ગુજરાતી ટૂંકીવાર્તાસંપદા/અનિલ વ્યાસ/`ચૂટકી': Difference between revisions

no edit summary
No edit summary
No edit summary
 
(One intermediate revision by one other user not shown)
Line 1: Line 1:
{{SetTitle}}
{{SetTitle}}
{{Heading|`ચૂટકી' | અનિલ વ્યાસ}}
{{Heading|`ચૂટકી' | હરીશ નાગ્રેચા}}
{{Poem2Open}}
{{Poem2Open}}
હું પહોંચી ત્યારે રઘુ આવી ગયો હતો. લૉન્ડ્રી ખૂલી ગઈ હતી. મુંબઈના શિવાજીપાર્ક વિસ્તારમાં આવેલી આ ‘વૉશવેલ’ લૉન્ડ્રી અમારી છે. વનપ્રવેશ કરતાં, હાઉ-ની જેમ સામે આવેલા, રિટાયર્ડ થયા — પછી — શું? એ પ્રશ્નનો પપ્પાએ શોધેલો જવાબ. પણ લૉન્ડ્રી ખૂલી ત્યારે મને તો કલ્પના જ નહીં કે છેલ્લે એ મારે નસીબે ઝોંસાશે! મને તો એમ કે ફૂલફટાક થઈ, કાંજીવાળાં કપડાં પહેરી રોફ મારતા ફરશું. પણ, હું — સરકારી — હેડક્લાર્ક — લૉન્ડ્રી ચલાવું-નું અહમ્ પપ્પાને આડું આવ્યું; પગારદાર રાખીએ તો મળે શું ને બચે શું? ધૈવત તો હજી સ્કૂલમાં જ હતો! તે પપ્પાના મિત્ર લાલકાકા દોઢડાહ્યા થયા : ‘અરે ભગવતીપ્રસાદ, એમાં મૂંઝાય છે શું? ચૂટકીને રાખ ઊભી! આજકાલ તો છોકરીઓને કાઉન્ટર પર ઊભા રાખવાનો મૉડર્ન ટ્રેન્ડ છે! આમેય છ મહિના પછી બી.એ. થઈ સર્વિસ શોધશે. ને આ તો વળી પોતાનું જ! મેં લાલકાકાને કહ્યું હતું કે ઊભી રહેશે મારી બલા! પણ પપ્પાને રુચતાં રુચતાં વાત રુચી ગઈ. મમ્મી પણ આમાં મને-શું-ખબર પડે કહી આડી ફાટી. ધૈવતે મને ધોબણ કહી ચીડવી, ત્યારે મેં એને ધુંબો માર્યો. મને ઇચ્છા હતી, ટિપ-ટૉપ તૈયાર થઈ, સ્નિગ્ધા, ઑફિસમાં જતી સેક્રેટરીઓમાંની એક બને. પણ પપ્પાનું અલ્ટિમેટમ મળ્યું : ‘જો સર્વિસ જ કરવી હોય ચૂટકી, તો આપણે ત્યાં લૉન્ડ્રીમાં, નહીં તો ઘરે બેસો. ઘરે બેસો’ — મેં મોં બગાડ્યું, પણ કંઈ ન ચાલ્યું. નછૂટકે હું લૉન્ડ્રીમાં જોડાઈ. સાલા લાલકાકા! પરંતુ અપ-ટુ-ડેટ લૉન્ડ્રી જોઈ રફતે રફતે મારી સૂગ ઊડી ગઈ. ને હવે તો ગોઠી પણ ગયું છે.’
