યાત્રા/આ ધ્રુવપદ1: Difference between revisions

અરે, આ શું માત્ર સ્કૂરણ બસ પ્રાણોનું બનવા

લસે લીલા, દેહા ભરખ બનવા એ જ સફલા

* અહો પંખી, કૂજે મધુર મધુરું નિત્ય નરવું,

કશી ઘેરી કે જે તરુ વિટપની શીતલતમ,

(૬) મહી લીધું હૈયું હરિત કરથી પીન ગરવું. ૧૬.

અને કાન્તારાની અગમ ગહના રાજિ અગણ,

(૭) ધર્યા શીર્ષે પાયે હિમધવલનાં મંડનવર. ૧૭.  

* અને પેલે પેલે સતત છલતો અબ્ધિ અમિત!

ધરાનો રત્નોનો નિકટ, રસને રાશિ અખુટ,

મહા ઊમિંશૃંગે રવિકિરણના ધારી મુકુટ,

* જુઓ, કેવાં કેવાં વિલસત મહા ભૂત અહિંયાંઃ

* વહે એ હૈયાના શ્વસન સરખે વાયુ ભુવને,

ફુલ કાન્તારોનાં જલ જલધિનાં સ્પર્શી, જગવે

હિલોળા ઝંઝાના, તૃણ મૃદુલ ફૂંકેય નચવે,

(૧૦) સુગંધોને વાહી, ગિરિગુહ સુવે સ્વર્ણસુપને ૨૦.

* કુજો ને કલ્લોલો જગત ભરતા વિશ્વમરુતો

જુઓ કેવી સીચે પયધર થકી મોખ પયની,

(૧૩) કરડે કોશોમાં વિકસી વિવસે પ્રાણઝરુખે. ૨૩.  

(૧૪) બલિષ્ઠાં ધાન્યોની વિપુલ ભરણી જાય ન ગણું. ૨૪.

ધરા સૌની માતા, સકલ જીવનું ધારણ કરે,

(૧૫) અમી દૃષ્ટિ એની, ક્યહીંય અણુ ના ઊણી ઉતરે. ૨૫.  

* અને હૈયે ભાર્યા રતન મણિ સૌવર્ણ ખનિજો

તણી ખાણો બોલે મનુજમતિમાં પ્રેરણ થઈ,

ખનિત્રો જાતે થે વસતી બસ એને કર જઈ,

ખરું, કિન્તુ એણે મનુજ પણ માર્યા મનભર,

ધરા પે માર્યો છે નિજ મદ, રચ્યા ત્યાગ પરમ

(૧૯) દઈ પોતા કેરું બલિ, પથ મહા ઊર્ધ્વ સર. ૨૯.

(૨૧) ધરાતત્ત્વે લીધી નવ જનમ આ ચિંતનસ્તરે. ૩૧.

મહા હૈયે એણે ખિલવી ધરતી નવ્ય રતિથી,

સુગૂઢાં સત્ત્વોનાં અકલ બલ ધાર્યા નિજ ભુજ. ૩૨.

* અહો, એણે પ્રેરી દગ નિજ પ્રતિ, ત્યાંય નિરખી

અહા સામર્થ્યની–મુદની સરણ સ્વર્ણવરણા,  

પ્રભુના ભક્તો કૈં નિજ કરી અહ શૂન્ય વિરમ્યા,

જલાવી મોક્ષાગ્નિ, જન અગણ એ પથ કમ્પ્યા. ૩૫.

પછી આવ્યા એવો સમય, વિફર્યો પૂર્ણ મનુજ,

જલાવ્યા સૌ જીર્ણ અસિત તિમિરાચ્છન્ન પથને,

જવલત્ બુદ્ધિ કેરી પ્રખર દ્યુતિ પેટાવી મથને

નવા મંડ્યો, સાચા સુત ધરતીનો શું શતભુજ. ૩૮.

અચૈત્યાં યંત્ર શી અબુઝ ગતિ ના, ગૂઢ-ચિતિ કો

ત્યહીં ભાસી, કેઈ વિબુધ રચનાવંત સ્થિતિ કો

[૩૧મી પછીની આ ૯ કડીઓમાંથી વિચારની દષ્ટિએ ૩૯-૪૦ કડીને નવી રચનામાં ૨૨-૨૩ના સ્થાને લેવામાં આવી છે, ૩૩મી કડીને હઠાવીને ૨૪ તરીકે ગોઠવી છે. આ પછીની નીચેની ૪૧થી ૬૧ સુધીની ૨૨ કડીઓને એમાંના તર્કમંડિત ભારે વિચારભારને કારણે, લેવામાં આવી નથી. ૬૧મી કડીએ લીધેલો નવો ઘાટ તેની પછી મૂકયો છે, અને તેને ૬૧ તરીકે જ નોંધ્યો છે.]

નહીં એની વેદી પર કયહીં કદી સત્ત્વ સ્તવતાં. ૪૧.