ખારાં ઝરણ: Difference between revisions

Jump to navigation Jump to search

ખારાં ઝરણ (view source)

Revision as of 06:39, 16 November 2022

242 bytes added ,  06:39, 16 November 2022
no edit summary
No edit summary
No edit summary
Line 10: Line 10:
<poem>
<poem>
પંખીઓ હવામાં છે,
પંખીઓ હવામાં છે,
એકદમ મઝામાં છે.
એકદમ મઝામાં છે.


પાંખ કેમ ન વીંઝે?
પાંખ કેમ ન વીંઝે?
Line 23: Line 23:
કૈંક પંખી મારામાં,
કૈંક પંખી મારામાં,
એક-બે  બધાંમાં છે.
એક-બે  બધાંમાં છે.
<center>૨-૨-૨૦૦૭</center>
<center>૨-૨-૨૦૦૭</center>


Line 29: Line 30:
==દશ્યો છે, બેશુમાર છે==
==દશ્યો છે, બેશુમાર છે==
<poem>દશ્યો છે, બેશુમાર છે
<poem>દશ્યો છે, બેશુમાર છે
દશ્યો છે, બેશુમાર છે,
દૃશ્યો છે, બેશુમાર છે,
આંખો છે કે વખાર છે?
આંખો છે કે વખાર છે?


Line 36: Line 37:


ગુલામપટ્ટો પહેરાવે,
ગુલામપટ્ટો પહેરાવે,
ઈચ્છાઓનું બજાર છે.
ઇચ્છાઓનું બજાર છે.


નામ જવા દો ઈશ્વરનું,
નામ જવા દો ઈશ્વરનું,
Line 49: Line 50:
મેં સારેલાં આંસુઓ,
મેં સારેલાં આંસુઓ,
તારે નામે ઉધાર છે.
તારે નામે ઉધાર છે.
<center>૨૩-૩-૨૦૦૭</center>
<center>૨૩-૩-૨૦૦૭</center>
</poem>
</poem>
Line 69: Line 71:
મોકળું મન રાખ, માડી સરસતી!
મોકળું મન રાખ, માડી સરસતી!
આ ચિનુ મોદી તમારો દાસ છે.
આ ચિનુ મોદી તમારો દાસ છે.
<center>૨૨-૧૦-૨૦૦૭</center>
<center>૨૨-૧૦-૨૦૦૭</center>
</poem>
</poem>
Line 77: Line 80:
તેજ ઓળંગતું એક પંખી હતું.
તેજ ઓળંગતું એક પંખી હતું.


છેક ઊંડે હતો ક્યાંય કુક્કુટ ધ્વનિ,
છેક ઊંડે હતો ક્યાંક કુક્કુટ ધ્વનિ,
તેજ ખંખેરતું એક પંખી હતું.
તેજ ખંખેરતું એક પંખી હતું.


Line 88: Line 91:
સાચવ્યું કેમ સચવાય એ  પિંજરે?
સાચવ્યું કેમ સચવાય એ  પિંજરે?
તેજ તગતગ થતું એક પંખી હતું.
તેજ તગતગ થતું એક પંખી હતું.
<center>૫-૩-૨૦૦૭</center>
<center>૫-૩-૨૦૦૭</center>
</poem>
</poem>
Line 101: Line 105:
ભાર પીંછાનો વધ્યો જો હોય તો ખંખેરને,
ભાર પીંછાનો વધ્યો જો હોય તો ખંખેરને,
આપણી મિલકતમાં ટહુકો એક હોવો જોઈએ.
આપણી મિલકતમાં ટહુકો એક હોવો જોઈએ.
વેગથી વહેતી હવા, હોડી થવાનો ડર હતો,
અંત વખતે પાણીનો અભિષેક હોવો જોઈએ.


માત્ર મારી સારપોથી કૈં જ વળવાનું નથી,
માત્ર મારી સારપોથી કૈં જ વળવાનું નથી,
દોસ્ત ! તારો પણ ઈરાદો નેક હોવો જોઈએ.
દોસ્ત ! તારો પણ ઇરાદો નેક હોવો જોઈએ.
 
<center>૨૬-૧૦-૨૦૦૭</center>
<center>૨૬-૧૦-૨૦૦૭</center>
</poem>
</poem>
Line 121: Line 129:
દરિયામાં ક્યાં દૂધ ભળવાનું?
દરિયામાં ક્યાં દૂધ ભળવાનું?


બે આંખે ‘ઈર્શાદે’ છે આંસુ,
બે આંખે ‘ઇર્શાદે’ છે આંસુ,
ઊને-પાણીએ ઘર બળવાનું?
ઊને-પાણીએ ઘર બળવાનું?
</poem>
</poem>


Line 142: Line 151:
પાંદડાનો એ ફક્ત વિસ્તાર છે.
પાંદડાનો એ ફક્ત વિસ્તાર છે.


આપનો ‘ઈર્શાદ’, ખાસ્સો છે ઋણી,
આપનો ‘ઇર્શાદ’, ખાસ્સો છે ઋણી,
આ બધા ઘા કેવા નકશીદાર છે.
આ બધા ઘા કેવા નકશીદાર છે.
</poem>
</poem>


Line 151: Line 161:


<poem>
<poem>
ખૂબ ઊડયા, તો બળીને ખાક છે,
ખૂબ ઊડ્યા, તો બળીને ખાક છે,
વ્યોમમાં એવી તો કોની ધાક છે?
વ્યોમમાં એવી તો કોની ધાક છે?


