26,604
edits
સંજુ વાળાનાં કાવ્યો: Difference between revisions
→
KhyatiJoshi (talk | contribs) (→) |
KhyatiJoshi (talk | contribs) (→) |
||
| Line 250: | Line 250: | ||
== ઘાસની સળી == | == ઘાસની સળી == | ||
<poem> | |||
::::ઉતાવળી ઉંબર પર આવી ઊભી રહી | |||
સખીરી, કોઈ પવનના સુસવાટામાં | |||
::::::: ફંગોળાતી સુક્કા ઘાસની સળી. | |||
મન સાબુનું ફીણ અમસ્તું મુઠ્ઠી ભરતાં પાણી થઈ રહી જાતું, | |||
અમે જનમથી અંધમતિ કે, પરપોટાને માની બેઠા ધાતુ | |||
:::: સખીરી, પજવે અપરંપાર મને | |||
::::::: ફળિયામાં ફળતી દાડમડી. | |||
::::::: ઉતાવળી ઉંબર પર આવી ઊભી રહી. | |||
ડહોળાતા દિવસોને વળગી પડું ઘડીમાં ટશિયે ટશિયે તૂટું, | |||
કહો, કહો જી કેમ કરીને લોહીવગી આ લેણદેણથી છૂટું? | |||
:::: સખીરી, આંસુથી ઉજાળ્યા માજમ ઓરડા | |||
::::::: ઓસિરયું ઉજાળતાં ના આવડી | |||
::::::: ઉતાવળી ઉંબર પર આવી ઊભી રહી | |||
</poem> | |||
== મરણોન્મુખ == | |||
<poem> | |||
કાને બહેરાશ અને આંખોમાં હરે ફરે મોતિયો | |||
ઓલવાતાં અંગોને જાળવવા ઝૂઝે રે | |||
:::: ઝાકળના ખેતરે રખોપિયો... | |||
ચોપનમા વરસે છેક ગોઠવાતા ઘરઘરણે | |||
:::: કુંડળીમાં પાડ્યું તેં વાંકડું | |||
વાત-વાતે નડતાં કમૂરતાં ને પંચક તે | |||
:::: ગાડે ઘલાય નહીં લાકડું | |||
કહ્યામાં રહ્યા નહીં એક્કે ઇશારા | |||
:::: ‘ને હોઠ પર થીજી સિસોટિયો... | |||
કાને બહેરાશ અને આંખોમાં હરે ફરે મોતિયો... | |||
મુઠ્ઠી તણખલાંની કાયાને ચરી જાય | |||
:::: વગડાઉં લ્હેરખીનું ટોળું, | |||
આથમતી વેળાએ ઝાંખુ ઝબૂકે તું | |||
:::: ફૂટેલા ભાગ્યનું કચોળું. | |||
અડધેરું વય વહ્યું પાણીને મૂલ | |||
:::: અને અડધાનું ગવડાવે જિયો.. જિયો.. | |||
કાને બહેરાશ અને આંખોમાં હરે ફરે મોતિયો... | |||
</poem> | |||
== હજુ == | |||
<poem> | |||
હજુ પ્રભાતી સ્વર ઊઘડતા તુલસીક્યારો સીંચી | |||
હજુ મને એ લય ગણગણવો ગમતો આંખો મીંચી | |||
હજુ પવનમાં ભેજ વહે છે, હજુ ઢાળ છે લીલા, | |||
હજુ ઋતુઓ વળાંક લઈને છેડે કંઠ સૂરીલા. | |||
હજુ કોઈ માળામાં પ્રગટે પહેલવહેલું ચીં..ચીં.. | |||
હજુ મને એ લય ગણગણવો ગમતો આંખો મીંચી | |||
હજુ ક્યાંક આથમતી વેળે બેસી બે-ત્રણ વૃદ્ધા | |||
હજુ વિગતના સ્વાદ ચગળતી ખખડધજ સમૃદ્ધા | |||
હજુ વયસ્કા પુત્રી ઉત્તર વાળે નજરે નીચી | |||
હજુ મને એ લય ગણગણવો ગમતો આંખો મીંચી. | |||
હજુ નદીના કાંઠે કોઈ કૂબામાં ગાતી મુનિયા. | |||
હજુ ય ચાંદામામા કહીને મા દેખાડે દુનિયા. | |||
હજુ ય નવતર રંગ પકડવા તું પકડે છે પીંછી | |||
હજુ મને એ લય ગણગણવો ગમતો આંખો મીંચી | |||
</poem> | |||
== એક ઝાલું ત્યાં == | |||
<poem> | |||
એક ઝાલું ત્યાં તેર વછૂટે...... | |||
અણધાર્યું કોઈ ગીત વીંધીને | |||
:::: લોહી વીંધીને જાય ઘસાતું પગ અંગૂઠે | |||
:::: રાસબરીના નીતર્યા છાંયે | |||
:::: બેસતાં લાધે જાંબલી અભિજ્ઞાન | |||
:::: જ્ઞાન કબૂતર—જ્ઞાન કવિતા | |||
:::: જ્ઞાન ચોર્યાસી માળનું હો મકાન | |||
જ્ઞાન પડીકું ખૂલશે પછી | |||
:::: જાંબલી ટશર ફૂટશે રે કાંઈ કાનની બૂટે | |||
:::: ઘૂંટડો ભરી શું ય પીધું કે | |||
:::: રાગરાગિણી થઈને લીલી નદીઓ વહે | |||
:::: રાગ લપેટું – રાગ વછોડું | |||
