18,450
edits
આત્માની માતૃભાષા/2: Difference between revisions
Jump to navigation
Jump to search
no edit summary
MeghaBhavsar (talk | contribs) (Created page with "{{SetTitle}} {{Heading|વિશ્વશાંતિ| }} <poem> હજી તો કાલ જામી'તી યુરોપે યાદવાસ્થળી વર્...") |
MeghaBhavsar (talk | contribs) No edit summary |
||
| Line 6: | Line 6: | ||
હજી તો કાલ જામી'તી યુરોપે યાદવાસ્થળી | હજી તો કાલ જામી'તી યુરોપે યાદવાસ્થળી | ||
વર્ષી'તી કારમા ધોધે લોહીની, આંસુની ઝડી! | વર્ષી'તી કારમા ધોધે લોહીની, આંસુની ઝડી! | ||
:::: સંગ્રામની ભીષણ કંદરામાં | |||
:::: કૂદી પડી માનવજાત ઘેલી! | |||
:::: ને આત્મહત્યા કરવા ચડેલી | |||
:::: ઘવાઈ પૂરી રણખેલનામાં! | |||
તપે છે પૃથિવી ત્યારે વર્ષે છે વ્યોમ પાણીડાં; | તપે છે પૃથિવી ત્યારે વર્ષે છે વ્યોમ પાણીડાં; | ||
યુદ્ધે જગ તપ્યું, કાં ના હજીયે વરસ્યા પ્રભુ? | યુદ્ધે જગ તપ્યું, કાં ના હજીયે વરસ્યા પ્રભુ? | ||
:::: એ યુદ્ધની દારુણ કાળજ્વાળા | |||
:::: યુગો તણી સંપદને પ્રજાળે, | |||
:::: નિર્દોષનાંયે રુધિરો વહાવે, | |||
:::: દૂધે ભરી સંસ્કૃતિઓ સુકાવે! | |||
સુધાનું — શાંતિવારિનું તમ હસ્તે કમંડલુ, | સુધાનું — શાંતિવારિનું તમ હસ્તે કમંડલુ, | ||
સ્નેહનાં સિંચને, સાધો! રક્ષો પશ્ચિમ પાંગળું. | સ્નેહનાં સિંચને, સાધો! રક્ષો પશ્ચિમ પાંગળું. | ||
:::: ત્યાં શાંતિના સૂર અનેક ઊઠતા, | |||
:::: પુષ્પો નીચે ખડ્ગધારા ઝબૂકે. | |||
:::: રેતી પરે વજ્જરકોટ જૂઠના | |||
:::: ઊડી જાશે સત્યની એક ફૂંકે! | |||
:::: લોહીલીંપેલે આંગણિયે ઊભીને | |||
:::: મંડાણ જોશો યુદ્ધનાં ત્યાં રચાતાં! | |||
:::: ને દેખશો કૈં દૂઝતા ઘા હયાના, | |||
:::: પ્રજાપ્રજાના શોણિતલેખ વાંચશો! | |||
ધનિકો મૂડીને યંત્રે પીસે છે દીન માનવી, | ધનિકો મૂડીને યંત્રે પીસે છે દીન માનવી, | ||
સામ્રાજ્યોનાં મહા યંત્રો પીલે માનવતા અતિ! | સામ્રાજ્યોનાં મહા યંત્રો પીલે માનવતા અતિ! | ||
:::: આજે જગે એ કરપીણ યંત્રણા | |||
:::: કરો, કરો મંગલ પ્રેમઘોષણા! | |||
:::: ઉદ્ધાર કાજે ઉરની અનૂઠી | |||
:::: આપો, ગુરો, મંગલ પ્રેમબુટ્ટી! | |||
વહાવો આત્મશુદ્ધિની ગંગધારા શુભંકરી, | વહાવો આત્મશુદ્ધિની ગંગધારા શુભંકરી, | ||
જીવશે જે ટકી ર્હેશે પ્રેમને પાવકે જળી. | જીવશે જે ટકી ર્હેશે પ્રેમને પાવકે જળી. | ||
