26,604
edits
KhyatiJoshi (talk | contribs) No edit summary |
KhyatiJoshi (talk | contribs) No edit summary |
||
Line 179: | Line 179: | ||
{{Right|(‘ચિદાકાશનાં ચાંદરણાં’, પૃ. ૫૮)}} | {{Right|(‘ચિદાકાશનાં ચાંદરણાં’, પૃ. ૫૮)}} | ||
</poem> | |||
{{Poem2Open}} | |||
‘હું તો મારા હું ને કહું છું : બ્હાર નીકળ, તું બ્હાર!’ | |||
‘હું’ને બ્હાર કાઢવા માટેનો આ સમજણભર્યો કવિમિજાજ વિરલ છે. | |||
કવિ કે નિબંધકાર તરીકે આપેલ કૅફિયતમાં પણ તેઓ અહમ્ વિશે કહેતા રહ્યા છે — | |||
‘અંદર અહંરોગ તો ખરો જ.’ | |||
{{Right|(‘શબ્દયાત્રા’, પૃ. ૮૨)}} | |||
‘હું મારા અહંકારના ભારથી પણ ત્રાસું છું. આધુનિકતાનો અંચળો પહેરી ઉન્નતભ્રૂ થઈને ફરવું કે બૌદ્ધિકતાના બખ્તરમાં જકડાઈને બંધિયારપણું દાખવવું એ મારા સ્વભાવમાં નથી. પ્રાચીન હોય, મધ્યકાલીન હોય કે અર્વાચીન — આધુનિક હોય સર્વ વિચારધારાઓ સમજવાની અને એ બધાંમાંથી જે કંઈ સાર્થક જીવન જીવવામાં લાભદાયી હોય તે ગ્રહણ કરીને પંડને કેળવવાની કોશિશ હંમેશાં કરતો રહું છું.’ | |||
{{Right|(‘શબ્દયાત્રા’, પૃ. ૧૦૬)}} | |||
આથી જ તો એમના પંડમાં જાગેલો ટહુકો ગગન ખોલે છે ને વૈશ્વિક ઉઘાડ સાથે સૂર મેળવે છે. પંડને સતત કેળવતા રહેલા ને ‘સ્વ’ની તથા ‘કવિતા’ની શોધ કરતા આ કવિ આધુનિકતાના કે કોઈ વાદના કે અન્ય કોઈ ચોકઠામાં પુરાય તેમ નથી. કારણ, આ કવિને ‘સ્વધર્મ’ સૂઝ્યો છે. ‘એ જ મને સૂઝેલો સ્વધર્મ’ કાવ્યમાં કવિ કહે છે: | |||
{{Poem2Close}} | |||
<poem> | |||
'''‘તારે આમ ચોકઠામાં ઢળવાનું હોય નહીં,''' | |||
'''ચાર ચાસ વચ્ચે તારે ઝૂમવાનું હોય નહીં.''' | |||
'''દેખ, એ ક્ષિતિજ પાર,''' | |||
'''ઊઠ, એ આકાશ પાર; …''' | |||
<center>*</center> | |||
રસનો પ્રકાશ ક્યાંથી અનાયાસ સ્ફુરે? | |||
<center>*</center> | |||
'''હું તો એક ગુહા,''' | |||
'''જ્યાંથી ઊઠે રસ-ધ્વનિ!''' | |||
'''હું તો એક ઘર,''' | |||
'''જેની ઈંટે ઈંટે છૂપેલી આકાશકણી,''' | |||
<center>*</center> | |||
'''ભલે મારું બધુંયે તણાય;''' | |||
'''મારે વ્હેતાં વ્હેતાં,''' | |||
'''ખોતાં ખોતાં,''' | |||
'''મૂળથી તે ફળ લગી''' | |||
'''રસનું જે ચાલતું તોફાન;''' | |||
'''એનો પામી લઈ મર્મ''' | |||
'''ખૂલવું છે શબ્દે શબ્દે''' | |||
'''મૌને મૌને,''' | |||
'''એ જ મારું કર્મ.''' | |||
'''એ જ મને સૂઝેલો સ્વધર્મ.''' | |||
{{Right|(‘પડઘા અને પડછાયા વચ્ચે’, પૃ. ૭૫, ૭૬, ૭૭)}} | |||
</poem> | </poem> |
edits