26,604
edits
KhyatiJoshi (talk | contribs) No edit summary |
KhyatiJoshi (talk | contribs) No edit summary |
||
Line 725: | Line 725: | ||
}} | }} | ||
(બધાં ધૂન ગાતાં હોય. પશલો અકળાતો હોય ત્યાં દૃશ્ય પૂરું થાય.) | (બધાં ધૂન ગાતાં હોય. પશલો અકળાતો હોય ત્યાં દૃશ્ય પૂરું થાય.) | ||
<center>'''દૃશ્ય ૫'''</center> | |||
{{Ps | {{Ps | ||
|સ્થળઃ | |સ્થળઃ | ||
|જંગલ | |જંગલ | ||
Line 749: | Line 750: | ||
}} | }} | ||
{{Ps | {{Ps | ||
ભગલોઃ ભઈ, તને મહેલ મળ્યો પછી મિત્રને શેનો યાદ કરવાનો હતો? | |ભગલોઃ | ||
પશલોઃ ના, ના ભગા, એવું બોલીશ નહીં. મને આ મહેલ પણ તારા લીધે જ મળ્યો છે ને! | |ભઈ, તને મહેલ મળ્યો પછી મિત્રને શેનો યાદ કરવાનો હતો? | ||
ભગલોઃ ઠીક છે, ઠીક છે, પહેલાં એ તો કહે, તું મજામાં તો ખરો ને? | }} | ||
પશલોઃ હોય, મજામાં છું. | {{Ps | ||
ભગલોઃ અરે, તું તો નસીબદાર કહેવાય પશા. રાજકુંવરી જેવી રાજકુંવરી મળી પછી તારે બીજું શું જોઈએ? | |પશલોઃ | ||
પશલોઃ ખૂબ નસીબદાર છું ભગા. એટલો બધો નસીબદાર કે… | |ના, ના ભગા, એવું બોલીશ નહીં. મને આ મહેલ પણ તારા લીધે જ મળ્યો છે ને! | ||
ભગલોઃ કેમ આમ કરડાકીમાં બોલે છે પશા? તારે કંઈ દુઃખ છે કે પછી કુંવરીને બધી ખબર પડી ગઈ છે? | }} | ||
પશલોઃ ખબર પડી ગઈ હોત કે હું માણસ છું ને આ તો મારો વેશ છે તો તો સારું જ થાત ને ભગા! | {{Ps | ||
ભગલોઃ તું આજે અવળું કેમ બોલે છે પશા? મને લાગે છે કે તારે જરૂર કંઈક દુઃખ છે. મને નહીં કહે ભૂંડા? | |ભગલોઃ | ||
પશલોઃ ભગા, રાજકુંવરી મળશે એ મોહમાં, હું ભગવાન તો બન્યો. પણ રાજકુંવરી તો મને હજી ભગવાન માનીને જ બધી રીતે વર્તે છે. | |ઠીક છે, ઠીક છે, પહેલાં એ તો કહે, તું મજામાં તો ખરો ને? | ||
ભગલોઃ મને કંઈ સમજાયું નહીં પશા. | }} | ||
પશલોઃ ભગા, ભગા, રાજકુંવરી મને ભગવાન માની મારી પૂજા કરે છે, મારી ભક્તિ કરે છે. હું જીવતો જાગતો માણસ એના માટે આ મંદિરની મૂર્તિ છું મૂર્તિ. | {{Ps | ||
ભગલોઃ પણ એમાં તને વાંધો શું છે પશા? ભલા તારે મમ્મમ્થી કામ છે કે ટપ્ટપ્થી… | |પશલોઃ | ||
પશલોઃ મારે રાજકુંવરીનો પ્રેમ જઈએ છે ભગા પ્રેમ, એની ભક્તિ નહીં. ભગા… ભગા, હવે તો રાજા, રાણી, સેનાપતિ, અરે આખું નગર મને ભગવાન માનતું થઈ ગયું છે. આ બધાને કઈ રીતે સમજાવું કે હું ભગવાન નહીં માણસ છું માણસ. | |હોય, મજામાં છું. | ||
ભગલોઃ હેં આખું નગર તને ભગવાન માને છે? | }} | ||