હું પહોંચી ત્યારે રઘુ આવી ગયો હતો. લૉન્ડ્રી ખૂલી ગઈ હતી. મુંબઈના શિવાજીપાર્ક વિસ્તારમાં આવેલી આ ‘વૉશવેલ’ લૉન્ડ્રી અમારી છે. વનપ્રવેશ કરતાં, હાઉ-ની જેમ સામે આવેલા, રિટાયર્ડ થયા — પછી — શું? એ પ્રશ્નનો પપ્પાએ શોધેલો જવાબ. પણ લૉન્ડ્રી ખૂલી ત્યારે મને તો કલ્પના જ નહીં કે છેલ્લે એ મારે નસીબે ઝોંસાશે! મને તો એમ કે ફૂલફટાક થઈ, કાંજીવાળાં કપડાં પહેરી રોફ મારતા ફરશું. પણ, હું — સરકારી — હેડક્લાર્ક — લૉન્ડ્રી ચલાવું-નું અહમ્ પપ્પાને આડું આવ્યું; પગારદાર રાખીએ તો મળે શું ને બચે શું? ધૈવત તો હજી સ્કૂલમાં જ હતો! તે પપ્પાના મિત્ર લાલકાકા દોઢડાહ્યા થયા : ‘અરે ભગવતીપ્રસાદ, એમાં મૂંઝાય છે શું? ચૂટકીને રાખ ઊભી! આજકાલ તો છોકરીઓને કાઉન્ટર પર ઊભા રાખવાનો મૉડર્ન ટ્રેન્ડ છે! આમેય છ મહિના પછી બી.એ. થઈ સર્વિસ શોધશે. ને આ તો વળી પોતાનું જ! મેં લાલકાકાને કહ્યું હતું કે ઊભી રહેશે મારી બલા! પણ પપ્પાને રુચતાં રુચતાં વાત રુચી ગઈ. મમ્મી પણ આમાં મને-શું-ખબર પડે કહી આડી ફાટી. ધૈવતે મને ધોબણ કહી ચીડવી, ત્યારે મેં એને ધુંબો માર્યો. મને ઇચ્છા હતી, ટિપ-ટૉપ તૈયાર થઈ, સ્નિગ્ધા, ઑફિસમાં જતી સેક્રેટરીઓમાંની એક બને. પણ પપ્પાનું અલ્ટિમેટમ મળ્યું : ‘જો સર્વિસ જ કરવી હોય ચૂટકી, તો આપણે ત્યાં લૉન્ડ્રીમાં, નહીં તો ઘરે બેસો. ઘરે બેસો’ — મેં મોં બગાડ્યું, પણ કંઈ ન ચાલ્યું. નછૂટકે હું લૉન્ડ્રીમાં જોડાઈ. સાલા લાલકાકા! પરંતુ અપ-ટુ-ડેટ લૉન્ડ્રી જોઈ રફતે રફતે મારી સૂગ ઊડી ગઈ. ને હવે તો ગોઠી પણ ગયું છે.’
Line 56: Line 56:
રોષ-દાહ-ડંખ-શરમમાં મન ગૂંગળાઈ ગયું. અદેખી! છું, તો? મેં નીચા વળી એક પછી એક કપડાં ખંખેરી, ધૂળ સાફ કરી, ડેસ્ક પર મૂક્યાં. મૂર્ખ, જેનાથી દાઝી’તી એમાં જ હૂંફ શોધે છે! ચૂટકીએ ડપકું મૂક્યું. ઘડીક હું ચૂપ રહી, પછી એકાએક એની સામે જીભડો કાઢી, ડેસ્ક પર પડેલાં કપડાં, મારાં હોય તેમ બાથમાં સમેટી કબાટ પાછળ જઈ, કપડાં સ્પેશિયલ વૉશમાં નાખ્યાં, પરંતુ ‘વી’ ફૉર વરુણની ઇનિશિયલવાળાં પૅન્ટ-શર્ટ હાથમાં જ રહી ગયાં, અલાયદાં. મારાં આંગળીનાં ટેરવાં ‘વી’ની ઇનિશિયલને ક્યાંય સુધી પસવારતાં રહ્યાં, ને એકાએક લાગણીઓના એ ડોલતા દરિયા વચ્ચેથી ડોલ્ફિનની જેમ, ચૂટકીના મનમાં, કોણ જાણે કેમ, પણ, એક ઇચ્છા ઊછળી : એમનાં કપડાં હું જ ધોઈ નાખું તો!
રોષ-દાહ-ડંખ-શરમમાં મન ગૂંગળાઈ ગયું. અદેખી! છું, તો? મેં નીચા વળી એક પછી એક કપડાં ખંખેરી, ધૂળ સાફ કરી, ડેસ્ક પર મૂક્યાં. મૂર્ખ, જેનાથી દાઝી’તી એમાં જ હૂંફ શોધે છે! ચૂટકીએ ડપકું મૂક્યું. ઘડીક હું ચૂપ રહી, પછી એકાએક એની સામે જીભડો કાઢી, ડેસ્ક પર પડેલાં કપડાં, મારાં હોય તેમ બાથમાં સમેટી કબાટ પાછળ જઈ, કપડાં સ્પેશિયલ વૉશમાં નાખ્યાં, પરંતુ ‘વી’ ફૉર વરુણની ઇનિશિયલવાળાં પૅન્ટ-શર્ટ હાથમાં જ રહી ગયાં, અલાયદાં. મારાં આંગળીનાં ટેરવાં ‘વી’ની ઇનિશિયલને ક્યાંય સુધી પસવારતાં રહ્યાં, ને એકાએક લાગણીઓના એ ડોલતા દરિયા વચ્ચેથી ડોલ્ફિનની જેમ, ચૂટકીના મનમાં, કોણ જાણે કેમ, પણ, એક ઇચ્છા ઊછળી : એમનાં કપડાં હું જ ધોઈ નાખું તો!
{{Poem2Close}}
{{Poem2Close}}
{{HeaderNav
|previous=[[ગુજરાતી ટૂંકીવાર્તાસંપદા/અનિલ વ્યાસ/સવ્ય-અપસવ્ય|સવ્ય-અપસવ્ય]]
|next = [[ગુજરાતી ટૂંકીવાર્તાસંપદા/અનિલ વ્યાસ/ખલેલ|ખલેલ]]
}}