18,450
edits
ગુજરાતી એકાંકીસંપદા/હંસા: Difference between revisions
Jump to navigation
Jump to search
no edit summary
MeghaBhavsar (talk | contribs) No edit summary |
MeghaBhavsar (talk | contribs) No edit summary |
||
| Line 83: | Line 83: | ||
ધીમન્તઃ ભલે. | ધીમન્તઃ ભલે. | ||
(બેઉ જાય છે.) | (બેઉ જાય છે.) | ||
<center>(પડદો પડે છે.)</center> | |||
<center>'''પ્રવેશ ૨'''</center> | |||
(સ્થળઃ જગદીશચન્દ્રના ઘરનું દીવાનખાનું, જગદીશચન્દ્ર, વિમળા, ઉર્સુલા અને નરેશ બેઠાં હોય છે.) | |||
વિમળાઃ (નરેશને) આજે તો ઉર્સુને બમણો આનંદ થાય છે. કેમ ખરું ને, ઉર્સુ! | |||
(ઉર્સુલા જરા નીચું જુએ છે.) | |||
નરેશઃ એમ! કેમ શાથી? | |||
(નરેશ ઉર્સુલા સામે જુએ છે. તે અનુત્તર રહે છે.) | |||
વિમળાઃ એણે કલકત્તા પ્રદર્શનમાં ચિત્ર મોકલ્યું હતું તેમાં એને ઇનામ મળ્યું છે. | |||
નરેશઃ એમ! ખૂબ આનંદની વાત છે. ઇનામ કેટલાનું હતું? | |||
ઉર્સુલાઃ ઇનામ તો મોટું નથી; પાંચ જ રૂપિયાનું છે. | |||
નરેશઃ તેમાં શું! પણ ઇનામ ખરું ને? એની કિંમતનો તો સવાલ જ ન હોય. તમારું ઇનામ કેટલામું હતું? | |||
ઉર્સુલાઃ પંદરમું. | |||
નરેશઃ પણ એ ચિત્ર પાછું આવ્યું નથી? મને તો એ વિષે કહ્યું પણ નહીં! | |||
ઉર્સુલાઃ એમાં એવડું શું હતું? | |||
નરેશઃ વાહ, કેમ નહિ? આપણી સ્ત્રીઓમાં તો અપૂર્વ છે! | |||
(વિમળા જાય છે.) | |||
જગદીશચંદ્રઃ (નરેશને) કેમ, તમને કંઈ શોખ નથી? | |||
નરેશઃ ના, જી. આ ઉર્સુબહેન જેવાંનાં ચિત્રો જોવાનો શોખ છે એટલું. | |||
જગદીશચંદ્રઃ ને સંગીત? | |||
નરેશઃ જરાયે નહિ. સાંભળવાનો શોખ ખરો. | |||
ઉર્સુલાઃ તે તો મને પણ ઘણો શોખ છે. | |||
નરેશઃ ને ગાવાનો ક્યાં નથી? | |||
જગદીશચંદ્રઃ કોને? ઉર્સુને? | |||
નરેશઃ નહિ? | |||
જગદીશચંદ્રઃ અરે, એનાં કરતાં તો હું પણ સારું ગાઉં. કેમ નહિ ઉર્સુ? | |||
ઉર્સુલાઃ હા, પણ તમે તો તાલીમ લીધી છે ને? | |||
નરેશઃ હાસ્તો, તમે પણ તાલીમ લો તો સારું ગાઈ શકો. તમારો કંઠ તો સારો છે. | |||
જગદીશચંદ્રઃ કોણે કહ્યું? | |||
નરેશઃ બોલો તો ઘણું સારું! | |||
(ઉર્સુલા ઊભી થાય છે. ને જરા વારે જગદીશ અંદર જાય છે. ઉર્સુલા ગણગણે છે. નરેશ બારી બહાર જણાતા આકાશમાં જોઈ રહે છે. થોડી વારે ઉર્સુલા એક પુસ્તક લઈ બેસે છે.) | |||
::: ક્યું પુસ્તક છે? | |||
ઉર્સુલાઃ “લગ્ન કેમ સફળ થઈ શકે?” | |||
નરેશઃ (જરા આશ્ચર્યથી) લગ્ન કેમ સફળ થઈ શકે? | |||
ઉર્સુલાઃ એમ કેમ કહો છો? | |||
નરેશઃ બહુ વિચિત્ર નામ લાગે છે, નહિ? | |||
ઉર્સુલાઃ કેમ? | |||
