|
|
| Line 445: |
Line 445: |
| રમેશ એમ. ત્રિવેદી : “ ‘સંસ્કૃતિ’ની સંસ્કારસેવા”, શબ્દસમીપે, જુલાઈ, ૨૦૦૬, પૃ. ૧૪૮–૧૫૨. | | રમેશ એમ. ત્રિવેદી : “ ‘સંસ્કૃતિ’ની સંસ્કારસેવા”, શબ્દસમીપે, જુલાઈ, ૨૦૦૬, પૃ. ૧૪૮–૧૫૨. |
| રાધેશ્યામ શર્મા : “ ‘સંસ્કૃતિ’ : સર્જક-સહ-ચિંતનનું સુફલ”, નિરીક્ષક, ૨૭–૨–૧૯૭૨, પૃ. ૧૦–૧૧. | | રાધેશ્યામ શર્મા : “ ‘સંસ્કૃતિ’ : સર્જક-સહ-ચિંતનનું સુફલ”, નિરીક્ષક, ૨૭–૨–૧૯૭૨, પૃ. ૧૦–૧૧. |
| ૭. ઉમાશંકરની કૃતિ અથવા કૃતિઅંશ-વિષયક આસ્વાદનિષ્ઠ વિવેચનલેખો
| |
| [૧] કવિતા
| |
| અન્નબ્રહ્મ
| |
| દક્ષા વ્યાસ : ‘અન્નબ્રહ્મની ઓળખ’, ભાવ-પ્રતિભાવ, જુલાઈ, ૧૯૮૧, પૃ. ૧૫૮–૧૬૪.
| |
| આજ મારું સહુને નિમંત્રણ
| |
| હસિત બૂચ, ક્ષણો ચિરંજીવી (ભાગ–૧), ૧૯૮૧, પૃ. ૫–૮.
| |
| આત્માનાં ખંડેર
| |
| ચન્દ્રકાન્ત ટોપીવાળા : ગુજરાતી સાહિત્યકોશ, ૨, સંપા. ચન્દ્રકાન્ત ટોપીવાળા, ૧૯૯૦, પૃ. ૨૩.
| |
| જયંત પાઠક : “ ‘આત્માનાં ખંડેર’ : યથાર્થનો સેતુબંધ”, કિમપિ દ્રવ્યમ્, ૧૯૮૭,
પૃ. ૨૩૮–૨૫૦.
| |
| પુનર્મુદ્રણ : યુગદ્રષ્ટા ઉમાશંકર, બી.આ., ૨૦૦૪, પૃ. ૧૭૪–૧૮૧.
| |
| નિરંજન ભગત : યંત્રવિજ્ઞાન અને મંત્રકવિતા [પૂર્વાર્ધ](૧૬૦), ૧૯૭૫, પૃ. ૧૭૬–૧૮૯
| |
| ‘આત્માનાં ખંડેર’, સ્વાધ્યાયલોક–૭, ૧૯૯૭, પૃ. ૩૭૭–૩૮૭.
| |
| રઘુવીર ચૌધરી : “વિસ્મયથી સમજ સુધી : ‘આત્માનાં ખંડેર”’, પરિસંવાદ (ઉત્તરાર્ધ), વિશ્વમાનવ, ઑગસ્ટ, ૧૯૬૮, પૃ. ૭–૧૦.
| |
| પુનર્મુદ્રણ : અદ્યતન કવિતા, જુલાઈ, ૧૯૭૬, પૃ. ૧૧–૧૮.
| |
| આસ્વાદ
| |
| ભોળાભાઈ પટેલ : ‘મળે મર્દને સ્ત્રીની ઊંચાઈ ત્યારે’, ચૈતર ચમકે ચાંદની, જાન્યુઆરી, માર્ચ, ૧૯૯૬, પૃ. ૧૭૨.
| |
| ઇતિહાસમાં ન નોંધાયેલી ઘટના
| |
| વેણીભાઈ પુરોહિત : કાવ્યપ્રયાગ, ૧૯૭૮, પૃ. ૬૭–૬૮.
| |
| ઊભી વાટે ઊડે રે
| |
| અવંતિ દવે : ગીતવીથિકા, ૧૯૮૩, પૃ. ૧૬–૧૮.
| |
| એક ચુસાયેલા ગોટલાને
| |
| ઉમાશંકર જોશી : પ્રતિશબ્દ, ઑક્ટો., ૧૯૬૭, પૃ. ૨૨૮–૨૩૨.
| |
| એક ઝાડ...
| |
| ફિલિપ ક્લાર્ક : ‘વાસ્તવિકતાનો નરવો ચિતાર’, રચનાનોરસાસ્વાદ, ૨૦૦૬, પૃ. ૨૮–૨૯.
| |
| ભૂપેશ અધ્વર્યુ : પરબ, ડિસે., ૧૯૮૭, પૃ. ૫૩–૫૬.
| |
| હરીન્દ્ર દવે : ‘મૃત્યુફળ : કદાચ જ’, માનસરોવરના હંસ, ૧૯૯૨, પૃ. ૧૨૧–૧૨૨.
| |
| એક બાળકીને સ્મશાને લઈ જતાં
| |
| ધીરુ પરીખ : ઉમાશંકર જોશી : સર્જકપ્રતિભા, સંપા. મફત ઓઝા, ૧૯૮૯, પૃ. ૧૯–૨૨.
| |
| નગીનદાસ પારેખ : કાવ્યપરિચય (ભા : ૨), ૧૯૨૮, સંપા. રામનારાયણ વિ. પાઠક અને નગીનદાસ પારેખ, પૃ. ૨૦૪.
| |
| રમેશ પારેખ : શબ્દની જાતરા સત્ય સુધી, ૨૦૦૧, પૃ ૩૧–૩૩.
| |
| કુતૂહલ
| |
| રાજેન્દ્ર ઉપાધ્યાય : ‘કુતૂહલ (કાવ્યાસ્વાદ)’, ઓળખ, એપ્રિલ ૨૦૦૬, પૃ. ૨૫–૨૬.
| |
| કોઈ જોડે, કોઈ તોડે
| |
| જયા મહેતા : કાવ્યઝાંખી, ૧૯૮૫, પૃ. ૧૪.
| |
| સુરેશ દલાલ : કાવ્યનો પથ, ૧૯૮૬, પૃ. ૧૨૭–૧૨૮.
| |
| ગયાં વર્ષો – (અને) રહ્યાં વર્ષો તેમાં –
| |
| ચન્દ્રકાન્ત ટોપીવાળા : ‘લાગણીઓના નિર્ધારિત દબાવની રચનાઓ’, ‘બુદ્ધિપ્રકાશ’, એપ્રિલ, ૧૯૮૭, પૃ. ૧૦૪–૧૪૩.
| |
| પુનર્મુદ્રણ : વિવેચનનો વિભાજિત પટ, ૧૯૯૦, પૃ. ૨૨૦–૨૨૫.
| |
| ગુજરાતી સાહિત્યકોશ : ૨, સંપા. ચન્દ્રકાન્ત ટોપીવાળા, ૧૯૯૦. પૃ. ૯૨.
| |
| રમણલાલ જોશી : મારું પ્રિય કાવ્ય, બુદ્ધિપ્રકાશ, જાન્યુ., ૧૯૫૭, પૃ. ૩–૯.
| |
| પુનર્મુદ્રણ : શબ્દસેતુ, માર્ચ, ૧૯૭૦, પૃ. ૧૪૪–૧૫૭.
