્મણ-બાવાને બહુ આપે છે!”
“એમ…! એવડું બધું કહી નાખ્યું?” એટલું બોલીને ભીમે કહ્યું : “અબુમિયાં! કાગળ લાવ. અને એમાં એટલું જ લખો કે ‘પાનેલીના પટેલ, તમારી સલાહ પ્રમાણે આ બ્રાહ્મણને રૂ. 1000 અમે દીધા છે, ને બાકીના એક હજાર આ ચિઠ્ઠી દેખત તમે ચૂકવી દેજો. નીકર અમે આજથી ત્રીજે દી પાનેલી ભાંગશું.’ ”
ચિઠ્ઠી લખીને બ્રાહ્મણને આપી. “લ્યો મા’રાજ, પટેલને દેજો, ને રૂપિયા ન આપે તો મને ખબર કરજો.”
“સારું, બાપુ!” કહીને બ્રાહ્મણ આશીર્વાદ દઈ ઊપડ્યો.
“ઊભા રો’, મા’રાજ.”
બ્રાહ્મણને પાછો બોલાવીને ભલામણ દીધી, “તમારી દીકરીને કન્યાદાન દેવાની તિથિ કઈ નીમી છે?”
“બાપુ, માગશર સુદ પાંચમ.”
<center>''''''</center>
બ્રાહ્મણ તો ચાલ્યો ગયો અને ભીમાએ પણ ગોંડળની ધરતી ઉપર ઘોડાં ફેરવવા માંડ્યાં. ઉજ્જડ થયેલા નદીના કિનારા ઉપર એક વાર ભીમાએ એક જુવાનજોધ સંધીને વડલાને છાંયડે મીઠી નીંદરમાં સૂતેલો દીઠો. નિર્દોષ, મધુર અને નમણી એ મુખમુદ્રા નિરાંતે જંપી ગઈ છે. જેને જગાડતાં પણ પાપ લાગે એવો રૂડો એ નૌજવાન છે. પાસે સંધીનાં વાછરડાં ચરી રહ્યાં છે. ભીમાએ અણસાર ઉપરથી જુવાનને ઓળખ્યો. ઘોડે બેઠાંબેઠાં ભાલાની અણી અડકાડી ઊંઘતા જુવાનને ઉઠાડ્યો.
“ઊઠ, એ ભા!”
ઝબકીને સંધી જાગ્યો.
“કેવો છો તું?”
“સંધી છું.”
સંધી નામ પડતાં જ ભીમાએ એ જુવાનને ભાલે વીંધ્યો. એના સાથીઓ આ ઘાતકીપણું જોઈને ‘અરર!’ ઉચ્ચારી ઊઠ્યા. ભીમાના બહારવટામાં એ ગજબ અધર્મ હતો.
“ભીમા મલેક! તું ઊઠીને આવો કાળો કેર કરછ?”
“બોલશો મા, બેલી!” ભીમાએ ડોળા ઘુરકાવીને ત્રાડ દીધી : “સંધીનો વંશ નહિ રહેવા દઉં. ડૂંડાં વાઢે એમ વાઢી નાખું. દીઠો ન મેલું. દગલબાજ તૈયબ ગામેતીનું મારે એની આખી જાત ઉપર વેર લેવું છે. ખૂટલ કોમ સંધીની!”
સંધીની ઘોર કતલ કરતો ભીમો આગળ વધ્યો. ત્રણસો સંધીને ઠાર માર્યા. સંધીઓને ગામડેગામડે હાહાકાર બોલી ગયો. પછી તો સંધીઓ દાઢી મૂંડાવીને પોતાની જાતને છુપાવવા લાગ્યા.
<center>''''''</center>
સંધીઓના વેરના મનસૂબામાં ગરક થઈ ગયેલ ભીમો એક દિવસ ભાદરની ખોપમાં થાકીને લોથપોથ પડ્યો છે. તે ટાણે એણે આઘેઆઘે જાનોનાં ગાડાંની ઘૂઘરમાળ સાંભળી અને એને કાને વિવાહના ગીતના સૂર પહોંચ્યા. કાંઈક સાંભર્યું હોય એમ ચમકીને ભીમે પૂછ્યું, “એલા, આજ કઈ તથ, ભા?”
“માગશર સુદ પાંચમ.”
“હેં, શું બોલો છો?”
“કાં ભા?”
“પાનેલીના બ્રાહ્મણની દીકરીને આજ કન્યાદાન દેવું છે.”
સાંજની રૂંઊ્યોકૂંઊ્યો વળી ગઈ હતી, તે ટાણે ભીમે ઘોડાં હાંક્યાં. રાતે બારને ટકોરે પાનેલીના દીધેલા દરવાજા માથે જઈને સાંકળ ખખડાવી.
“કોણ છો?” અંદરથી અવાજ આવ્યો.
“ખોલો. ગોંડળથી અસવારો આવ્યા છીએ.”
“શું કામ છે?”
“બા’રવટિયો ભીમો આ ગામ ભાંગવાનો છે, એટલે બંદોબસ્ત કરવા આવ્યા છીએ.”
