26,604
edits
વિનોદ જોશીનાં કાવ્યો: Difference between revisions
Jump to navigation
Jump to search
no edit summary
KhyatiJoshi (talk | contribs) No edit summary |
KhyatiJoshi (talk | contribs) No edit summary |
||
| Line 659: | Line 659: | ||
હવે જીરવશું જીવતરની ઘાતને, | હવે જીરવશું જીવતરની ઘાતને, | ||
{{Space}} સખી! અમે સંકેલી લેશું ચોપાટને... | {{Space}} સખી! અમે સંકેલી લેશું ચોપાટને... | ||
</poem> | |||
== પટેલ-પટલાણી == | |||
<poem> | |||
પીથલપુરમાં પટેલિયો કાંઈ પટલાણી પંચાળ કે માગે માદળિયું | |||
ઉગમણું ઘર અવાવરું આથમણું ઝાકઝમાળ કે માગે માદળિયું | |||
પટેલ કોરો ઓરસિયો પટલાણી ચંદનડાળ કે માગે માદળિયું | |||
અમથો નક્કર ફાડિયું હમણાં ઢીલો ઘેંશ, | |||
બેઠો વરવે વેશ એને માદળિયે કાંઈ મૂંઝાવ્યો; | |||
થોભો દઈને ઉંબરે બેઠો રબ્બર દેહ, | |||
પંપાળે સંદેહ એની આંગળિયુંમાં ઓરતા; | |||
જમણે હાથે ખોતરે જોખમવંતો કાન, | |||
ખરતું કેવળજ્ઞાન આ તો માદળિયાનો મામલો; | |||
ઓસરિયું કાંઈ અણોહરી ને રાંધણિયું ભેંકાર કે માગે માદળિયું | |||
પટલાણીને રગ રગ મ્હોર્યો અણદીઠો એંકાર કે માગે માદળિયું | |||
પટેલ પૂરા તળિયાઝાટક પટલાણી ચિક્કાર કે માગે માદળિયું | |||
પટલાણીવટ જોઈને અખંડ વ્યાપ્યો કાળ, | |||
ઊભી થઈ તતકાળ ફેં ફેં મૂછો ફાંકડી; | |||
ફૂટ્યો ફાંગી આંખમાં ફળફળતો તેજાબ, | |||
ઉપરથી પીધી રાબ એના ખોંખારે ઘણ ધ્રોડિયાં; | |||
ધણણણ તોપું ગડગડી પીથલપુર મોઝાર, | |||
જામ્યો જયજયકાર એના પંચાળે પડઘા પડે; | |||
પટલાણીને સોંસરમોંસર પેઠી વેરણ ફાળ કે માગે માદળિયું | |||
પડતું મેલ્યું પિયરિયું ને વળતાં લીધો ઢાળ કે માગે માદળિયું | |||
પરપોટામાં પડી ગયો રે ઘોબો અંતરિયાળ કે માગે માદળિયું | |||
હાં હાં પટલ ખમા કરો અણસમજ્યાની આણ, | |||
હું પાદરનું છાણ ને તમ પારસ પીપળો; | |||
આંખે ઝૂલે ચાકળા કાંધી તોરણ મોર, | |||
ઢૂંક્યો રે કલશોર હવે ઢાળો માઝમ ઢોલિયો; | |||
પોચી પોચી રાતડી ચાંદો અફલાતૂન, | |||
પટલાણી સૂનમૂન એને હઈડે વાગે વાંસળી; | |||
ચપટીક ઓરી લા..પસી ને અધમણ કરી કુલેર કે વાગે વાંસળિયું | |||
પટેલ ભીનો ભાદરકાંઠો પટલાણી ખંડેર કે વાગે વાંસળિયું | |||
