ગુજરાતી એકાંકીસંપદા/ટેલિફોન: Difference between revisions

no edit summary
No edit summary
No edit summary
Line 200: Line 200:
|તું ન ઉપાડીશ, એ તારું નામ જપ્યા કરે છે – ના કહું છું તને – પ્લીઝ…
|તું ન ઉપાડીશ, એ તારું નામ જપ્યા કરે છે – ના કહું છું તને – પ્લીઝ…
}}
}}
(મંજુ ફોન ઉપાડીને બાજુમાં મૂકે છે.)
{{Ps
{{Ps
(મંજુ ફોન ઉપાડીને બાજુમાં મૂકે છે.)
|
મને એમ, કે તું એની સાથે વાત કરીશ.
| મને એમ, કે તું એની સાથે વાત કરીશ.
મંજુઃ આમ ઉપાડીને બાજુમાં મૂક્યા કરશું, એટલે પોતાની મેળે–
}}
સંજીવઃ હા. એ ઠીક છે. ક્યાં સુધી એ લગાડ્યા કરશે? પણ ધારો કે કોઈનો ખાસ ફોન હશે તો?
{{Ps
|મંજુઃ  
|આમ ઉપાડીને બાજુમાં મૂક્યા કરશું, એટલે પોતાની મેળે–
}}
{{Ps
|સંજીવઃ  
|હા. એ ઠીક છે. ક્યાં સુધી એ લગાડ્યા કરશે? પણ ધારો કે કોઈનો ખાસ ફોન હશે તો?
}}
(મંજુ ઉપાડવા જાય.)
(મંજુ ઉપાડવા જાય.)
સંજીવઃ તું એને સાંભળીશ નહીં – પ્લીઝ – (મંજુ રિસીવર કેડલ પર મૂકે છે.) હાશ…
{{Ps
મંજુઃ મેં ય એના જેવા થવાનું નક્કી કર્યું છે. એ ફોન કર્યા કરશે, અને હું એને ઉપાડીને આમ–
|સંજીવઃ  
|તું એને સાંભળીશ નહીં – પ્લીઝ – (મંજુ રિસીવર કેડલ પર મૂકે છે.) હાશ…
}}
{{Ps
|મંજુઃ  
|મેં ય એના જેવા થવાનું નક્કી કર્યું છે. એ ફોન કર્યા કરશે, અને હું એને ઉપાડીને આમ–
}}
(ઘંટડી)
(ઘંટડી)
સંજીવઃ આનો અર્થ એ કે આની પહેલાંનો ફોન એનો નહોતો.
{{Ps
મંજુઃ કેમ?
|સંજીવઃ  
સંજીવઃ આટલા જલ્દી સાત આંકડા ન લાગે.
|આનો અર્થ એ કે આની પહેલાંનો ફોન એનો નહોતો.
મંજુઃ તો ઉપાડી જુઓ – પણ આ કદાચ પેલા રણધીરનો જ હશે… ઉપાડો… જોઈ તો જુઓ… આવા કેવા સાવ? (પોતે જ ઉપાડે છે) … રાસ્કલ, બદમાશ, પાજી – મહેરબાની કરીને અમારો કેડો છોડ–
}}
{{Ps
|મંજુઃ  
|કેમ?
}}
{{Ps
|સંજીવઃ  
|આટલા જલ્દી સાત આંકડા ન લાગે.
}}
{{Ps
|મંજુઃ  
|તો ઉપાડી જુઓ – પણ આ કદાચ પેલા રણધીરનો જ હશે… ઉપાડો… જોઈ તો જુઓ… આવા કેવા સાવ? (પોતે જ ઉપાડે છે) … રાસ્કલ, બદમાશ, પાજી – મહેરબાની કરીને અમારો કેડો છોડ–
}}
(પછાડીને મૂકે છે.)
(પછાડીને મૂકે છે.)
સંજીવઃ ઊકળી ઊઠ્યું ને તારું લોહી?
{{Ps
મંજુઃ મને કહેઃ જેમ આ ફોન ઉપાડવો પડ્યો તેમ – (અટકે.)
|સંજીવઃ  
સંજીવઃ તેમ? તેમ શું? (અટકી) હું એને બરાબરનો પાઠ ન શીખવું તો – (ઝડપથી ફોન ઉપાડે, ડાયલ કરે.) હલ્લો, ઑપરેટર – મારે તમારા ડિવિઝનલ ઇજનેર સાથે વાત કરવી છે. શું નંબર કહ્યો? (રિસીવર મૂકે.)
|ઊકળી ઊઠ્યું ને તારું લોહી?
