મણિલાલ હ. પટેલનાં કાવ્યો: Difference between revisions

મણિલાલ હ. પટેલનાં કાવ્યો (view source)

Revision as of 09:38, 22 March 2022

7,548 bytes added , 09:38, 22 March 2022

no edit summary

KhyatiJoshi

26,604

edits

@@ Line 2,047: / Line 2,047: @@
 છેલ્લીવેલ્લી બોલ હવે તારી અપેક્ષા છે કઈ!
 કોઈ નહીં રોકી શકે મારી થડકતી નાડને!
+</poem>
+== સંવનન ==
+:::(શિખરિણી)
+<poem>
+મકાઈનું લીલું-હરિત વરણું ખેતર તમે
+બની આવ્યાં મારી ખળખળ વિનાની નજરમાં;
+સૂકા શેઢાનું હું તણખલું હતો, ઘાસ-લીલવું
+તમારી આંખોનો પલક પવને થૈ ઝૂમી ઊઠ્યો!
+હવે હું હાંકું છું હળ-બળદ, શો પીત તડકો!
+તમે ત્યાં છીંડેથી મખમલ સમી કાય, સ્મિત લઈ
+વળો આ બાજુ ત્યાં અમથું અમથું ગાઈ ઊઠતો!
+મને બોલાવો છો ટીમણ કરવા, સ્હેજ શરમે
+નવાં છો તેથી તો થડકી થડકી સીમ નીરખો–
+રખે કોઈ જુવે! પણ અવશ આંખો મરકતાં–
+તમારી છાતીમાં ડગુમગુ થતું કૈં અનુભવી
+તમારી કંકુ-શી નજર ઢળી જતી : પાસ સરકું!
+તમે મીંચો આંખો, નસનસ મહીં શોય થડકો
+ઝળૂંબી પીતો હું સીમ-ચસચસી રૂપ-તડકો!
+</poem>
+== માણસ ઉર્ફે મણિલાલાખ્યાન ==
+<poem>
+આ મણિલાલ એ કોણ હશે?
+મણિલાલમાં વણખેડેલું ખેતર સૂતું સદીઓ ઓઢી,
+મણિલાલની માટી ઝૂરે તરસે!
+આ મણિલાલને ખેડ્યો હોય તો કેવું લાગે?
+આમ જુઓ તો મણિલાલ તો વ્હેળા જેવો
+ઝરણાં જેવો હરણાં જેવો તરણાં જેવો તરબતરિયો!
+મણિલાલમાં કોયલ બોલે કાળી
+મણિલાલમાં ઊભા શ્રીવનમાળી!
+મણિલાલને મળવું છે તો બેસો,
+જોકે મણિલાલને મળવું અઘરું
+મણિલાલમાં ભળવું અઘરું
+અઘરું અને કળવું,
+એનામાંથી અઘરું પાછાં વળવું!
+મણિલાલ તો અર્થો ચાવે શબ્દો પીએ
+આ મણિલાલને મળવા નદીઓ રુવે!
+મણિલાલ તો સૂકા ઘાસની ગંજી
+મણિલાલ તો ખોબેખોબા આગ
+આ મણિલાલને સળગાવો તો કેવું લાગે?
+મણિલાલ તો સ્વપ્ન વગરનો પ્રેમ -
+કે પ્રેમ વગરનું સપનું છે?!!
+મણિલાલ તો સાગર છે રઘવાયો
+એના કાંઠા ઉપર
+સ્પર્શ ભરેલાં રોમાંચોનાં વ્હાણ ઊભાં છે,
+મણિલાલમાં જંગલ ફરતું
+વાદળ તરતું,
+મણિલાલને ચાખો તો એ ખારો ખારો લાગે!
+આ મણિલાલમાં વૃક્ષો ઊગે, ખરે પાંદડાં!
+પુષ્પો ખીલે, ઝાકળ ઝૂલે...
+પણ મણિલાલમાં મોટે ભાગે મૃગજળ ભમતાં લાગે!
+આમ જુઓ તો મણિલાલ છે સાવ ઉદાસી
+તાજો તાજો લાગે, પાછો વાસી વાસી!
+આ મણિલાલને સૂંઘો તો સુંવાળો લાગે
+મણિલાલમાં ઊંઘો તો બાવળિયા વાગે!
+મણિલાલ તો અફવાઓમાં મળે
+સવાર સાંજમાં ઢળે,
+મણિલાલ તો માણસપાડી ચીસ
+મણિલાલ પર સૌને રીસ!
+મણિલાલને આવે ના મંજરીઓ
+મણિલાલને માટે તોયે કન્યાઓ વ્રત કરતી!
+મણિલાલમાં મોસમ જેવું કશું નથી
+પણ મણિલાલમાં થાકીપાકી સદીઓ સૂતી છે!
+મણિલાલમાં પરિસ્થિતિના તપે થાંભલા
+એ પર કીડીઓની ના હાર,
+મણિલાલનો તડાક થાંભલો ક્યાંથી તૂટે!
+મણિલાલમાં શલ્યા થૈને અહલ્યા સૂતી હશે?
+કે મણિલાલની પદરજ માટે કોક ઝૂરતું હશે?
+મણિલાલ તો પડછાયો છે, પડઘા જેવો!
+મણિલાલ તો પથ્થર ઉપર પાણી
+મણિલાલ તો પયગંબરની વાણી!
+મણિલાલ તો આમ જુઓ તો કશે નથી ને કશું નથી!
+જોકે મણિલાલને મળવા માટે
+ચાંદો સૂરજ ભમી રહ્યા છે,
+ઝરણાં થૈને ઝમી રહ્યા છે પહાડો!
+મણિલાલને મળવા માટે સુખ બિચારું ઝૂરે...
+મણિલાલમાં ઝૂરી રહ્યો છે માણસભૂખ્યો માણસ!
+મણિલાલમાં મણિલાલ પણ ક્યાં મળે છે?
+મણિલાલને મળવા માટે ટોળાં ઊભાં આંસુ લૂછે,
+મણિલાલને મળવું હોય તો બેસો
+જોકે
+મણિલાલને મળવા માટે
+મણિલાલ પણ ટોળું થૈને ઊભો છે.
+</poem>
+== આ-ગમન પછી ==
+:::(શિખરિણી-સૉનેટ)
+<poem>
+પરોઢે આવેલા સપન સમ આવ્યા પિયુ તમે
+અહીં મારે ઘેરે, સ્વજન વચ હું એકલ ઊભી–
+કમાડે અંઢેલી, નયનજલ રોકી નવ શકી :
+રડી હર્ષે હું વા વિરહ-દુઃખ? -જાણી નવ શકી
+તમે આવ્યા ત્યારે મૂક રહી કશું યે નવ કહ્યું;
+ન જોયું પૂરું મેં તવ મુખ અને પાંપણ ઢળી
+હતું હૈયે એવું કર પકડશો, કૈંક પૂછશો ...
+ઉવેખી લજ્જાને સ્વજન વચ એ ય નવ થયું!
+વિના બોલ્યા, ચાલ્યા? કશું પણ કથ્થું નૈ નજરથી?
+તમે આવ્યા શું ને પ્રિયતમ ગયા એ ય શમણું!
+સવારે ઊઠું ને પગથી પરનાં ચૂપ પગલાં
+થઈ સાચાં મારા વિરહકૃશ પાદે ચચરતાં :
+રડી આંખો ધોઉં, શિશિર ઋતુમાં અંગ સળગે
+તમે? ના... ના, સૂના પથનજરને આવી વળગે!
 </poem>