26,604
edits
મણિલાલ હ. પટેલનાં કાવ્યો: Difference between revisions
Jump to navigation
Jump to search
no edit summary
KhyatiJoshi (talk | contribs) No edit summary |
KhyatiJoshi (talk | contribs) No edit summary |
||
| Line 2,047: | Line 2,047: | ||
છેલ્લીવેલ્લી બોલ હવે તારી અપેક્ષા છે કઈ! | છેલ્લીવેલ્લી બોલ હવે તારી અપેક્ષા છે કઈ! | ||
કોઈ નહીં રોકી શકે મારી થડકતી નાડને! | કોઈ નહીં રોકી શકે મારી થડકતી નાડને! | ||
</poem> | |||
== સંવનન == | |||
:::(શિખરિણી) | |||
<poem> | |||
મકાઈનું લીલું-હરિત વરણું ખેતર તમે | |||
બની આવ્યાં મારી ખળખળ વિનાની નજરમાં; | |||
સૂકા શેઢાનું હું તણખલું હતો, ઘાસ-લીલવું | |||
તમારી આંખોનો પલક પવને થૈ ઝૂમી ઊઠ્યો! | |||
હવે હું હાંકું છું હળ-બળદ, શો પીત તડકો! | |||
તમે ત્યાં છીંડેથી મખમલ સમી કાય, સ્મિત લઈ | |||
વળો આ બાજુ ત્યાં અમથું અમથું ગાઈ ઊઠતો! | |||
મને બોલાવો છો ટીમણ કરવા, સ્હેજ શરમે | |||
નવાં છો તેથી તો થડકી થડકી સીમ નીરખો– | |||
રખે કોઈ જુવે! પણ અવશ આંખો મરકતાં– | |||
તમારી છાતીમાં ડગુમગુ થતું કૈં અનુભવી | |||
તમારી કંકુ-શી નજર ઢળી જતી : પાસ સરકું! | |||
તમે મીંચો આંખો, નસનસ મહીં શોય થડકો | |||
ઝળૂંબી પીતો હું સીમ-ચસચસી રૂપ-તડકો! | |||
</poem> | |||
== માણસ ઉર્ફે મણિલાલાખ્યાન == | |||
<poem> | |||
આ મણિલાલ એ કોણ હશે? | |||
મણિલાલમાં વણખેડેલું ખેતર સૂતું સદીઓ ઓઢી, | |||
મણિલાલની માટી ઝૂરે તરસે! | |||
આ મણિલાલને ખેડ્યો હોય તો કેવું લાગે? | |||
આમ જુઓ તો મણિલાલ તો વ્હેળા જેવો | |||
ઝરણાં જેવો હરણાં જેવો તરણાં જેવો તરબતરિયો! | |||
મણિલાલમાં કોયલ બોલે કાળી | |||
મણિલાલમાં ઊભા શ્રીવનમાળી! | |||
મણિલાલને મળવું છે તો બેસો, | |||
જોકે મણિલાલને મળવું અઘરું | |||
મણિલાલમાં ભળવું અઘરું | |||
અઘરું અને કળવું, | |||
એનામાંથી અઘરું પાછાં વળવું! | |||
મણિલાલ તો અર્થો ચાવે શબ્દો પીએ | |||
આ મણિલાલને મળવા નદીઓ રુવે! | |||
મણિલાલ તો સૂકા ઘાસની ગંજી | |||
મણિલાલ તો ખોબેખોબા આગ | |||
આ મણિલાલને સળગાવો તો કેવું લાગે? | |||
મણિલાલ તો સ્વપ્ન વગરનો પ્રેમ - | |||
કે પ્રેમ વગરનું સપનું છે?!! | |||
મણિલાલ તો સાગર છે રઘવાયો | |||
એના કાંઠા ઉપર | |||
સ્પર્શ ભરેલાં રોમાંચોનાં વ્હાણ ઊભાં છે, | |||
મણિલાલમાં જંગલ ફરતું | |||
વાદળ તરતું, | |||
