ગુજરાતી બાળવાર્તા સંપદા/જો કરી જાંબુએ !: Difference between revisions

From Ekatra Wiki
Jump to navigation Jump to search
(+1)
 
({{Heading| જો કરી જાંબુએ !|જયંતી ધોકાઈ}})
 
(One intermediate revision by the same user not shown)
Line 1: Line 1:
{{SetTitle}}
{{SetTitle}}
 
{{Heading| જો કરી જાંબુએ !|જયંતી ધોકાઈ}}
<big>'''પોપટભાઈ પહાડને પણ છીંક ખવડાવે છે !'''</big><br>


{{Poem2Open}}
{{Poem2Open}}
પોપટભાઈ છીંકવાળા એક ડાળ પરથી બીજી ડાળ પર બેસે છે. ડાબી બાજુ જુએ છે. જમણી બાજુ જુએ છે. દૂર દૂર જુએ છે. ક્યાંય કોઈ માણસભાઈ દેખાતા નથી. પોપટભાઈ છીંકવાળા તો ઊડીને થોડે દૂર સુધી જોઈ આવ્યા. કોઈ માણસભાઈ દેખાય તો છીંકની પડીકી માગું. પણ કોઈ માણસભાઈ નજરે ન ચઢ્યા. પોપટભાઈ તો પાછા પોતાના ઝાડ પર આવીને બેઠા. અરે હમણાં સાંજ પડશે. પછી રાત પડશે. કાલે વનનો રાજા સિંહ આવશે. છીંક માગશે. શું થશે ? સિંહ બધ્ધાંને ખાઈ જશે. પોપટભાઈ એક ડાળી પર ચૂપચાપ બેઠા છે. ઝાડ પર એક વાંદરો કૂદીને આવ્યો. ઝાડની ડાળીઓ હલી ઊઠી. પોપટભાઈ તો બેસી જ રહ્યા. ન પાંખો ફફડાવી ન ગળામાંથી અવાજ કાઢ્યો.
‘જાંબુ લ્યો જાંબુ !... મીઠાંમધ જેવાં જાંબુ.... ! સાવ સસ્તાં જાં...બુ !’
“કેમ એલા આમ બેઠો છું પોપટ ? પેટમાં દુઃખે છે ?”
અમથાલાલ બજારમાંથી પસાર થતા હતા ને તેણે જાંબુવાળીની આ અહાલેક સાંભળી. અમથાલાલનું મોં પલળી ગયું. જીભ આમતેમ કરતી બહાર ડોકિયુંય કાઢવા માંડી ! થયું, લાવ થોડાં જાંબુ ખાઈએ...
“ના વાંદરાભાઈ, છે ને”
ભાવ પૂછ્યો. જાંબુવાળી કહે : ‘સાવ સસ્તાં છે, સાહેબ ! રૂપિયે કિલો...
“તમને કાંઈ ખબર જ નથી વાંદરાભાઈ ?
અમથાલાલથી રાડ પડાઈ ગઈ : ‘રૂપિયે કિલો ?!... બહુ મોંઘા ભઈ ! કાંક ભાવ ઉતાર તો સામટા બેચાર કિલોનું વિચારું...’
“શેની ખબર ?
‘ના સાહેબ !... એક ભાવ. એક કિલો લ્યો કે સત્તર કિલો લ્યો. બે ભાવ નહીં.
પોપટભાઈએ બધી વાત કરી, પછી ઢીલા અવાજે બોલ્યા :
‘ઠીક હમણાં તો બસો ગ્રામ જ દે ને !’ અમથાલાલનો ઑર્ડર છૂટ્યો !
“બોલો વાંદરાભાઈ, હવે વનના રાજાને છીંક ખાવી છે. હું ક્યાંથી લાવું ?
પણ જાંબુડાં એવા મીઠાં લાગ્યા કે અમથાલાલ ઊભા ઊભા જ બસો ગ્રામ ઝાપટી ગયા ! તેમને થયું, જાંબુ છે તો ખાવા જેવાં એમાં ના નહીં. આવાં સરસ ખટમીઠાં જાંબુડાં કદાચ પછી ના પણ દેખાય...