Line 158: Line 168:


ચંદ્રની દાનત ન ચોખ્ખી લાગતી,
ચંદ્રની દાનત ન ચોખ્ખી લાગતી,
આપનો પણ ક્યાં ઈરાદો પાક છે?
આપનો પણ ક્યાં ઇરાદો પાક છે?


રંગ, કોમળતા, સુગંધી, તાજગી,
રંગ, કોમળતા, સુગંધી, તાજગી,
Line 165: Line 175:
એ કહે છે : ‘હું અહીં છું, છું અહીં’,
એ કહે છે : ‘હું અહીં છું, છું અહીં’,
ને બધા લોકોને કાને ધાક છે.
ને બધા લોકોને કાને ધાક છે.
</poem>
</poem>


Line 174: Line 185:
છે બધું મારી સમજની બ્હાર, હોં.
છે બધું મારી સમજની બ્હાર, હોં.


એક પડછાયો લઇ સંબંધનો,
એક પડછાયો લઈ સંબંધનો,
હું તવંગર થાઉં બારોબાર, હોં.
હું તવંગર થાઉં બારોબાર, હોં.


Line 191: Line 202:
શું કર્યું? જલસા કર્યા; ગઝલો લખી,
શું કર્યું? જલસા કર્યા; ગઝલો લખી,
આપણો આ આખરી અવતાર, હોં.
આપણો આ આખરી અવતાર, હોં.
</poem>
</poem>


Line 215: Line 227:
આ ફરી પાછો કર્યો હુંકાર, લે.
આ ફરી પાછો કર્યો હુંકાર, લે.


એ કહે ‘ઈર્શાદ, ઓ ઈર્શાદજી’,
એ કહે ‘ઇર્શાદ, ઓ ઇર્શાદજી’,
ને હતો હું કેવો બેદરકાર, લે.
ને હતો હું કેવો બેદરકાર, લે.
</poem>
</poem>
Line 232: Line 244:


આખા જગમાં ક્યાંય જડે ના,
આખા જગમાં ક્યાંય જડે ના,
ઈર્શાદ સરીખું માણસ ભોળું.
ઇર્શાદ સરીખું માણસ ભોળું.
 
</poem>
</poem>


Line 274: Line 287:
હું નહીં હોઉં પછી તું શું કરીશ?
હું નહીં હોઉં પછી તું શું કરીશ?
યાદ કરશે કોણ કહે, મારા વગર?
યાદ કરશે કોણ કહે, મારા વગર?
</poem>
</poem>


Line 292: Line 306:
તોય સંચિત મૌન વાપરવું નથી.
તોય સંચિત મૌન વાપરવું નથી.


સાવ ખાલીખમ થયો ‘ઈર્શાદ’ તું,
સાવ ખાલીખમ થયો ‘ઇર્શાદ’ તું,
ખાલીને એકાંતથી ભરવું નથી.
ખાલીને એકાંતથી ભરવું નથી.
</poem>
</poem>


Line 312: Line 327:


રેતની ગરમી અને ખારો પવન,
રેતની ગરમી અને ખારો પવન,
એ છતાં ‘ઈર્શાદ’ની મસ્તી જુઓ.
એ છતાં ‘ઇર્શાદ’ની મસ્તી જુઓ.
 
</poem>
</poem>


Line 337: Line 353:


આ પ્રેમ બીજું કંઈ નથી,
આ પ્રેમ બીજું કંઈ નથી,
‘ઈર્શાદ’ કાચું ધાન છે.
‘ઇર્શાદ’ કાચું ધાન છે.
</poem>
</poem>


Line 356: Line 372:
ભોંય પર પટકાઉં ને ઢસડાઉં છું.
ભોંય પર પટકાઉં ને ઢસડાઉં છું.


કોઈ છે ‘ઈર્શાદ’ કે જેને લીધે,
કોઈ છે ‘ઇર્શાદ’ કે જેને લીધે,
છૂટવા ઈચ્છું અને બંધાઉં છું.
છૂટવા ઇચ્છું અને બંધાઉં છું.
</poem>
</poem>


Line 375: Line 392:
ચડું શું શિખર ? ચાલ, પાછો ફરું.
ચડું શું શિખર ? ચાલ, પાછો ફરું.


થઇ શ્વાસની કેવી લાંબી શરત?
થઈ શ્વાસની કેવી લાંબી શરત?
ડરું, ક્ષણ-બ-ક્ષણ હું મરણથી ડરું.
ડરું, ક્ષણ-બ-ક્ષણ હું મરણથી ડરું.
</poem>
</poem>


Line 402: Line 420:
પાંપણો ભીંજાવશે તો શું થશે?
પાંપણો ભીંજાવશે તો શું થશે?
શ્વાસને ‘ઈર્શાદ’ એક જ ડર હતો,
શ્વાસને ‘ઇર્શાદ’ એક જ ડર હતો,
મોત પાછું ફાવશે તો શું થશે?
મોત પાછું ફાવશે તો શું થશે?
</poem>
</poem>


Line 425: Line 444:
છોડ ખોટા તાયફાઓ,
છોડ ખોટા તાયફાઓ,
મોત છે ખૂંખાર, નક્કી.
મોત છે ખૂંખાર, નક્કી.
<center>૪-૫-૨૦૦૮</center>
<center>૪-૫-૨૦૦૮</center>
</poem>
</poem>
Line 439: Line 459:
મંદ વા’તા વાયુ ઝંઝા થૈ ગયા.
મંદ વા’તા વાયુ ઝંઝા થૈ ગયા.