મંજુઃ ના. તમે એનું રિસીવર પકડીને ડાયલ ટૉન ચાલુ રાખો, નહીં તો પાછો વળી, એનો ફોન –  
}}
{{Ps
|મંજુઃ  
|મને કહેઃ જેમ આ ફોન ઉપાડવો પડ્યો તેમ – (અટકે.)
}}
{{Ps
|સંજીવઃ  
|તેમ? તેમ શું? (અટકી) હું એને બરાબરનો પાઠ ન શીખવું તો – (ઝડપથી ફોન ઉપાડે, ડાયલ કરે.) હલ્લો, ઑપરેટર – મારે તમારા ડિવિઝનલ ઇજનેર સાથે વાત કરવી છે. શું નંબર કહ્યો? (રિસીવર મૂકે.)
}}
{{Ps
|મંજુઃ  
|ના. તમે એનું રિસીવર પકડીને ડાયલ ટૉન ચાલુ રાખો, નહીં તો પાછો વળી, એનો ફોન –  
}}
(સંજીવ બીજો નંબર જોડે)
(સંજીવ બીજો નંબર જોડે)
સંજીવઃ હું સંજીવ માણેક બોલું છું – ૩૩૭૩૮૩૯ – અમારા ઉપર એક ખૂબ ગંદો ફોન અવારનવાર આવ્યા કરે છે. – અત્યાર સુધીમાં આ – (મંજુ ત્રણ આંગણી બતાવે.) ચોથી વખત – શું? હા, પુરુષ અવાજ – નામ રણધીર પટેલ કહે છે – ના, અમારો એવો કોઈ પરિચિત નથી – શું? – અરજી? પણ કાલે રજા છે. અને આજે તો ઑફિસ બંધ થઈ ગઈ હશે – સાહેબ, કંઈ જલ્દી થાય એવું – કાનના કીડા ખરી પડે એવું એવું બોલે છે – સારું, સાહેબ (મૂકે છે.) કહેઃ શોધી કાઢવાની રીત છે, પણ –
{{Ps
મંજુઃ ટૂંકમાં સોમવાર પછી મેળ પડે – આપણને કોઈ મિત્ર મદદ ન કરે? … કોઈની સલાહ લઈએ?
|સંજીવઃ  
સંજીવઃ મને એમ થાય છે, કે કોન શોધનારને ફોનના આવા ઉપયોગની ખબર પડે, તો આપઘાત કરે બિચારો!
|હું સંજીવ માણેક બોલું છું – ૩૩૭૩૮૩૯ – અમારા ઉપર એક ખૂબ ગંદો ફોન અવારનવાર આવ્યા કરે છે. – અત્યાર સુધીમાં આ – (મંજુ ત્રણ આંગણી બતાવે.) ચોથી વખત – શું? હા, પુરુષ અવાજ – નામ રણધીર પટેલ કહે છે – ના, અમારો એવો કોઈ પરિચિત નથી – શું? – અરજી? પણ કાલે રજા છે. અને આજે તો ઑફિસ બંધ થઈ ગઈ હશે – સાહેબ, કંઈ જલ્દી થાય એવું – કાનના કીડા ખરી પડે એવું એવું બોલે છે – સારું, સાહેબ (મૂકે છે.) કહેઃ શોધી કાઢવાની રીત છે, પણ –
મંજુઃ તમને આવે વખતે ખરું બધું સૂઝે છે. ફોન ન ઉપાડવાનો કે ઉપાડીને બાજુએ મૂકવાનો કોઈ અર્થ નથી, અને મારાથી હવે એની વાત સાંભળી શકાય એમ નથી.
}}
સંજીવઃ તું સ્વસ્થ રહે. આપણે–
{{Ps
મંજુઃ આપણે આ ફોન જ કાઢી નાંખીએ.
|મંજુઃ  
સંજીવઃ પછી મારા ધંધાનું શું? તું રોજ બપોરે મારા ફોનની રાહ જુએ છે એ–
|ટૂંકમાં સોમવાર પછી મેળ પડે – આપણને કોઈ મિત્ર મદદ ન કરે? … કોઈની સલાહ લઈએ?
