26,604
edits
જયદેવ શુક્લની કવિતા: Difference between revisions
no edit summary
KhyatiJoshi (talk | contribs) No edit summary |
KhyatiJoshi (talk | contribs) No edit summary |
||
| Line 731: | Line 731: | ||
હજી તો દસ કલાક ને પચાસ મિનિટ... | હજી તો દસ કલાક ને પચાસ મિનિટ... | ||
</poem> | </poem> | ||
== આગમન == | |||
<poem> | |||
ભાઈસાહેબ ઘરમાં રહેતા જ નહીં હોય ને! | |||
કોણ ધૂળ-કચરો કાઢવાની તસ્દી લે? | |||
ચાનાં ઢગલો કપ-રકાબી | |||
આમતેમ રવડતાં હશે. | |||
કબાટને લૉક કરવાનું તો શીખ્યો જ નથી. | |||
કો’ક દી બધ્ધું... | |||
‘ભાઈ તારી રીક્ષા આમ | |||
ડચકિયાં ખાતી કેમ ચાલે છે? | |||
આના કરતાં તો | |||
હું ચાલતી | |||
વહેલી પહોંચું.’ | |||
ટેબલ-પલંગ પર ઊંધાંચત્તાં પુસ્તકોના ઢગલા... | |||
ને સિગરેટની રાખથી | |||
ઊભરાતું હશે ઘર. | |||
કૂંડામાં પાણી... | |||
દૂધ નિયમિત ગરમ કરવાનું, | |||
અથાણું જોઈ તેલ નાખવાનું | |||
યાદ કરાવ્યું | |||
ત્યારે | |||
‘આટઆટલી સૂચનાને બદલે | |||
તું જો જવાનું માંડી વાળે...’ | |||
તદ્દન નાનકુડા છોકરા જેવો | |||
થોડા દી’ પણ... | |||
કમરે છેડો વીંટાળી | |||
તાળું ખોલું છું. | |||
પગથિયાં ચઢતાં જ | |||
‘સ્વાગતમ્’નું ચિતરામણ. | |||
ધૂપસળીની સુવાસ | |||
ને ચાંદી જેવું ચોખ્ખું | |||
ઘર... | |||
‘લુ...ચ્ચો...’ | |||
</poem> | |||
== કેવેફી વાંચતાં જાગેલું સ્મરણ == | |||
<poem> | |||
૧ | |||
દોડતી ટ્રેનમાં હું રાહ જોતો હતો. | |||
એ સ્ટેશન પર. | |||
થોડીક બીક સાથે | |||
હાથ મળતાં | |||
બધું ઝળાંહળાં... | |||
આપણી વ્યક્તિ સાથે | |||
રેસ્તૂરાંમાં જવું | |||
આમ તો સહેલું, પણ... | |||
અઘરું હોય છે | |||
શ્વાસમાં શ્વાસ ઊછળે | |||
આંખમાં આંખ ઓગળે | |||
એટલું નિકટ બેસવું. | |||
ઘણી બધી બેઠેલી આંખો, | |||
હરતી-ફરતી આંખો | |||
સીધું યા ત્રાંસું | |||
કોતરતી હોય છે આપણને. | |||
રૅપ સંગીતના હણહણાટથી | |||
ધ્રૂજી ઊઠે છે દીવાલો. | |||
સ્ટ્રોબેરી આઇસક્રીમનો | |||
મરુન-લાલ ટુકડો | |||
મોંમાં ૨ચે મેઘધનુષ. | |||
મન્દ મલકાટ ચૂમી લેવા | |||
પાસે સરું. | |||
ચમચીમાંથી આઇસક્રીમ | |||
પેન્ટ પર, | |||
બધેબધ રેલાઈ ગયું, | |||
આજની જેમ જ. | |||
૨ | |||
મેં કહ્યું : ‘ના...ના...નાઆ...’ | |||
તેં કહ્યું : ‘આવડી જશે. પછી તો સરર સર્ કરતી સાઈકલ...’ | |||
હાથમાં, આંખમાં પરસેવો. | |||
ધ્રૂજતા હાથે | |||
કાળા હાથા વિનાનુંં | |||