મેં લુંછેલાં આંસું સાચકલાં હશે,
મેં લુછેલાં આંસું સાચકલાં હશે,
હાથ જોને ગંગા ગંગા થૈ ગયા.
હાથ જોને ગંગા ગંગા થૈ ગયા.
<center>૫-૫-૨૦૦૮</center>
<center>૫-૫-૨૦૦૮</center>
</poem>
</poem>
Line 459: Line 480:


જીવવાની લત ઘણી મોંઘી પડે,
જીવવાની લત ઘણી મોંઘી પડે,
મૂર્ખ આ ઈર્શાદને સમજાવને.
મૂર્ખ આ ઇર્શાદને સમજાવને.
 
<center>૨૫-૭-૨૦૦૮</center>
<center>૨૫-૭-૨૦૦૮</center>
</poem>
</poem>
Line 478: Line 500:


આ કાંઠે વરસોથી હું છું,
આ કાંઠે વરસોથી હું છું,
સામે કાંઠે વહાણ છે, વ્હાલા.
સામે કાંઠે વહાણ છે, વ્હાલા.  
 
<center>૨૨-૬-૨૦૦૮</center>
<center>૨૨-૬-૨૦૦૮</center>


Line 517: Line 540:


છેક તળિયે હોય માની ડૂબકી ઊંડે દીધી,
છેક તળિયે હોય માની ડૂબકી ઊંડે દીધી,
મન છતાં ચાલક કે ઈર્શાદ પકડાતું નથી.
મન છતાં ચાલક કે ઇર્શાદ પકડાતું નથી.
 
<center>૨૭-૮-૨૦૦૮</center>
<center>૨૭-૮-૨૦૦૮</center>
</poem>
</poem>
Line 527: Line 551:


એમને બે આંખ વચ્ચે કાયમી વસવું હતું,
એમને બે આંખ વચ્ચે કાયમી વસવું હતું,
પાણી પાણી થઇ ગયો છું, ઝાંઝવાની જિદ્દમાં.
પાણી પાણી થઈ ગયો છું, ઝાંઝવાની જિદ્દમાં.


શ્વાસને ચાબૂક મારી દોડતા રાખ્યા અમે,  
શ્વાસને ચાબૂક મારી દોડતા રાખ્યા અમે,  
Line 536: Line 560:


આ જગત લોકો કહે એવું જ છે ઈર્શાદિયા
આ જગત લોકો કહે એવું જ છે ઈર્શાદિયા
ઝેર તારે ચાંખવા છે જાણવાની જિદ્દમાં?
ઝેર તારે ચાખવાં છે જાણવાની જિદ્દમાં?
 
<center>૩૦-૮-૨૦૦૮</center>
<center>૩૦-૮-૨૦૦૮</center>
</poem>
</poem>
Line 546: Line 571:


બાળકો જેવી જ તારી હરકતો,
બાળકો જેવી જ તારી હરકતો,
શ્વાસ ! તારી જ જિદ્દથી ડરતો રહ્યો.
શ્વાસ ! તારી જિદ્દથી ડરતો રહ્યો.


સહેજ વધઘટ થાય છે અજવાસમાં,
સહેજ વધઘટ થાય છે અજવાસમાં,
Line 554: Line 579:
તું સપાટી પર, તટે તરતો રહ્યો.
તું સપાટી પર, તટે તરતો રહ્યો.


તું પવનની જાત છે ‘ઈર્શાદ’ કે,
તું પવનની જાત છે ‘ઇર્શાદ’ કે,
મુઠ્ઠી વાળી નાસતો ફરતો રહ્યો?
મુઠ્ઠી વાળી નાસતો ફરતો રહ્યો?
<center>૧૩-૯-૨૦૦૮</center>
<center>૧૩-૯-૨૦૦૮</center>
Line 573: Line 598:
રાત પડતાં ખોટકાતું બિંબ છું.
રાત પડતાં ખોટકાતું બિંબ છું.


કાયમી માયા ગઈ ‘ઈર્શાદ’ની
કાયમી માયા ગઈ ‘ઇર્શાદ’ની
તીક્ષ્ણ પળથી હું ઘસાતું બિંબ છું.
તીક્ષ્ણ પળથી હું ઘસાતું બિંબ છું.
<center>૨૭-૯-૨૦૦૮</center>
<center>૨૭-૯-૨૦૦૮</center>
Line 586: Line 611:
આ બરફ તોડી શકાશે, ચાલ, થોડો યત્ન કર.
આ બરફ તોડી શકાશે, ચાલ, થોડો યત્ન કર.


કોઈ ઈચ્છા એકલી વટભેર ચાલી ન શકે,
કોઈ ઇચ્છા એકલી વટભેર ચાલી ન શકે,
કૈં કશું જોડી શકાશે, ચાલ, થોડો યત્ન કર.
કૈં કશું જોડી શકાશે, ચાલ, થોડો યત્ન કર.


Line 592: Line 617:
આભમાં ખોડી શકાશે, ચાલ, થોડો યત્ન કર.
આભમાં ખોડી શકાશે, ચાલ, થોડો યત્ન કર.


બાતમી મળશે તને ‘ઈર્શાદ’ના એકાંતની,
બાતમી મળશે તને ‘ઇર્શાદ’ના એકાંતની,
ગુપ્તચર ફોડી શકાશે, ચાલ, થોડો યત્ન કર.
ગુપ્તચર ફોડી શકાશે, ચાલ, થોડો યત્ન કર.
<center>૨૦-૯-૨૦૦૮</center>
<center>૨૦-૯-૨૦૦૮</center>
</poem>
</poem>
Line 620: Line 646:
એ સગડ લૈ જાય હત્યારા તરફ?
એ સગડ લૈ જાય હત્યારા તરફ?