:::: ઝાટકી ઝીણો વળ ચઢાવું, સદીઓ વહે | |||
કેટલી ઝીણું ઝીંક! ઝિલ્લારે | |||
:::: આંખ સલામત રહી જતી ને દેખવું ફૂટે | |||
</poem> | |||
== પ્રથમ વરસાદ == | |||
<poem> | |||
સખિયન ! મેઘાડમ્બર | |||
સખિયન ! રે નિલામ્બર | |||
સખિયન ! ફાટ ફાટ ગોરમ્ભો તૂટે | |||
સખિયન ! અંતઃકરણથી ધોધ વછૂટે | |||
સખિયન ! થડકારા ઝિલાય વખમ્ભર | |||
સખિયન ! ધણણણ ધણણણ ગર્જત બાજત ઢોલ મૃદંગો | |||
સખિયન ! હડૂડૂડૂ હડૂડૂડૂ લેવત હય ગજરાજ અઠિંગો | |||
સખિયન ! અરવ અંકોડે ઝળક ઝળક ઝળકાતાં ઝુમ્મર | |||
સખિયન ! કંઠ કૂંપળવત્ ઝિલમિલ છેડત મધ્ધિમ સ્વરમાં રાગ કેદારો | |||
સખિયન ! તળાવ તિરાડો હરખદૂડી ધિનધિન નાચત હઈ ઓવારો | |||
સખિયન ! મુઠ્ઠીભર મન પર પથરાતી (લ્હેર લ્હેર લહેરાતી) મર્મર | |||
</poem> | |||
== છેલબટાઉ કુંજમનનું ગીત == | |||
<poem> | |||
{{Space}}કુંજડીની આંખોમાં ફૂટી રે પાંખો કે | |||
::::::::ઝીણું ઝબ્બાક કાંઈક જોયુંં... | |||
{{Space}}જોયું રે... જોયું રે... એવું તે જોયું કે | |||
::::::::આખ્ખુંયે આભ એણે ખોયું... | |||
::::::::ઝીણું ઝબ્બાક કાંઈક જોયું... | |||
સાવ ઉજ્જડ ડાંગરનાં ખેતરમાં ખડકાતા પિચ્છાંનો ગઢ | |||
::::::::હે...ઈ પિચ્છાંનો ખડકાતો ગઢ | |||
ગેરુડી માટીમાં બર્ફિલી પાંખોના ફગફગતા સઢ | |||
::::::::હે...ઈ ફગફગતા પાંખોના સઢ | |||
:::::માંડ માંડ ઉકલતા ચીંથરાંના ચાડિયામાં | |||
::::::::::છેલ્લબટાઉ કુંજમન મોહ્યું... | |||
::::::::::ઝીણું ઝબ્બાક કાંઈક જોયું... | |||
છોળ છોળ છલકાતો શેઢાના મહુડાનો ખટમીઠ્ઠો કેફ | |||
::::::::::હે...ઈ ખટમીઠ્ઠો મહુડાનો કેફ | |||
ટહુકાના હેલ્લારે ઊછળતો આવી ચડે પાદરમાં છેક | |||
::::::::::હે...ઈ પાદરમાં આવી ચડે છેક | |||
:::::::લૂંબ—ઝૂંબ કેફખોર મહુડાનાં પાન ચાખી | |||
::::::::::ઉડાડી કલરવની છોળ્યું... | |||
::::::::::ઝીણું ઝબ્બાક કાંઈક જોયું... | |||
</poem> | |||
== મિલમજૂરોનું સહગાન == | |||
<poem> | |||
હો... રે હેતાળ હાથ ઓળઘોળ વાણામાં | |||
:::: તાણામાં સાટકા–સબાકા....ઓ...હો...રે | |||
કાંજીમાં રેબઝેબ નીતરવું ગૂંથીને | |||
:::: બંધાવ્યા મલમલના તાકા...ઓ....હો...રે | |||
હો...૨ે ખટ્ટાક ખટ્...ખટ્ટક ખટ્ટાક ખટ્...ખટ્ટક ખટ્ટાક ખટ્..હો...રે | |||
::: જીવતર ઝરડાતું રે સાંચાના તાલમાં | |||
::: વાંચીએ તો વંચાતા વામણા...જર્રાક જટ્ | |||
::: ઉકેલો જેમ, એમ ગૂંચવાતું જાય જાણે | |||
::: કાચા સૂતરના હો તાંતણા...તડાક તટ્ | |||
::: રેશમિયા ધુમ્મસમાં કેમ કરી ઢંકાશે | |||
::::::: ઉઘાડે છોગના ઈલાકા..ઓ...હો...રે | |||
::: હો...રે...હો તાણામાં સાટકા...સબાકા...ઓ...હો...૨ે | |||
હો...૨ે ખટ્ટાક ખટ્...ખટ્ટક ખટ્ટાક ખટ્...ખટ્ટક ખટ્ટાક ખટ્..હો...રે | |||
::: ટપકી પડે રે ઝાંખ સોંસરવું દેખવું | |||
::: ‘ને તાર સાથે સંધાતી સૂરતા...સટ્ટાક સટ્ | |||
::: વ્હીસલમાં કેદ રહે ઝાંખું પરોઢિયું ’ને | |||
::: ભણકારે આંચકા વછૂટતા...ફટ્ટાક ફટ્ | |||
::: રજમાં રજોટાઈ રહેવું વેંઢારીને | |||
::::::: જીવમાં પડ્યા છે હવે આંકા...ઓ...હો..રે | |||
::: હો...રે...હો તાણામાં સાટકા–સબાકા...ઓ...હો...રે | |||
હો...૨ે ખટ્ટાક ખટ્...ખટ્ટક ખટ્ટાક ખટ્...ખટ્ટક ખટ્ટાક ખટ્..હો...રે | |||
</poem> | |||