:::: સંગ્રામની સૌ જડને ઉખેડી, | |||
:::: બતાવજો શાંતિની સ્નેહકેડી! | |||
:::: તપ્યાં ઉરે ચંદનલેપ દેજો, | |||
:::: દાઝ્યાં તણાં આશિષવેણ લેજો! | |||
સંસારે, વનઅંધારે ભૂલ્યાંના ભોમિયા બની, | સંસારે, વનઅંધારે ભૂલ્યાંના ભોમિયા બની, | ||
પ્રકાશે, તેજઅંબારે બતાવો પ્રેમવાટડી! | પ્રકાશે, તેજઅંબારે બતાવો પ્રેમવાટડી! | ||
::::: ખૂલે ન જ્યાં લોચનદ્વાર ઇંદુનાં, | |||
::::: ઊંચાં ઊડે ઉન્મુખ વારિ સિંધુનાં; | |||
::::: સંતો તણી ઊઘડતાં જ આંખડી | |||
::::: ભીંજાય ભાવે જગપ્રાણપાંખડી. | |||
અહિંસાથી ભીંજાવો ને પ્રકાશો સત્યતેજથી! | અહિંસાથી ભીંજાવો ને પ્રકાશો સત્યતેજથી! | ||
શાંતિનો જગને માટે માર્ગ એકે બીજો નથી. | શાંતિનો જગને માટે માર્ગ એકે બીજો નથી. | ||
| Line 54: | Line 67: | ||
બસૂરા તાલ સૃષ્ટિના શમે સૌ પ્રેમગાનમાં, | બસૂરા તાલ સૃષ્ટિના શમે સૌ પ્રેમગાનમાં, | ||
દુર્ગંધો દમતી ડૂબે મોંઘા આત્મપરાગમાં. | દુર્ગંધો દમતી ડૂબે મોંઘા આત્મપરાગમાં. | ||
::::: કહે કવિ: માનવતા જીવંત | |||
::::: પ્રાણી, પ્રજાઓ સહુ એહ અંગ; | |||
::::: ને એક એને ધડકંત ઉર, | |||
::: વહાવતું નિર્મળ પ્રેમપૂર, | |||
::: સૌના હયાને ધબકાર-તાને | |||
::: ગાજી રહંતું સુખશાંતિ ગાને. | |||
::: છૂટાં નથી, એકશરીર આપણે, | |||
::: ખેલંત ભોળાં શિશુ એક આંગણે. | |||
તમે એવી મહામોંઘી ઉચ્ચારી પ્રેમની ઋચા, | તમે એવી મહામોંઘી ઉચ્ચારી પ્રેમની ઋચા, | ||
પસારી સર્વને ઉરે મધુરી જગબંધુતા. | પસારી સર્વને ઉરે મધુરી જગબંધુતા. | ||
બાંધીને સ્નેહનો સેતુ ભેદસાયર ઉપરે | બાંધીને સ્નેહનો સેતુ ભેદસાયર ઉપરે | ||
સાંધો, સાધો! ઉરતંતુ વડે પશ્ચિમપૂર્વને! | સાંધો, સાધો! ઉરતંતુ વડે પશ્ચિમપૂર્વને! | ||
તમે તો પૂર્વના છો ના, કે છો પશ્ચિમનાય ના, | તમે તો પૂર્વના છો ના, કે છો પશ્ચિમનાય ના, | ||
અહિંસા, સત્ય ને પ્રેમ થોડાં છે કોઈ એકનાં? | અહિંસા, સત્ય ને પ્રેમ થોડાં છે કોઈ એકનાં? | ||
સત્ય ને શાંતિ ને પ્રેમ લ્હેરે છે વિશ્વમાત્રમાં, | સત્ય ને શાંતિ ને પ્રેમ લ્હેરે છે વિશ્વમાત્રમાં, | ||
ને પૃથ્વીને પડે કો દી ઝમે છે યોગ્ય પાત્રમાં. | ને પૃથ્વીને પડે કો દી ઝમે છે યોગ્ય પાત્રમાં. | ||
::: પૂંજી ન એ કેવલ વર્તમાનની! | |||
::: ત્રિકાળની પાળ વિશાળ ભેદતી | |||
::: એ તો અનંતે દિનરાત ઊભરે, | |||
::: અખંડ વ્હેણે અવકાશને ભરે. | |||
