12,895
edits
યાત્રા/અગ્નિવિરામ: Difference between revisions
no edit summary
MeghaBhavsar (talk | contribs) (Created page with "{{SetTitle}} {{Heading|અગ્નિવિરામ|}} <poem> અહો સુહૃદ! શું પ્રભાત કમનીય વાસંતી એ! હતો મરુત મંદ શીત મધુરા પરાગે ભર્યો, હતાં ગગનમાં કંઈક શશવૃન્દ શાં વાદળાં, હતી રજત દીપ્તિ સૂર્યકિરણોની કંળી મૃદુ. અને પટ વ...") |
No edit summary |
||
| Line 6: | Line 6: | ||
હતો મરુત મંદ શીત મધુરા પરાગે ભર્યો, | હતો મરુત મંદ શીત મધુરા પરાગે ભર્યો, | ||
હતાં ગગનમાં કંઈક શશવૃન્દ શાં વાદળાં, | હતાં ગગનમાં કંઈક શશવૃન્દ શાં વાદળાં, | ||
હતી રજત દીપ્તિ સૂર્યકિરણોની | હતી રજત દીપ્તિ સૂર્યકિરણોની કૂંળી મૃદુ. | ||
અને પટ વિશાળ તે સરિતને હતો, કેવી એ | અને પટ વિશાળ તે સરિતને હતો, કેવી એ | ||
મનોરમ ઘડી ઉમંગભર ટ્હેલવાની હતી– | મનોરમ ઘડી ઉમંગભર ટ્હેલવાની હતી– | ||
| Line 17: | Line 17: | ||
અને કંઈક સ્વપ્ન સેવી રમતો તું આ જીવને, | અને કંઈક સ્વપ્ન સેવી રમતો તું આ જીવને, | ||
છતાં ઉરગુહા વિષે કશીક ગુપ્ત ધારી ઘૃણા | છતાં ઉરગુહા વિષે કશીક ગુપ્ત ધારી ઘૃણા | ||
રહ્યો તું, ઝડપી લઈ તક, | રહ્યો તું, ઝડપી લઈ તક, ગયો શું ઠેકી બધું? | ||
ગયું ઝડપી મૃત્યુ વા, તવ મને | ગયું ઝડપી મૃત્યુ વા, તવ મને ચણ્યાં કોટડાં | ||
મહીં ન કંઈ પેખી માલ, નિજ એક ફૂંકે અહા | |||
ધરાશયિત દુર્ગ આ તવ કર્યો અને પ્રેષીને | ધરાશયિત દુર્ગ આ તવ કર્યો અને પ્રેષીને | ||
ક્યહીં અવર ભોમમાં તુજ નિવાસ યોજ્યો નવો? | ક્યહીં અવર ભોમમાં તુજ નિવાસ યોજ્યો નવો? | ||
સવાલ પર હા સવાલ! | સવાલ પર હા સવાલ! જલવ્હેણમાં વીચિ શા, | ||
ન અર્થ, નહિ સાર, કેવળ તરંગ આ ચિત્તના? ૨૦ | ન અર્થ, નહિ સાર, કેવળ તરંગ આ ચિત્તના? ૨૦ | ||
અહો, દરદની દવા જગતને જડી ના હજી, | અહો, દરદની દવા જગતને જડી ના હજી, | ||
| Line 29: | Line 29: | ||
વિલાપી ઉર ઠારવાનું સ્મરણોની રાખોડીમાં? | વિલાપી ઉર ઠારવાનું સ્મરણોની રાખોડીમાં? | ||
તને – નહિ, ભુલ્યો, શરીર તુજનું સમર્પી તહીં | તને – નહિ, ભુલ્યો, શરીર તુજનું સમર્પી તહીં | ||
કઠોર કટુ કાષ્ટ અંક અનલોની | કઠોર કટુ કાષ્ટ અંક અનલોની જ્વાળા વિષે, | ||
પખાળી નિજ દેહ શીત સરિતાની આછી છબે, | પખાળી નિજ દેહ શીત સરિતાની આછી છબે, | ||
જવું ઘર ભણી વળી, મન પરોવવું ચાકડે | જવું ઘર ભણી વળી, મન પરોવવું ચાકડે | ||
સદાની ઘટમાળના, ધન તણી, ધનાશા તણી, | સદાની ઘટમાળના, ધન તણી, ધનાશા તણી, | ||
સુમિત્ર તણી, | સુમિત્ર તણી, દેહની, તરસ-ભૂખની તૃપ્તિમાં, | ||
અને જલથી ઊછળી ઘડીક બ્હાર | અને જલથી ઊછળી ઘડીક બ્હાર સ્હેલી જતી ૩૦ | ||
અમારી મન-માછલીની કવિતા-કલા-સેવના- | અમારી મન-માછલીની કવિતા-કલા-સેવના- | ||
તણા ક્ષણિક | તણા ક્ષણિક ક્રીડને શું બસ આટલી જિંદગી? | ||
અહો સુહૃદ! એક બાજુ તન ભસ્મ હ્યાં ઊડતી, | અહો સુહૃદ! એક બાજુ તન ભસ્મ હ્યાં ઊડતી, | ||
અને અવર બાજુ કંકર ઉડાડતા કાજના, | અને અવર બાજુ કંકર ઉડાડતા કાજના, | ||
શ્વસી ભમી | શ્વસી ભમી અહીં રહ્યા સહુ ય–આટલા અર્થ શું, | ||