મંજુઃ એના વિના મને ચાલશે. તમને ખરેખર તકલીફ પડે?
}}
સંજીવઃ લોકોને અંગત મળવા જવું પડે – એમનેય અહીં ધક્કો ખાવો પડે. અમુક સરકારી માણસો ઑફિસ સમય દરમ્યાન છૂટથી વાત ન કરે –
{{Ps
મંજુઃ પણ તમને ખરેખર ન ચાલે? આવો ફોન વારંવાર આવે, તો–
|સંજીવઃ  
|મને એમ થાય છે, કે કોન શોધનારને ફોનના આવા ઉપયોગની ખબર પડે, તો આપઘાત કરે બિચારો!
}}
{{Ps
|મંજુઃ  
|તમને આવે વખતે ખરું બધું સૂઝે છે. ફોન ન ઉપાડવાનો કે ઉપાડીને બાજુએ મૂકવાનો કોઈ અર્થ નથી, અને મારાથી હવે એની વાત સાંભળી શકાય એમ નથી.
}}
{{Ps
|સંજીવઃ  
|તું સ્વસ્થ રહે. આપણે–
}}
{{Ps
|મંજુઃ  
|આપણે આ ફોન જ કાઢી નાંખીએ.
}}
{{Ps
|સંજીવઃ  
|પછી મારા ધંધાનું શું? તું રોજ બપોરે મારા ફોનની રાહ જુએ છે એ–
}}
{{Ps
|મંજુઃ  
|એના વિના મને ચાલશે. તમને ખરેખર તકલીફ પડે?
}}
{{Ps
|સંજીવઃ  
|લોકોને અંગત મળવા જવું પડે – એમનેય અહીં ધક્કો ખાવો પડે. અમુક સરકારી માણસો ઑફિસ સમય દરમ્યાન છૂટથી વાત ન કરે –
}}
{{Ps
|મંજુઃ  
|પણ તમને ખરેખર ન ચાલે? આવો ફોન વારંવાર આવે, તો–
}}
(ત્યાં જ ઘંટડી.)
(ત્યાં જ ઘંટડી.)
એ આપણી વાત સાંભળતો જ હોવો જોઈએ.
{{Ps
સંજીવઃ સંજોગો એવા છે, કે અકસ્માત પણ યોજનાપૂર્વકનો લાગે, મંજુ. (ઉપાડે. સામેથી કોઈ અવાજ નથી. માઉથ પર હાથ મૂકે છે.) કોઈ બોલતું નથી.
|
મંજુઃ તમે બોલો પછી એ ટેપ ચાલુ કરે ને?
| એ આપણી વાત સાંભળતો જ હોવો જોઈએ.
સંજીવઃ પણ કામનો ફોન હોય તોય સામો માણસ મારા અવાજની આશા રાખે ને? … હું બોલું?
}}
મંજુઃ ના, કામનો હશે, તો ફરી કરશે.
{{Ps
સંજીવઃ વચ્ચેનો એક ફોન ચોક્કસ એનો નહોતો. એટલે ધારો કે આ–
|સંજીવઃ  
|સંજોગો એવા છે, કે અકસ્માત પણ યોજનાપૂર્વકનો લાગે, મંજુ. (ઉપાડે. સામેથી કોઈ અવાજ નથી. માઉથ પર હાથ મૂકે છે.) કોઈ બોલતું નથી.
}}
{{Ps
|મંજુઃ  
|તમે બોલો પછી એ ટેપ ચાલુ કરે ને?
}}
{{Ps
|સંજીવઃ  
|પણ કામનો ફોન હોય તોય સામો માણસ મારા અવાજની આશા રાખે ને? … હું બોલું?
}}
{{Ps
|મંજુઃ  
|ના, કામનો હશે, તો ફરી કરશે.
}}
{{Ps
|સંજીવઃ  
|વચ્ચેનો એક ફોન ચોક્કસ એનો નહોતો. એટલે ધારો કે આ–
}}
(સામેથી ફોન કપાય છે.)
(સામેથી ફોન કપાય છે.)
મંજુઃ શું થયું?