| |
| હરીન્દ્ર દવે : ‘અવનિનું અમૃત’, કવિ અને કવિતા, ૧૯૭૧, પૃ. ૬૨–૬૪.
| |
| પુનર્મુદ્રણ : કાવ્યસંગ, ૧૯૮૪, પૃ. ૯૦–૯૨.
| |
| ગાણું અધૂરું
| |
| હરીન્દ્ર દવે : ‘એક ગીત વિશે’, યુગદ્રષ્ટા ઉમાશંકર, બી.આ., ૨૦૦૪, પૃ. ૧૮૭–૧૮૮.
| |
| ગીત ગોત્યું ગોત્યું
| |
| સુરેશ દલાલ : ‘અમે સૂતા ઝરણાને જગાડ્યું’, સમાગમ, ૧૯૮૨, પૃ. ૧૧૭–૧૧૯;
| |
| કાવ્યનો પથ, ૧૯૮૬, પૃ. ૩–૬; સુરેશવિશેષ, ૧૯૯૨, પૃ. ૬૯–૭૧;
| |
| કાવ્યપરિચય, સંપા. મનહર મોદી, ૧૯૯૯, પૃ. ૧૦–૧૨.
| |
| સ્નેહરશ્મિ : ‘કવિતાની શોધની કેડીએ’, પ્રતિસાદ, ઑક્ટો., ૧૯૮૪, પૃ. ૭૮–૮૩.
| |
| ગોરી મોરી, ફાગણ ફાલ્યો જાય
| |
| જયંત બી. શાહ : નવચેતન, મે, ૧૯૭૧, પૃ. ૧૭૯–૧૮૨.
| |
| ઘૂમે ઘેરૈયા
| |
| ધીરેન્દ્ર મહેતા : ત્રણ કાવ્યો : અનુભૂતિના ત્રણ સ્તર’ [ત્રણ કાવ્યમાંનું એક કાવ્ય ઉ.જો.નું, પરબ, એપ્રિલ, ૧૯૮૮, પૃ. ૨૯–૩૨.
| |
| ચહેરા મનુજના
| |
| મણિલાલ હ. પટેલ : ઉદ્દેશ, નવે., ૧૯૯૦, પૃ. ૧૪૨–૪૪.
| |
| ચિલિકા
| |
| ભોળાભાઈ પટેલ : ‘ચિલિકા : અજંપાનું કાવ્ય’, શબ્દસૃષ્ટિ, ડિસેમ્બર, ૨૦૦૪, પૃ. ૯–૧૨.
| |
| પુનર્મુદ્રણ : વાગ્વિશેષ, ૨૦૦૮, પૃ. ૧૨૪–૧૨૯.
| |
| ચોખૂણિયું મારું ખેતર
| |
| ઉશનસ્ : ‘કાવ્યશાસ્ત્રનો સઘન સમન્વય’, ઉમાશંકર જોશી : સર્જકપ્રતિભા, સંપા. મફત ઓઝા, ૧૯૮૯, પૃ. ૨૩–૨૫.
| |
| છિન્નભિન્ન છું
| |
| ચન્દ્રકાન્ત ટોપીવાળા, ગુજરાતી સાહિત્યકોશ : ૨, સંપા. ચન્દ્રકાન્ત ટોપીવાળા, ૧૯૯૦, પૃ. ૧૨૨.
| |
| નલિન રાવળ : કવિનો શબ્દ, ૧૯૬૮, પૃ. ૧૦૯–૧૧૭.
| |
| પુનર્મુદ્રણ : અનુભાવ, ૧૯૭૫, પૃ. ૧૧૮–૧૨૯.
| |
| ભાલચંદ્ર : ‘વન ઇમ્પલ્સ (૧૬૦)ૉમ ધ વર્બલ વુડ’, એતદ્., એપ્રિલ–મે, ૧૯૮૫, પૃ. ૩૫–૪૮.
| |
| ભોળાભાઈ પટેલ : ‘આધુનિકતા અને ગુજરાતી કવિતા’, માર્ચ, ૧૯૮૭, પૃ. ૭૯–૮૫.
| |
| યશવંત શુક્લ : કવિલોક, સપ્ટે.–ઑક્ટો., ૧૯૭૮, પૃ. ૨૫૫–૨૫૮.
| |
| પુનર્મુદ્રણ : શબ્દાંતરે, ૧૯૮૪, પૃ. ૬૦–૬૭.
| |
| Ramanlal Joshi : ``An Analysis of `Fragmented' by Umashankar Joshi in the Ras–dhvani Tradition'', East–West Poetics at work (Ed. by C. D. Narasinhaiah), ૧૯૯૪, P. ૨૫૭–૨૬૩.
| |
| જઠરાગ્નિ
| |
| ચન્દ્રકાન્ત ટોપીવાળા : ગુજરાતી સાહિત્યકોશ : ૨, સંપા. ચન્દ્રકાન્ત ટોપીવાળા, પૃ. ૧૨૩.
| |
| ચંદ્રશંકર ભટ્ટ : આપણાં સૉનેટ, ૧૯૭૧, પૃ. ૧૧૯.
| |
| દશરથ ડી. પટેલ : અમૃત લઈ આવ્યો અવનિનું, સંપા. હરીશ પંડિત અને અન્ય, મે, ૧૯૯૦, પૃ. ૧૯૧.
| |
| ધીરેન્દ્ર મહેતા : ‘પીડિતદર્શનનાં બે કાવ્યો’, ફાર્બસ ગુ. સભા ત્રૈમાસિક, જુલાઈ–સપ્ટેમ્બર, ૧૯૯૬, પૃ. ૧૭૦–૧૭૨.
| |
| જનશક્તિ હું
| |
| નટુભાઈ ઠક્કર અને પ્રતિભા શાહ : કાવ્યપરિશીલન, ૧૯૯૯, પૃ. ૩૯–૪૦.
| |
| ઝંખના
| |
| ઉમાશંકર જોશી : પ્રતિશબ્દ, ૧૯૬૭, પૃ. ૨૩૮–૨૪૨.
| |
| તાળું
| |
| યૉસેફ મૅકવાન : “ ‘તાળું’ – અસ્તિત્વસ્પર્શી ‘હું’નું કાવ્ય”, ઉમાશંકર જોશી : સર્જકપ્રતિભા, સંપા. મફત ઓઝા, ૧૯૮૯, પૃ. ૩૫–૩૮.
| |
| તેથી થયો સફળ
| |
| ભોળાભાઈ પટેલ : ‘મળે મર્દને સ્ત્રીની ઊંચાઈ ત્યારે’, ચૈતર ચમકે ચાંદની, જાન્યુઆરી, માર્ચ, ૧૯૯૬. પૃ. ૧૭૧–૧૭૨.
| |
| ત્રણ વાનાં
| |
| સુરેશ દલાલ : ‘ઝલક’ ૧૯૯૨, પ્ર. આ., ૧૯૯૨, ૧૯૯૬, પૃ. ૫૮.
| |
| દયારામનો તંબૂર જોઈને
| |
| ચિનુ મોદી : ‘ખંડકાવ્ય : સ્વરૂપ અને વિકાસ’, ૧૯૭૩, પૃ. ૩૪૬–૪૭.
| |
| દર્શન
| |
| ચિનુ મોદી : ખંડકાવ્ય : સ્વરૂપ અને વિકાસ, ૧૯૭૩, પૃ. ૩૪૭–૪૮.
| |
| ‘ધારાવસ્ત્ર’
| |
| ઉશનસ્ : ‘ધારાવસ્ત્ર’, આસ્વાદમાલા, ૨૦૦૫, પૃ. ૯–૧૦.