લીલો ઘોડો છૂટી ગયો ને પડી રહી સમશેર કે વાગે વાંસળિયું | |||
</poem> | |||
== ઘચ્ચ દઈ == | |||
<poem> | |||
ઘચ્ચ દઈ દાતરડું ઝિંક્યું કપાસ કેરે છોડ, | |||
ફૂટ્યો પાનેતરનો તાંતણો... | |||
સૈયર આણીપા આવ્ય સૈયર ઓલીપા આવ્ય, | |||
ઓલ્યું દખણાદું ગામ હવે પાદરમાં લાવ્ય; | |||
ઘચ્ચ દઈ... | |||
ઝીણું ઝીણું દળાય જાડું જાડું ચળાય, | |||
ભીનું ભીનું મળાય ઝાંખું ઝાંખું કળાય; | |||
મને ઝાલી લે ઝાલ, મને ઝીલી લે હાલ્ય, | |||
હું તો ઓળઘોળ આજ, હતી ગોળગોળ કાલ્ય; | |||
ઘચ્ચ દઈ... | |||
ઘેરા ઘેરા ઘેઘૂર આખે આખા કે ચૂર, | |||
પાસે પાસે કે દૂર ગમે તેવા મંજૂર; | |||
હું તો વીંઝાતી જાઉં હું તો વીંધાતી જાઉં, | |||
હું તો તેર હાથ તાકામાં બંધાતી જાઉં; | |||
ઘચ્ચ દઈ... | |||
</poem> | |||
== હાથે કરીને == | |||
<poem> | |||
હાથે કરીને અમે અજવાળાં માગ્યાં | |||
{{Space}}હવે અંધારાં બાર ગાઉ છેટાં... | |||
આમ તો પરોઢ સાવ પોચું કે | |||
{{Space}} ઝાકળની પાનીએય પડે નહીં છાલાં, | |||
પાંદડીએ પાંદડીમાં ઝૂલે આકાશ | |||
{{Space}} અડે મખમલિયા વાયરાઓ ઠાલા; | |||
સૂરજનાં કિરણોની આંગળિયે નીકળેલ | |||
{{Space}} સપનાના હોય નહીં નેઠા... | |||
મેંદીની ભાત હોય ઘાટી મધરાત હોય | |||
{{Space}} અંજળની વાત હોય છાની, | |||
સોનેરી સેજ હોય રૂપેરી ભેજ હોય | |||
{{Space}} ભીતરમાં કેદ હોય વાણી; | |||
હાથવગા ઓરતાને ઝંઝેડી સાવ તમે | |||
{{Space}} ઉઘાડી આંખ કરી બેઠાં... | |||
</poem> | |||
== ઝેરી કાળોતરો == | |||
<poem> | |||
ઝેરી કાળોતરો ડંખે રે! | |||
કાંઈ મીઠો લાગે કાંઈ મીઠો લાગે | |||
મારી આરપાર શેરડીનો સાંઠો, | |||
{{Space}}આરપાર શેરડીનો સાંઠો રે લોલ... | |||
વેણીનાં ફૂલ જેવી ભરડાની ભીંસ, | |||
ભીતરમાં ભંડારી લોહીઝાણ ચીસ; | |||
પીડા ઘેઘૂર મને રંગે રે! | |||
કાંઈ ફોરી લાગે કાંઈ ફોરી લાગે! | |||
હજી તાણો આ રેશમની ગાંઠો, | |||
{{Space}}તાણો આ રેશમની ગાંઠો રે લોલ... | |||
વાદીડે કેમ કર્યા મહુવરના ખેલ? | |||
રાફડામાં પૂર્યાં કંઈ લીલાં દીવેલ! | |||
નીતરતું ઘેન મારે અંગે રે! | |||
કાંઈ ભીનું લાગે કાંઈ ભીનું લાગે! | |||
મારે છલકાવું કેમ? નથી કાંઠો, | |||
{{Space}}છલકાવું કેમ? નથી કાંઠો રે લોલ... | |||
</poem> | |||