{{Ps
સંજીવઃ એણે કાપી નાખ્યો. (રિસીવર મૂકે.) આ ફોન કામનો હોય અને ન પણ હોય. અમારો સેલ્સમૅન જો ફોન કરતો હશે, તો પબ્લિક ફોનમાં એના પૈસા–
|મંજુઃ  
મંજુઃ પણ તમારા અવાજ વિના એ પૈસા નાંખે જ નહીં ને? કંઈ ઘોંઘાટ આવતો હતો?
|શું થયું?
સંજીવઃ ના, એણેય કદાચ માઉથ પર હાથ રાખ્યો હશે. પેલા ટેલિફોનવાળા ઇજનેર સાહેબ કહેતા હતા, કે આવા કિસ્સા ક્યારેક ક્યારેક બને છે, અને મોટા ભાગના આવા માણસો પરિચિતોમાંથી જ હોય છે – આપણને આશ્ચર્ય થાય એવા.
}}
મંજુઃ પણ આ માણસ કોણ હશે? એનો અવાજ એટલો રૂક્ષ, કઠોર નથી.
{{Ps
સંજીવઃ હા, ભાષાય શુદ્ધ બોલે છે. કોઈ બોલીનો સ્વરભાર પણ નથી.
|સંજીવઃ  
મંજુઃ કોણ હશે? એ કેવો હશે? જાડો તો નહીં જ હોય; પણ આંખો સહેજ લાલ હશે – થોડીક – કદાચ, થોડી મૂછોય હશે – મને એમ લાગે છે કે ક્યાંક બેઠો બેઠો ફોન કરતો હશે - પગ લંબાવીને – સ્ટૂલ ઉપર – અને ફોન એના ખોળામાં હશે – કદાચ, એ સિગરેટ પીતો હશે!
|એણે કાપી નાખ્યો. (રિસીવર મૂકે.) આ ફોન કામનો હોય અને ન પણ હોય. અમારો સેલ્સમૅન જો ફોન કરતો હશે, તો પબ્લિક ફોનમાં એના પૈસા–
સંજીવઃ મંજુ, આ તને શું થઈ ગયું છે?
}}
મંજુઃ અને સિગરેટ નહીં પીતો હોય, તો બેઠો બેઠો બીજું કંઈ પીતો હશે – શરબત, કૉફી –
{{Ps
|મંજુઃ  
|પણ તમારા અવાજ વિના એ પૈસા નાંખે જ નહીં ને? કંઈ ઘોંઘાટ આવતો હતો?
}}
{{Ps
|સંજીવઃ  
|ના, એણેય કદાચ માઉથ પર હાથ રાખ્યો હશે. પેલા ટેલિફોનવાળા ઇજનેર સાહેબ કહેતા હતા, કે આવા કિસ્સા ક્યારેક ક્યારેક બને છે, અને મોટા ભાગના આવા માણસો પરિચિતોમાંથી જ હોય છે – આપણને આશ્ચર્ય થાય એવા.
}}
{{Ps
|મંજુઃ  
|પણ આ માણસ કોણ હશે? એનો અવાજ એટલો રૂક્ષ, કઠોર નથી.
}}
{{Ps
|સંજીવઃ  
|હા, ભાષાય શુદ્ધ બોલે છે. કોઈ બોલીનો સ્વરભાર પણ નથી.
}}
{{Ps
|મંજુઃ  
|કોણ હશે? એ કેવો હશે? જાડો તો નહીં જ હોય; પણ આંખો સહેજ લાલ હશે – થોડીક – કદાચ, થોડી મૂછોય હશે – મને એમ લાગે છે કે ક્યાંક બેઠો બેઠો ફોન કરતો હશે - પગ લંબાવીને – સ્ટૂલ ઉપર – અને ફોન એના ખોળામાં હશે – કદાચ, એ સિગરેટ પીતો હશે!
}}
{{Ps
|સંજીવઃ  
|મંજુ, આ તને શું થઈ ગયું છે?
}}
{{Ps
|મંજુઃ  
|અને સિગરેટ નહીં પીતો હોય, તો બેઠો બેઠો બીજું કંઈ પીતો હશે – શરબત, કૉફી –
}}
(ઘંટડી)
(ઘંટડી)
{{Ps
સંજીવઃ મંજુ, તું શું બકે છે એનું તને ભાન છે?
સંજીવઃ મંજુ, તું શું બકે છે એનું તને ભાન છે?
મંજુઃ હું ફોન ઉપાડું?
મંજુઃ હું ફોન ઉપાડું?
26,604

edits