હાલરડાં/દ્યો ને રન્નાદે!

From Ekatra Wiki
Jump to navigation Jump to search
દ્યો ને રન્નાદે!

[બાળક માતાના પેટમાં હોય ત્યારથી જ એને માટે હાલરડું ગવાય. પહેલી વાર ગર્ભ ધારણ કરતી સ્ત્રીનો 'ખોળો ભરવાનો' અવસર આવે છે તેને સીમંત કહે છે. એ સીમંતને પ્રસંગે રાંદલ અથવા રન્નાદે (સૂર્યની રાણી)ની સ્થાપના ઘરમાં કરી હોય છે. તેની સન્મુખે એ સ્ત્રીને બેસારીને બીજી સ્ત્રીઓ ટોળે વળી ગાય છે. ગીતમાં વર્ણવેલાં લક્ષણો રાય-રંક સર્વનાં બાળકોમાં સામાન્ય હોય છે.] લીંપ્યું ને ગૂંપ્યું મારું આંગણું, પગલીનો પાડનાર દ્યો ને, રન્નાદે! વાંઝિયા-મેણાં, માતા, દોયલાં.

દળણાં દળીને ઊભી રહી, પાળ્યું[૧]નો પાડનાર દ્યો ને, રન્નાદે! વાંઝિયા-મેણાં, માતા, દોયલાં.

પાણી ભરીને ઊભી રહી, છેડાનો ઝલનાર દ્યો ને, રન્નાદે! વાંઝિયા-મેણાં, માતા, દોયલાં.

મહીડાં વલોવી ઊભી રહી, માખણનો માગનાર દ્યો ને, રન્નાદે! વાંઝિયા-મેણાં, માતા, દોયલાં. રોટલા ઘડીને ઊભી રહી, ચાનકીનો માગનાર દ્યો ને, રન્નાદે! વાંઝિયા-મેણાં, માતા, દોયલાં. ધોયોધફોયો મારો સાડલો, ખોળાનો ખૂંદનાર દ્યો ને, રન્નાદે! વાંઝિયા-મેણાં, માતા, દોયલાં. લીંપ્યું ને ગૂંપ્યું મારું આંગણું પગલીનો પાડનાર દીધો, રન્નાદે! અનિરુદ્ધ કુંવર મારે લાડકો. ઘરને પછવાડે રૂડું ઘોડિયું, પારણાનો પોઢનાર દીધો, રન્નાદે, વાંઝિયા-મેણાં માએ ભાંગિયાં – પછી પ્રાર્થનાની ફ્લસિદ્ધિરૂપે ઉપલી દરેક કડી આ પ્રમાણે ફેરફાર કરી ગવાય છે: ક્યાંક આમ પણ ગવાય છે: પાળ્યું ઘંટીના થાળામાં, દળતી વખતે ચડતી લોટની શગ.