18,450
edits
MeghaBhavsar (talk | contribs) (Replaced content with "__NOTOC__ {{BookCover |cover_image = File:Khara Jharan Chinu Modi.jpg |title = ખારાં ઝરણ<br> |author = ચિનુ મોદી<br> }} {{Box |title = અનુક્રમ |content = * પ્રારંભિક * 1 * મૃત્યુ * 2 * ખારાં ઝરણ/શહ...") Tags: Replaced Manual revert |
MeghaBhavsar (talk | contribs) No edit summary Tag: Manual revert |
||
Line 6: | Line 6: | ||
}} | }} | ||
* [[ખારાં ઝરણ/પ્રારંભિક | પ્રારંભિક]] | |||
==પંખીઓ હવામાં છે.== | |||
<poem> | |||
પંખીઓ હવામાં છે, | |||
એકદમ મઝામાં છે. | |||
પાંખ કેમ ન વીંઝે? | |||
આભ સરભરામાં છે. | |||
વૃક્ષ યાદ આવે છે? | |||
જીવ પાંદડાંમાં છે? | |||
શોધ શોધ ટહુકાઓ, | |||
ક્યાંક આટલામાં છે. | |||
કૈંક પંખી મારામાં, | |||
એક-બે બધાંમાં છે. | |||
<center>૨-૨-૨૦૦૭</center> | |||
</poem> | |||
==દશ્યો છે, બેશુમાર છે== | |||
<poem>દશ્યો છે, બેશુમાર છે | |||
દશ્યો છે, બેશુમાર છે, | |||
આંખો છે કે વખાર છે? | |||
આકાશે ધક્કો માર્યો, | |||
ખરતા તારે સવાર છે. | |||
ગુલામપટ્ટો પહેરાવે, | |||
ઈચ્છાઓનું બજાર છે. | |||
નામ જવા દો ઈશ્વરનું, | |||
ગામ આખાનો ઉતાર છે. | |||
પરપોટામાં ફરે હવા, | |||
જળ મધ્યેનો વિહાર છે. | |||
મેં દીઠી છે સુગંધને, | |||
પતંગિયાનો પ્રકાર છે. | |||
મેં સારેલાં આંસુઓ, | |||
તારે નામે ઉધાર છે. | |||
<center>૨૩-૩-૨૦૦૭</center> | |||
</poem> | |||
==દોસ્ત ! ઓછા, તોય ખાસંખાસ છે== | |||
<poem> | |||
દોસ્ત ! ઓછા, તોય ખાસંખાસ છે, | |||
ખૂબ ખુશબોદાર મારા શ્વાસ છે. | |||
અંત વેળાની આ એકલતા સઘન, | |||
તું કહે છે કે ઘણાં ચોપાસ છે. | |||
ખોટકાવી નાંખજો ઘડિયાળ સૌ, | |||
રોજની ટકટક, સમયનો ત્રાસ છે. | |||
સ્પર્શતામાં લોહીના ટશિયા ફૂટે, | |||
આ હથેળીમાં ઊગેલું ઘાસ છે. | |||
મોકળું મન રાખ, માડી સરસતી! | |||
આ ચિનુ મોદી તમારો દાસ છે. | |||
<center>૨૨-૧૦-૨૦૦૭</center> | |||
</poem> | |||
==શેષમાં ક્યાં કશું ક્યાંય બાકી હતું?== | |||
<poem> | |||
શેષમાં ક્યાં કશું ક્યાંય બાકી હતું? | |||
તેજ ઓળંગતું એક પંખી હતું. | |||
છેક ઊંડે હતો ક્યાંય કુક્કુટ ધ્વનિ, | |||
તેજ ખંખેરતું એક પંખી હતું. | |||
ક્યાં ગયું ? ક્યાં ગયું ? ક્યાં ગયું એ પછી ? | |||
તેજ ફંફોસતું એક પંખી હતું. | |||
સૌ દિશ મૂઢ છે, વાયુ નભ જળ, ધરા, | |||
તેજ ફંગોળતું એક પંખી હતું. | |||
સાચવ્યું કેમ સચવાય એ પિંજરે? | |||
તેજ તગતગ થતું એક પંખી હતું. | |||
