અલ્પવિરામ: Difference between revisions

no edit summary
No edit summary
No edit summary
Line 308: Line 308:
અનન્યા શી ધન્યા ! ધ્રુવ અચલ સ્વત્વે તું હસતી !
અનન્યા શી ધન્યા ! ધ્રુવ અચલ સ્વત્વે તું હસતી !


{{સ-મ|૧૯૫૨}} <br>
{{સ-મ|૧૯૫૨}}<br>
(મૂળ કાવ્યસંગ્રહ ‘અલ્પવિરામ’માં આ કાવ્ય નથી)
(મૂળ કાવ્યસંગ્રહ ‘અલ્પવિરામ’માં આ કાવ્ય નથી)
</poem>
== તને જોઈને ==
<poem>
તને જોઈને તો શિશુક વયનાં મુગ્ધ સમણાં,
પરીની વાતોનાં, અરબ દુનિયાનાં, મૃત સમાં
હતાં તે સૌ આજે સ્મરણપટથી જાગ્રત સમાં
નિહાળું છું દૃષ્ટિ સમીપ કરતાં મૂર્ત રમણા.
અકલ્પી કેવી આ મિલનક્ષણ! મારા વ્યતીતને,
વીતેલાં વર્ષોને પુનરપિ જહીં જીવન મળ્યું;
સુધાનું સોહાગી સુભગ તવ સંજીવન ઢળ્યું,
ભવિષ્યે બાંધ્યો ત્યાં પલકમહીં મારા અતીતને.
કશો તારે તે સાંપ્રત? નહિ, નહીં દેહ તુજને,
મહા કો સ્રષ્ટાના સૃજનનિધિની રે સહ ચૂમી
રહી છે હ્યાં જે આ મુજ હૃદયની કલ્પનભૂમિ
તહીં ચાંચલ્યોમાં નિત પ્રગટતી નવ્ય સૃજને
કશી સોહે છે તું વીનસ સરખી સંગમતટે!
સદા તુંહી તુંહી પ્રણયતરસ્યું અંતર રટે.
</poem>
== નથી નીરખવી ફરી ==
<poem>
નથી નીરખવી ફરી, પ્રથમ તો નિહાળી ક્ષણે–
ક અર્ધ ક્ષણ વા, વિશાળ નગરી વિશે; બાળતી
બપોર ભરગ્રીષ્મની, સઘન છાંય ત્યાં ઢાળતી;
વિલોલ નિજ વક્ષપાલવ હિલોલતી, જે વણે
કશો કસબતાર તપ્ત હળવી હવામાં, પલે
પલે રસિક ચિત્ર નેત્ર મુજ જે હજીયે લચ્યું;
ત્વરિત્ ગતિ જતી હતી, વિજન શૂન્ય કેવું રચ્યું
અસંખ્ય જન ભીડમાં, મધુર મૌન કોલાહલે.
તને પ્રથમ વાર આમ નીરખ્યા પછી હું ન હું,
નથી ખબર કિંતુ તુંય પણ તું હશે ના, સ્થલે
ન હોય યદિ એ જ, હોય બધું એ જ, તો હો ભલે;
હશે ન ક્ષણ એ જ, તો નીરખવા ફરી શેં ચહું?
સજીવ બધુંયે હજી અસલ એક મારા મન
વિશે, જગતમાં નથી અનુભવોનું આવર્તન.
</poem>
== ફાગણ કેરું ફૂમતું ==
<poem>
ફાગણ કેરું ફૂમતું એઈ પાતળિયાની પાઘે રે,
ત્યાં ઘેલીનું ઉર ઘૂમતું એઈ ઘડી ન ર્હેતું આઘે રે.
‘ફૂમતડાને લ્હેકે લ્હેકે ફૂલણજી ના ફરીએ રે,
મઘમઘ એની મ્હેકે મ્હેકે અમે તો બ્હેકી મરીએ રે;
એના રંગગુલાલે રાતા સૌને તે ના કરીએ રે,
એમાં થૈને રાતામાતા ક્યાં જૈને અવ ઠરીએ રે?’
એવું કહીને લાડતી એઈ ઘેલી ઘૂંઘટ ત્યાગે રે,
પડઘો એનો પાડતી એઈ કોયલ પંચમરાગે રે.
</poem>
== વાંકું મ જોશો ==
<poem>
‘વાંકું મ જોશો વળી વળી,
ઉર ઢાંકું ઢાંકું ને જાય ઢળી ઢળી.’
‘વાતવાતમાં જેને વાંકું પડે તે ક્હે છે નજર છે વાંકી,
સૂરજના કિરણ શી સીધી છતાંય એને ઇન્દ્રધનુ જેમ ઉર આંકી;
તમે લ્હેકો છો વાદળી શા લળી લળી.’
‘ભમરાળી આંખ દેખે દૂરથી છતાંય એનો ડંખ અહીં આવતો ઊડી,
પોપચાની પાંખ, એનો ભારે ફફડાટ, મારે અંગે વીંઝાય છે ભૂંડી;
મારી કંપે છે કાળજની કળી કળી.’
‘ફૂલ સમી કોમળ શું માનો છો જાતને? જાણે સુગંધ રહ્યાં ઢોળી,
સાચું પૂછો તો ઊઠે ભડકા ભીતરમાં ને ઉપરથી રાખ રહ્યાં ચોળી;
તમે છોગાના જાઓ છો છળી છળી.’
</poem>
== તડકો ==
<poem>
તગતગતો આ તડકો,
ચારેકોર જુઓને કેવી ચગદઈ ગઈ છે સડકો!
કહો, ચરણ ક્યાં ચાલે? એણે એક ન રાખ્યો રસ્તો,
ઘણું હલાવા હવા મથે પણ તસુય તે ના ખસતો,
અહીં ધરતી પર નક્કર જાણે ધાતુ શો તસતસતો
સાવ અડીખમ પડ્યો, કશેયે જરીક તો કોઈ અડકો!
જિદ્દીજનનું મન પણ જેની પાસે લાગે હળવું,
વૈદેહીના ધનુષ્યને પણ રામ કને તો ચળવું,
ગિરિ ગોવર્ધનનેયે ટચલી આંગળી ઉપર ઢળવું,
પણ આને ઓગાળી દેવા કોણ મેલશે ભડકો?
</poem>
== અભ્ર ==
<poem>
આકાશનો નીલ સમુદ્ર શાંત,
શમી ગયું સર્વ તૂફાન, કોનું
ડૂબી ગયું જહાજ? (ભરેલ સોનું?)
હાવાં તરે ફક્ત આ સઢ, અભ્ર ક્લાંત.
</poem>
== એકસુરીલું ==
<poem>
એ જ તેજ
એ જ ભેજ
એ જ સેજ
એ જ એ જ
એ જ બે પગા
લગા લગા લગા લગા...
</poem>
</poem>
18,450

edits