| |
| યોગેશ જોષી : ‘અપાર્થિવને ઝાલવાની મથામણ’, કવિલોક, નવે.–ડિસે., ૧૯૮૬,
પૃ. ૪૪–૪૬.
| |
| રાધેશ્યામ શર્મા : ‘જ્યારે સૂર્ય પણ હડસેલાઈ જાય છે’, શબ્દસૃષ્ટિ, જાન્યુ., ૧૯૮૪, પૃ. ૨૧–૨૨.
| |
| “ ‘ધારાવસ્ત્ર’ રૂપે ઉમાશંકર ઓ....પણે લહેરાય”, ઉમાશંકર જોશી : સર્જકપ્રતિભા, સંપા. મફત ઓઝા, ૧૯૮૯, પૃ. ૩૯–૪૦.
| |
| સુમન શાહ : “ ‘ધારાવસ્ત્ર’ : એક ક્રિયાવિશિષ્ટ કાવ્યકૃતિ”, બુદ્ધિપ્રકાશ, માર્ચ, ૧૯૮૩, પૃ. ૧૨૨–૧૨૫.
| |
| પુનર્મુદ્રણ : સંરચના અને સંરચન, જૂન, ૧૯૮૬, પૃ. ૧૯૮–૨૦૫.
| |
| નખી સરોવર ઉપર શરત્પૂર્ણિમા
| |
| જયંત પાઠક : ‘સૌંદર્યનું પાન અને આપમેળેનું ગાન’, ઉમાશંકર જોશી : સર્જકપ્રતિભા, સંપા. મફત ઓઝા, ૧૯૮૯, પૃ. ૧૫–૧૬.
| |
| મણિલાલ હ. પટેલ : ‘અંકુર આથમ્યો નથી’, શબ્દસૃષ્ટિ, જાન્યુ., ૧૯૮૫, પૃ. ૧૬–૧૯.
| |
| પુનર્મુદ્રણ : અભિમુખ, ફેબ્રુ., ૧૯૯૨, પૃ. ૧૮૬–૧૯૦.
| |
| “ ‘નખી સરોવર પર શરત્પૂર્ણિમા’ અને ‘ભણકાર’ : એક તુલના” કાવ્યસંવાદ, માર્ચ, ૧૯૯૨, પૃ. ૧૩–૧૯.
| |
| નવપરણીત પેલાં
| |
| સુરેશ દલાલ : વિવેચન, ઑક્ટો.–ડિસે., ૧૯૮૩, પૃ. ૨૯૫–૩૦૨.
| |
| પુનર્મુદ્રણ : ઇમ્પ્રેશન્સ, ૧૯૮૪, પૃ. ૧૨૧–૧૩૦.
| |
| કાવ્યનો પથ, ૧૯૮૬, પૃ. ૧૪–૨૩.
| |
| નવાં નવાણ
| |
| બલવંતરાય ક. ઠાકોર : આપણી કવિતાસમૃદ્ધિ, બીજી આવૃત્તિનું છઠ્ઠું પુનર્મુદ્રણ : ૧૯૬૫, પૃ. ૧૨૫–૧૨૬.
| |
| નાનાની મોટાઈ
| |
| ભોળાભાઈ પટેલ : ‘મળે મર્દને સ્ત્રીની ઊંચાઈ ત્યારે’, ચૈતર ચમકે ચાંદની, માર્ચ, ૧૯૯૬, પૃ. ૧૭૦–૧૭૧.
| |
| વ્રજલાલ દવે : ‘બે હૃદય-ટશરો’, ઉમાશંકર જોશી : સર્જકપ્રતિભા, સંપા. મફત ઓઝા, ૧૯૮૯, પૃ. ૧૮.
| |
| નિવેદન
| |
| જગદીશ જોશી : એકાંતની સભા, ૧૯૮૮, પૃ. ૨૬૬–૬૭.
| |
| નિશીથ
| |
| બલવંતરાય ક. ઠાકોર : આપણી કવિતાસમૃદ્ધિ, બીજી આવૃત્તિનું છઠ્ઠું પુનર્મુદ્રણ, ૧૯૬૫, પૃ. ૧૪૭–૧૫૦.
| |
| રામપ્રસાદ બક્ષી : ‘આહ્લાદક શબ્દચિત્રણ’, સંસ્કૃતિ, જાન્યુ.–માર્ચ, ૧૯૮૧,
પૃ. ૫૦૦–૫૦૪.
| |
| સ્નેહરશ્મિ : ‘નિશીથ : એક સ્વાધ્યાય’, ઊર્મિ–નવરચના, ડિસે., ૧૯૪૭, પૃ. ૫૮–૬૧.
| |
| નિસર્ગ-યુવરાજ
| |
| જયન્ત પંડ્યા : ‘કાવ્યસંગત : નિસર્ગ-યુવરાજ’, શબ્દસૃષ્ટિ, સપ્ટેમ્બર, ૨૦૦૫, પૃ. ૧૧–૧૨.
| |
| પગરવ
| |
| સુરેશ દલાલ : ભજનયોગ, ૨૦૦૨, પૃ. ૧૯–૨૦.
| |
| પંખીલોક
| |
| ચન્દ્રકાન્ત ટોપીવાળા : ગુજરાતી સાહિત્યકોશ : ૨, સંપા. ચન્દ્રકાન્ત ટોપીવાળા, ૧૯૯૦, પૃ. ૩૩૫.
| |
| ચંદ્રકાન્ત શેઠ : “ ‘પંખીલોક’ વિશે”, ઉમાશંકર જોશી : સર્જકપ્રતિભા, સંપા. મફત ઓઝા, ૧૯૮૯, પૃ. ૪૧–૫૦.
| |
| પુનર્મુદ્રણ : “પંખીલોક”, ઉમાશંકર જોશી : ઝલક અને ઝાંખી, ૨૦૦૩, પૃ. ૮૬–૯૮.
| |
| જયંત પાઠક : ‘છેલ્લો શબ્દ...’, કવિતા, ફેબ્રુ., ૧૯૮૯, પૃ. ૭૪–૭૫.
| |
| પંચમી આવી વસંતની
| |
| યશવંત ત્રિવેદી : ઝુમ્મરો, ૧૯૭૬, પૃ. ૧૪૮–૧૫૩.
| |
| સુંદરજી બેટાઈ : ‘એક આસ્વાદ’, સુવર્ણમેઘ, ૧૯૬૪, પૃ. ૨૪૧–૨૪૭.
| |
| પીંછું
| |
| બાબુ દાવલપુરા : ‘સાહિત્યાયન’, ઑગસ્ટ, ૧૯૭૭, (ખંડ–૩), પૃ. ૪૪–૪૫.
| |
| મફત ઓઝા : ‘જેવો કો નભ તારલો’, કાવ્યનું શિલ્પ, ૧૯૭૬, પૃ. ૫૭–૬૨.
| |
| પોતાના લગ્ન માટે ઘર શણગારતી બાલા
| |
| લાભશંકર ઠાકર : થોડો અમસ્તો તડકો, ડિસેમ્બર, ૧૯૯૯, પૃ. ૮–૧૧.
| |
| પ્રશ્ન
| |
| ગુણવંત વ્યાસ : સંવેદન, સપ્ટેમ્બર-ઑક્ટોબર, ૨૦૦૭, પૃ. ૧૬–૨૦.
| |
| પ્રશ્નોે
| |
| જયંત પાઠક : આલોક, ૧૯૬૬, પૃ. ૫૩–૫૫.