ઊડશે ‘ઈર્શાદ’ પંખી ડાળથી,
ઊડશે ‘ઇર્શાદ’ પંખી ડાળથી,
એમનું છે ધ્યાન દેકારા તરફ.
એમનું છે ધ્યાન દેકારા તરફ.
<center>૩-૧૦-૨૦૦૮</center>
<center>૩-૧૦-૨૦૦૮</center>
</poem>
</poem>
Line 630: Line 657:
કોઈ રીતે તારું મન રાખું.
કોઈ રીતે તારું મન રાખું.


અરધાં અરધાં થઇ ગયાં તો,
અરધાં અરધાં થઈ ગયાં તો,
ક્યાંથી આવે અશ્રુ આખું?
ક્યાંથી આવે અશ્રુ આખું?


સદા અતિથી વિચાર આવ્યો,
સદા અતિથિ વિચાર આવ્યો,
ખુલ્લો આ દરવાજો વાખું?
ખુલ્લો આ દરવાજો વાખું?


નભમાં ક્યાં એકકેય માળો?
નભમાં ક્યાં એક્કેય માળો?
પંખીનું શું ભવિષ્ય ભાખું?
પંખીનું શું ભવિષ્ય ભાખું?


છેદ કરી હોડીમાં આવ્યું,
છેદ કરી હોડીમાં આવ્યું,
એ પાણી, પાણીમાં, નાખું?
એ પાણી, પાણીમાં, નાખું?
<center>૪-૧૧-૨૦૦૮</center>
<center>૪-૧૧-૨૦૦૮</center>
</poem>
</poem>
Line 652: Line 680:
સ્વપ્ન છે; આંસુની માફક નહીં દડે.
સ્વપ્ન છે; આંસુની માફક નહીં દડે.


કૈંક વરસોથી ચલણમાં ન રહ્યું,
કૈંક વરસોથી ચલણમાં ના રહ્યું,
સત્યનો ચળકાટ ક્યાંથી કમ પડે?
સત્યનો ચળકાટ ક્યાંથી કમ પડે?


Line 658: Line 686:
દેહ શોધી કાઢવા હાંફે ચડે.
દેહ શોધી કાઢવા હાંફે ચડે.


તું કસોટી કર નહીં ‘ઈર્શાદ’ની,
તું કસોટી કર નહીં ‘ઇર્શાદ’ની,
મૂર્ખ છે, એને કશું નહીં આવડે.
મૂર્ખ છે, એને કશું નહીં આવડે.
<center>૬-૧૧-૨૦૦૮</center>
<center>૬-૧૧-૨૦૦૮</center>
</poem>
</poem>
Line 683: Line 712:
રેત રણમાંથી જડી છે.
રેત રણમાંથી જડી છે.


શ્વાસ શું ‘ઈર્શાદ’ છોડે?
શ્વાસ શું ‘ઇર્શાદ’ છોડે?
જિંદગી જિદ્દે ચડી છે.
જિંદગી જિદ્દે ચડી છે.
<center>૧૨-૧૨-૨૦૦૮</center>
<center>૧૨-૧૨-૨૦૦૮</center>
</poem>
</poem>
Line 691: Line 721:
<poem>
<poem>
તાક્યો એણે કેમ તમંચો?
તાક્યો એણે કેમ તમંચો?
શું કહે છે, તારો વહીવંચો?
શું ક્હે છે, તારો વહીવંચો?


રોજ ચલાવી ક્યાં પહોંચ્યો છે?
રોજ ચલાવી ક્યાં પહોંચ્યો છે?
Line 703: Line 733:


જીવ જશે જ્યારે ઝંપે છે,
જીવ જશે જ્યારે ઝંપે છે,
શરીરનો ‘ઈર્શાદ’ સકંચો.
શરીરનો ‘ઇર્શાદ’ સકંચો.
 
<center>૨૦-૧૨-૨૦૦૮</center>
<center>૨૦-૧૨-૨૦૦૮</center>
</poem>
</poem>
Line 721: Line 752:
મેલ મનનો ક્યાં ધૂવો? સહેજ પૂછી તો જુઓ.
મેલ મનનો ક્યાં ધૂવો? સહેજ પૂછી તો જુઓ.


આપણા ‘ઈર્શાદ’ને શું વાણીના વળગાડ છે,
આપણા ‘ઇર્શાદ’ને શું વાણીના વળગાડ છે,
કેમ ધુણાવે ભૂવો? સહેજ પૂછી તો જુઓ.
કેમ ધુણાવે ભૂવો? સહેજ પૂછી તો જુઓ.
<center>૨૬-૧૨-૨૦૦૮</center>
<center>૨૬-૧૨-૨૦૦૮</center>
</poem>
</poem>
Line 740: Line 772:
ક્યાંયથી પાછો જડે? તું પૂછને.
ક્યાંયથી પાછો જડે? તું પૂછને.