પશલોઃ એટલું જ નહીં ભગા, સાંજ-સવાર મારી આરતી થાય છે, મારી ધૂન થાય છે અને મારે પૂતળાની જેમ બેસી રહેવું પડે છે – આમ. | {{Ps | ||
|ભગલોઃ | |||
|અરે, તું તો નસીબદાર કહેવાય પશા. રાજકુંવરી જેવી રાજકુંવરી મળી પછી તારે બીજું શું જોઈએ? | |||
}} | |||
{{Ps | |||
|પશલોઃ | |||
|ખૂબ નસીબદાર છું ભગા. એટલો બધો નસીબદાર કે… | |||
}} | |||
{{Ps | |||
|ભગલોઃ | |||
|કેમ આમ કરડાકીમાં બોલે છે પશા? તારે કંઈ દુઃખ છે કે પછી કુંવરીને બધી ખબર પડી ગઈ છે? | |||
}} | |||
{{Ps | |||
|પશલોઃ | |||
|ખબર પડી ગઈ હોત કે હું માણસ છું ને આ તો મારો વેશ છે તો તો સારું જ થાત ને ભગા! | |||
}} | |||
{{Ps | |||
|ભગલોઃ | |||
|તું આજે અવળું કેમ બોલે છે પશા? મને લાગે છે કે તારે જરૂર કંઈક દુઃખ છે. મને નહીં કહે ભૂંડા? | |||
}} | |||
{{Ps | |||
|પશલોઃ | |||
|ભગા, રાજકુંવરી મળશે એ મોહમાં, હું ભગવાન તો બન્યો. પણ રાજકુંવરી તો મને હજી ભગવાન માનીને જ બધી રીતે વર્તે છે. | |||
}} | |||
{{Ps | |||
|ભગલોઃ | |||
|મને કંઈ સમજાયું નહીં પશા. | |||
}} | |||
{{Ps | |||
|પશલોઃ | |||
|ભગા, ભગા, રાજકુંવરી મને ભગવાન માની મારી પૂજા કરે છે, મારી ભક્તિ કરે છે. હું જીવતો જાગતો માણસ એના માટે આ મંદિરની મૂર્તિ છું મૂર્તિ. | |||
}} | |||
{{Ps | |||
|ભગલોઃ | |||
|પણ એમાં તને વાંધો શું છે પશા? ભલા તારે મમ્મમ્થી કામ છે કે ટપ્ટપ્થી… | |||
}} | |||
{{Ps | |||
|પશલોઃ | |||
|મારે રાજકુંવરીનો પ્રેમ જઈએ છે ભગા પ્રેમ, એની ભક્તિ નહીં. ભગા… ભગા, હવે તો રાજા, રાણી, સેનાપતિ, અરે આખું નગર મને ભગવાન માનતું થઈ ગયું છે. આ બધાને કઈ રીતે સમજાવું કે હું ભગવાન નહીં માણસ છું માણસ. | |||
}} | |||
{{Ps | |||
|ભગલોઃ | |||
|હેં આખું નગર તને ભગવાન માને છે? | |||
}} | |||
{{Ps | |||
|પશલોઃ | |||
|એટલું જ નહીં ભગા, સાંજ-સવાર મારી આરતી થાય છે, મારી ધૂન થાય છે અને મારે પૂતળાની જેમ બેસી રહેવું પડે છે – આમ. | |||
}} | |||
(પશો પદ્માસન વાળી ઊભો રહે. આ જોઈ ભગલો ચમકે.) | (પશો પદ્માસન વાળી ઊભો રહે. આ જોઈ ભગલો ચમકે.) | ||
ભગલોઃ એ જ મૂર્તિ, એ જ મૂર્તિ, મેં કાલે સપનામાં જોઈ હતી એ જ મૂર્તિ, મારા પ્રભુ પુરુષોત્તમની … તું… તું… તમે… પ્રભુ. | {{Ps | ||
પશલોઃ ભગા, ભગા, કઈ મૂર્તિ? શું કહે છે તું? | |ભગલોઃ | ||
ભગલોઃ પ્રભુ, મને મને અંધારામાં રાખ્યો? મને માયામાં ડૂબેલો રાખ્યો? મને છેતર્યો? | |એ જ મૂર્તિ, એ જ મૂર્તિ, મેં કાલે સપનામાં જોઈ હતી એ જ મૂર્તિ, મારા પ્રભુ પુરુષોત્તમની … તું… તું… તમે… પ્રભુ. | ||
