આત્માની માતૃભાષા/26: Difference between revisions

Jump to navigation Jump to search
no edit summary
No edit summary
No edit summary
Line 105: Line 105:
મને વ્હાલી વ્હાલી કુદરત ઘણી, કિંતુ અમૃતે
મને વ્હાલી વ્હાલી કુદરત ઘણી, કિંતુ અમૃતે
મનુષ્યે છાયેલી પ્રિયતર મને કુંજ ઉરની.
મનુષ્યે છાયેલી પ્રિયતર મને કુંજ ઉરની.
{{Right|મુંબઈ, ૨-૯-૧૯૩૫}}
{{Right|મુંબઈ, ૨-૯-૧૯૩૫}}<br>
<center>૭. અકિંચન</center>
<center>૭. અકિંચન</center>
બેઠો બજાર જઈને નિજની સમૃદ્ધિ
બેઠો બજાર જઈને નિજની સમૃદ્ધિ
Line 121: Line 121:
સૌયે ગયાં વીખરી, આખર ખોલી બોલ્યો:
સૌયે ગયાં વીખરી, આખર ખોલી બોલ્યો:
પીજો, ભલાં પણ ન ચંચુપ્રહાર દેજો.
પીજો, ભલાં પણ ન ચંચુપ્રહાર દેજો.
{{Right|મુંબઈ, ૨-૯-૧૯૩૫}}
{{Right|મુંબઈ, ૨-૯-૧૯૩૫}}<br>
<center>૮. સંતોષ</center>
<center>૮. સંતોષ</center>
ટૂંકી નજર ના'પણી, ફલક દૃષ્ટિનો ના ટૂંકો;
ટૂંકી નજર ના'પણી, ફલક દૃષ્ટિનો ના ટૂંકો;
Line 137: Line 137:
અને હૃદય, દેશકાલવિધિવક્રતા ભાંડવી
અને હૃદય, દેશકાલવિધિવક્રતા ભાંડવી
તજી, નજીક જે ખડું નીરખી એહ લેવું ઘટે.
તજી, નજીક જે ખડું નીરખી એહ લેવું ઘટે.
{{Right|ઑગસ્ટ ૧૯૩૨}}
{{Right|ઑગસ્ટ ૧૯૩૨}}<br>
<center>૯. અનંત ક્ષણ</center>
<center>૯. અનંત ક્ષણ</center>
ગઈ ક્યમ ગણું ક્ષણો? દિવસ, માસ, વર્ષો વહ્યાં
ગઈ ક્યમ ગણું ક્ષણો? દિવસ, માસ, વર્ષો વહ્યાં
Line 153: Line 153:
ક્ષણેક્ષણ અનંત છે. નવનવે રૂપે વિસ્તરી
ક્ષણેક્ષણ અનંત છે. નવનવે રૂપે વિસ્તરી
પ્રતિક્ષણ વિશે સ્ફુરે અનુભવો ત્રિકાલે ભર્યા.
પ્રતિક્ષણ વિશે સ્ફુરે અનુભવો ત્રિકાલે ભર્યા.
{{Right|નવેમ્બર ૧૯૩૩}}
{{Right|નવેમ્બર ૧૯૩૩}}<br>
<center>૧૦. સમય-તૃષા</center>
<center>૧૦. સમય-તૃષા</center>
વરસભરનાં વીત્યાં વ્હાણાં, શમ્યાં પલકારમાં,
વરસભરનાં વીત્યાં વ્હાણાં, શમ્યાં પલકારમાં,
Line 169: Line 169:
ફરી કહીંયથી ઊગી જો તો નવી નભ કો ઉષા,
ફરી કહીંયથી ઊગી જો તો નવી નભ કો ઉષા,
ફરી સમયની હૈયે જાગે અદમ્ય ચિરંતૃષા.
ફરી સમયની હૈયે જાગે અદમ્ય ચિરંતૃષા.
૧૯૩૬
{{Right|૧૯૩૬}}<br>
૧૧. આશા-કણી
<center>૧૧. આશા-કણી</center>
નિરાશાનાં ક્ષેત્રે કરવી લણણી આશકણની,
નિરાશાનાં ક્ષેત્રે કરવી લણણી આશકણની,
અને ગોતી ર્હેવી જડ ઢગ મહીં ચેતનકણી,
અને ગોતી ર્હેવી જડ ઢગ મહીં ચેતનકણી,
Line 183: Line 183:
અસિદ્ધિના ડંખો, પ્રણય અણમાણ્યા, દમી રહે.
અસિદ્ધિના ડંખો, પ્રણય અણમાણ્યા, દમી રહે.
મનુષ્યો તોયે રે શત વરસ શે જીવવું ચહે?
મનુષ્યો તોયે રે શત વરસ શે જીવવું ચહે?
અશક્તિ આત્મહત્યાની એને આશા કહે જનો;
::: અશક્તિ આત્મહત્યાની એને આશા કહે જનો;
મૃત્યુથી ત્રાસતાં તોયે જિંદગી અર્ક મૃત્યુનો.
::: મૃત્યુથી ત્રાસતાં તોયે જિંદગી અર્ક મૃત્યુનો.
મુંબઈ, ૨-૯-૧૯૩૫
{{Right|મુંબઈ, ૨-૯-૧૯૩૫}}<br>
૧૨. મૃત્યુ માંડે મીટ
<center>૧૨. મૃત્યુ માંડે મીટ</center>
મૃત્યુ માંડે મીટ સુખદ લેવા સંકેલી