સાવ સાચી વાત છે ‘ઈર્શાદ’ એ?
સાવ સાચી વાત છે ‘ઇર્શાદ’ એ?
શિર કપાતાં ધડ લડે? તું પૂછને.
શિર કપાતાં ધડ લડે? તું પૂછને.
<center>૩-૧-૨૦૦૯</center>
<center>૩-૧-૨૦૦૯</center>
</poem>
</poem>
Line 760: Line 793:


આમ છે કે ખાસ તું નક્કી ન કર,
આમ છે કે ખાસ તું નક્કી ન કર,
જા પ્રથમ ‘ઈર્શાદ’ના દરબારમાં.
જા પ્રથમ ‘ઇર્શાદ’ના દરબારમાં.
<center>૧૭-૧-૨૦૦૯</center>
<center>૧૭-૧-૨૦૦૯</center>
</poem>
</poem>
Line 766: Line 799:
==નેજવામાં નભ લઇ બેસી રહીશ==
==નેજવામાં નભ લઇ બેસી રહીશ==
<poem>
<poem>
નેજવામાં નભ લઇ બેસી રહીશ?
નેજવામાં નભ લઈ બેસી રહીશ?
તું ધધખતું રણ લઇ બેસી રહીશ?
તું ધધખતું રણ લઈ બેસી રહીશ?


આ ક્ષણો ભડભડ સળગતી ક્યારની,
આ ક્ષણો ભડભડ સળગતી ક્યારની,
ક્યાં સુધી તું હઠ લઇ બેસી રહીશ?
ક્યાં સુધી તું હઠ લઈ બેસી રહીશ?


આ પવન, ક્યારેક, પથ્થર થાય છે,
આ પવન, ક્યારેક, પથ્થર થાય છે,
એટલે ગોફણ લઇ બેસી રહીશ?
એટલે ગોફણ લઈ બેસી રહીશ?


આ બરફનો પહાડ ક્યારે પીગળે?
આ બરફનો પહાડ ક્યારે પીગળે?
ક્યાં સુધી ધીરજ લઇ બેસી રહીશ?
ક્યાં સુધી ધીરજ લઈ બેસી રહીશ?
 
કોણ સમજાવી શકે ‘ઇર્શાદ’ને?
શિર નથી ને ધડ લઈ બેસી રહીશ?


કોણ સમજાવી શકે ‘ઈર્શાદ’ને?
શિર નથી ને ધડ લઇ બેસી રહીશ?


<center>૨-૩-૨૦૦૯</center>
<center>૨-૩-૨૦૦૯</center>
Line 789: Line 823:
સત્યની ધૂણી ધખી છે.
સત્યની ધૂણી ધખી છે.


આભની અદ્રશ્ય સીડી,
આભની અદૃશ્ય સીડી,
પંખીની નજરે ચડી છે.
પંખીની નજરે ચડી છે.


Line 804: Line 838:
દેહની દાદાગીરી છે.
દેહની દાદાગીરી છે.


પૂછ જે ‘ઈર્શાદ’ને કે  
પૂછ જે ‘ઇર્શાદ’ને કે  
શ્વાસની સિલક ગણી છે?
શ્વાસની સિલક ગણી છે?
<center>૩૧-૧-૨૦૦૯</center>
<center>૩૧-૧-૨૦૦૯</center>
</poem>
</poem>
Line 815: Line 850:


ક્યાં તને જોયો જ છે, જન્મ્યા પછી?
ક્યાં તને જોયો જ છે, જન્મ્યા પછી?
દ્રશ્યમાંથી ક્યારનો તું બાદ છે.
દૃશ્યમાંથી ક્યારનો તું બાદ છે.


આંખ તારી ભીની ભીની કેમ છે?
આંખ તારી ભીની ભીની કેમ છે?
Line 821: Line 856:


જો, બરાબર જો અને તું યાદ કર,
જો, બરાબર જો અને તું યાદ કર,
કોઈ ક્યાં છે આપનો ‘ઈર્શાદ’ છે.
કોઈ ક્યાં છે આપનો ‘ઇર્શાદ’ છે.


માત્ર સરનામું નથી ‘ઈર્શાદ’નું,
માત્ર સરનામું નથી ‘ઇર્શાદ’નું,
શ્વાસ ને ઉચ્છ્વાસ અમદાવાદ છે.
શ્વાસ ને ઉચ્છ્વાસ અમદાવાદ છે.
<center>૧૪-૩-૨૦૦૯</center>
<center>૧૪-૩-૨૦૦૯</center>
Line 842: Line 877:
દેહ બચાડો બહુ બઘવાય.
દેહ બચાડો બહુ બઘવાય.


હું છું તો ‘ઈર્શાદ’ જીવે,
હું છું તો ‘ઇર્શાદ’ જીવે,
આવું કોને કોને થાય?
આવું કોને કોને થાય?
<center>૨૦-૩-૨૦૦૯</center>
<center>૨૦-૩-૨૦૦૯</center>
</poem>
</poem>
Line 867: Line 903:
ડાકલા વાગ્યા કરે છે રાતદિન,
ડાકલા વાગ્યા કરે છે રાતદિન,
જાય એ વળગણ નથી, આ શહેર છે.
જાય એ વળગણ નથી, આ શહેર છે.


<center>'''શેરી'''</center>
<center>'''શેરી'''</center>
Line 879: Line 916:


બંધ ઘરની બારીઓ;
બંધ ઘરની બારીઓ;
દ્રશ્યની વેરી હતી,
દૃશ્યની વેરી હતી,


તૂટતા એકાંતમાં,
તૂટતા એકાંતમાં,
Line 898: Line 935:
આવતા મૃત્યુનું જાણે જ્ઞાન છે.
આવતા મૃત્યુનું જાણે જ્ઞાન છે.