પશલોઃ ભગા, તું કોને કહે છે આ બધું? હું પશલો છું, તારો દોસ્ત. | }} | ||
ભગલોઃ પ્રભુ! પ્રભુ! અત્યાર સુધી મારાથી દગો કર્યો? મારો વાંકગુનો હોય તો માફ કરશો મારા પુરુષોત્તમ. | {{Ps | ||
પશલોઃ ભગા, હું પુરુષોત્તમ નહીં, તારો દોસ્ત પશો છું પશો. | |પશલોઃ | ||
ભગલોઃ ના પ્રભુ. હવે હું છેતરાવાનો નથી, તમે તો દેવાધિદેવ ભગવાન વિષ્ણુ છો. | |ભગા, ભગા, કઈ મૂર્તિ? શું કહે છે તું? | ||
પશલોઃ ભગા, ભગા, તું? તુંય આવું માનીશ? ના, ના ભગા, હું તારો દોસ્ત પશો છું. મારે ભગવાન નથી થવું ભગા, મારે પશલો જ રહેવું છે. હું પશો પશો પશો છું. | }} | ||
{{Ps | |||
|ભગલોઃ | |||
|પ્રભુ, મને મને અંધારામાં રાખ્યો? મને માયામાં ડૂબેલો રાખ્યો? મને છેતર્યો? | |||
}} | |||
{{Ps | |||
|પશલોઃ | |||
|ભગા, તું કોને કહે છે આ બધું? હું પશલો છું, તારો દોસ્ત. | |||
}} | |||
{{Ps | |||
|ભગલોઃ | |||
|પ્રભુ! પ્રભુ! અત્યાર સુધી મારાથી દગો કર્યો? મારો વાંકગુનો હોય તો માફ કરશો મારા પુરુષોત્તમ. | |||
}} | |||
{{Ps | |||
|પશલોઃ | |||
|ભગા, હું પુરુષોત્તમ નહીં, તારો દોસ્ત પશો છું પશો. | |||
}} | |||
{{Ps | |||
|ભગલોઃ | |||
|ના પ્રભુ. હવે હું છેતરાવાનો નથી, તમે તો દેવાધિદેવ ભગવાન વિષ્ણુ છો. | |||
}} | |||
{{Ps | |||
|પશલોઃ | |||
|ભગા, ભગા, તું? તુંય આવું માનીશ? ના, ના ભગા, હું તારો દોસ્ત પશો છું. મારે ભગવાન નથી થવું ભગા, મારે પશલો જ રહેવું છે. હું પશો પશો પશો છું. | |||
}} | |||
(એમ કહી પશલો રડી પડે. ધીમે ધીમે શેષશાયી વિષ્ણુની જેમ થઈ જાય એ જોઈ.) | (એમ કહી પશલો રડી પડે. ધીમે ધીમે શેષશાયી વિષ્ણુની જેમ થઈ જાય એ જોઈ.) | ||
ભગલોઃ એ જ પ્રભુ, તમે જ સાચા પ્રભુ છો મારા નાથ! | {{Ps | ||
|ભગલોઃ | |||
|એ જ પ્રભુ, તમે જ સાચા પ્રભુ છો મારા નાથ! | |||
{{Ps | |||
(દૃશ્ય પૂરું થાય) | (દૃશ્ય પૂરું થાય) | ||
<center>'''દૃશ્ય ૬'''</center> | <center>'''દૃશ્ય ૬'''</center> | ||
સ્થળઃ રાજમહેલ | }} | ||
{{Ps | |||
|સ્થળઃ | |||
|રાજમહેલ | |||
}} | |||
(પશલો બેસે છે એ આસન ખાલી છે. રાજા, રાણી, સેનાપતિ, દાસી, રાજકુમારી બધાં બેઠાં બેઠાં ધૂન ‘શ્રીમન્ નારાયણ’ની ગાતાં હોય છે.) | (પશલો બેસે છે એ આસન ખાલી છે. રાજા, રાણી, સેનાપતિ, દાસી, રાજકુમારી બધાં બેઠાં બેઠાં ધૂન ‘શ્રીમન્ નારાયણ’ની ગાતાં હોય છે.) | ||