| |
| પુનર્મુદ્રણ : કાવ્યલોક, માર્ચ, ૧૯૭૩, પૃ. ૮–૧૦.
| |
| બલિ
| |
| મનહર જાની : ‘કાવ્યાસ્વાદ’, કવિલોક, મે–જૂન, ૨૦૦૩, પૃ. ૩૮-૩૯.
| |
| બળતાં પાણી
| |
| જયંત મોદી : ‘કાવ્યરસવિવેચન’, અભ્યાસ, જાન્યુ., ૧૯૬૭, પૃ. ૨૪૭–૨૪૮.
| |
| બલવંતરાય ક. ઠાકોર : આપણી કવિતાસમૃદ્ધિ, બીજી આવૃત્તિનું છઠ્ઠું પુનર્મુદ્રણ, ૧૯૬૫, પૃ. ૧૫૩–૧૫૬.
| |
| બીડમાં સાંજવેળા
| |
| જયંત પાઠક, રમણલાલ પાઠક : ગુજરાતી ઊર્મિકાવ્યો, ૧૯૮૩, પૃ. ૧૨૯–૧૩૦.
| |
| બે પૂર્ણિમાઓ
| |
| ચંદ્રશંકર ભટ્ટ : આપણાં સૉનેટ, નવે., ૧૯૭૧, પૃ. ૧૨૦.
| |
| વિનોદ જોશી : ‘કેટલાંક ગુજરાતી સૉનેટ, સૉનેટ તરીકે’, સૉનેટ, ૧૯૮૪, પૃ. ૬૩–૬૫.
| |
| બોલે બુલબુલ
| |
| સુરેશ જોષી : વિશ્વમાનવ, જુલાઈ, ૧૯૬૦, પૃ. ૫૦૬–૫૦૮, ૪૮૮.
| |
| પુનર્મુદ્રણ : ગુજરાતી કવિતાનો આસ્વાદ, ૧૯૬૨, પૃ. ૫૯–૬૫.
| |
| ભટ્ટ બાણ
| |
| ચિનુ મોદી : ખંડકાવ્ય : સ્વરૂપ અને વિકાસ, ૧૯૭૩, પૃ. ૩૪૮–૩૪૯.
| |
| ભોળાભાઈ પટેલ : “ ‘જાણશો મૃત્યુથી પ્રીતિ’ ” (ઉમાશંકર-રચિત ‘ભટ્ટ બાણ’ના અર્થઘટનની દિશામાં), શબ્દસૃષ્ટિ, જુલાઈ, ૨૦૦૬, પૃ. ૪૫–૪૯.
| |
| પુનર્મુદ્રણ : વાગ્વિશેષ, ૨૦૦૮, પૃ. ૧૧૫–૧૨૩.
| |
| ભલે શૃંગો ઊંચાં
| |
| ઉશનસ્ : રૂપ, અને રસ, ૧૯૬૫, પૃ. ૨૬૯–૨૭૫.
| |
| ચંદ્રશંકર ભટ્ટ : આપણાં સૉનેટ, નવે., ૧૯૭૧, પૃ. ૧૨૧–૧૨૨.
| |
| મણિલાલ હ. પટેલ, વિનોદ હ. જોશી : સાહિત્યનો આસ્વાદ, ૧૯૯૨, પૃ. ૨૩–૨૮.
| |
| રમણ સોની, મણિલાલ હ. પટેલ : કવિતાનું શિક્ષણ, ૧૯૭૮, પૃ. ૫૫–૫૮.
| |
| ભોમિયા વિના
| |
| સુરેશ દલાલ : કાવ્યભૂમિ, ૧૯૯૮, પૃ. ૧૬–૧૭.
| |
| હરિવલ્લભ ભાયાણી : “ભોમિયા વિના મારે ભમવા’તા ડુંગરા : ઉમાશંકરનું એક વિષાદ ગીત”, ઉદ્દેશ, સપ્ટેમ્બર, ૨૦૦૦, પૃ. ૪૧-૪૩.
| |
| મધ્યાહ્ન
| |
| ઈશ્વરચંદ્ર ભટ્ટ : ‘તુલનાત્મક કાવ્યાનંદ (મધ્યાહ્ન)’, મ્હોરતો ફાલ, ડિસે., ૧૯૮૫, પૃ. ૧૬–૧૭.
| |
| ચંદ્રશંકર ભટ્ટ : આપણાં સૉનેટ, નવે., ૧૯૭૧, પૃ. ૧૨૦.
| |
| મણિલાલ હ. પટેલ, વિનોદ જોશી : સાહિત્યનો આસ્વાદ, ઑગસ્ટ, ૧૯૯૨, પૃ. ૨૩–૨૯.
| |
| મંગળ શબ્દ (વિશ્વશાંતિ)
| |
| સુંદરજી બેટાઈ : ‘ત્યાં દૂરથી...’, બુદ્ધિપ્રકાશ, ઑક્ટો., ૧૯૮૧, પૃ. ૪૧૮–૧૯.
| |
| માઈલોના માઈલો મારી અંદર –
| |
| ચન્દ્રકાન્ત ટોપીવાળા : ‘પરાવર્તકતાથી પારદર્શકતા સુધી’, પરબ, ઑક્ટો., ૧૯૮૨, પૃ. ૩૨–૪૦.
| |
| પુનર્મુદ્રણ : પ્રતિભાષાનું કવચ, ૧૯૮૪, પૃ. ૯૦–૯૧.
| |
| ચંદ્રકાન્ત શેઠ : ‘માઈલોના માઇલો મારી અંદર’, અખંડ આનંદ, પૃ. ૧૨–૧૫.
| |
| પુનર્મુદ્રણ : ઉમાશંકર જોશી : ઝલક અને ઝાંખી, ૨૦૦૩, પૃ. ૮૦–૮૫; આપણાં કાવ્યરત્નો : ઉઘાડ અને ઉજાશ, ૨૦૦૬, પૃ. ૮૩–૮૭.
| |
| મણિલાલ હ. પટેલ : “ ‘માઈલોના માઈલો’ની કાવ્યયાત્રા”, વિવેચન, ઑક્ટો.–ડિસે., ૧૯૮૨, પૃ. ૨૭૭–૨૮૫.
| |
| પુનર્મુદ્રણ : અભિમુખ, ફેબ્રુ., ૧૯૯૨, પૃ. ૪૩–૫૩.
| |
| સુરેશ દલાલ : ‘કવિતાની વાત’, ૧૯૯૧, પૃ. ૧૩૨–૧૩૪.
| |
| માધવને મુખડે મોરલી
| |
| કિસનસિંહ ચાવડા : સમિધ, ગ્રંથ–૨, સંપા. સુરેશ દલાલ, ૧૯૬૬, પૃ. ૩૮૭–૩૮૯.
| |
| માનવીનું હૈયું
| |
| જયા મહેતા : કાવ્યઝાંખી, ૧૯૮૫, પૃ. ૧૬–૧૭.
| |
| મારા પાલવને છેડલે (‘વસંતમંજરી’માંથી)
| |
| સુરેશ દલાલ : કાવ્યછાયા, ૧૯૯૧, પૃ. ૩૭–૩૮.
| |
| મુખચમક
| |
| વ્રજલાલ દવે : ‘બે હૃદય-ટશરો’, ઉમાશંકર જોશી : સર્જકપ્રતિભા, સંપા. મફત ઓઝા, ૧૯૮૯, પૃ. ૧૭–૧૮.
