યાત્રા/હંસા મારા

હંસા મારા

હરતાં ફરતાં રે તારી રઢ રહે રુદિયામાં,
          જીવતરનો ગઢ તો ઠેકું ચપટીક વારમાં,
ઊંચાં તોરણ રે પેલાં આતમનાં આંબું,
          પળ રે અરધીમાં પૂગું મુગતી દુવારમાં.

*

હંસા મારા રે, ચલ કે માનસનાં મોતી ચરવા,
          હેમાળી ટૂંકો ટોચે સોનાં ઝગમગતાં;
મળતા મારગડે મીઠા ભેરુ ભડ વાયરા,
          હીરક જ્યોતાળાં નયણાં આભે તગતગતાં.

હંસા મારા રે, આવું પાછું ના જોજે, બાપુ,
          કોણ રે આવે ને કોણ પડતું કે પાછું;
ભલે ને ભાળે તું નિજને ઝાઝેરા સંઘમાં,
          એકલ અટવાયે તો યે લાવીશ ના ઓછું.

લાંબા મારગડે હંસા, પાંખો થાકી જો ઝૂલે,
          ઝંઝાની ઝપટે આંખે ભડકે અંગારા;
નવસેં નાડી જો તારી તૂટે વછૂટે તો યે,
          અધુરાના કે’દી ઢૂંઢીશ ના રે આધારા.

વણ રે મોભે કે જેણે થંભાવ્યાં આભ સંધાં,
          તારા આધાર તે જ બનશે તોતિંગા;
આંખોની અગની ઠારે આવી આફુડો એ તો,
          અદ્ધર બાંધે છે મેઘાડંબર જે ધીંગા.

વણ રે ધાગે કે જેણે કોટિ બ્રહ્માંડ બાંધ્યાં,
          નવસેં નાડી તે તારી કરશે બજરંગા,
જેણે આદિમાં તુજને ધાર્યો તે અંતકાળે,
          અંતરિયાળે યે પડતી ઝીલશે જ ગંગા.
 
હંસા મારા રે, એટલે ઊડજે અણથંભ્યો આભે,
          સમરથ ભોમીની જોડી એણે જો પાઠવી;
એની અણસારે નિરભે ઊડ્યો જા, હામી મારા,
          ફુલડે ઉભરાશે કંટકવંતી ભવાટવી

નવેમ્બર, ૧૯૪૨