વસુધા/પૂલના થાંભલાઓ: Difference between revisions

Jump to navigation Jump to search
પ્રૂફ રીડિંગ સંપન્ન
(Created page with "{{SetTitle}} {{Heading|પૂલના થાંભલાઓ|}} <poem> અમે ઉપવને ઉગ્યા, જળભર્યા, કથ્યા કાવ્યમાં, સુકોમળ સુચારૂસ્પર્શ, કદલી તણા સ્થંભ ના; ન વા ભવન–ઓટલે લઘુક માળ બેચારનો શિરે ધરત ભાર પૂતલીમઢ્યા વળી થાંભલા. ન મસ્...")
 
(પ્રૂફ રીડિંગ સંપન્ન)
 
Line 9: Line 9:


ન મસ્જિદ મહીં અનેક મળી એક ધાબું ધરી
ન મસ્જિદ મહીં અનેક મળી એક ધાબું ધરી
શિરે મસૂણ ગાદલા સમું ઉભેલ સ્થંભો ઘણા;
શિરે મસૃણ ગાદલા સમું ઉભેલ સ્થંભો ઘણા;
ન વા દ્રવિડદેશ–મંદિર વિષે પુદુમંડપો
ન વા દ્રવિડદેશ–મંદિર વિષે પુ દુ મં ડ પો
મહીં નખશિખાન્ત કામ્ય કલદેહ સ્થંભો અમે;
મહીં નખશિખાન્ત કામ્ય કલદેહ સ્થંભો અમે;


અમે ન ગિરિઅંગથી ખણખુતી ગુફાઓ વિષે
અમે ન ગિરિઅંગથી ખણીખુતી ગુફાઓ વિષે
ઉભા અસલરૂપ નામ બસ થંભનું ધારતા; ૧૦
ઉભા અસલરૂપ નામ બસ થંભનું ધારતા; ૧૦
ન કે શિર પરે જ ભાર ધરી માત્ર નિર્ભર
ન કે શિર પરે જ ભાર ધરી માત્ર નિર્ભાર
મહા નભ તણો–તથા વિલય ક્યારના યે થયા
મહા નભ તણો—તથા વિલય ક્યારના યે થયા
જનો ’મરની કીર્તિને–અચલ કીર્તિસ્થંભો અમે.
જનો ’મરની કીર્તિનો—અચલ કીર્તિસ્થંભો અમે.


અમે અગણ સ્થંભસૃષ્ટિ મહીં કો અનોખા સદા;
અમે અગણ સ્થંભસૃષ્ટિ મહીં કો અનોખા સદા;
Line 32: Line 32:
પછીત પર ટેકવી ડગ જલોની નીચે વસ્યા!
પછીત પર ટેકવી ડગ જલોની નીચે વસ્યા!


સુપંક મહીં ચે અકંપ ડગલે ધીરે ઊતરી
સુપંક મહીં યે અકંપ ડગલે ધીરે ઊતરી
અને પછી કઠોર કૈં પડ ધરા તણાં વીંધતા
અને પછી કઠોર કૈં પડ ધરા તણાં વીંધતા
જઈ, મથીમથી મહા તસુતસુ જ જીત્યે જતા
જઈ, મથીમથી મહા તસુતસુ જ જીત્યે જતા
Line 44: Line 44:
અને રિવટની નસેનસ સિવાઈ જાવું બધે!
અને રિવટની નસેનસ સિવાઈ જાવું બધે!


અમારું વ્રત ઉગ્ર, એકલતી નિરાંતો તજી
અમારું વ્રત ઉગ્ર, એકલતણી નિરાંતો તજી
કરકર ભિડાવી નિત્ય અવિયાજ્ય યુગ્મો બની,
કરોકર ભિડાવી નિત્ય અવિયોજ્ય યુગ્મો બની,
કતાર મહીં હૈ ખડા, મગજ સંકળાવી બધાં,
કતાર મહીં થૈ ખડા, મગજ સંકળાવી બધાં,
તજી અલગતા, અડેઅડ–સુદર તો યે–થવું
તજી અલગતા, અડોઅડ—સુદૂર તો યે—થવું
અને ધરતીભારને વહત શેષ શો વિસ્તૃત
અને ધરતીભારને વહત શેષ શો વિસ્તૃત
પ્રલંબ શિર ધાર બૃહદ પૂલ દુર્ભાર કો! ૪૦
પ્રલંબ શિર ધારવો બૃહદ પૂલ દુર્ભાર કો! ૪૦