| |
| મૃત્યુફળ
| |
| ભૂપેશ અધ્વર્યુ : ‘મૃત્યુફળ’ (કાવ્યાસ્વાદ), પરબ, ડિસેમ્બર, ૧૯૮૭, પૃ. ૫૩–૫૬.
| |
| મોખરે
| |
| નગીનદાસ પારેખ : ‘કાવ્યપરિશીલન’, સાબરમતી (વાર્ષિક), ૧૯૬૯.
| |
| પુનર્મુદ્રણ : વીક્ષા અને નિરીક્ષા, ૧૯૮૧, પૃ. ૨૭૫–૨૭૮.
| |
| મોચી
| |
| બલવંતરાય ક. ઠાકોર : ‘પરિસ્થિતિચિત્ર’, નવીન કવિતા વિશે વ્યાખ્યાનો, ૧૯૬૪, પૃ. ૩૭–૩૮.
| |
| રડો ન મુજ મૃત્યુને
| |
| ચંદ્રશંકર ભટ્ટ : આપણાં સૉનેટ, નવે., ૧૯૭૧, પૃ. ૧૨૦–૧૨૧.
| |
| રહ્યાં વર્ષો તેમાં –
| |
| ચંદ્રશંકર ભટ્ટ : આપણાં સૉનેટ, ૧૯૭૧, પૃ. ૧૨૨.
| |
| જયંત પાઠક : કાવ્યલોક, ૧૯૭૩, પૃ. ૧૧–૧૩.
| |
| પ્રસાદ બ્રહ્મભટ્ટ : ૨૯ કાવ્યાસ્વાદો, ૧૯૯૦, પૃ. ૨૪–૨૮.
| |
| રમણલાલ જોશી : ‘મારું પ્રિય કાવ્ય’, બુદ્ધિપ્રકાશ, જાન્યુ., ૧૯૫૭.
| |
| પુનર્મુદ્રણ : શબ્દસેતુ, ૧૯૭૦, પૃ. ૧૪૩–૧૫૭.
| |
| સુરેશ દલાલ : અપેક્ષા, ૧૯૬૮, પૃ. ૧–૭.
| |
| હરીન્દ્ર દવે : ‘અવનિનું અમૃત’, કવિ અને કવિતા, ૧૯૭૧, પૃ. ૬૨–૬૪.
| |
| રામાયણનાં છ પાત્રો
| |
| દક્ષા વ્યાસ : “ ‘રામાયણનાં છ પાત્રો’ : એક આસ્વાદ”, બુદ્ધિપ્રકાશ, એપ્રિલ–મે, ૧૯૮૯, પૃ. ૧૫૫–૧૫૭.
| |
| લાઠી સ્ટેશન પર
| |
| મધુસૂદન કાપડિયા : “ ‘લાઠી સ્ટેશન પર’નું છંદોવિધાન” પરબ, માર્ચ, ૨૦૦૭, પૃ. ૩૬–૩૯.
| |
| લીલો
| |
| જગદીશ જોષી : ‘લીલા રંગની લીલા’, એકાંતની સભા, ૧૯૮૮, પૃ. ૩૨૩–૩૨૫.
| |
| વણજાર
| |
| બલવંતરાય ક. ઠાકોર : નવીન કવિતા વિશે વ્યાખ્યાનો, ૧૯૬૪, પૃ. ૭૫–૭૬.
| |
| વાંસળી વેચનારો
| |
| નરોત્તમ પલાણ : ‘વાંસળી વેચનારો’ – શબ્દોનું ઔચિત્ય (પત્રચર્ચા), શ્રી ફાર્બસ ગુ. સભા ત્રૈમાસિક, ૧૯૮૧, પૃ. ૩૧૫.
| |
| રાધેશ્યામ શર્મા : ‘શબ્દાકૃત લયલીનતા’, શ્રી ફાર્બસ ગુજરાતી સભા ત્રૈમાસિક, જુલાઈ–સપ્ટેમ્બર, ૧૯૮૧, પૃ. ૧૭૪–૧૭૮.
| |
| પુનર્મુદ્રણ : કવિતાની કળા, ૧૯૮૩, પૃ. ૧–૭; કાવ્યસંકેત, ૨૦૦૧, પૃ. ૧૩–૧૮.
| |
| વિરાટ પ્રણય
| |
| નલિન પંડ્યા : “ ‘વિરાટ પ્રણય’નું વિશ્લેષણ”, અર્વાચીન ગુજરાતી કાવ્ય-સાહિત્યની દીર્ઘ કવિતાઓ, માર્ચ, ૧૯૯૫, પૃ. ૧૭૪–૯૧.
| |
| વિશ્વમાનવી
| |
| ઉમાશંકર જોશી : “ત્રણ વિવરણો : ‘વિશ્વમાનવી’ ”, પ્રતિશબ્દ, ૧૯૬૭, પૃ. ૨૩૨–૨૩૮.
| |
| નિરંજન ભગત : ‘વિશ્વમાનવી’, સ્વાધ્યાયલોક–૭, ૧૯૯૭, પૃ. ૩૯૪–૩૯૫.
| |
| ભગવતપ્રસાદ ચૌહાણ : “ ‘વિશ્વમાનવી’નું વિરાટ દર્શન”, ઉમાશંકર જોશી : સર્જકપ્રતિભા, સંપા. મફત ઓઝા, ૧૯૮૯, પૃ. ૩૦–૩૪.
| |
| ભૂપતરાય મો. ઠાકર : શબ્દસૃષ્ટિ, ઑગસ્ટ, ૧૯૮૯, પૃ. ૨૩.
| |
| વિશ્વશાંતિ
| |
| ચિનુ મોદી : ખંડકાવ્ય : સ્વરૂપ અને વિકાસ, ૧૯૭૩, પૃ. ૩૪૫–૩૪૬.
| |
| ધીરુભાઈ ઠાકર, ચિમનલાલ ત્રિવેદી, ચંદ્રશંકર ભટ્ટ (સંપાદકો) : ‘આપણાં ખંડકાવ્યો’, : ૧૯૫૭, પૃ. ૨૪૨–૨૪૭.
| |
| રતિલાલ દવે : ગુજરાતી ખંડકાવ્ય : સ્વરૂપ, સિદ્ધિ અને વિસ્તાર, ૧૯૭૨, પૃ. ૧૦૧–૧૦૯.
| |
| શિશુ
| |
| જગદીશ જોષી : ‘શિશુની પાની જેવી નાનકડી ગુલાબી રચના’, એકાંતની સભા, સપ્ટે., ૧૯૮૮, પૃ. ૫૩–૫૫.
| |
| વિષ્ણુપ્રસાદ ત્રિવેદી : ‘મારી પ્રિય કવિતા : શિશુ’, સમિધ : ગ્રંથ : ૨, ૧૯૬૬,
પૃ. ૩૪૦–૩૪૧.
| |
| શું છે ત્યાં આજે, જ્યાં વૃક્ષ હતું...
| |
| જયંત પાઠક : કાવ્યલોક, માર્ચ, ૧૯૭૩, પૃ. ૧૪–૧૬.
| |
| હરીન્દ્ર દવે : ‘શૂન્યની વસ્તી’, માનસરોવરના હંસ, ૧૯૯૨, પૃ. ૨૧–૨૨.
| |
| શું શું સાથે લઈ જઈશ હું?
| |
| ભોળાભાઈ પટેલ : ‘ખુલ્લા બે ખાલી હાથે’, ચૈતર ચમકે ચાંદની, જાન્યુઆરી, ૧૯૯૬, પૃ. ૧૩૫–૧૩૯.