મૃત્યુ માંડે મીટ સુખદ લેવા સંકેલી
વિશ્વકુંજ જગડાળ મચેલી જીવનકેલી.
વિશ્વકુંજ જગડાળ મચેલી જીવનકેલી.
Line 201: Line 201:
વક્રદંત અતિચંડ ઘમંડભરેલ વિષાદે
વક્રદંત અતિચંડ ઘમંડભરેલ વિષાદે
મુખ ઉઘાડ તુજ, શાંતચિત્ત તવ દંત ગણીશ હું.
મુખ ઉઘાડ તુજ, શાંતચિત્ત તવ દંત ગણીશ હું.
વીરમગામ, ૩-૬-૧૯૩૦
{{Right|વીરમગામ, ૩-૬-૧૯૩૦}}<br>
૧૩. નિશાપંથ
<center>૧૩. નિશાપંથ</center>
થાક્યા કાને સ્વર મૃદુ પડ્યો: આવ રે આવ ચાલ્યો!
થાક્યા કાને સ્વર મૃદુ પડ્યો: આવ રે આવ ચાલ્યો!
થાક્યા દેહે ફરી શરૂ કરી આખરી એક યાત્રા.
થાક્યા દેહે ફરી શરૂ કરી આખરી એક યાત્રા.
Line 217: Line 217:
ત્યાં તો કાયા ફગવી હડસેલી તરંગો પુકારે:
ત્યાં તો કાયા ફગવી હડસેલી તરંગો પુકારે:
જા રે તારે જગ, ઉભયથી કૈં ન સંબંધ મારે.
જા રે તારે જગ, ઉભયથી કૈં ન સંબંધ મારે.
મુંબઈ, ૯-૯-૧૯૩૫
{{Right|મુંબઈ, ૯-૯-૧૯૩૫}}<br>
૧૪. બિચારો મનુજ
<center>૧૪. બિચારો મનુજ</center>
કરી યત્નો કોટિ ગગન ચૂમતા મ્હેલ રચિયા;
કરી યત્નો કોટિ ગગન ચૂમતા મ્હેલ રચિયા;
પછી છો એ કાજે જીવતર બધું રોળ્યું ધૂળમાં.
પછી છો એ કાજે જીવતર બધું રોળ્યું ધૂળમાં.
Line 233: Line 233:
બિચારો નિચોવે મનુજ વિધિની રેત અમથો;
બિચારો નિચોવે મનુજ વિધિની રેત અમથો;
વૃથા યત્ને ખુએ મૃગજળનીયે રમ્ય ભ્રમણા.
વૃથા યત્ને ખુએ મૃગજળનીયે રમ્ય ભ્રમણા.
મુંબઈ, ૬-૯-૧૯૩૫
{{Right|મુંબઈ, ૬-૯-૧૯૩૫}}<br>
૧૫. દૃગજલ ભલાં
<center>૧૫. દૃગજલ ભલાં</center>
તમે ઉલ્લાસોની મીઠી મીઠી કરો પ્રેરક કથા,
તમે ઉલ્લાસોની મીઠી મીઠી કરો પ્રેરક કથા,
યુવાનીલીલાનાં સતત બજવો શૌર્યબણગાં.
યુવાનીલીલાનાં સતત બજવો શૌર્યબણગાં.
Line 249: Line 249:
અસત્ આનંદોની પરબ રચી વ્હેંચો ન મદિરા,
અસત્ આનંદોની પરબ રચી વ્હેંચો ન મદિરા,
ભલાં શોકપ્રેર્યાં દૃગજલ યથાર્થે વિહરતાં.
ભલાં શોકપ્રેર્યાં દૃગજલ યથાર્થે વિહરતાં.
મુંબઈ, ૬-૯-૧૯૩૫
{{Right|મુંબઈ, ૬-૯-૧૯૩૫}}<br>
૧૬. અફર એક ઉષા
<center>૧૬. અફર એક ઉષા</center>
ઊગી ઊગી અફર એક ઉષા નમેરી.
ઊગી ઊગી અફર એક ઉષા નમેરી.
છાતી હતી ટપકતી રુધિરે નિશા-ની
છાતી હતી ટપકતી રુધિરે નિશા-ની
Line 265: Line 265:
ખંડેરની કરુણભીષણ ગાતું ગાથા,
ખંડેરની કરુણભીષણ ગાતું ગાથા,
ને ગોતતું અફળ ગાન મહીં દિલાસા.
ને ગોતતું અફળ ગાન મહીં દિલાસા.
મુંબઈ, ૯-૯-૧૯૩૫
{{Right|મુંબઈ, ૯-૯-૧૯૩૫}}
૧૭. યથાર્થ જ સુપથ્ય એક
<center>૧૭. યથાર્થ જ સુપથ્ય એક</center>
ન રાવ, ફરિયાદ ના, ફિકર ના, અજંપાય ના,
ન રાવ, ફરિયાદ ના, ફિકર ના, અજંપાય ના,
ન કે પ્રબલ કોઈ સત્ત્વ થકી શક્તિની યાચના.
ન કે પ્રબલ કોઈ સત્ત્વ થકી શક્તિની યાચના.
Line 281: Line 281:
યથાર્થ જ સુપથ્ય એક, સમજ્યાં જવું શક્ય જે.
યથાર્થ જ સુપથ્ય એક, સમજ્યાં જવું શક્ય જે.
અજાણ રમવું કશું! સમજવું રિબાઈય તે.
અજાણ રમવું કશું! સમજવું રિબાઈય તે.
{{Right|''----------------------''}}
{{Right|મુંબઈ, ૯--૧૯૩૫}}
</poem>
</poem>
18,450

edits

Navigation menu