“અરે આટલી અમથી વાત છે એમાં આમ ઢીલો થઈને શું બેઠો છે ? જો હું છીંક ખઉં છું.” વાંદરાએ ઝાડ પરથી એક ડાળખી તોડી એની સળી પોપટને બતાવી.
અમથાલાલનો એક ભાણિયો દૂર દૂર રહે. આમ તો શહેરમાં જ, પણ તેનું ઘર બહુ દૂર. ભાણિયાનું નામ ટપુ. અમથાલાલને આ ટપુડા પર ભારે પ્રેમ. ને ટપુને અમથાલાલ પર હેત. વારતહેવારે અમથામામા ટપુભાણિયા માટે કાંક ને કાંક મોકલે.
“જોજે પોપટ, બરાબર.
જાંબુ ખાઈને અમથાલાલને ટપુ યાદ આવ્યો. લીધાં એક કિલો જાંબુ ટપુ માટે. મનમાં કહે : ‘ટપુડો કેવો રાજીના રેડ થાશે... હોંશે હોંશે ખાશે.
વાંદરાએ સળી પોતાના નાકમાં નાખીને ફેરવી. પછી છીંકો ખાધી.
હવે, અમથાલાલ એટલે એક નંબરના આળસુ ! થેલીમાં જાંબુ તો નાખ્યાં પણ અર્ધો માઈલ છેટે રહેતા ભાણિયાને આપવા જવાનું એના પગે આળસ કર્યું.
હાક્‌ છીં-હાક્‌ છીં-હાક્‌ છીં.
જાંબુ ટપુને કેમ પહોંચાડવાં એનો વિચાર કરતા હતા ત્યાં સામે જ તેનો ખાસ ભાઈબંધ મગન મળી ગયો. અમથાલાલ કહે : ‘મગન, તું ગામને આથમણે છેડે જાય છે ને !’
“આમ સળી નાકમાં ફેરવવાની, સમજ્યો.
‘હા, હા, બોલો કાંઈ કામકાજ ?
“સમજ્યો વાંદરભાઈ, આભાર તમારો.
‘આ જાંબુની થેલી ટપુડાને પહોંચાડવી છે. આટલું કામ કરીશ ?
વાંદરો તો પછી હૂક હૂક કરતો કૂદીને ત્યાંથી ચાલ્યો ગયો. પોપટે એક સળી તોડી ત્યાં નીચે કોઈનો અવાજ આવ્યો.
‘હોવ્વે ! એમાં શું ? લાવો ને, હમણાં જ પહોંચાડી આવું...’ જાંબુનું નામ સાંભળીને મગનની લૂલી જરા લબક લબક થવા લાગી.
“પોપટભાઈ છીંકવાળા છે ?” પોપટે જોયું તો શિયાળ.
અમથાલાલે થેલી આપી. મગન થેલી લઈને માંડ્યો ચાલવા. થોડે દૂર જઈને પાછળ જોયું. અમથાલાલ હવે દેખાતો નહોતો. મગને થેલીમાંથી બે જાંબુ કાઢી લીધાં. મોઢામાં નાંખતાં જ એવાં તો મીઠાં લાગ્યાં કે... બીજાં બે ક્યારે થેલીમાંથી નીકળીને ઓગળી ગયાં એનુંય ભાન ના રહ્યું !
“હા બોલો શું કામ છે ?
મગનને થયું, ભારે થઈ ! અમથાલાલે એક કિલો જાંબુ લીધાં છે, ને હવે... વજનમાં ઓછાં થશે તો ? ખરાબ કહેવાય.
“છેને પોપટભાઈ એક છીંક આપોને, મારે ખાવી છે.” પોપટ તો સળી લઈને તરત નીચે ઊતર્યો.
વજન સરખું કરવા પેલા ખાધેલા ચાર ઠળિયા આસ્તેકથી તેણે થેલીમાં નાખી દીધા ! આટલાં એક કિલો જેટલાં જાંબુમાં ચાર ઠળિયા શું દેખાવાના ?
“ચલો આંખ બંધ કરી દો.
એ તો માંડ્યો ચાલવા આગળ આગળ...
“કેમ ?”
ત્યાં રસ્તામાં એનો જ ખાસ મિત્ર મળી ગયો.
“એ તો છીંક ખાવી હોય તો આંખ બંધ કરવી પડે.” શિયાળે આંખ બંધ કરી દીધી. પોપટે શિયાળના નાકમાં સળી ફેરવી.