<center>૫-૩-૨૦૦૭</center> | |||
</poem> | |||
==એક એવો પણ સમય ક્યારેક હોવો જોઈએ== | |||
<poem> | |||
એક એવો પણ સમય ક્યારેક હોવો જોઈએ, | |||
જે ક્ષણોનો માત્ર તું માલેક હોવો જોઈએ. | |||
ઢીંક મારીને મને આગળ નીકળતો હોય છે, | |||
એ છિંકોટા મારતો ઉદ્રેક હોવો જોઈએ. | |||
ભાર પીંછાનો વધ્યો જો હોય તો ખંખેરને, | |||
આપણી મિલકતમાં ટહુકો એક હોવો જોઈએ. | |||
માત્ર મારી સારપોથી કૈં જ વળવાનું નથી, | |||
દોસ્ત ! તારો પણ ઈરાદો નેક હોવો જોઈએ. | |||
<center>૨૬-૧૦-૨૦૦૭</center> | |||
</poem> | |||
==માંડ થયું છે મન મળવાનું== | |||
<poem> | |||
માંડ થયું છે મન મળવાનું, | |||
આ ટાણું એમ જ ટળવાનું? | |||
આંખ મીંચી દો પરથમ પહેલાં, | |||
સ્વપ્ન પછી આંખે પળવાનું. | |||
રોજ કુહાડા થડ પર પડતા, | |||
બોલ, હવે ક્યારે ઢળવાનું? | |||
કેમ મને મૂંઝવવા ઈચ્છે? | |||
દરિયામાં ક્યાં દૂધ ભળવાનું? | |||
બે આંખે ‘ઈર્શાદે’ છે આંસુ, | |||
ઊને-પાણીએ ઘર બળવાનું? | |||
</poem> | |||
<center>૧૭-૮-૨૦૦૭</center> | |||
-------------------- | |||
==આમ તો બરદાસ્તની પણ બહાર છે== | |||
<poem> | |||
આમ તો બરદાસ્તની પણ બહાર છે, | |||
જી, હૃદય પર એવા એવા ભાર છે. | |||
સત્ય છે પણ તું તરત બોલી ન દે, | |||
એ સમજદારીની તીણી ધાર છે. | |||
ખાસ ટાણે માંડ આવે આંસુઓ, | |||
ઓરમાયો, મેઘનો, વહેવાર છે. | |||
વૃક્ષ એ આખુંય ક્યારે વન નથી, | |||
પાંદડાનો એ ફક્ત વિસ્તાર છે. | |||
આપનો ‘ઈર્શાદ’, ખાસ્સો છે ઋણી, | |||
આ બધા ઘા કેવા નકશીદાર છે. | |||
</poem> | |||
<center>૧૩-૮-૨૦૦૭</center> | |||
==ખૂબ ઊડયા, તો બળીને ખાક છે== | |||
<poem> | |||
ખૂબ ઊડયા, તો બળીને ખાક છે, | |||
વ્યોમમાં એવી તો કોની ધાક છે? | |||
જાગીને જોશો પછીથી લાગશે, | |||
ઊંઘમાં ચાલ્યાનો કેવો થાક છે. | |||
ચંદ્રની દાનત ન ચોખ્ખી લાગતી, | |||
આપનો પણ ક્યાં ઈરાદો પાક છે? | |||
રંગ, કોમળતા, સુગંધી, તાજગી, | |||
પુષ્પને ક્યાં કૈં કશાનો છાક છે. | |||
એ કહે છે : ‘હું અહીં છું, છું અહીં’, | |||
ને બધા લોકોને કાને ધાક છે. | |||
</poem> | |||
<center>૨૧-૧૧-૨૦૦૭</center> | |||
==યાદ આવે તું જ વારંવાર, હોં== | |||
<poem> | |||
યાદ આવે તું જ વારંવાર, હોં, | |||
છે બધું મારી સમજની બ્હાર, હોં. | |||
એક પડછાયો લઇ સંબંધનો, | |||
હું તવંગર થાઉં બારોબાર, હોં. | |||
ક્યાંક ઝાકળને પવન અડકી જશે, | |||
તું ખરેખર ખૂબ બેદરકાર, હોં. | |||
તું જુએ છે ને બનું છું બાગ બાગ, | |||
શુષ્ક પુષ્પો થાય ખુશબોદાર, હોં. | |||