છેક છેલ્લી ક્ષણ હશે ‘ઈર્શાદ’ની,
છેક છેલ્લી ક્ષણ હશે ‘ઇર્શાદ’ની,
શ્વાન જેવો શ્વાન અંતર્ધાન છે.
શ્વાન જેવો શ્વાન અંતર્ધાન છે.
<center>૨૫-૩-૨૦૦૯</center>
<center>૨૫-૩-૨૦૦૯</center>
</poem>
</poem>
Line 913: Line 951:


જ્યાં ત્યાં મને મળે છે,
જ્યાં ત્યાં મને મળે છે,
શું છે હજી ઈરાદો?
શું છે હજી ઇરાદો?


સદ્ સામે સદ્ લડે છે,
સદ્ સામે સદ્ લડે છે,
Line 925: Line 963:


મૃત્યુને છેટું રાખે –
મૃત્યુને છેટું રાખે –
‘ઈર્શાદ’ છે ને દાદો?
‘ઇર્શાદ’ છે ને દાદો?
 
<center>૧૯-૫-૨૦૦૯</center>
<center>૧૯-૫-૨૦૦૯</center>


Line 939: Line 978:


મોરની બોલાશ ક્યાં પહોંચી ગઈ?
મોરની બોલાશ ક્યાં પહોંચી ગઈ?
વીજળીના એક ઝબકારા સુધી?
વીજળીના એક ઝબકારા સુધી.


તુચ્છ છે, કેવળ તણખલું છે સમજ,
તુચ્છ છે, કેવળ તણખલું છે સમજ,
Line 946: Line 985:
આંખ સામે કૈંક રસ્તાઓ હતા,
આંખ સામે કૈંક રસ્તાઓ હતા,
એક રસ્તો જાય છે તારા સુધી.
એક રસ્તો જાય છે તારા સુધી.


<center>૧૦-૮-૨૦૦૭</center>
<center>૧૦-૮-૨૦૦૭</center>
Line 958: Line 998:
વૃદ્ધ બનતા શ્વાસને લાંબો પટારો જોઈશે.
વૃદ્ધ બનતા શ્વાસને લાંબો પટારો જોઈશે.


સાવ કોરી આંખની એક જ હતી બસ માંગણી,
સાવ કોરી આંખની એક જ હતી બસ માગણી,
છો થવાનું થાય; પણ અશ્રુ વધારો જોઈશે.
છો થવાનું થાય; પણ અશ્રુ વધારો જોઈશે.


Line 964: Line 1,004:
આર્તસ્વરમાં હુંય કહેતો કે ઉતારો જોઈશે.
આર્તસ્વરમાં હુંય કહેતો કે ઉતારો જોઈશે.


સાંજ ટાણે હાટડી જો ખોલશો ‘ઈર્શાદ’ તો,
સાંજ ટાણે હાટડી જો ખોલશો ‘ઇર્શાદ’ તો,
આપ પાસે સ્વપ્નના વિધવિધ પ્રકારો જોઈશે.
આપ પાસે સ્વપ્નના વિધવિધ પ્રકારો જોઈશે.


<center>૧૪-૯-૨૦૦૭</center>
 
<center>૧૪-૮-૨૦૦૭</center>
</poem>
</poem>


Line 984: Line 1,025:
તારે લીધે બધુંયે સત્વર બની ગયું છે.
તારે લીધે બધુંયે સત્વર બની ગયું છે.


‘ઈર્શાદ’ કેમ લાંબું જીવી જશે ખબર છે?
‘ઇર્શાદ’ કેમ લાંબું જીવી જશે ખબર છે?
તારું સ્મરણ પધારી બખ્તર બની ગયું છે.
તારું સ્મરણ પધારી બખ્તર બની ગયું છે
 
<center>૨૩-૫-૨૦૦૯</center>
<center>૨૩-૫-૨૦૦૯</center>
</poem>
</poem>
Line 1,009: Line 1,051:
એય ક્યાં બાકાત છે.
એય ક્યાં બાકાત છે.


જે નથી ‘ઈર્શાદ’ તે,  
જે નથી ‘ઇર્શાદ’ તે,  
ચોતરફ સાક્ષાત છે.
ચોતરફ સાક્ષાત છે.


<center>૨૭-૫-૨૦૦૯</center>
<center>૨૭-૫-૨૦૦૯</center>
Line 1,023: Line 1,066:
આંખની બધી નીપજ લેવી જ છે.
આંખની બધી નીપજ લેવી જ છે.


વેદના એમ જ નથી મોટી થઇ,
વેદના એમ જ નથી મોટી થઈ,
મેં જનેતા જેમ એ સેવી જ છે.
મેં જનેતા જેમ એ સેવી જ છે.


Line 1,031: Line 1,074:
શું મરણની બાદ દુનિયા હોય છે?
શું મરણની બાદ દુનિયા હોય છે?
હોય છે, તો બોલને, કેવી જ છે?
હોય છે, તો બોલને, કેવી જ છે?


<center>૨૯-૫-૨૦૦૯</center>
<center>૨૯-૫-૨૦૦૯</center>
Line 1,056: Line 1,100:


મોત મોભારે જણાતું,
મોત મોભારે જણાતું,
શું ઉડાડે કાગ, બાળક?
શું ઊડાડે કાગ, બાળક?
 


<center>૨૦-૬-૨૦૦૯</center>
<center>૨૦-૬-૨૦૦૯</center>
Line 1,074: Line 1,119:
છેક છેલ્લી વાર તું ક્યારે રડ્યો?
છેક છેલ્લી વાર તું ક્યારે રડ્યો?