નરેશઃ લગ્ન કંઈ વેપાર છે કે માણસ એને મહેનતથી સફળ કરી શકે? ને લગ્ન વિશે વળી પુસ્તક શાં લખવાં? એ તે શો એવો ગહન વિષય છે? | |||
ઉર્સુલાઃ કેમ, લગ્ન ગહન વિષય નથી? એના જેવી પવિત્ર વસ્તુ… | |||
નરેશઃ જૂઠું. એ બધાં ધતિંગ છે. લગ્ન સાવ નજીવી ચીજ છે. માણસ એને જેટલી ગંભીરતા આપે છે તેટલો તે નાસીપાસ થાય છે. તમે તો ભાડાના ઘરમાં રહો છો, ખરું ને? | |||
ઉર્સુલાઃ હા. | |||
નરેશઃ તમારે જોઈએ તે બધી જ સગવડો એમાં છે? એટલે કે તમારે જેવું જોઈએ તેવું આ ઘર છે? | |||
ઉર્સુલાઃ ના, પણ ભાડાનાં ઘર તો એવાં ક્યાંથી હોય? | |||
નરેશઃ ને રોજ તમે આવો બબડાટ કરો છો ખરાં? | |||
ઉર્સુલાઃ ના, પણ એ કંઈ મોટી વાત નથી ને લગ્ન તો… | |||
નરેશઃ બરાબર, આપણે લગ્નને મોટો વિષય માની બબડાટ કરવાનો હક્ક મેળવીએ છીએ. ખરી વાત તો એ છે કે મરદ અને સ્ત્રી બેઉ જો લગ્નને સાધારણ વિષય ગણે તો આટલો બબડાટ, આટલી નિરાશા કે આટલાં કલ્પાંત ન રહે. જેમ ભાડાના ઘરથી ચલાવી લઈએ છીએ તેમ લગ્નમાં પણ ચલાવી લઈએ. માત્ર આપણાં પતિપત્નીઓમાં દૃષ્ટિની એટલી વિશાળતા હોવી જોઈએ. | |||
ઉર્સુલાઃ તમે ને હંસાબહેન, એવી દૃષ્ટિથી જીવો છો? | |||
નરેશઃ અરે, એ બિચારીને તો કંઈ પણ દૃષ્ટિ જ નથી. લગ્ન શું એનું પણ એને તો ભાન નહિ હોય. | |||
ઉર્સુલાઃ અરે, વાહરે! | |||
નરેશઃ હા, હા, ખરું છે. | |||
ઉર્સુલાઃ અરે શું ખરું છે! ભલે મરદોને મન લગ્ન એ નજીવી રમત હોય; સ્ત્રીને મન તો લગ્નમાં જ જીવનની આશા અને તૃપ્તિ છે. | |||
નરેશઃ એ તો તમારાં જેવાંને. | |||
ઉર્સુલાઃ ના, બધી જ સ્ત્રીઓને. ઝૂંપડામાં ને રાજમહેલમાં સ્ત્રી તો બધે જ સ્ત્રી છે. | |||
નરેશઃ પણ સ્ત્રી ને સ્ત્રીમાં પણ ફેર હોય છે ને? | |||
ઉર્સુલાઃ તે હશે; પણ આ લાગણી તો બધી જ સ્ત્રીઓમાં હોય છે. | |||
નરેશઃ કોણ જાણે, મને તો એવું કંઈ ન લાગ્યું. | |||
ઉર્સુલાઃ ખોટી વાત છે. કહું? | |||
નરેશઃ શું? | |||
ઉર્સુલાઃ હંસાબહેન માટે તમને પ્રેમ છે પણ તમે પોતે જ તે નથી જાણતા. | |||
નરેશઃ ને તમે કેમ જાણ્યું? | |||
ઉર્સુલાઃ ઓહો, એ તો બહુ સહેલું છે. તમને બેઉને જોઈને તરત મને લાગ્યું હતું. | |||
નરેશઃ પણ શા ઉપરથી? | |||
ઉર્સુલાઃ તમે જે રીતે વર્તો છો તે ઉપરથી. મારા ભાઈ બરાબર એવા જ હતા. મને એ ખૂબ ચાહતા ને ખૂબ જ પજવતા. પજવતા એટલું બધું કે ચીડ ચઢે. ને આની પરીક્ષા કરવા ખાતર જ … | |||
નરેશઃ શું? | |||
(વિમળા પ્રવેશ કરે છે.) | |||
વિમળાઃ ચાલો, નીચે એ રાહ જુએ છે. | |||
(બધાં જાય છે.) | |||
<center>(પડદો પડે છે.)</center> | <center>(પડદો પડે છે.)</center> | ||
{{Poem2Close}} | {{Poem2Close}} | ||