887
edits
અર્વાચીન ગુજરાતી કાવ્યસંપદા/રામનારાયણ વિ. પાઠક 'શેષ'/તુકારામનું સ્વર્ગારોહણ: Difference between revisions
Jump to navigation
Jump to search
અર્વાચીન ગુજરાતી કાવ્યસંપદા/રામનારાયણ વિ. પાઠક 'શેષ'/તુકારામનું સ્વર્ગારોહણ (view source)
Revision as of 17:19, 21 June 2021
, 17:19, 21 June 2021no edit summary
HardikSoni (talk | contribs) (Created page with "<poem> {{Center|'''૧'''}} `તુકારામ તુકારામ, રટતા કાં તુકા તુકા, ઉર્વશીનૃત્યવેળાએ...") |
HardikSoni (talk | contribs) No edit summary |
||
| Line 2: | Line 2: | ||
{{Center|'''૧'''}} | {{Center|'''૧'''}} | ||
`તુકારામ તુકારામ, રટતા કાં તુકા તુકા, | `તુકારામ તુકારામ, રટતા કાં તુકા તુકા, | ||
ઉર્વશીનૃત્યવેળાએ હતા અન્યમનસ્ક કાં?' | ઉર્વશીનૃત્યવેળાએ હતા અન્યમનસ્ક કાં?'<br> | ||
`દેવી, બન્યો એક વિચિત્ર યોગ : | `દેવી, બન્યો એક વિચિત્ર યોગ : | ||
આયુષ્ય ષણ્માસનું શેષ ભક્તનું. | આયુષ્ય ષણ્માસનું શેષ ભક્તનું. | ||
| Line 20: | Line 20: | ||
તેને કહો સ્વર્ગની શી પડી છે? | તેને કહો સ્વર્ગની શી પડી છે? | ||
બ્રહ્મર્ષિ મેં નારદનેય પૂછ્યું, | બ્રહ્મર્ષિ મેં નારદનેય પૂછ્યું, | ||
એયે કશો માર્ગ બતાવી ના શક્યા.' | એયે કશો માર્ગ બતાવી ના શક્યા.'<br> | ||
`હાં! હાં! એમ કરો દેવ, બ્રહ્મર્ષિને જ પાઠવો, | `હાં! હાં! એમ કરો દેવ, બ્રહ્મર્ષિને જ પાઠવો, | ||
કહો કે સ્વર્ગના દેવો, ભક્તનાં ભજનોત્સુક, | કહો કે સ્વર્ગના દેવો, ભક્તનાં ભજનોત્સુક, | ||
| Line 29: | Line 29: | ||
તણા કોડ,—અને સાથે સતીનેયે—' `ભલે ભલે, | તણા કોડ,—અને સાથે સતીનેયે—' `ભલે ભલે, | ||
પતિસેવારતા નિત્યે પતિભોગાધિકારિણી. | પતિસેવારતા નિત્યે પતિભોગાધિકારિણી. | ||
અને હવે નારદને મળું છું જૈ.' | {{space}}{{space}}{{space}}અને હવે નારદને મળું છું જૈ.' | ||
{{Center|૨}} | {{Center|'''૨'''}} | ||
આજે ભક્ત તુકારામ, ઊઠી બ્રાહ્મમુહૂર્તમાં | આજે ભક્ત તુકારામ, ઊઠી બ્રાહ્મમુહૂર્તમાં | ||
ગુંજતા સ્વર ધીમાથી અભંગો સ્ફુરતા સ્વયમ્. | ગુંજતા સ્વર ધીમાથી અભંગો સ્ફુરતા સ્વયમ્. | ||
| Line 58: | Line 58: | ||
`કાલે જવાબ છે દેવો, શી ઉતાવળ છે હજી, | `કાલે જવાબ છે દેવો, શી ઉતાવળ છે હજી, | ||
વિચારીને પછી ક્હેજો.' કહી ભક્ત વિરામિયા. | વિચારીને પછી ક્હેજો.' કહી ભક્ત વિરામિયા. | ||
{{space}}{{space}}{{space}}જોડાયા નિત્યકર્મમાં. | |||
{{Center|૩}} | {{Center|'''૩'''}} | ||
`હજી કહો કાં ગમગીન દેવ : | `હજી કહો કાં ગમગીન દેવ : | ||
આવી ગયા ભક્ત તુકાજી સ્વર્ગે, | આવી ગયા ભક્ત તુકાજી સ્વર્ગે, | ||
| Line 83: | Line 83: | ||
હાવાં દેવા લે આપણી પાસે મને. | હાવાં દેવા લે આપણી પાસે મને. | ||