એમ લાગે છે મને ‘ઈર્શાદ’ કે,
એમ લાગે છે મને ‘ઇર્શાદ’ કે,
કોઈએ કાચો મુસદ્દો છે ઘડ્યો.
કોઈએ કાચો મુસદ્દો છે ઘડ્યો.
<center>૨૭-૬-૨૦૦૯</center>
<center>૨૭-૬-૨૦૦૯</center>
</poem>
</poem>
Line 1,084: Line 1,130:
ખોરંભે એ કામ ચડાવે.
ખોરંભે એ કામ ચડાવે.


લગાતાર ઈચ્છા જન્માવે,
લગાતાર ઇચ્છા જન્માવે,
જીવતેજીવત મન ચણાવે.
જીવતેજીવત મન ચણાવે.


Line 1,093: Line 1,139:
અણજાણ્યાને કાર ભળાવે.
અણજાણ્યાને કાર ભળાવે.


જાત ઉપર નિર્ભર ‘ઈર્શાદ’,
જાત ઉપર નિર્ભર ‘ઇર્શાદ’,
ખોદી કબર ને પગ લંબાવે.
ખોદી કબર ને પગ લંબાવે.


<center>૧૬-૭-૨૦૦૯</center>
<center>૧૬-૭-૨૦૦૯</center>
Line 1,113: Line 1,160:
મળે તું નામ સરનામે મને, એ અવસરો ક્યાં છે?
મળે તું નામ સરનામે મને, એ અવસરો ક્યાં છે?


ઘણીયે વાર પૂછું છું મને ‘ઈર્શાદ’ સાંજકના,
ઘણીયે વાર પૂછું છું મને ‘ઇર્શાદ’ સાંજકના,
તમારા દુશ્મનો ક્યાં છે ને એની ખટપટો છે?
તમારા દુશ્મનો ક્યાં છે ને એની ખટપટો છે?


<center>૨૧-૭-૨૦૦૯</center>
<center>૨૧-૭-૨૦૦૯</center>
Line 1,133: Line 1,181:


આ કેવી અવસ્થાએ મન પહોંચી ગયું હતું?
આ કેવી અવસ્થાએ મન પહોંચી ગયું હતું?
‘ઈર્શાદ’ વાતે વાતે એ ખોટું લગાડતું.
‘ઇર્શાદ’ વાતે વાતે એ ખોટું લગાડતું.
 


<center>૨-૮-૨૦૦૯</center>
<center>૨-૮-૨૦૦૯</center>
Line 1,141: Line 1,190:
<poem>
<poem>
ઝીણી ઝાણી છાંટ છે વરસાદની,
ઝીણી ઝાણી છાંટ છે વરસાદની,
વ્હાલની આ રીત છે ઈર્શાદની.
વ્હાલની આ રીત છે ઇર્શાદની.


જન્મ લીધો ત્યારથી જીવ માંગતો,
જન્મ લીધો ત્યારથી જીવ માંગતો,
Line 1,153: Line 1,202:


કમ કરો વાતો પુરાણી યાદની,
કમ કરો વાતો પુરાણી યાદની,
વ્હાલની આ રીત છે ‘ઈર્શાદ’ની.
વ્હાલની આ રીત છે ‘ઇર્શાદ’ની.
 


<center>૪-૮-૨૦૦૯</center>
<center>૪-૮-૨૦૦૯</center>
Line 1,171: Line 1,221:
કૈં વિચાર્યું પંખીના ધબકારનું?
કૈં વિચાર્યું પંખીના ધબકારનું?


હોય હિંમત, થા પ્રગટ ‘ઈર્શાદ’માં-
હોય હિંમત, થા પ્રગટ ‘ઇર્શાદ’માં-
ને પછી જો દ્રશ્ય આ સંસારનું.
ને પછી જો દૃશ્ય આ સંસારનું.
 
<center>૧૫-૮-૨૦૦૯</center>
<center>૧૫-૮-૨૦૦૯</center>
</poem>
</poem>
Line 1,184: Line 1,235:


જેમ જળમાં અન્નનો દાણો ફૂલે,
જેમ જળમાં અન્નનો દાણો ફૂલે,
વૃત્તિનું આવું હતું વૃતાંત, હોં.
વૃત્તિનું આવું હતું વૃત્તાંત, હોં.


માપસરની વેદના ખપતી નથી,
માપસરની વેદના ખપતી નથી,
એ વધે અનહદ તો છે વેદાંત, હોં.
એ વધે અનહદ તો છે વેદાંત, હોં.


કેટલાં કીધાં જતન ‘ઈર્શાદ’ તેં?
કેટલાં કીધાં જતન ‘ઇર્શાદ’ તેં?
છેક છેલ્લે તોય છે, દેહાંત, હોં.
છેક છેલ્લે તોય છે, દેહાંત, હોં.


<center>૧૮-૮-૨૦૦૯</center>
<center>૧૮-૮-૨૦૦૯</center>
Line 1,198: Line 1,250:
<poem>
<poem>
પાણીના તળિયે જઈ બેઠા છીએ,
પાણીના તળિયે જઈ બેઠા છીએ,
કોઈનું ક્યાં નામ લઇ બેઠા છીએ?
કોઈનું ક્યાં નામ લઈ બેઠા છીએ?
સ્વપ્ન તો સા.. રે.. ગ.. મ સંસારની,
સ્વપ્ન તો સા.. રે.. ગ.. મ સંસારની,
કંઠને તાળાં દઈ બેઠા છીએ.
કંઠને તાળાં દઈ બેઠા છીએ.
Line 1,218: Line 1,270:
આંસુ ઊંડાં દાટીને બેઠા છીએ.
આંસુ ઊંડાં દાટીને બેઠા છીએ.