પરાર્ધ ટન બે જ શીશ, પગમાં પરાર્ધાશ્વનાં
પરાર્ધ ટન બોજ શીશ, પગમાં પરાર્ધાશ્વનાં
પ્રચંડ વહનોની ચૂડ, ઉભયે મહીં સ્થૈર્યને
પ્રચંડ વહનોની ચૂડ, ઉભયો મહીં સ્થૈર્યને
રહેવું નિત સાચવી, ન ખસવું, નહીં કંપવું,
રહેવું નિત સાચવી, ન ખસવું, નહીં કંપવું,
અખંડ જગની સમસ્ત ગતિઓની કૈં ગંગને
અખંડ જગની સમસ્ત ગતિઓની કૈં ગંગને
Line 59: Line 59:
અહીં જનપદોની હેઠ અમ નિત્ય ચર્યા છતાં
અહીં જનપદોની હેઠ અમ નિત્ય ચર્યા છતાં
અમે વિજનમાં વસ્યા; અમ પરે ન આંખો પડે
અમે વિજનમાં વસ્યા; અમ પરે ન આંખો પડે
અમો પર પસાર થે જત તણું; અમને નહિ
અમો પર પસાર થૈ જત તણી; અમોને નહિ
મનુષ્યકરસ્પર્શ, ના વિરહિણ અઢેલી ઉભે,
મનુષ્યકરસ્પર્શ, ના વિરહિણી અઢેલી ઉભે,
રમે ન શિશુ સાથ, ના દેગ ઢળે કલાભક્તનાં, ૫૦
રમે ન શિશુ સાથ, ના દૃગ ઢળે કલાભક્તનાં, ૫૦
તૈલરસમર્દને, કુસુમગંધનાં અર્ચનો!
તૈલરસમર્દનો, કુસુમગંધનાં અર્ચનો!


અહીં છ ઘમસાણ નિત્ય, જલઓઘ ગાંડા થઈ
અહીં છ ઘમસાણ નિત્ય, જલઓઘ ગાંડા થઈ
ધસી ઉમટતા સુદૂર થકી સૈન્યટોળાં લઈ;
ધસી ઉમટતા સુદૂર થકી સૈન્યટોળાં લઈ;
અહીં મકરદંષ્ટ્ર ને જળચરેની જિહ્વા-ચુમી,
અહીં મકરદંષ્ટ્ર ને જળચરોની જિહ્વા—ચુમી,
તુટેલ તટમાટી-મર્દન, તણાયલાં વૃક્ષની
તુટેલ તટમાટી-મર્દન, તણાયલાં વૃક્ષની
સુકંટકની અર્ચના જ; અહીં પાળ થાતી વળી
સુકંટકની અર્ચના જ; અહીં પાળ થાતી વળી
મુવેલ પશુઓની, ને વમળની ઘણી વંતરી
મુવેલ પશુઓની, ને વમળની ઘણી વંતરી
અહીં નરતતી, પરંતુ દૃઢપાદ ઊભા અમે
અહીં નરતતી, પરંતુ દૃઢપાદ ઊભા અમે
ગણે શું શિવના ભયાનક ભૂતાવળોને વિષે!
ગણો શું શિવના ભયાનક ભૂતાવળોને વિષે!


અમારી સહુ સાધના અચલતાની, ઊંડાણની, ૬૦
અમારી સહુ સાધના અચલતાની, ઊંડાણની, ૬૦
જગદ્ભરઉઠાવ કેરી; અમ બંધુઓની મૃદુ
જગદ્‌ભરઉઠાવ કેરી; અમ બંધુઓની મૃદુ
સુકોમલ સુરમ્ય જીવનકલા અમારે નહીં
સુકોમલ સુરમ્ય જીવનકલા અમારે નહીં
ખપે; પરમતોષ આ જળ વિષે સદાના ખડા
ખપે; પરમતોષ આ જળ વિષે સદાના ખડા

Navigation menu