દેવા દાસ તારો, દાસને ઉગારો, | દેવા દાસ તારો, દાસને ઉગારો, | ||
ભવમાંથી તારો, ભવાતીત.] | ભવમાંથી તારો, ભવાતીત.]<br> | ||
`બીજું કશું તો મનમાં લઉં ના | {{space}}`બીજું કશું તો મનમાં લઉં ના | ||
કિન્તુ જાણો શી દશા છે સતીની?' | {{space}}કિન્તુ જાણો શી દશા છે સતીની?' | ||
`કહો કહો, કેવી દશા સતીની? | {{space}}`કહો કહો, કેવી દશા સતીની? | ||
ઊંડી મુજેચ્છા તો સતી નીર્ખવાની, | {{space}}ઊંડી મુજેચ્છા તો સતી નીર્ખવાની, | ||
અહીં રહે ને કૈં આરામ પામે, | {{space}}અહીં રહે ને કૈં આરામ પામે, | ||
ત્યાં તો શુંનું શું થયું, એ જ નાવ્યાં? | {{space}}ત્યાં તો શુંનું શું થયું, એ જ નાવ્યાં? | ||
જોવા ઇચ્છ્યું, કિન્તુ ના હામ ચાલી. | {{space}}જોવા ઇચ્છ્યું, કિન્તુ ના હામ ચાલી. | ||
તમે કહો કેવી દશા સતીની?' | {{space}}તમે કહો કેવી દશા સતીની?' | ||
`એ પાટ પાસે, જહીં ભક્ત બેસતા, | {{space}}`એ પાટ પાસે, જહીં ભક્ત બેસતા, | ||
ત્યાં ભોંય બેસી; મૂકીને શીર્ષ પાટે, | {{space}}ત્યાં ભોંય બેસી; મૂકીને શીર્ષ પાટે, | ||
ત્રુટ્યા શબ્દે ગદ્ગદ થૈ વિલાપતી : | ત્રુટ્યા શબ્દે ગદ્ગદ થૈ વિલાપતી : | ||
{{Center|(અભંગને ઢાળે)}} | {{Center|(અભંગને ઢાળે)}} | ||
`મારા રાજા, મારા રાજા, | {{space}}`મારા રાજા, મારા રાજા, | ||
ભોળા ભક્ત, હરિભક્ત, | {{space}}ભોળા ભક્ત, હરિભક્ત, | ||
તારા ચરણે આસક્ત, | {{space}}તારા ચરણે આસક્ત, | ||
હું એકલી સ્વયંત્યક્ત, | {{space}}હું એકલી સ્વયંત્યક્ત, | ||
કિન્તુ તારી દાસી નિત્ય, | {{space}}કિન્તુ તારી દાસી નિત્ય, | ||
સાર કરો.' | {{space}}સાર કરો.'<br> | ||
`સાથે ર્હો, નીરખું હુંય, એનું દુ :ખનિમિત્ત હું. | `સાથે ર્હો, નીરખું હુંય, એનું દુ :ખનિમિત્ત હું. | ||
અરેરે, હજી એ બેઠી, હજી એ જ વિલાપતી. | અરેરે, હજી એ બેઠી, હજી એ જ વિલાપતી. | ||
અરે! દેવ, તમે જોયું? હા, હા, હું સમજી હવે. | અરે! દેવ, તમે જોયું? હા, હા, હું સમજી હવે. | ||
સતી સસત્ત્વ છે, માત્ર મહિષી તો હતી મિષ.' | સતી સસત્ત્વ છે, માત્ર મહિષી તો હતી મિષ.' | ||
અગાધ આ માનવભાવ કેરા | {{space}}અગાધ આ માનવભાવ કેરા | ||
સંવેદને શક્ર અને શચીયે | {{space}}સંવેદને શક્ર અને શચીયે | ||
ક્ષણેક તો શાન્ત થઈ રહ્યાં. પછી | {{space}}ક્ષણેક તો શાન્ત થઈ રહ્યાં. પછી | ||
ક્હે શક્ર : `હું તો સમજી શકું ના | {{space}}ક્હે શક્ર : `હું તો સમજી શકું ના | ||
કે બેમાંથી કોણ સાચું જ મોટું? | {{space}}કે બેમાંથી કોણ સાચું જ મોટું? | ||
સંસારથી ઊર્ધ્વ જતા તુકા વા | {{space}}સંસારથી ઊર્ધ્વ જતા તુકા વા | ||
સંસારચક્ર અનુવર્તતી વા જિજાઈ.' | {{space}}સંસારચક્ર અનુવર્તતી વા જિજાઈ.' | ||
{{Right|(વિશેષ કાવ્યો, ૧૯૫૯, પૃ. ૧૩-૧૭)}} | {{Right|(વિશેષ કાવ્યો, ૧૯૫૯, પૃ. ૧૩-૧૭)}} | ||
</poem> | </poem> | ||