‘ઓહો ! રા...મ...જી ! ઘણે દિવસે મળ્યો હોં દોસ્ત !’
હાક્‌ છીં-હાક્‌ છીં-હાક્‌ છીં. શિયાળને છીંક આવી.
‘યાર, હું તો અહીં જ છું, તું કાંઈ હમણાં તો દેખાતો જ નથી...’ એમ વાતો ચાલી.
“આંખો ખોલી નાખો, શિયાળભાઈ.
પછી મગને રામજીને કહ્યું : ‘તું પેલી પા આથમણે દરવાજે રહે છે ને ?’
શિયાળે આંખો ખોલી નાખી. એને તો મઝા આવી ગઈ. એ તો છીંક ખાતું ખાતું જતું રહ્યું. પોપટને હવે ચિંતા રહી નહિ. હવે ભલે સિંહ આવે. એને ખાવી હશે એટલી છીંક ખવડાવીશ. રાત પડી એટલે પોપટ તો પોતાના કોટર (બખોલ)માં ઘસઘસાટ ઊંઘી ગયો.
‘હા, કાંઈ કામકાજ ?’
બીજે દિવસે સિંહ આવ્યો. સિંહની પાછળ વનનાં બીજાં પ્રાણીઓ આવ્યાં હતાં. બધાંને ખબર હતી કે આજે સિંહ ગુસ્સે ભરાશે. બધાં દૂર ઊભાં ઊભાં જોતાં હતાં.
‘આ નાનકડી થેલીમાં જાંબુ છે. અમથાલાલના ભાણિયા ટપુને તું આપી આવીશ ?’
“અરે ક્યાં ગયા પોપટભાઈ છીંકવાળા ?
‘હોવ્વે ! એમાં શું, લાવ ને !’ રામજીની જીભ પણ જાંબુંનું નામ સાંભળી બોલી ઊઠી.
“હાજર છું વનરાજ.
મગને રામજીને થેલી પધરાવી દીધી ! આપણે વળી ક્યાં છેક સુધી આંટો ખાવો...? તેને થયું.
“બોલો ક્યાં છે છીંક ?”
રામજીએ માંડ્યું ચાલવા. હાથમાં થેલી. થેલીમાં જાંબુ. મીઠાં-મધ જેવાં જાંબુડાં શું મઘમઘે ?! રામજીની જીભ માંયલીકોર આંટા મારવા લાગી ! થયું, લાવ ને બે’ક ચાખું. આવડાં એક કિલો જાંબુમાં બે’ક ઓછાં થાશે તોય શું !
“છીંક તૈયાર છે. મહારાજ આંખો બંધ કરો.
એણેય જાંબુ મોંમાં મેલ્યાં ને... દાઢમાં એવાં તો ચોંટી ગયાં કે બીજાં બેચાર ખાધા વગર તેને ચેન ના પડ્યું !.... ને વજન સરખું કરવા તેણેય ઠળિયા નાખ્યા થેલીમાં !
“કેમ વળી આંખો બંધ કરવાની ?”
આગળ ચાલતાં તેને નાથિયો મળી ગયો. નાથિયો એટલે રામજીનો સગા કાકાનો દીકરો. ભાઈનો તો વિશ્વાસ કરાય ને !
“છે ને, એ તો છીંક ખાવી હોય તો બંધ કરવી પડે.
નાથિયાને થેલી સુપરત કરીને કીધું : ‘અમથાલાલના ભાણિયા ટપુડાને આ થેલી પહોંચાડ. માંયલીકોર એક કિલો જાંબુ છે. કે ‘જે કે તારા મામાએ મોકલાવ્યાં છે...’
સિંહે આંખો બંધ કરી દીધી. દૂર ઊભેલાં પ્રાણીઓને પોપટે કહ્યું : “નજીક આવો, પણ આંખો બંધ કરી દો. હું કહું પછી આંખો ખોલવાની.” બધાંએ નજીક આવીને આંખો બંધ કરી દીધી.
