ચૈતર ચમકે ચાંદની/નારંગીનો દેહ ધારણ કરતા કવિ: Difference between revisions

નારંગી, મોસંબી બીમારના ઓશીકા બાજુના પાંજરા પર રકાબીમાં પડ્યાં છે. જરા ફોલી, એકાદ પેશી નિચોવી રસનું એકાદ ટીપું… એક ટીપું જીવન.

મુમૂર્ષુ સ્વજનના કંઠમાં એકાદ ટીપું જીવન તો જ સીંચી શકાય ને? આમ જોઈએ તો બાબરની પ્રાર્થના છે, પોતાનું આયુષ્ય પ્રિયજનને, પ્રિય સંતાનને આપી એના ચિરજીવનની પ્રાર્થના, પણ આ કવિએ કેવી કોમળ રીતે એ પ્રાર્થના કરી છે. અહીં પ્રાર્થનાનું ફળ નથી, કેમ કે અહીં ઈશ્વરને કોઈ સીધી પ્રાર્થના નથી. અહીં તો માત્ર એક ઇચ્છા વ્યક્ત કરી છે. ફરી અવતાર એક નારંગી રૂપે, નારંગીના કરુણ માંસ રૂપે, પેશી રૂપે, પોતે જ પેલી રકાબીમાં પડેલી નારંગીરૂપે હોય એ નારંગીમાંની પેશી હોય.

પણ કવિઓ પાસે હૃદયના ભાવો વ્યક્ત કરવાની અદ્ભુત રીતો હોય છે. બધા કવિઓ પાસે નહિ, આ કવિતાના કવિ જીવનાનંદ દાસ જેવા કવિઓ પાસે હોય.

કવિ બીમાર સ્વજનને ‘ઓશીકે’ પણ નથી કહેતા – પણ બિછાનાને કિનારે –કહે છે. જાણે ચિંતાતુર ઊભેલા અનેક ચહેરામાં એક ચહેરો તે આ નારંગીનો. એક સિરિયસ ચિત્ર, એટલે તો કવિ કમલાલેબુ – નારંગીનું ‘કરુણ માંસ’ એવા શબ્દનો પ્રયોગ કરે છે – પેશી તો મેં ગુજરાતીમાં લખ્યું. માંસ એટલે અહીં નારંગીનો ગર પણ થાય – પણ ‘માંસ’ શબ્દ પણ સાભિપ્રાય છે. જાણે જીવંત દેહનો અંશ. કેમ કે એ અન્ય નારંગીઓ જેવી નારંગી નથી, એ તો એક વાર મનુષ્ય દેહમાંથી બહાર નીકળી ગયા પછી પ્રિયજન માટે નારંગીનો દેહ ધરીને આવેલા કવિ છે.{{Poem2Close}}

{{Right|૮-૩-૯૨}}