લીસ્સું હેન્ડલ માંડ પકડ્યું... | |||
ને પાછળથી ધક્કો. | |||
તેં ‘બક્ અપ...બક્ અપ’-ના નારા ગજવ્યા. | |||
થોડી હિમ્મત | |||
::: થોડો સંકોચ ફાટફાટ... | |||
હૃદય આખ્ખું | |||
ઊછળીને | |||
નસોમાં, મસ્તકમાં... | |||
પસાર થતાં વાહનોનો ફટ્ફટાટ્... | |||
લોહીમાં પલીતો ચંપાયો. | |||
સન્તુલન જાળવવા | |||
જોરથી હેન્ડલ ભીંસ્યું... | |||
સાથે અંગૂઠો | |||
ઘંટડી પર પડતાં | |||
ટણણણન્... ટણનન્... | |||
નજર સામે | |||
ફુવારો | |||
આકાશ આંબતો હતો | |||
</poem> | |||
== ભેજલ અન્ધકારમાં == | |||
<poem> | |||
ગભારામાં હીજરાતા | |||
તાંબાના નાગને | |||
કચડતો | |||
ફૂલોની ગન્ધવાળો | |||
ભેજલ અન્ધકાર. | |||
નાગને માથે | |||
ખીલેલું | |||
જાસૂદનું ફૂલ. | |||
દીવાની સ્થિર સળગતી જ્યોત. | |||
મન્દ્ર ગાન્ધારમાં | |||
કડકડાટ મહિમ્ન બોલતો | |||
વરસાદ. | |||
નગારાં બજી ઊઠે છે. | |||
આરતી પ્રગટે છે. | |||
બેઠેલો નન્દી ઉછળે છે. | |||
ભેજલ અન્ધકારમાં | |||
આગિયા રેલાય છે... | |||
</poem> | |||
== મલ્હાર ઢોળાયો... == | |||
<poem> | |||
રાત આખી | |||
મારા પર | |||
મલ્હાર ઢોળાયો... | |||
રેલાયો... | |||
સવારે ઊઠીને | |||
અરીસામાં જોયું : | |||
આંખ કાન નાક | |||
કેવળ મોગરા મોગરા ને મોગરા! | |||
</poem> | |||
== પરોઢ == | |||
<poem> | |||
સન્તુરમાંથી ફોરતા | |||
પીલુના કેસરિયા સ્વર જેવો શ્રાવણ | |||
તારા દેહમાં રોપાયો. | |||
ચીતરાયો. | |||
મીંડમાં રેલાતું | |||
લેાહી | |||
કાનના ગુલાબો પર વરસ્યું. | |||
મસૃણ ટેકરીઓ | |||
નાચી ઊઠી | |||
દ્રુત-ત્રિતાલમાં. | |||
રાનેરી ક્ષિતિજની તિરાડમાંથી | |||
ભૈરવી-મઢ્યું પરોઢ | |||
પાંખો ફફડાવતું | |||
ઊડ્યું! | |||
</poem> | |||
== જલસો == | |||
<poem> | |||
મારા મસ્તિષ્કમાં | |||
સન્તુર વસે છે | |||
હું સન્તુરને નમું છું. | |||
મારા શ્વાસમાં | |||
તાનપુરો વસે છે | |||
હું તાનપુરાને નમું છું. | |||
મારા હૃદયમાં | |||
મૃદંગ વસે છે | |||
હું મૃદંગને નમું છું. | |||
મારી નાભિમાં | |||
ષડ્જ વસે છે | |||
હું ષડ્જતે નમું છું. | |||
મારાં ચરણોમાં | |||
થાપ વસે છે | |||
હું થાપને નમું છું. | |||
મારા હાથમાં | |||
બે તુંબડાવાળી સિતાર વસે છે | |||
હું સિતારને નમું છું | |||
::: ચૂમું છું. | |||
અગાંગ એક સાથે બજી ઊઠે છે! | |||
</poem> | |||
<center>◼</center> | <center>◼</center> | ||
<br> | <br> | ||