મણિલાલને ચાખો તો એ ખારો ખારો લાગે! | |||
આ મણિલાલમાં વૃક્ષો ઊગે, ખરે પાંદડાં! | |||
પુષ્પો ખીલે, ઝાકળ ઝૂલે... | |||
પણ મણિલાલમાં મોટે ભાગે મૃગજળ ભમતાં લાગે! | |||
આમ જુઓ તો મણિલાલ છે સાવ ઉદાસી | |||
તાજો તાજો લાગે, પાછો વાસી વાસી! | |||
આ મણિલાલને સૂંઘો તો સુંવાળો લાગે | |||
મણિલાલમાં ઊંઘો તો બાવળિયા વાગે! | |||
મણિલાલ તો અફવાઓમાં મળે | |||
સવાર સાંજમાં ઢળે, | |||
મણિલાલ તો માણસપાડી ચીસ | |||
મણિલાલ પર સૌને રીસ! | |||
મણિલાલને આવે ના મંજરીઓ | |||
મણિલાલને માટે તોયે કન્યાઓ વ્રત કરતી! | |||
મણિલાલમાં મોસમ જેવું કશું નથી | |||
પણ મણિલાલમાં થાકીપાકી સદીઓ સૂતી છે! | |||
મણિલાલમાં પરિસ્થિતિના તપે થાંભલા | |||
એ પર કીડીઓની ના હાર, | |||
મણિલાલનો તડાક થાંભલો ક્યાંથી તૂટે! | |||
મણિલાલમાં શલ્યા થૈને અહલ્યા સૂતી હશે? | |||
કે મણિલાલની પદરજ માટે કોક ઝૂરતું હશે? | |||
મણિલાલ તો પડછાયો છે, પડઘા જેવો! | |||
મણિલાલ તો પથ્થર ઉપર પાણી | |||
મણિલાલ તો પયગંબરની વાણી! | |||
મણિલાલ તો આમ જુઓ તો કશે નથી ને કશું નથી! | |||
જોકે મણિલાલને મળવા માટે | |||
ચાંદો સૂરજ ભમી રહ્યા છે, | |||
ઝરણાં થૈને ઝમી રહ્યા છે પહાડો! | |||
મણિલાલને મળવા માટે સુખ બિચારું ઝૂરે... | |||
મણિલાલમાં ઝૂરી રહ્યો છે માણસભૂખ્યો માણસ! | |||
મણિલાલમાં મણિલાલ પણ ક્યાં મળે છે? | |||
મણિલાલને મળવા માટે ટોળાં ઊભાં આંસુ લૂછે, | |||
મણિલાલને મળવું હોય તો બેસો | |||
જોકે | |||
મણિલાલને મળવા માટે | |||
મણિલાલ પણ ટોળું થૈને ઊભો છે. | |||
</poem> | |||
== આ-ગમન પછી == | |||
:::(શિખરિણી-સૉનેટ) | |||
<poem> | |||
પરોઢે આવેલા સપન સમ આવ્યા પિયુ તમે | |||
અહીં મારે ઘેરે, સ્વજન વચ હું એકલ ઊભી– | |||
કમાડે અંઢેલી, નયનજલ રોકી નવ શકી : | |||
રડી હર્ષે હું વા વિરહ-દુઃખ? -જાણી નવ શકી | |||
તમે આવ્યા ત્યારે મૂક રહી કશું યે નવ કહ્યું; | |||
ન જોયું પૂરું મેં તવ મુખ અને પાંપણ ઢળી | |||
હતું હૈયે એવું કર પકડશો, કૈંક પૂછશો ... | |||
ઉવેખી લજ્જાને સ્વજન વચ એ ય નવ થયું! | |||
વિના બોલ્યા, ચાલ્યા? કશું પણ કથ્થું નૈ નજરથી? | |||
તમે આવ્યા શું ને પ્રિયતમ ગયા એ ય શમણું! | |||
સવારે ઊઠું ને પગથી પરનાં ચૂપ પગલાં | |||
થઈ સાચાં મારા વિરહકૃશ પાદે ચચરતાં : | |||
રડી આંખો ધોઉં, શિશિર ઋતુમાં અંગ સળગે | |||
તમે? ના... ના, સૂના પથનજરને આવી વળગે! | |||
</poem> | </poem> | ||