નાથિયો માંડ્યો ચાલવા. રસ્તામાં બીચારા નાથિયાનું નાક પણ ઊંચુંનીચું થવા લાગ્યું. થેલીમાંના મીઠાંમધ જાંબુડાંની મઘમઘતી સુવાસ તેના નાકમાં એવી ઘૂસી ગઈ કે... પટ કરતાંક બે જાંબુ કાઢવાં પડ્યાં ! ભારે મજા આવી ગઈ !... ને થેલીમાં જાંબુડાં ભેળા થોડાક ઠળિયાય ભાળીને ચાલાક નાથિયો બધુંય સમજી ગયો. તેણેય ખાધાં એટલા ઠળિયા થેલીમાં નાખી દીધા. બીજાય બેપાંચ આમતેમથી શોધીને નાખ્યા થેલીમાં. વજનમાં ફેર પડે તો ટપુડો કાંઈ કહે ને ?
નજીક આવી, આંખ મીચી દો
હજુ તો સામેની ગલી વટાવે છે ત્યાં જ તેને સામે મોંઘીમા ભટકાયાં. મોંઘીમા ટપુડાને ઘેર જ જતાં હતાં. નાથિયાએ વિચાર કર્યો કે... ટપુડાને રૂબરૂ થેલી આપવી ને ઠળિયાની વાત નીકળી તો વળી આલાબાલા (અષ્ટંપષ્ટં) સમજાવવું ને... એવી બધી કડાકૂટ આપણે શા માટે કરવી ? લાવ ને પધરાવી દઉં થેલી આ ‘ડોહલી’ને.
રાખો ના કોઈ બીક
તે.... મોંઘીમાને સમજાવીને થેલી સોંપી દીધી.
વનના રાજા ધડાક દઈને
મોંઘીમા ચાલ્યાં ટપુડાના ઘર ભણી. હવે ટપુડાનું ઘર બહુ દૂર નહોતું. દસેક ઘર વટાવે ત્યાં સામે જ હતું.
ખાશે મોટી છીંક.
મોંઘીમા ધીમે ધીમે ચાલવા લાગ્યાં. થોડી થોડી વારે હાથમાંની થેલી પર હાથ ફેરવે ને હાથ નાકે અથડાતાં જાય !.... મીઠાંમધ જાંબુડાં કાંઈ અછતાં રહે ?...
પોપટે સિંહના નાકમાં સળી ફેરવી.
થેલીમાંથી એક મોટું પોચું જાંબુ કાઢ્યું... ને બોખા મોંમાંય એક જાંબુ એવું તો ઓગળી ગયું કે... વાત ના પૂછો !
“ખોલી નાખો આંખ,” બધાંએ આંખો ખોલી નાખી.
તેણે તો બીજાં બે’ક ખાવા માટે થેલીમાં હાથ નાખ્યો તો... જાંબુને બદલે હાથમાં આવ્યા ઠળિયા ! હત્તારીની !
સિંહે છીંક ખાધી : હાક્‌ છીં, હાક્‌ છીં, હાક્‌ છીં. સિંહે એવી મોટી છીંક ખાધી કે સામેના પહાડે પડઘા પડ્યા : હાક્‌ છીં, હાક્‌ છીં, હાક્‌ છીં.
ડોશીને થયું, ‘મને છેતરવા માટે થેલી આપી કે પછી બચારા ટપુડાને છેતરવો છે ?.... એ તો ઠીક, પણ હવે હું થેલી આપવા જાઉં તો જાંબુ ખાઈ ગયાની શંકા મારી ઉપર જ આવે ને ?... નખ્ખોદિયો નાથિયો !...’ ડોશીથી બોલી જવાયું.
“એલા, આ સામે કોણ છીંક ખાય છે ?” સિંહે પૂછ્યું.
તેણે પાડોશની નાનકી છોરી પશીને થેલી આપી દીધી ને કીધું : ‘જા, ટપુડાને આપી આવ. કે ‘જે કે તારા મામાએ મોકલી છે.
“પહાડ” પોપટભાઈ છીંકવાળાએ તરત જવાબ આપ્યો.
પશીએ થેલી લીધી હાથમાં. ‘એવું બધું તે મામાએ શું મોકલાવ્યું છે ? લાવ, જોઉં તો ખરી’ એમ વિચારી પશીએ થેલી ખોલી તો... અંદર રહેલું માત્ર એક જ જાંબુ ! બાકીના બધા ઠળિયા ! !’
