પરિષદ-પ્રમુખનાં ભાષણો/૬.: Difference between revisions

no edit summary
No edit summary
No edit summary
Line 204: Line 204:
|-
|-
|}
|}
{{Poem2Open}}
થોડાક અપભ્રંશમાંથી આવેલા શબ્દોઃ
{{Poem2Close}}


{| style="width: 30%;"
|-
| '''સંસ્કૃત''' || '''અપભ્રંશ''' || '''ગુજરાતી '''
|-
| અન્યથા || અનુ,અણઇ || અને
|-
| આપત્આ || આવઇ || આવે
|-
| ઇદશઃ || અઇસો || એવું
|-
| કથમ્ || કેમ, કિહ, કિધ || કેમ, કિમ, ક્યમ
|-
| તત્ર || તત્થુ, તત્તુ || તહીં, ત્યાં
|-
| સહ || સહૂ || સહુ, સૌ
|-
| દિવા || દિવે  || દીએ (દિવસે)
|-
| નહિ || નાંહિ  || નહિ, નહીં
|-
| શીઘ્રં || વહિલ્લું || વહેલું
|-
| વિના || વિણુ || વીણ, વણ
|-
| યથા || જેમ, જિહ, જિઘ || જેમ, જિમ, જ્યમ
|-
|}
{{Poem2Open}}
પીલુ (બચ્ચું): છોકરાં અડકોદડકો વગેરે બોલતાં ‘પીલુ પાકે, શરવણ ગાજે’ બોલે છે. આ શબ્દ બીજી પણ આર્ય ભાષાઓમાં ગયેલ છે.


સંસ્કૃત પ્રાકૃત સંસ્કૃત પ્રાકૃત
આર્ય અજ્જો, અજો ઉત્કર ઉકેરો
(કાઠિયાવાડમાં) (છાણનો સડેલ પોદળો)
ઋષિ રસી ઔષઘ ઓષઢ-ઓસડ
કાલાયસ કાલાસ-કાળાશ ક્ષમા ખમા
ચતુદર્શ ચઉદહ-ચઉદ પુરુષ પુરિસ
મૂલ્યં મોલ્લં-મોલ રાજકૂળ રાઉલ-રાવળ
સ્કંધ ખંદ, કંદ સ્નેહ સણેહ
તથા તિમ કુત્ર કેત્થુ-કેથે (સુરત તરફ)
થોડાક અપભ્રંશમાંથી આવેલા શબ્દોઃ
સંસ્કૃત અપભ્રંશ ગુજરાતી
અન્યથા અનુ,અણઇ અને
આપત્આ આવઇ આવે
ઇદશઃ અઇસો એવું
કથમ્ કેમ, કિહ, કિધ કેમ, કિમ, ક્યમ
તત્ર તત્થુ, તત્તુ તહીં, ત્યાં
સહ સહૂ સહુ, સૌ
દિવા દિવે દીએ (દિવસે)
નહિ નાંહિ નહિ, નહીં
પૃથક્ જુઅં જૂઉ (જૂદું)
શીઘ્રં વહિલ્લું વહેલું
વિના વિણુ વીણ, વણ
યથા જેમ, જિહ, જિઘ જેમ, જિમ, જ્યમ
પીલુ (બચ્ચું): છોકરાં અડકોદડકો વગેરે બોલતાં ‘પીલુ પાકે, શરવણ ગાજે’ બોલે છે. આ શબ્દ બીજી પણ આર્ય ભાષાઓમાં ગયેલ છે.
વકટ – વકટી, વઘટી (કાનડી), (અર્થ) એક.
વકટ – વકટી, વઘટી (કાનડી), (અર્થ) એક.
લેન – રેટ રે’ડું – રોંડુ (તેલુગુ), (અર્થ) બે.
લેન – રેટ રે’ડું – રોંડુ (તેલુગુ), (અર્થ) બે.
Line 241: Line 244:
બાંગો વૈદ, - એમાં વૈદ=આરૂ (તેલુગુ ને કાનડી ઉપરથી) (અર્થ) પાંચ.
બાંગો વૈદ, - એમાં વૈદ=આરૂ (તેલુગુ ને કાનડી ઉપરથી) (અર્થ) પાંચ.
આંખ આર – એમાં આર=આરૂ (તેલુગુ ને તામિલ ઉપરથી), (અર્થ) છ.
આંખ આર – એમાં આર=આરૂ (તેલુગુ ને તામિલ ઉપરથી), (અર્થ) છ.
ઉપલી સંખ્યા મોઇ (ગિલ્લી) દંડાની રમતમાં વપરાય છે, તે ઉપરથી એ રમત દ્રાવિડમાંથી આવી હશે, એમ લાગે છે.
ઉપલી સંખ્યા મોઇ (ગિલ્લી) દંડાની રમતમાં વપરાય છે, તે ઉપરથી એ રમત દ્રાવિડમાંથી આવી હશે, એમ લાગે છે.{{Poem2Close}}
<br>
<br>
<br>
<br>
26,604

edits