ભીમા જતનું નામ પડતાં જ દરવાજા ઊઘડ્યા. એટલે ત્રણ બોકાનીદાર અસવારો દાખલ થયા. નામ પૂછીને બ્રાહ્મણને ઘેર પહોંચ્યા. ઘોડેથી ઊતરી પોતાના બેય અસવારોના હાથમાં ઘોડી સોંપી, બહારવટિયો એકલો ભાલો ઝળકાવતો માંડવા નીચે ગયો. માણસોએ આ વિકરાળ આદમીને ભાળ્યો, ભાળતાં જ તેઓનાં કલેજાં ફફડી ઊઠ્યાં. બ્રાહ્મણ દોડતો આવ્યો. પુકારી ઊઠ્યો : “કોણ, બાપુ?…”
“હા મહારાજ, દીકરીને કન્યાદાન દેવા,” એમ બોલીને ભીમે નાક પર આંગળી મેલી બ્રાહ્મણને ચૂપ રાખ્યો.
<center>''''''</center>
ઇસવરિયા ગામમાં સંધીઓ કારજને પ્રસંગે ભેગા થયા છે. ગામગામના સંધીઓ લમણે હાથ રાખીને એકબીજાની કરમાયલી સૂરત સામે જોઈ રહ્યા છે. દાયરામાં હૈયેહૈયું દળાય છે. એમાં સહુનું ધ્યાન એક બાઈ ઉપર ગયું. એક જુવાન સંધિયાણી પોતાનું ઓઢણું ખભે નાખીને ઉઘાડાં અંગે ચાલી આવે છે.
“આ કોણ છે પગલી?” કોઈએ પૂછ્યું.
“ઓ અલ્લા! આ તો હાસમની ઓરત.”
“એના ધણીના અફસોસમાં શું ચિત્તભ્રમ તો નથી ઊપડ્યો ને?”
મોટેરા બધા મોં ફેરવીને બેસી ગયા. બાઈના ભાઈઓએ દોડીને બાઈને ટપારી, “એ વંઠેલ! તારો દી કેમ ફર્યો છે? આ દાયરો બેઠો છે, ને તું ખુલ્લે મોંએ હાલી આવછ? તારો જુવાન ધણી હજી કાલ મરી ગયો તેની મરજાદ ચૂકી? માથે ઓઢી લે, કમજાત!”
“માથે ઓઢું? મોઢું ઢાંકું?” દાંત ભીંસીને બાઈ બોલી. એના ચહેરા ઉપર લાલ સુરખી છવાઈ ગઈ. આંખોમાંથી ધુમાડા નીકળી ગયા. એણે ડોળા ફાડ્યા. “આમાં હું કોની લાજ કરું?”
“કાં?”
“હું ભીમા જત વિના બીજો કોઈ મરદ જ ભાળતી નથી. ખરો મરદ! મારા ધણીને ઠાર મારી, ગામને ઝાંપે સહુ સંધી બચ્ચા ભાળે એમ એની લાશને ખીલા માથે બેસારી. શાબાશ, ભીમા જત! સંધીઓની તેં દાઢિયું બોડાવી, મલકમાં કોઈ મરદ ન રહેવા દીધો!”
એટલું બોલી ખભે ઓઢણું ઢળકતું મેલી, ઉઘાડે માથે પોતાનો ચોટલો પીંખતી અને ખડખડ દાંત કાઢતી સંધિયાણી ચાલી ગઈ. ઘરમાં જઈને પછી બાઈએ છાતીફાટ વિલાપ આદર્યો. બાઈના કલ્પાંતે તમામનાં કલેજાંમાં કાણાં પાડી દીધા.
ત્રણસો સંધીઓ કારજનું બટકું પણ ચાખ્યા વગર ચાલી નીકળ્યા અને ગોંડળના ગઢની દેવડીએ જઈ ઊભા રહ્યા. ભા કુંભાજીની પાસે સોગંદ લીધા કે “ભીમાને માર્યા વગર અમારે અમારાં ઘરનાં પાણી ન ખપે”, કુંભાજીએ એકસો મકરાણી તેઓની મદદમાં દીધા અને ચારસોની ગિસ્ત બબિયારાના ડુંગર ઉપર ચડવા લાગી.
<center>''''''</center>
પ્રભાતનો પહોર હતો. બબિયારાનો જે એક ભાગ ભેરવા ડુંગરને નામે ઓળખાય છે તેના ઉપર ભીમો બેઠોબેઠો તસબી કરતો હતો અને પડખે ડાડુકા ગામનો સૈયદ અબામિયાં બેઠો હતો. પડખે બીજા ત્રણ-ચાર રક્ષકો હતા. છેટે પા ગાઉ ઉપર એક ધારડી હતી, તેની ખોપમાં બીજા પચાસ માણસો તમામ હથિયાર અને દારૂગોળાની ચોકી કરતા બેઠા હતા. ભીમાની અને અબામિયાંની પાસે ફક્ત બબ્બે તરવારો જ હતી. કોઈને દુશ્મનોનો ખ્યાલ પણ નથી.
ત્યાં તો જેમ ઝાડવાં ને પથ્થરો સજીવન થાય તેમ ચારસો માનવી પ્રગટ થઈને ડુંગર ઉપર ચડી ગયા. ભીમો ઊભો થઈને પાછો હટવા જાય છે, ત્યાં એણે સામી ફોજમાંથી ગીગલા નામના મીરના પડકાર સાંભળ્યા : “હાં ભીમા! આજ પાછો પગ ભીમાનો ન હોય. પાછે પગલે થાતાં તો મૉત બગડે હો, ભીમા!”
{{Poem2Close}}
{{Poem2Close}}
26,604

edits

Navigation menu