જીવવાનો આ તરીકો છોડી દે, | |||
સૌ નિયમ છે લાગણી લાચાર, હોં. | |||
વય વધે છે એમ વધતી જાય છે, | |||
તન અને મનની જૂની તકરાર, હોં. | |||
શું કર્યું? જલસા કર્યા; ગઝલો લખી, | |||
આપણો આ આખરી અવતાર, હોં. | |||
</poem> | |||
<center>૨૨-૫-૨૦૦૭</center> | |||
==નામ તારું કોઈ વારંવાર લે== | |||
<poem> | |||
નામ તારું કોઈ વારંવાર લે, | |||
તું ખરો છે કે તરત અવતાર લે. | |||
આમ ક્યાં હું પુષ્પનો પર્યાય છું? | |||
તું કહે તો થાઉં ખુશ્બોદાર, લે. | |||
તું નિમંત્રણની જુએ છે વાટ ક્યાં? | |||
તું મરણ છે, હાથમાં તલવાર લે. | |||
હાથ જોડી શિર નમાવ્યું; ના ગમ્યું? | |||
તું કહે તો આ ઊભા ટટ્ટાર, લે. | |||
શું ટકોરા માર ખુલ્લા દ્વાર પર? | |||
તું કરે છે ઠીક શિષ્ટાચાર, લે. | |||
બંધ શ્વાસો ચાલવા લાગ્યા ફરી, | |||
આ ફરી પાછો કર્યો હુંકાર, લે. | |||
એ કહે ‘ઈર્શાદ, ઓ ઈર્શાદજી’, | |||
ને હતો હું કેવો બેદરકાર, લે. | |||
</poem> | |||
<center>૨૪-૪-૨૦૦૭</center> | |||
==તડકો છાંયો સરખો તોળું== | |||
<poem> | |||
તડકો છાંયો સરખો તોળું, | |||
આંખો પર ક્યાં અશ્રુ ઢોળું? | |||
દરવાજા પર સન્નાટો છે, | |||
ક્યાંથી ઘરમાં પેઠું ટોળું? | |||
જળ છે ને છે અહીં ઝાંઝવું, | |||
જે ચાખું એ લાગે મોળું. | |||
આખા જગમાં ક્યાંય જડે ના, | |||
ઈર્શાદ સરીખું માણસ ભોળું. | |||
</poem> | |||
<center>૧૬-૨-૨૦૦૮</center> | |||
==સાચું છે કે ખોટું છે== | |||
<poem> | |||
સાચું છે કે ખોટું છે? | |||
આંસુથી શું મોટું છે? | |||
હોય અહીં વિસ્તરતું રણ, | |||
ખાલી ખોટી દોટું છું. | |||
યાદ રહે ક્યારે અમથું? | |||
ઘેરી ઘેરી ચોટું છે. | |||
પંખીએ જળમાં જોયું, | |||
‘માળું, મારું ફોટું છે.’ | |||
સ્વપ્ન નથી આવ્યાં પરબારાં, | |||
પાંપણ પર પરપોટું છે. | |||
</poem> | |||
<center>૧૮-૨-૨૦૦૮</center> | |||
==હોઈએ શું હોઈએ તારા વગર== | |||
<poem> | |||
હોઈએ શું હોઈએ તારા વગર? | |||
વાત માંડું કેમ હોંકારા વગર? | |||
માંગ તે બધું જ છે, પણ, વ્યર્થ છે, | |||
દેહ શણગારું શું ધબકાર વગર? | |||
તારી જેમ જ ઊંઘવું છે, ઊંઘવું, | |||
ઊંઘવું છે મારે અંધારાં વગર. | |||
એક નબળી ક્ષણ હવે તો જોઈએ, | |||
છોડું હું મેદાન, અણસારા વગર. | |||
હું નહીં હોઉં પછી તું શું કરીશ? | |||
યાદ કરશે કોણ કહે, મારા વગર? | |||
</poem> | |||
<center>૨-૩-૨૦૦૮</center> | |||
==બાળપણમાં ડોકિયું કરવું નથી== | |||
<poem> | |||
બાળપણમાં ડોકિયું કરવું નથી, | |||
આ કળીને પુષ્પ થૈ ખરવું નથી. | |||