“તે પહાડ બી છીંક ખાય ?” સિંહે પૂછ્યું.
‘હવે આ એક જાંબુ પણ મારા માટે જ રહ્યું લાગે છે. લાવ ને હુંય ચાખું...’ એમ કહી છેલ્લું જાંબુ પશીના પેટમાં પહોંચી ગયું !
બીજાં બધાં પણ જવાબ સાંભળવા શાંતિથી ઊભાં હતાં.
ને... પશીએ પહોંચાડેલી જાંબુની થેલી જ્યારે અમથાલાલના ભાણિયા ટપુડાને મળી હશે ને જાંબુ ખાવા અંદર હાથ નાખ્યો હશે ત્યારે... તેની બીચારાની શી દશા થઈ હશે ?!
“છે ને, તો હું ખવડાવુંં તો પહાડ પણ છીંક ખાય.
“તમે તો જબરા છો પોપટભાઈ છીંકવાળા” હાથી બોલ્યો.
“જબરા એટલે કેવા ! પહાડને બી છીંક ખવડાવે છે.” સિંહ અને બધાં પ્રાણીઓ પોપટભાઈ છીંકવાળા તરફ જોઈ જ રહ્યાં !
{{Poem2Close}}
{{Poem2Close}}
<center><big>◈</big></center>
<center><big>◈</big></center>
<br>
<br>
{{HeaderNav2
{{HeaderNav2
|previous = મુંબઈની કીડી
|previous = પોપટભાઈ પહાડને પણ છીંક ખવડાવે છે !
|next = કલ્લૂની કમાલ
|next = કલ્લૂની કમાલ
}}
}}

Latest revision as of 15:22, 14 August 2024

જો કરી જાંબુએ !

જયંતી ધોકાઈ

‘જાંબુ લ્યો જાંબુ !... મીઠાંમધ જેવાં જાંબુ.... ! સાવ સસ્તાં જાં...બુ !’ અમથાલાલ બજારમાંથી પસાર થતા હતા ને તેણે જાંબુવાળીની આ અહાલેક સાંભળી. અમથાલાલનું મોં પલળી ગયું. જીભ આમતેમ કરતી બહાર ડોકિયુંય કાઢવા માંડી ! થયું, લાવ થોડાં જાંબુ ખાઈએ... ભાવ પૂછ્યો. જાંબુવાળી કહે : ‘સાવ સસ્તાં છે, સાહેબ ! રૂપિયે કિલો...’ અમથાલાલથી રાડ પડાઈ ગઈ : ‘રૂપિયે કિલો ?!... બહુ મોંઘા ભઈ ! કાંક ભાવ ઉતાર તો સામટા બેચાર કિલોનું વિચારું...’ ‘ના સાહેબ !... એક જ ભાવ. એક કિલો લ્યો કે સત્તર કિલો લ્યો. બે ભાવ નહીં.’ ‘ઠીક હમણાં તો બસો ગ્રામ જ દે ને !’ અમથાલાલનો ઑર્ડર છૂટ્યો ! પણ જાંબુડાં એવા મીઠાં લાગ્યા કે અમથાલાલ ઊભા ઊભા જ બસો ગ્રામ ઝાપટી ગયા ! તેમને થયું, જાંબુ છે તો ખાવા જેવાં એમાં ના નહીં. આવાં સરસ ખટમીઠાં જાંબુડાં કદાચ પછી ના પણ દેખાય... અમથાલાલનો એક ભાણિયો દૂર દૂર રહે. આમ તો શહેરમાં જ, પણ તેનું ઘર બહુ દૂર. ભાણિયાનું નામ ટપુ. અમથાલાલને આ ટપુડા પર ભારે પ્રેમ. ને ટપુને અમથાલાલ પર હેત. વારતહેવારે અમથામામા ટપુભાણિયા માટે કાંક ને કાંક મોકલે. જાંબુ ખાઈને અમથાલાલને ટપુ યાદ આવ્યો. લીધાં એક કિલો જાંબુ ટપુ માટે. મનમાં કહે : ‘ટપુડો કેવો રાજીના રેડ થાશે... હોંશે હોંશે ખાશે.’ હવે, અમથાલાલ એટલે એક નંબરના આળસુ ! થેલીમાં જાંબુ તો નાખ્યાં પણ અર્ધો માઈલ છેટે રહેતા ભાણિયાને આપવા જવાનું એના પગે આળસ કર્યું. જાંબુ ટપુને કેમ પહોંચાડવાં એનો વિચાર કરતા હતા ત્યાં સામે જ તેનો ખાસ ભાઈબંધ મગન મળી ગયો. અમથાલાલ કહે : ‘મગન, તું ગામને આથમણે છેડે જાય છે ને !’ ‘હા, હા, બોલો કાંઈ કામકાજ ?’ ‘આ જાંબુની થેલી ટપુડાને પહોંચાડવી છે. આટલું કામ કરીશ ?’ ‘હોવ્વે ! એમાં શું ? લાવો ને, હમણાં જ પહોંચાડી આવું...’ જાંબુનું નામ સાંભળીને મગનની લૂલી જરા લબક લબક થવા લાગી. અમથાલાલે થેલી આપી. મગન થેલી લઈને માંડ્યો ચાલવા. થોડે દૂર જઈને પાછળ જોયું. અમથાલાલ હવે દેખાતો નહોતો. મગને થેલીમાંથી બે જાંબુ કાઢી લીધાં. મોઢામાં નાંખતાં જ એવાં તો મીઠાં લાગ્યાં કે... બીજાં બે ક્યારે થેલીમાંથી નીકળીને ઓગળી ગયાં એનુંય ભાન ના રહ્યું ! મગનને થયું, ભારે થઈ ! અમથાલાલે એક કિલો જાંબુ લીધાં છે, ને હવે... વજનમાં ઓછાં થશે તો ? ખરાબ કહેવાય. વજન સરખું કરવા પેલા ખાધેલા ચાર ઠળિયા આસ્તેકથી તેણે થેલીમાં નાખી દીધા ! આટલાં એક કિલો જેટલાં જાંબુમાં ચાર ઠળિયા શું દેખાવાના ? એ તો માંડ્યો ચાલવા આગળ આગળ... ત્યાં રસ્તામાં એનો જ ખાસ મિત્ર મળી ગયો. ‘ઓહો ! રા...મ...જી ! ઘણે દિવસે મળ્યો હોં દોસ્ત !’ ‘યાર, હું તો અહીં જ છું, તું કાંઈ હમણાં તો દેખાતો જ નથી...’ એમ વાતો ચાલી. પછી મગને રામજીને કહ્યું : ‘તું પેલી પા આથમણે દરવાજે રહે છે ને ?’ ‘હા, કાંઈ કામકાજ ?’ ‘આ નાનકડી થેલીમાં જાંબુ છે. અમથાલાલના ભાણિયા ટપુને તું આપી આવીશ ?’ ‘હોવ્વે ! એમાં શું, લાવ ને !’ રામજીની જીભ પણ જાંબુંનું નામ સાંભળી બોલી ઊઠી. મગને રામજીને થેલી પધરાવી દીધી ! આપણે વળી ક્યાં છેક સુધી આંટો ખાવો...? તેને થયું. રામજીએ માંડ્યું ચાલવા. હાથમાં થેલી. થેલીમાં જાંબુ. મીઠાં-મધ જેવાં જાંબુડાં શું મઘમઘે ?! રામજીની જીભ માંયલીકોર આંટા મારવા લાગી ! થયું, લાવ ને બે’ક ચાખું. આવડાં એક કિલો જાંબુમાં બે’ક ઓછાં થાશે તોય શું ! એણેય જાંબુ મોંમાં મેલ્યાં ને... દાઢમાં એવાં તો ચોંટી ગયાં કે બીજાં બેચાર ખાધા વગર તેને ચેન ના પડ્યું !.... ને વજન સરખું કરવા તેણેય ઠળિયા નાખ્યા થેલીમાં ! આગળ ચાલતાં તેને નાથિયો મળી ગયો. નાથિયો એટલે રામજીનો સગા કાકાનો દીકરો. ભાઈનો તો વિશ્વાસ કરાય ને ! નાથિયાને થેલી સુપરત કરીને કીધું : ‘અમથાલાલના ભાણિયા ટપુડાને આ થેલી પહોંચાડ. માંયલીકોર એક કિલો જાંબુ છે. કે ‘જે કે તારા મામાએ મોકલાવ્યાં છે...’ નાથિયો માંડ્યો ચાલવા. રસ્તામાં બીચારા નાથિયાનું નાક પણ ઊંચુંનીચું થવા લાગ્યું. થેલીમાંના મીઠાંમધ જાંબુડાંની મઘમઘતી સુવાસ તેના નાકમાં એવી ઘૂસી ગઈ કે... પટ કરતાંક બે જાંબુ કાઢવાં પડ્યાં ! ભારે મજા આવી ગઈ !... ને થેલીમાં જાંબુડાં ભેળા થોડાક ઠળિયાય ભાળીને ચાલાક નાથિયો બધુંય સમજી ગયો. તેણેય ખાધાં એટલા ઠળિયા થેલીમાં નાખી દીધા. બીજાય બેપાંચ આમતેમથી શોધીને નાખ્યા થેલીમાં. વજનમાં ફેર પડે તો ટપુડો કાંઈ કહે ને ? હજુ તો સામેની ગલી વટાવે છે ત્યાં જ તેને સામે મોંઘીમા ભટકાયાં. મોંઘીમા ટપુડાને ઘેર જ જતાં હતાં. નાથિયાએ વિચાર કર્યો કે... ટપુડાને રૂબરૂ થેલી આપવી ને ઠળિયાની વાત નીકળી તો વળી આલાબાલા (અષ્ટંપષ્ટં) સમજાવવું ને... એવી બધી કડાકૂટ આપણે શા માટે કરવી ? લાવ ને પધરાવી દઉં થેલી આ ‘ડોહલી’ને. તે.... મોંઘીમાને સમજાવીને થેલી સોંપી દીધી. મોંઘીમા ચાલ્યાં ટપુડાના ઘર ભણી. હવે ટપુડાનું ઘર બહુ દૂર નહોતું. દસેક ઘર વટાવે ત્યાં સામે જ હતું. મોંઘીમા ધીમે ધીમે ચાલવા લાગ્યાં. થોડી થોડી વારે હાથમાંની થેલી પર હાથ ફેરવે ને હાથ નાકે અથડાતાં જાય !.... મીઠાંમધ જાંબુડાં કાંઈ અછતાં રહે ?... થેલીમાંથી એક મોટું પોચું જાંબુ કાઢ્યું... ને બોખા મોંમાંય એ એક જાંબુ એવું તો ઓગળી ગયું કે... વાત ના પૂછો ! તેણે તો બીજાં બે’ક ખાવા માટે થેલીમાં હાથ નાખ્યો તો... જાંબુને બદલે હાથમાં આવ્યા ઠળિયા ! હત્તારીની ! ડોશીને થયું, ‘મને છેતરવા માટે થેલી આપી કે પછી બચારા ટપુડાને છેતરવો છે ?.... એ તો ઠીક, પણ હવે હું થેલી આપવા જાઉં તો જાંબુ ખાઈ ગયાની શંકા મારી ઉપર જ આવે ને ?... નખ્ખોદિયો નાથિયો !...’ ડોશીથી બોલી જવાયું. તેણે પાડોશની નાનકી છોરી પશીને થેલી આપી દીધી ને કીધું : ‘જા, ટપુડાને આપી આવ. કે ‘જે કે તારા મામાએ મોકલી છે.’ પશીએ થેલી લીધી હાથમાં. ‘એવું બધું તે મામાએ શું મોકલાવ્યું છે ? લાવ, જોઉં તો ખરી’ એમ વિચારી પશીએ થેલી ખોલી તો... અંદર રહેલું માત્ર એક જ જાંબુ ! બાકીના બધા ઠળિયા ! !’ ‘હવે આ એક જાંબુ પણ મારા માટે જ રહ્યું લાગે છે. લાવ ને હુંય ચાખું...’ એમ કહી છેલ્લું જાંબુ પશીના પેટમાં પહોંચી ગયું ! ને... પશીએ પહોંચાડેલી એ જાંબુની થેલી જ્યારે અમથાલાલના ભાણિયા ટપુડાને મળી હશે ને જાંબુ ખાવા અંદર હાથ નાખ્યો હશે ત્યારે... તેની બીચારાની શી દશા થઈ હશે ?!