::: આજે ધરાનાં સુખસિંચનાર્થે | |||
::: એ પ્રેમધારા તમ અંતરે ફૂટી, | |||
::: જીવો તણા શાશ્વતમંગલાર્થે | |||
::: વર્ષ્યાં કરો એ નિત શાંતિમૂર્તિ! | |||
ભાવિએ મીટ માંડીને જોઈ'તી તમ વાટડી, | ભાવિએ મીટ માંડીને જોઈ'તી તમ વાટડી, | ||
આજે એને મુખે કેવી રેખા આનંદની ઢળી? | આજે એને મુખે કેવી રેખા આનંદની ઢળી? | ||
::: ને રક્તરંગ્યો અતિચંડકાય, | |||
::: સૈકાં થકી માનવ ભક્ષતો જે, | |||
::: ફળેલ દેખી નિજ કર્મને, તે | |||
::: હસી રહ્યો હર્ષથી ભૂતકાળ. | |||
હસાવ્યાં ભૂત ને ભાવિ, હસાવો વર્તમાનને! | હસાવ્યાં ભૂત ને ભાવિ, હસાવો વર્તમાનને! | ||
પઢાવો પ્રેમના મંત્રો ઘેલી માનવજાતને! | પઢાવો પ્રેમના મંત્રો ઘેલી માનવજાતને! | ||
| Line 89: | Line 110: | ||
વિશાળે જગવિસ્તારે નથી એક જ માનવી: | વિશાળે જગવિસ્તારે નથી એક જ માનવી: | ||
પશુ છે, પંખી છે, પુષ્પો, વનોની છે વનસ્પતિ! | પશુ છે, પંખી છે, પુષ્પો, વનોની છે વનસ્પતિ! | ||
::: વીંધાય છે પુષ્પ અનેક બાગનાં! | |||
::: પીંખાય છે પાંખ સુરમ્ય પંખીની! | |||
::: જીવો તણી કાય મૂંગી કપાય છે! | |||
::: કલેવરો કાનનનાં ઘવાય છે! | |||
રડે છે પ્રકૃતિમાતા, દૂઝે છે દિલદુ:ખડાં; | રડે છે પ્રકૃતિમાતા, દૂઝે છે દિલદુ:ખડાં; | ||
અમી પી ન ધરાતાં, ને કપૂતો રક્ત રેલતાં! | અમી પી ન ધરાતાં, ને કપૂતો રક્ત રેલતાં! | ||
::: છે પત્ર ને પુષ્પની પાંખડીએ | |||
::: પ્રભુ તણાં પ્રેમપરાગપોઢણાં. | |||
::: કલ્લોલતાં પંખીની આંખડીએ | |||
::: ગીતો અનેરાં ચમકે પ્રભુ તણાં! | |||
પ્રકૃતિમાં રમંતા એ દુભાશે લેશ જો દિલે, | પ્રકૃતિમાં રમંતા એ દુભાશે લેશ જો દિલે, | ||
શાંતિની સ્વપ્નછાયાયે કદી માનવને મળે? | શાંતિની સ્વપ્નછાયાયે કદી માનવને મળે? | ||
::: સૌ જીવ આજે ઉરથી વહાવીએ | |||
::: કારુણ્યની મંગલ પ્રેમધારા. | |||
::: વસુંધરાનાં સહુ બાળકો મળી | |||
::: બજાવીએ અંતરએકતારા. | |||
::: હૈયેહૈયાં પ્રેમગાને જગાવી, | |||
::: પ્રજાપ્રજા હાથમાં હાથ ગૂંથી, | |||
::: ને સ્કંધે સ્કંધ સંપે મિલાવી, | |||
::: ગજાવીએ સૌ જગઉંબરે ઊભી: | |||
‘માનવી પ્રકૃતિ, वसुधैव कुटुम्बकम्!’ | ‘માનવી પ્રકૃતિ, वसुधैव कुटुम्बकम्!’ | ||
::: ને એ જશે શબ્દ અનંત વીંધી | |||
::: જ્યાં ઘૂમતી કોટિક સૂર્યમાલા, | |||
::: જ્યાં શાંતિના રાસ ચગે રસાળા, | |||
::: यत्र विश्वं भवत्येकनीडम् | |||
</poem> | </poem> | ||