જાય છે, એ જાય છે, ક્યાં જાય છે? | |||
આ બધું જાણ્યા વગર મરવું નથી. | |||
હાથ-પગ તો ક્યારના તું વીંઝતો, | |||
પાણી છે ને પાણીમાં તરવું નથી? | |||
સૌ ક્ષણો હાજરજવાબી હોય છે, | |||
તોય સંચિત મૌન વાપરવું નથી. | |||
સાવ ખાલીખમ થયો ‘ઈર્શાદ’ તું, | |||
ખાલીને એકાંતથી ભરવું નથી. | |||
</poem> | |||
<center>૧૪-૩-૨૦૦૮</center> | |||
==તોડી ફોડી નાંખેલી કશ્તી જુઓ== | |||
<poem> | |||
તોડી ફોડી નાંખેલી કશ્તી જુઓ, | |||
ઝાંઝવાની આ જબરદસ્તી જુઓ. | |||
રુ-બ-રૂ એ થાય એવી છે વકી, | |||
આ બગીચે પુષ્પની વસ્તી જુઓ. | |||
આપ પાછે પગ જરા ચાલી જુઓ, | |||
માત્ર છાપાં ન જુઓ, પસ્તી જુઓ. | |||
મન-મગજની રોજની તકરારમાં, | |||
થાય છે મોંઘી ક્ષણો સસ્તી, જુઓ. | |||
રેતની ગરમી અને ખારો પવન, | |||
એ છતાં ‘ઈર્શાદ’ની મસ્તી જુઓ. | |||
</poem> | |||
<center>૨૨-૩-૨૦૦૮</center> | |||
==રણઝણ રણકતા કાન છે== | |||
<poem> | |||
રણઝણ રણકતા કાન છે, | |||
વૃક્ષો ઉપર ક્યાં પાન છે? | |||
સૂરજ ઉઘાડે બારણું : | |||
ઘરમાં ઘણા મહેમાન છે. | |||
તું યાદ આવે એ ક્ષણો, | |||
નમણી છે, ભીને વાન છે. | |||
બિંબાય જળમાં આભથી, | |||
ક્યાં ચંદ્ર કમ શેતાન છે? | |||
જોયું ન જોયું થાય છે? | |||
એ ક્યારનો બેભાન છે. | |||
જે જે હતું ભરચક બધું, | |||
તું છે છતાં વેરાન છે. | |||
આ પ્રેમ બીજું કંઈ નથી, | |||
‘ઈર્શાદ’ કાચું ધાન છે. | |||
</poem> | |||
<center>૨-૪-૨૦૦૮</center> | |||
==તું કહે છે કે હવે હું જાઉં છું== | |||
<poem> | |||
તું કહે છે કે હવે હું જાઉં છું, | |||
હું કહું છું, દોસ્ત! હું ભૂંસાઉં છું. | |||
તું ખરેખર ખૂબ અઘરો દાખલો, | |||
જેટલી વેળા ગણું, ગુંચાઉં છું. | |||
સ્વચ્છ ચોખ્ખી ભીંત કાળી થાય છે, | |||
એક પડછાયો બની ફેલાઉં છું. | |||
વૃક્ષને વળગી પડેલું પર્ણ છું, | |||
ભોંય પર પટકાઉં ને ઢસડાઉં છું. | |||
કોઈ છે ‘ઈર્શાદ’ કે જેને લીધે, | |||
છૂટવા ઈચ્છું અને બંધાઉં છું. | |||
</poem> | |||
<center>૨૫-૫-૨૦૦૭</center> | |||
==કિનારે જઉં કે નદીમાં તરું== | |||
<poem> | |||
કિનારે જઉં કે નદીમાં તરું? | |||
કશો એક નિર્ણય હવે તો કરું. | |||
હવે લહેરખી હચમચાવે મને, | |||
અને ડાળ પરથી હું ખરખર ખરું. | |||
ઘડામાં તસુભાર જગ્યા નથી, | |||
હવે કેમનું દોસ્ત ! પાણી ભરું? | |||
ચડે હાંફ, લોહી અટકતું વહે, | |||
ચડું શું શિખર ? ચાલ, પાછો ફરું. | |||
થઇ શ્વાસની કેવી લાંબી શરત? | |||
ડરું, ક્ષણ-બ-ક્ષણ હું મરણથી ડરું. | |||
</poem> | |||
<center>૫-૪-૨૦૦૮</center> |
edits