મેઘાણીની સમગ્ર નવલિકા 2/દેવનો પૂજારી: Difference between revisions

Jump to navigation Jump to search
no edit summary
(Created page with "{{SetTitle}} {{Heading|દેવનો પૂજારી| }} {{Poem2Open}} [૧] ગાંજાની ચલમો ખંખેરાઈ ગઈ અને એ નાની...")
 
No edit summary
Line 3: Line 3:


{{Poem2Open}}
{{Poem2Open}}
[૧]
<center>[૧]</center>
ગાંજાની ચલમો ખંખેરાઈ ગઈ અને એ નાની ઓરડીમાંથી મિજલસ વીખરાઈ, ત્યારે સવાર પડી ગયું હતું, પણ સૂરજનો પ્રકાશ ઓરડીમાં ભરાઈ બેઠેલાં ચામાચીડિયાં જેવા એ ધૂમ્ર-ગૂંચળાંને બહાર કાઢી શકતો નહોતો. ચડેલો સૂર્ય એકાદ કિરણ લઈને જાણે કે ઓરડીમાં ફોગટનો ઘોંચપરોણો કરતો હતો.
ગાંજાની ચલમો ખંખેરાઈ ગઈ અને એ નાની ઓરડીમાંથી મિજલસ વીખરાઈ, ત્યારે સવાર પડી ગયું હતું, પણ સૂરજનો પ્રકાશ ઓરડીમાં ભરાઈ બેઠેલાં ચામાચીડિયાં જેવા એ ધૂમ્ર-ગૂંચળાંને બહાર કાઢી શકતો નહોતો. ચડેલો સૂર્ય એકાદ કિરણ લઈને જાણે કે ઓરડીમાં ફોગટનો ઘોંચપરોણો કરતો હતો.
બાજુની ઓરડીઓમાંથી કાંદાલસણ અને માંસમચ્છીના વઘારવાસ ઘોળાવા લાગ્યા. પચાસેક ઓરડીઓની ચાલીમાં ચાલીને કઠેડો ઝાલીને ઊભેલો એક ચાલીસેક વર્ષનો પાતળો આદમી નીચેના સાંકડા ચોગાનમાં મરઘીઓનાં લોહિયાળ પીંછડાં અને મૂએલા ઉંદરોને જોઈ જોઈ મોં ફેરવતો હતો. પણ ફરી પાછી ગાંજાના ધુમાડાની ગંધ એને મોંને દિશા બદલવાનું કહેતી હતી. બાજુની ઓરડીઓમાં મારપીટ અને ગાળાગાળીઓ પણ ચાલતી હતી.
બાજુની ઓરડીઓમાંથી કાંદાલસણ અને માંસમચ્છીના વઘારવાસ ઘોળાવા લાગ્યા. પચાસેક ઓરડીઓની ચાલીમાં ચાલીને કઠેડો ઝાલીને ઊભેલો એક ચાલીસેક વર્ષનો પાતળો આદમી નીચેના સાંકડા ચોગાનમાં મરઘીઓનાં લોહિયાળ પીંછડાં અને મૂએલા ઉંદરોને જોઈ જોઈ મોં ફેરવતો હતો. પણ ફરી પાછી ગાંજાના ધુમાડાની ગંધ એને મોંને દિશા બદલવાનું કહેતી હતી. બાજુની ઓરડીઓમાં મારપીટ અને ગાળાગાળીઓ પણ ચાલતી હતી.
Line 50: Line 50:
જવાબ સાંભળીને ગવૈયો ઊભો થઈ ગયો. બ્રાહ્મણની ગરદન ઝાલી એને હડબડાવ્યો: “તું કોણ છે? તું શયતાનના બચ્ચા! આ મેલો ઇલમ તું ક્યાંથી શીખી આવ્યો? અમારી વિદ્યા, અમારી રોટી તું શું ઝૂંટવી જઈશ?”