| |
| યશવંત ત્રિવેદી : કવિતાનો આનંદકોશ, જાન્યુ., ૧૯૭૦, પૃ. ૩–૭.
| |
| રમેશ જાની : કવિતા અમૃતસરિતા, જાન્યુઆરી, ૧૯૯૦, પૃ. ૧૯૨–૧૯૭.
| |
| સુરેશ દલાલ : કાવ્યસંવાદ, ૧૯૮૯, પૃ. ૯૭–૧૦૦.
| |
| કાવ્યછાયા, ૧૯૯૧, પૃ. ૧૮૪–૧૮૮.
| |
| હરીન્દ્ર દવે : કવિ અને કવિતા, ૧૯૭૧, પૃ. ૬૫–૬૭.
| |
| શૂરસંમેલન
| |
| જયંત કોઠારી : ‘યુગનો અવાજ અને કાવ્યકળા’, શ્રી ફાર્બસ ગુજરાતી સભા ત્રૈમાસિક, ઑક્ટો.–ડિસે., ૧૯૮૯, પૃ. ૩૩૧–૩૩૪.
| |
| પુનર્મુદ્રણ : આસ્વાદ અષ્ટાદશી, ઑગસ્ટ, ૧૯૯૧, પૃ. ૧૦૭–૧૧૨.
| |
| શોધ
| |
| ઉમાશંકર જોશી : ‘શોધનો છંદ’, પ્રતિશબ્દ, ૧૯૬૭, પૃ. ૪૭–૪૯.
| |
| નલિન રાવળ : કવિનો શબ્દ, ૧૯૬૮, પૃ. ૧૦૯–૧૧૭.
| |
| સખી મેં કલ્પી’તી –
| |
| બલવંતરાય ક. ઠાકોર : આપણી કવિતાસમૃદ્ધિ, બીજી આવૃત્તિનું છઠ્ઠું પુનર્મુદ્રણ, ૧૯૬૫, પૃ. ૨૦૫–૨૦૬.
| |
| મનોજ મ. દરૂ, રમેશ મ. શુ્ક્લ અને અન્ય : સાહિત્યનો આસ્વાદ અને છંદ-અલંકાર ચર્ચા, ૧૯૭૪, પૃ. ૧૮૧–૧૮૩.
| |
| સદ્ગત મોટાભાઈ
| |
| બલવંતરાય ક. ઠાકોર : ‘વિરહકાવ્યો’, નવીન કવિતા વિશે વ્યાખ્યાનો, ૧૯૬૪, પૃ. ૩૦–૩૧.
| |
| સમિધ
| |
| યશોધર મહેતા : “ ‘સમિધ’માં ઉમાશંકર”, આનંદધારા, પૃ. ૩૦–૩૨.
| |
| સીમાડાના પથ્થર પર
| |
| બલવંતરાય ક. ઠાકોર : સંસ્કૃતિ, જુલાઈ, ૧૯૫૨, પૃ. ૨૪૮.
| |
| ‘ઓડનો પ્રકાર’, નવીન કવિતા વિશે વ્યાખ્યાનો, ૧૯૬૪, પૃ. ૬૭–૬૮.
| |
| હરિશ્ચંદ્ર ભટ્ટ : ‘પરિસંવાદ (પૂર્વાર્ધ)’, વિશ્વમાનવ, જુલાઈ, ૧૯૬૮, પૃ. ૫–૧૨.
| |
| સ્ત્રીની ઊંચાઈ
| |
| ભોળાભાઈ પટેલ : ‘મળે મર્દને સ્ત્રીની ઊંચાઈ ત્યારે’, ચૈતર ચમકે ચાંદની, જાન્યુઆરી, ૧૯૯૬, પૃ. ૧૬૯–૧૭૦.
| |
| સ્વપ્નોનું એક નગર –
| |
| સુરેશ દલાલ : ‘સ્વપ્નોનું એક નગર હતું’, સમાગમ, ૧૯૮૨, પૃ. ૧૪૦–૧૪૧.
| |
| કાવ્યનો પથ, ૧૯૮૬, પૃ. ૧૧–૧૩.
| |
| હંપીનાં ખંડેરોમાં
| |
| ચંદ્રશંકર ભટ્ટ : ‘કાલમહાકાલના વારાફેરાનું કાવ્ય’, તદર્થ (તાદર્થ્ય) ૧–૨, સપ્ટે., ૧૯૮૬, પૃ. ૨૭–૩૦.
| |
| વિનોદ અધ્વર્યુ : કવિલોક, મે–જૂન, ૧૯૯૮, પૃ. ૨૨.
| |
| હિસાબો જીવ્યાના
| |
| મનસુખલાલ ઝવેરી : આપણો કવિતાવૈભવ–૧, જાન્યુ., ૧૯૭૪, પૃ. ૨૪૨–૨૪૬.
| |
| હેમન્ત દેસાઈ : ‘લીલામય જીવનનું યથાર્થ દર્શન’, ઉમાશંકર જોશી : સર્જકપ્રતિભા, સંપા. મફત ઓઝા, ૧૯૮૯, પૃ. ૨૬–૨૯.
| |
| હેમન્તનો શેડકઢો –
| |
| સુરેશ દલાલ; કવિતા, એપ્રિલ, ૧૯૬૮, પૃ. ૨૪–૨૬.
| |
| પુનર્મુદ્રણ : અપેક્ષા, ૧૯૬૮, પૃ. ૨૧૧–૨૧૫; કાવ્યનો પથ, ૧૯૮૬, પૃ. ૭–૧૦.
| |
| [૨] કાવ્યાંશ–વિવરણ
| |
| ૧. ‘પુરુષો બાહુમાં બંદી ત્યાં સુધી માત્ર આપણા’
| |
| સુરેશ દલાલ : ઝલકપંચમી, ૧૯૯૮, પૃ. ૭૭–૭૯.
| |
| ૨. ‘શરીરને મેં બહુ છેતર્યું છે’
| |
| સુરેશ દલાલ : ઝલકપ્રયાગ, ૧૯૯૭, પૃ. ૭૨–૭૩.
| |
| [૩] નાટ્યલક્ષી પદ્યપ્રયોગો
| |
| કર્ણ-કૃષ્ણ
| |
| દમયંતી પરમાર : “ ‘કૃષ્ણ-કર્ણ’ અને ‘રશ્મિરથી’ કાવ્યોમાં વ્યક્ત થતી યુગચેતના”, બુદ્ધિપ્રકાશ, જાન્યુઆરી, ૨૦૦૪, પૃ. ૩૦–૩૨.
| |
| દિનકર જોષી : નાદબ્રહ્મ, ૧૯૯૭, પૃ. ૧૩૨–૧૪૪.
| |
| મનુભાઈ પંચોળી ‘દર્શક’ : “ ‘કર્ણ-કૃષ્ણ’ એક આસ્વાદ”, યુગદ્રષ્ટા ઉમાશંકર, બી.આ., ૨૦૦૪, પૃ. ૧૫૪–૧૬૬.
| |
| કુબ્જા
| |
| કાન્તિ સોમપુરા : ‘કુબ્જા : હરિવંશની અને ઉમાશંકરની’, પ્રસ્થાન, પોષ, સં. ૨૦૧૫, પૃ. ૧૨૫–૧૨૯.
| |
| મહાપ્રસ્થાન
| |
| ઉશનસ્ : “ ‘મહાપ્રસ્થાન’ અને ઉમાશંકરની ગતિ”, સમિધ, ગ્રંથ : ૨, ૧૯૬૬,
પૃ. ૧૨૨–૨૮.
