અધીત : પર્વ : ૫ - કાવ્યવિચાર/સુંદરમ્‌નું સર્જનવિશ્વ: Difference between revisions

{{Block center|'''<poem>'આજ આકાશના મણણ્ડપે મેઘનાં  

આ 'કોણ' શ્રદ્ધાનું બળ પૂરું પાડે છે. કે પછી ‘</poem>'''}}

સુંદરમનો ૧૯૫૧માં ‘યાત્રા' કાવ્યસંગ્રહ પ્રકાશિત થાય છે. શ્રી અરવિંદના રંગે રંગાયેલા કવિની આ કવિતાઓમાં શ્રી અરવિંદ અને શ્રીમાતાજી પ્રત્યેની સદ્ભાવના પ્રગટ થાય છે. ‘તને વંદું’, ‘તને જોવી’ ‘શું અર્પું?’, ‘હે માતા!’. ‘અમોને તું દેખે’, ‘અમોને તું સ્પર્શે છે’, ‘એક રટના’, 'શ્રી અરવિંદ’, વગેરે કાવ્યોમાં કવિનું અધ્યાત્મ પાસું ઊઘડે છે. ‘અમને રાખ સદા તવ ચરણે’ કહીને કવિનો પોંડેચેરીનો નિવાસ, ‘દક્ષિણા'નું સંપાદન અને એમાંથી સાંપડતી તૃષાનું પાન કરે છે. ‘એક કિલ્લાને તોડી પાડતો જોઈને’ના પાંચ સૉનેટ યુગ્મનો પૃથ્વી પ્રવાહી બને છે. ‘એક ગાંડા’, 'અગ્નિવિરામ’, ‘પ્રવાસી પંથનો’, ‘જોયો તમિલ દેશ’, 'આ ધ્રુવપદ' જેવી સુદીર્ઘ કવિતામાં કાવ્યતત્ત્વની ઝલક મળે છે. તો ‘મેરે પિયા!' જેવું મીરાભાવનું પદ જેવું કાવ્ય ઊર્મિનું દ્યોતક બની રહે છે.  

'વરદા' કાવ્યસંગ્રહમાં ‘પુષ્પ થૈ આવીશ', ‘કર્યો પ્રણય?', 'કિસ સે પ્યાસ' જેવી વિશિષ્ટ રચના મળે છે. તો ‘મુદિતા'નું ‘પ્રભુ, દેજો’માં –

એવી જ અન્ય કવિતામાં ‘હરિનાં હાર’, ‘ઝાંઝર અલકમલકથી જાણીતી રચના બની છે. ‘પલ્લવિતા’માં કવિ જીવનના મંગલનું ગાન કરે છે તો ‘મહાનદ’માં 'કોણ અધન્ય?’ 'રે. ગાંધી બાપો’ જેવું કાવ્ય અને ઈ.સ. ૧૯૯૭માં પ્રકાશિત ‘પ્રભુપદ’માં વળી પાછું શરૂઆતનું અનુસંધાન અને અંતિમ સુધી પહોંચતા કવિ 'અગમનિગમા' સંગ્રહ, ‘પ્રિયાંકા’, ‘નિત્યશ્લોક’ અને ‘નયા પૈસા'માં કવિની કવિતાનું વિશ્વ વધુ નિરાળું બની રહે છે.