== તને ગમે તે == | |||
<poem> | |||
તને ગમે તે મને ગમે પણ મને ગમે તે કોને? | |||
એક વાર તું મને ગમે તે મને જ પૂછી જોને! | |||
::તું ઝાકળનાં ટીપાં વચ્ચે | |||
{{Space}}પરોઢ થઈ શરમાતી, | |||
હૂં કૂંપળથી અડું તને | |||
{{Space}}તું પરપોટો થઈ જાતી; | |||
તને કહું કંઈ તે પહેલાં તો તું કહી દેતી : ‘છૉને!’ | |||
:તને ગમે તે મને ગમે પણ મને ગમે તે કોને? | |||
તારા મખમલ હોઠ ઉપર | |||
{{Space}}એક ચોમાસું જઈ બેઠું, | |||
ઝળઝળિયાં પહેરાવી | |||
{{Space}}એક શમણું ફોગટ વેઠું; | |||
તું વરસે તો હું વરસું પણ તું વરસાવે તોને! | |||
એક વાર તું મને ગમે તે મને જ પૂછી જોને! | |||
</poem> | |||
== ECSTASY == | |||
<poem> | |||
ઝડાફ વીજ મેઘ ડમ્મર ડિબાંગમાં સોંસરી, | |||
ખચાક ખચખચ્ ચીરી ઝળળ ઝુમ્મરો ઊતરી. | |||
પ્રચંડ દ્રુત ૐ ઝબાક્ઝબ અવાક્ ક્ષણાર્ધાર્ધમાં | |||
ભયંકર પછાડ દૈ લપકતો ગયો, પુચ્છ લૈ | |||
ઊડે, ક્યહીં ઊંડે ઊંડે પલક ગાત્ર ફુત્કારતો. | |||
કડાક હુડુડુમ્ ધ્રૂજી ધ્રધ્રધરિત્રી સમ્ભ્રાન્ત, ને | |||
ધમે ધમણ હાંફતાં હફડ ઘૃર્જટિ ઝાડવાં. | |||
કમાન લફ લાંબી તંગ ક્ષિતિજોની ટંકારતો, | |||
ધસે હવડ વેગ ભેખડ ભફાંગ બુચ્કારતો, | |||
છળે, છળી લળે, ઢળે વળી પળે પળે ઑગળે. | |||
અચાનક ધડામ ઘુમ્મડ ખબાંગ ખાંગો થતો, | |||
ફરે લફક જીભ ફીણ ફીણ ચાટતી ચાટતી. | |||
સમસ્ત ખભળાટ પુંસક ધસે, ડસે નસ્નસે, | |||
થતો પ્રપ્રપ્રપાત ચૂર ચૂર માત્ર રાત્રિ શ્વેસ. | |||
</poem> | |||
== પ્રેયસીનું VISION અનુભવ્યાનો સાર == | |||
<poem> | |||
વિમલી તારી યાદનો બરો મૂતર્યો બાપ, | |||
રાતે આવ્યો તાવ હૈયું ગણગણગોશલો. | |||
અંધારામાં ઓગળે કબૂતરાંની પાંખ, | |||
ઠોલે લક્કડખોદ મારે આંગણ ઊંઘને. | |||
મારગ કેરાં ચીંથરાં સળવળ દોડ્યાં જાય, | |||
વિમલી તારે દેશ તાકો થઈને ઊખળે. | |||
કૂણા હાથે સાણસી ચૂલા ઉપર ચા, | |||
ગાળ્યા પહેલાં આજ હૈયું ભરતું ઘૂંટડા. | |||
હું ચંદનનાં લાકડાં હું વિનિયાની લાશ, | |||
મસાણ જોતો રાહ આઘેનો તું દેતવા. | |||
હડદો તારો સામટો, અવડી ઇન્ડિપેન, | |||
અક્ષર સૂતા આજ મડદાં થઈને યાદનાં. | |||
</poem> | </poem> | ||
<center>◼</center> | <center>◼</center> | ||
<br> | <br> | ||