જવાબ સાંભળીને ગવૈયો ઊભો થઈ ગયો. બ્રાહ્મણની ગરદન ઝાલી એને હડબડાવ્યો: “તું કોણ છે? તું શયતાનના બચ્ચા! આ મેલો ઇલમ તું ક્યાંથી શીખી આવ્યો? અમારી વિદ્યા, અમારી રોટી તું શું ઝૂંટવી જઈશ?”
હોહોકાર મચ્યો. આખો લત્તો સળવળી ઊઠ્યો: કોઈક મેલા ઇલમનો હિંદુ આવીને આપણી વિદ્યા પણ ચોરી જાય છે! મારપીટમાં નહાતો-નીતરતો બ્રાહ્મણ ત્યાંથી માંડ માંડ બચીને બહાર નીકળી ગયો. એનું નામ ગોસ્વામી યદુનંદન: સ્વરલિપિનો નિષ્ણાત સંગીતકાર.
હોહોકાર મચ્યો. આખો લત્તો સળવળી ઊઠ્યો: કોઈક મેલા ઇલમનો હિંદુ આવીને આપણી વિદ્યા પણ ચોરી જાય છે! મારપીટમાં નહાતો-નીતરતો બ્રાહ્મણ ત્યાંથી માંડ માંડ બચીને બહાર નીકળી ગયો. એનું નામ ગોસ્વામી યદુનંદન: સ્વરલિપિનો નિષ્ણાત સંગીતકાર.
[૨]
<center>[૨]</center>
વર્ષો વહી રહ્યાં છે.
વર્ષો વહી રહ્યાં છે.
ગોસ્વામી યદુનંદનની ચલગત ઠેકાણે નથી. કોઈ કોઈ રાત એ મંદિરમાં હોતા નથી. કોઈ કોઈ વાર દેવની આરતી કરવા પણ ન જતાં એ તંબૂર લઈને બેસી જાય છે. સારાં આબરૂદાર ઘરોની સૂતેલી સૃષ્ટિને હચમચાવી નાખનારા એના સ્વરો પ્રભાત સુધી ચાલુ રહે છે. એક ઝોકું પણ ગોસ્વામી ખાતા નથી.
ગોસ્વામી યદુનંદનની ચલગત ઠેકાણે નથી. કોઈ કોઈ રાત એ મંદિરમાં હોતા નથી. કોઈ કોઈ વાર દેવની આરતી કરવા પણ ન જતાં એ તંબૂર લઈને બેસી જાય છે. સારાં આબરૂદાર ઘરોની સૂતેલી સૃષ્ટિને હચમચાવી નાખનારા એના સ્વરો પ્રભાત સુધી ચાલુ રહે છે. એક ઝોકું પણ ગોસ્વામી ખાતા નથી.
Line 65: Line 65:
“કમનસીબ એક આ રહ્યો.” એમ કહેતા એક ડોસાએ એ સમૂહમાં પોતાનો દેહ હડસેલ્યો; મેં એને મારું ગાન નહોતું લેવા આપ્યું. મેં એને મતલબી કોઈ હિંદુ માન્યો હતો. મેં એને મારપીટ કરાવી હતી.”
“કમનસીબ એક આ રહ્યો.” એમ કહેતા એક ડોસાએ એ સમૂહમાં પોતાનો દેહ હડસેલ્યો; મેં એને મારું ગાન નહોતું લેવા આપ્યું. મેં એને મતલબી કોઈ હિંદુ માન્યો હતો. મેં એને મારપીટ કરાવી હતી.”
“તબ તો, બુઢ્ઢા! ચલ તૂ ભી આ જા, ઊઠા લે મૈયત!” ને એ ડોસાએ ગોસ્વામીની નનામીને પોતાનો ખભો ટેકવ્યો.
“તબ તો, બુઢ્ઢા! ચલ તૂ ભી આ જા, ઊઠા લે મૈયત!” ને એ ડોસાએ ગોસ્વામીની નનામીને પોતાનો ખભો ટેકવ્યો.
{{Poem2Close}}
{{Poem2Close}}
18,450

edits

Navigation menu