રાજાઃ કમળકુંવરી, બેટા જો તો ખરી પ્રભુ પધાર્યા કે નહીં? | {{Ps | ||
રાજકુમારીઃ હા પિતાજી, ત્યાં સુધી આપ ધૂન કરો. | |રાજાઃ | ||
રાજાઃ હા, હા. ધૂન બોલો ધૂન – શ્રીમન્ નારાયણ નારાયણ નારાયણ. | |કમળકુંવરી, બેટા જો તો ખરી પ્રભુ પધાર્યા કે નહીં? | ||
}} | |||
{{Ps | |||
|રાજકુમારીઃ | |||
|હા પિતાજી, ત્યાં સુધી આપ ધૂન કરો. | |||
}} | |||
{{Ps | |||
|રાજાઃ | |||
|હા, હા. ધૂન બોલો ધૂન – શ્રીમન્ નારાયણ નારાયણ નારાયણ. | |||
}} | |||
(ધૂન ચાલે એટલામાં પશલો આવે, આ બધું જોઈ પાછો વળવા જાય, રાજકુમારી હાથ પકડી પાછા લાવે.) | (ધૂન ચાલે એટલામાં પશલો આવે, આ બધું જોઈ પાછો વળવા જાય, રાજકુમારી હાથ પકડી પાછા લાવે.) | ||
રાજકુમારીઃ પિતાજી, પિતાજી, પ્રભુ પધાર્યા. | {{Ps | ||
|રાજકુમારીઃ | |||
|પિતાજી, પિતાજી, પ્રભુ પધાર્યા. | |||
}} | |||
(રાજા ઊભા થઈ ફૂલ લઈ પ્રભુને વધાવે, સેનાપતિ પંખો નાખે, રાણી એમને આસન સુધી દોરી જાય.) | (રાજા ઊભા થઈ ફૂલ લઈ પ્રભુને વધાવે, સેનાપતિ પંખો નાખે, રાણી એમને આસન સુધી દોરી જાય.) | ||
રાજાઃ બેટા કમળકુંવરી, આરતીની તૈયારી કરો. | {{Ps | ||
રાજકુમારીઃ પિતાજી આરતી તૈયાર છે, પ્રગટાવું એટલી વાર. | |રાજાઃ | ||
|બેટા કમળકુંવરી, આરતીની તૈયારી કરો. | |||
}} | |||
{{Ps | |||
|રાજકુમારીઃ | |||
|પિતાજી આરતી તૈયાર છે, પ્રગટાવું એટલી વાર. | |||
}} | |||
(ત્યાં ભગલો, ‘ક્યાં છે પ્રભુ મારા પૂર્ણ પુરુષોત્તમ’ કહેતો પ્રવેશ કરી, પશલાને નમવા જાય, પશલો એના પગ ખસેડી લે, ત્યાં આરતી શરૂ થાય.) | (ત્યાં ભગલો, ‘ક્યાં છે પ્રભુ મારા પૂર્ણ પુરુષોત્તમ’ કહેતો પ્રવેશ કરી, પશલાને નમવા જાય, પશલો એના પગ ખસેડી લે, ત્યાં આરતી શરૂ થાય.) | ||
બધાઃ જય કમળાસ્વામી પ્રભુ | {{Ps | ||
|બધાઃ | |||
|જય કમળાસ્વામી પ્રભુ | |||
}} | |||
{{Ps | |||
| | |||
| જય કમળાસ્વામી | |||
| સત્યનારાયણ સ્વામી, પ્રભુ બહુવન નામી | |||
| જય કમળાસ્વામી. | |||
}} | |||
(આરતી બોલાતી હોય, ત્યારે પશલો બરાડા પાડતો હોય, ના, ના, હું પશલો છું, હું પશલો છું, હું પશલો છું; ત્યાં ધીમે ધીમે પ્રકાશમાંથી અંધકાર થતો જાય ને દૃશ્ય પૂરું થાય.) | (આરતી બોલાતી હોય, ત્યારે પશલો બરાડા પાડતો હોય, ના, ના, હું પશલો છું, હું પશલો છું, હું પશલો છું; ત્યાં ધીમે ધીમે પ્રકાશમાંથી અંધકાર થતો જાય ને દૃશ્ય પૂરું થાય.) | ||
{{Right|(હું પશલો છું)}} | {{Right|(હું પશલો છું)}} | ||
{{Poem2Close}} | {{Poem2Close}} |
edits