| |
| પુનર્મુદ્રણ : ઉપસર્ગ, પૃ. ૧૯૯–૨૦૬.
| |
| ચંદ્રકાન્ત શેઠ : ‘મહાપ્રસ્થાન’, રુચિ, સપ્ટે., ૧૯૬૪, પૃ. ૧૭–૨૨.
| |
| પુનર્મુદ્રણ : કાવ્યપ્રત્યક્ષ, સપ્ટે., ૧૯૭૬, પૃ. ૧૬૨–૧૭૭.
| |
| જયંત વ્યાસ : “ ‘મહાપ્રસ્થાન’ વિશે એક દૃષ્ટિબિંદુ”, સાભિપ્રાય, માર્ચ, ૧૯૭૬,
પૃ. ૫૯–૬૭.
| |
| હીરા રા. પાઠક : ‘ચતુષ્પરિમાણ : (મહાપ્રસ્થાન વિશે)’, કાવ્યભાવન, નવેમ્બર, ૧૯૬૮, પૃ. ૧૯૮–૨૧૦.
| |
| મંથરા
| |
| ચન્દ્રકાન્ત ટોપીવાળા : “ ‘મંથરા’ — બૃહદ્ મનોનાટ્ય”, બુદ્ધિપ્રકાશ, એપ્રિલ–મે, ૧૯૮૯, પૃ. ૧૨૪–૧૨૭.
| |
| પુનર્મુદ્રણ : વિવેચનનો વિભાજિત પટ, ૧૯૯૦, પૃ. ૨૭૬–૨૮૨.
| |
| ધીરુબહેન પટેલ : કવિનો શબ્દ, ૧૯૬૮, પૃ. ૨૦૦–૨૦૬.
| |
| ભરત મહેતા : ‘કાવ્યવિશારદનો કસબ’, શબ્દસૃષ્ટિ, ડિસેમ્બર, ૧૯૯૩, પૃ. ૫૨–૫૯.
| |
| પુનર્મુદ્રણ : “ ‘મંથરા’ : પદ્યએકાંકી તરીકે”, નાટ્યનાન્દી, ૧૯૯૫, પૃ. ૫૦–૫૬.
| |
| રઘુવીર ચૌધરી : ‘મંથરા : અભિનેય પદ્યનાટક’, બુદ્ધિપ્રકાશ, એપ્રિલ–મે, ૧૯૮૯, પૃ. ૧૨૮–૧૩૨.
| |
| પુનર્મુદ્રણ : યુગદ્રષ્ટા ઉમાશંકર, બી.આ., ૨૦૦૪, પૃ. ૧૬૭–૧૭૩.
| |
| વિનોદ અધ્વર્યુ : “ ‘મંથરા’ : નાટકની સૌથી નજીક પહોંચતી કૃતિ”, ઉમાશંકર જોશી: સર્જકપ્રતિભા, સંપા. મફત ઓઝા, ૧૯૮૯, પૃ. ૮૬–૯૦.
| |
| યુધિષ્ઠિર
| |
| મનસુખલાલ ઝવેરી : ‘યુધિષ્ઠિર અંગે થોડુંક’, ઉમાશંકર જોશી, ૧૯૭૧, પૃ. ૮૨–૮૪.
| |
| મનસુખ સલ્લા : “ ‘યુધિષ્ઠિર’ – વસ્તુપરિવર્તન અને કવિદૃષ્ટિ”, કોડિયું, જુલાઈ, ૧૯૭૮, પૃ. ૨૭૪–૨૮૧ અને બુદ્ધિપ્રકાશ, ફેબ્રુ., ૧૯૭૯, પૃ. ૫૬–૬૦.
| |
| રતિ-મદન
| |
| વિજયશાસ્ત્રી : “ ‘પ્રાચીના’ની એક કૃતિ ‘રતિમદન’ ”, અત્રતત્ર, ૧૯૮૨, પૃ. ૧૯૫–૧૯૯.
| |
| [૪] એકાંકી
| |
| ગૌરીશંકર ચૂ. ઝાલા : ‘ચુંમાળીસનું ગ્રંથસ્થ વાઙ્મય : લતા-મંડપ’, ગુજરાત સાહિત્ય સભા, અમદાવાદ, કાર્યવહી, સને ૧૯૪૪–૪૫, પૃ. ૧૩.
| |
| ચંદુ મહેરિયા : ‘ઢેડના ઢેડ ભંગી’ વિશે, નિરીક્ષક, ૧૬–૪–૨૦૦૮, પૃ. ૨–૩.
| |
| ચંદ્રકાન્ત શેઠ : “ ‘સાપના ભારા’ના ‘શલ્યા’ એકાંકીના અંતનો સુધારેલો પાઠ”, પરબ, જૂન, ૧૯૯૫.
| |
| ચંદ્રશંકર ભટ્ટ : “ ‘સાપના ભારા’ : સમાજાભિમુખ કલાકૃતિ”, ઉમાશંકર જોશી : સર્જકપ્રતિભા, સંપા. મફત ઓઝા, ૧૯૮૯, પૃ. ૭૯–૮૨.
| |
| ધીરેન્દ્ર મહેતા : ‘બે એકાંકીઓ’ (જયંતી દલાલકૃત ‘કજળેલાં’ અને ઉમાશંકરકૃત ‘ઊડણ ચરકલડી’), બુદ્ધિપ્રકાશ, જુલાઈ, ૧૯૭૬, પૃ. ૨૨૮–૨૩૦.
| |
| મહેન્દ્રસિંહ પરમાર : “ઉમાશંકરનું વણપરખાયેલું એકાંકી : ‘પારખું”’, શબ્દસૃષ્ટિ, ઑક્ટોબર, ૨૦૦૩, પૃ. ૬૯–૭૨.
| |
| વિનોદ અધ્વર્યુ : ‘સાપના ભારા’ : રંગલક્ષી ચર્ચા, યુગદ્રષ્ટા ઉમાશંકર, બી.આ., ૨૦૦૪, પૃ. ૧૯૭–૨૦૨.
| |
| વિષ્ણુ્પ્રસાદ ત્રિવેદી : “ઓગણચાલીસનું ગ્રંથસ્થ વાઙ્મય : ચાર એકાંકી નાટકો : ‘દુર્ગા’ અને ‘ગૃહશાંતિ’ ”, ગુજરાત સાહિત્ય સભા, અમદાવાદ, કાર્યવહી, સને ૧૯૩૯–’૪૦, વિભાગ – ૧, પૃ. ૪૦–૪૧.
| |
| પુનર્મુદ્રણ : વિવેચના, બીજી આવૃત્તિ, ૧૯૪૪, પૃ. ૨૯૭–૨૯૮.
| |
| સતીશ વ્યાસ : “ ‘પડઘા’ – ઉમાશંકરનું મંચનક્ષમ એકાંકી”, ઉમાશંકર જોશી : સર્જકપ્રતિભા, સંપા. મફત ઓઝા, ૧૯૮૯, પૃ. ૮૩–૮૫.
| |
| પુનર્મુદ્રણ : પ્રતિમુખ, જુલાઈ, ૧૯૯૩, પૃ. ૯૭–૧૦૦.
| |
| [૫] દીર્ઘ નાટક
| |
| સતીશ વ્યાસ : “ ‘અનાથ’ : ઉમાશંકર જોશીનું અગ્રન્થસ્થ નાટક”, યુગદ્રષ્ટા ઉમાશંકર, બી.આ., ૨૦૦૪, પૃ. ૨૦૩–૨૧૦.