તને હું ચહું જીવવા? નહિ નહીં, ઘડી તો દિસે | તને હું ચહું જીવવા? નહિ નહીં, ઘડી તો દિસે | ||
કર્યું ઉચિત કર્મ | કર્યું ઉચિત કર્મ તેં–અધિક અર્થ જો લાધવો | ||
ત્યહીં જવનિકા | ત્યહીં જવનિકા પુંઠે અમ અદીઠ નેત્રોથી કો! | ||
‘અરે અવરભૂમિ! કોણ બકવાદ એવા કરે?’ | |||
ફડાક કરતો તું કુર્સીનું તજી વામ ઊંચે કુદે, ૪૦ | |||
અને તવ બિરાદરો કંઈ કઠોર કોલાહલે | અને તવ બિરાદરો કંઈ કઠોર કોલાહલે | ||
ગજાવી ગગનો મુકેઃ ‘શબદ કેરી જંજાળ શી! | ગજાવી ગગનો મુકેઃ ‘શબદ કેરી જંજાળ શી! | ||
| Line 53: | Line 53: | ||
સદાની તકરાર એ અમ વિષે રહી. શાંત તું, | સદાની તકરાર એ અમ વિષે રહી. શાંત તું, | ||
હવે નહિ ઉચારવા વચન વાદનાં તું અહીં, | હવે નહિ ઉચારવા વચન વાદનાં તું અહીં, | ||
ન છેડું | ન છેડું ત્યહીં વૈખરી. તવ નિરુત્તરી મૌનને | ||
ઘટે નહિ જ ખંડવું. | ઘટે નહિ જ ખંડવું. હૃદયના-નહિ, એથી યે | ||
નિગૂઢ અનુભૂતિના અગમ | નિગૂઢ અનુભૂતિના અગમ કોક ઓવાર પે | ||
નિવેડી લઈશું જ એ અકળની કળા. કિંતુ રે | નિવેડી લઈશું જ એ અકળની કળા. કિંતુ રે | ||
મને લઘુ સવાલ થાય : યદિ જિંદગી-વ્હેણ આ ૫૦ | |||
મને લઘુ સવાલ | બનેલ અણુકોશની સતત કોક રાસાયણી | ||
બનેલ | ક્રિયાથી : ઉર-ઊર્મિ, ચિંતન, કલા, મહા ભાવના, | ||
પ્રચણ્ડ જનસંઘના પ્રબળ ઉગ્ર આંદોલનો– | પ્રચણ્ડ જનસંઘના પ્રબળ ઉગ્ર આંદોલનો– | ||
બધું | બધું અણુ તણી જ કેવલ બનેલ લીલા સ્ફુરે, | ||
બઢે, વિકસતી રહે વિલસતી અને અંતમાં | બઢે, વિકસતી રહે વિલસતી અને અંતમાં | ||
જતું વિરમી એ બધું | જતું વિરમી એ બધું અણુની સંગ – એથી કંઈ | ||
હતું ન પુરવે, હશે નહિ પછી, જડા પૃથ્વીના | હતું ન પુરવે, હશે નહિ પછી, જડા પૃથ્વીના | ||
કણો સ્ફુરિત થાય, | કણો સ્ફુરિત થાય, બુદ્બુદ યથા સમુદ્રે, અને | ||
નવા નિત નવા બને, ગત સદા ગતો થૈ રહે! | નવા નિત નવા બને, ગત સદા ગતો થૈ રહે! | ||
ભલે! પણ સવાલ | ભલે ! પણ સવાલ થાય : ઘટમાળ આ મધ્યની ૬૦ | ||
થતી વિલય સર્વથા? ન અવશિષ્ટ ઉચ્છિષ્ટ વા | થતી વિલય સર્વથા ? ન અવશિષ્ટ ઉચ્છિષ્ટ વા | ||
રહે કંઈ જ મધ્યની સભર રંગલીલા તણું? | રહે કંઈ જ મધ્યની સભર રંગલીલા તણું? | ||
અરે તવ જડાણુઓ થકી | અરે તવ જડાણુઓ થકી રચાયેલો પુદ્ગલ | ||
કશાં મુદ તણાં, સુધા- | કશાં મુદ તણાં, સુધા-ઋત તણાં, કરી શક્તિનાં | ||
મચ્યો સતત સોણલે, કશી અદમ્ય એ ઝંખના, | મચ્યો સતત સોણલે, કશી અદમ્ય એ ઝંખના, | ||
કશું તરલ તીવ્ર એ | કશું તરલ તીવ્ર એ સ્ફુરણ દીપ્ત ચૈતન્યનું, | ||
મહા રણકતી સુરાગ ઘનઘોષ | મહા રણકતી સુરાગ ઘનઘોષ ઘંટા સમું, | ||
પ્રતીતિ સઘળી જ એ જડથી ભિન્ન | પ્રતીતિ સઘળી જ એ જડથી ભિન્ન કો તત્ત્વની | ||
બધી ય ગઈ લુપ્ત થૈ, બસ ઘડી જ આ બે મહીં? | બધી ય ગઈ લુપ્ત થૈ, બસ ઘડી જ આ બે મહીં? | ||
ક્ષણો | ક્ષણો અણગણી, દિનો અણગણ્યા, વસંતો તણાં ૭૦ | ||
<!--પૂર્ણ--> | |||
પ્રભાત, શરદોની કેક રજનીની વેદી પરે | પ્રભાત, શરદોની કેક રજનીની વેદી પરે | ||
અસંખ્ય ગણના અતીત પળના મહા પુંજમાં | અસંખ્ય ગણના અતીત પળના મહા પુંજમાં | ||