| |
| [૬] ટૂંકી વાર્તા
| |
| એમ. આઈ. પટેલ : ‘મારી ચંપાનો વર’, નિહિત, જાન્યુઆરી, ૧૯૯૩, પૃ. ૧૧૪–૧૨૧.
| |
| કે. જે. વાળા : ‘લીલી વાડી !’ (વાર્તાકૃતિ : આસ્વાદ), તાદર્થ્ય, જાન્યુઆરી, ૨૦૦૬, પૃ. ૪૬–૪૮.
| |
| જશવંત મહેતા : ‘મુકુલનાં બહેન’, સર્જકની પાંખે, ૧૯૭૮, પૃ. ૮૧–૮૭.
| |
| નલિન રાવળ : “ ‘ચક્કીનું ભૂત’ : ઉમાશંકરની વાર્તાકલાના સંદર્ભમાં”, ઉમાશંકર જોશી : સર્જકપ્રતિભા, સંપા. મફત ઓઝા, ૧૯૮૯, પૃ. ૫૧–૫૬.
| |
| ‘મારી ચંપાનો વર’, યુગદ્રષ્ટા ઉમાશંકર, બી.આ., ૨૦૦૪, પૃ. ૨૨૪–૨૨૮.
| |
| પ્રસાદ બ્રહ્મભટ્ટ : ‘ઉમાશંકરની વાર્તાત્રયી’ (‘બે બહેનો’, ‘તરંગ’ અને ‘ત્રણ અર્ધું બે’) તાદર્થ્ય, ઑગસ્ટ, ૧૯૮૯, પૃ. ૩૭–૪૨.
| |
| પુનર્મુદ્રણ : પરબ, નવેમ્બર, ૧૯૮૯, પૃ. ૧૫–૨૦.
| |
| ભોળાભાઈ પટેલ : “ ‘ઝાકળિયું’ : એક સમાજશાસ્ત્રીય અભિગમ”, ઉમાશંકર જોશી: સર્જકપ્રતિભા, સંપાદક : મફત ઓઝા, પૃ. ૬૬–૭૨.
| |
| રઘુવીર ચૌધરી : ‘વાસ્તવનાં બે સ્તર : ૧. માને ખોળે. ૨. મારી ચંપાનો વર’, વાર્તાવિશેષ, ઑક્ટોબર, ૧૯૭૬, પૃ. ૧૪૭–૧૫૮.
| |
| રાધેશ્યામ શર્મા : “ખંડપ્રવેશ પછી ‘ગૃહપ્રવેશ’...” [‘પગલીનો પાડનાર’], બુદ્ધિપ્રકાશ, એપ્રિલ–મે, ૧૯૮૯, પૃ. ૧૭૦–૧૭૧.
| |
| પુનર્મુદ્રણ : શબ્દસમક્ષ, ૧૯૯૧, પૃ. ૪૦–૪૩; વાર્તાવિચાર, ૨૦૦૧, પૃ. ૩૪–૩૬.
| |
| ‘જાણે કે મિનિઅચર મહાભારત’ (‘છેલ્લું છાણું’), ઉલ્લેખ, ૧૯૯૪, પૃ. ૧૧૯–૧૨૭; યુગદ્રષ્ટા ઉમાશંકર, બી.આ. ૨૦૦૪, પૃ. ૨૧૮–૨૨૩.
| |
| પુનર્મુદ્રણ : વાર્તાવિચાર, ૨૦૦૧, પૃ. ૩૭–૪૨.
| |
| વિજય શાસ્ત્રી : “ઉમાશંકર જોશીની ટૂંકી વાર્તા : ‘પગલીનો પાડનાર’ ”, બુદ્ધિપ્રકાશ, એપ્રિલ–મે, ૧૯૮૯, પૃ. ૧૬૮–૧૬૯.
| |
| ‘મારી ચંપાનો વર’ (માનસશાસ્ત્રીય ભૂમિકાની વાર્તા), ઉમાશંકર જોશી : સર્જકપ્રતિભા, સંપા. મફત ઓઝા, ૧૯૮૯, પૃ. ૬૦–૬૫.
| |
| સુભાષ દવે : “ ‘તરંગ?’ : એક મિતાક્ષરી”, ઉમાશંકર જોશી : સર્જકપ્રતિભા, સંપા. મફત ઓઝા, ૧૯૮૯, પૃ. ૫૭–૫૯.
| |
| [૭] નિબંધ આદિ
| |
| દિગીશ મહેતા : “ ‘મિત્રતાની કલા’ : પૂર્વાર્ધની પ્રસન્નતા”, ઉમાશંકર જોશી : સર્જકપ્રતિભા, સંપા. મફત ઓઝા, ૧૯૮૯, પૃ. ૭૭–૭૮.
| |
| પ્રવીણ દરજી : “ ‘વાર્તાલાપોનો ‘વાર્તાલાપ’ ”, ઉમાશંકર જોશી : સર્જકપ્રતિભા, ૧૯૮૯, પૃ. ૭૩–૭૬.
| |
| “ઉમાશંકર જોશીકૃત ‘પાડોશીઓ’ ”, લલિત નિબંધ, એપ્રિલ, ૧૯૮૬, પૃ. ૭૨–૭૪.
| |
| [૮] વિવેચન
| |
| ચન્દ્રકાન્ત ટોપીવાળા : ‘વિવેચન : કળા કે શાસ્ત્ર? : ઉમાશંકરના વિવેચનલેખની સઘન વાચના’ : ઉમાશંકર જોશી : સર્જકપ્રતિભા, સંપાદક : મફત ઓઝા, પૃ. ૯૯–૧૦૩; પુનર્મુદ્રણ : ‘વિવેચન : કલા કે શાસ્ત્ર? ઉમાશંકર જોશીના લેખનું વિવરણ’, વિવેચનનો વિભાજિત પટ, ૧૯૯૦, પૃ. ૨૨૬–૨૩૦.
| |
| જયંત કોઠારી : “નરસિંહનું ‘સુદામાચરિત્ર’ — ‘મિત્ર’આધારિત રચના?”, વાંકદેખાં વિવેચનો, માર્ચ, ૧૯૯૩, પૃ. ૪૨–૪૮.
| |
| રમણ સોની : “ ‘શરદપૂનમ’ કાવ્યનું સંઘટન : ઉમાશંકરના કૃતિવિવેચનનું એક
સમર્થ પરિમાણ”, ઉમાશંકર જોશી : સર્જકપ્રતિભા, સંપા. મફત ઓઝા, ૧૯૮૯,
પૃ. ૧૦૪–૧૦૭.
| |
| રમેશ મ. શુક્લ, મનોજ દરૂ, વિજય શાસ્ત્રી : “ ‘સમસંવેદન’માંના એક ફકરાનું વિવરણ”, સહિત્યનો આસ્વાદ અને છંદ-અલંકારચર્ચા, ૧૯૭૪, પૃ. ૬૫–૬૭.
| |
| રામપ્રસાદ શુક્લ : “ગુજરાતી ગ્રંથકાર સંમેલન — ૧૯૪૮ : ‘શૈલી’ ”, ગુજરાત સાહિત્ય સભા, અમદાવાદ, કાર્યવહી, સને ૧૯૪૮–’૪૯, પ્રથમ આવૃત્તિ, ૧૯૫૦, પૃ. ૧૦૫.
| |
| {{Poem2Close}} | | {{Poem2Close}} |