મ્યાન કર ‘ઈર્શાદ’ તું તલવારને,
મ્યાન કર ‘ઇર્શાદ’ તું તલવારને,
ક્યારના શિર વાઢીને બેઠા છીએ.
ક્યારના શિર વાઢીને બેઠા છીએ.


<center>૨૬-૮-૨૦૦૯</center>
<center>૨૬-૮-૨૦૦૯</center>
Line 1,257: Line 1,310:
દેહ પર શાસન કરે છે, જીવ છે.
દેહ પર શાસન કરે છે, જીવ છે.


ક્યાંય ઘર કરતો નથી. ‘ઈર્શાદ’ એ,
ક્યાંય ઘર કરતો નથી. ‘ઇર્શાદ’ એ,
રોજ એ ફરતો  ફરે છે; જીવ છે.
રોજ એ ફરતો  ફરે છે; જીવ છે.


<center>૧-૮-૨૦૦૯</center>
<center>૧-૮-૨૦૦૯</center>
Line 1,276: Line 1,330:
બારીથી ધુમ્મસ લૂછ્યાનું છે સ્મરણ.
બારીથી ધુમ્મસ લૂછ્યાનું છે સ્મરણ.


પાંદડાં ‘ઈર્શાદ’ ફિક્કાં થાય છે,
પાંદડાં ‘ઇર્શાદ’ ફિક્કાં થાય છે,
ઝાડને પંખી ઊડ્યાનું છે સ્મરણ.
ઝાડને પંખી ઊડ્યાનું છે સ્મરણ.


<center>૧૧-૯-૨૦૦૯</center>
<center>૧૧-૯-૨૦૦૯</center>
Line 1,296: Line 1,351:
ગામના નાના તળાવે ડૂબકી મારી હતી.
ગામના નાના તળાવે ડૂબકી મારી હતી.


અંગ આખું ઝેરથી ‘ઈર્શાદ’ લીલું થાય છે,
અંગ આખું ઝેરથી ‘ઇર્શાદ’ લીલું થાય છે,
સર્વ ઈચ્છાઓ, અરે રે ! સાપની ભારી હતી.
સર્વ ઇચ્છાઓ, અરે રે ! સાપની ભારી હતી.
 


<center>૧૯-૯-૨૦૦૮</center>
<center>૧૯-૯-૨૦૦૮</center>
Line 1,316: Line 1,372:
બન્ને તરફ છે ખિસ્સા : મારા ખમીસમાં.
બન્ને તરફ છે ખિસ્સા : મારા ખમીસમાં.


‘ઈર્શાદ’ છોને દોડે, આ શ્વાસ વેગમાં,
‘ઇર્શાદ’ છોને દોડે, આ શ્વાસ વેગમાં,
જીતી જવાનું ક્યાં છે કૌવત હરીફમાં.
જીતી જવાનું ક્યાં છે કૌવત હરીફમાં.


<center>૩-૧૦-૨૦૦૯</center>
<center>૩-૧૦-૨૦૦૯</center>
Line 1,327: Line 1,384:
એ પછી એના વિશેની વાત કર.
એ પછી એના વિશેની વાત કર.


કોઈ પણ ઈચ્છા હજી બાકી ખરી?
કોઈ પણ ઇચ્છા હજી બાકી ખરી?
હોય તો પહેલાં પ્રથમ બાકાત કર.
હોય તો પહેલાં પ્રથમ બાકાત કર.


Line 1,336: Line 1,393:
‘દેહની શું કામ તું પંચાત કર?’
‘દેહની શું કામ તું પંચાત કર?’


સ્પષ્ટ શબ્દોમાં કહું ‘ઈર્શાદ’ ને :
સ્પષ્ટ શબ્દોમાં કહું ‘ઇર્શાદ’ ને :
‘જે મળે છે એ ક્ષણો રળિયાત કર’.
‘જે મળે છે એ ક્ષણો રળિયાત કર’.
<center>૫-૧-૨૦૧૦</center>
<center>૫-૧-૨૦૧૦</center>
</poem>
</poem>
Line 1,343: Line 1,401:
<poem>
<poem>


મન કરો રમમાણ ક્યાં છે?
મન કરો રમમાણ ક્યાં છે?
એક પણ રમખાણ ક્યાં છે?
એક પણ રમખાણ ક્યાં છે?


Line 1,366: Line 1,424:
આ જગતને કોઈનું પણ,
આ જગતને કોઈનું પણ,
ઠામકું બંધાણ ક્યાં છે?
ઠામકું બંધાણ ક્યાં છે?


<center>૨-૧૦-૨૦૦૯</center>
<center>૨-૧૦-૨૦૦૯</center>
Line 1,375: Line 1,434:


કેમ તું અધ્ધર ન જો?
કેમ તું અધ્ધર ન જો?
ખોટું ના ક’હે : ડર નથી.
ખોટું ના ક્હે : ડર નથી.


બૂઝવો ફાનસ બધાં,
બૂઝવો ફાનસ બધાં,
Line 1,390: Line 1,449:


જો, હુકમ કરતો નહીં,
જો, હુકમ કરતો નહીં,
શ્વાસ છે, નોકર નથી.
શ્વાસ છે, નોકર નથી
 


<center>૨૯-૩૦/૧૧/૨૦૦૯</center>
<center>૨૯-૩૦/૧૧/૨૦૦૯</center>
Line 1,417: Line 1,477:
ન બોલે, ન ચાલે ઈશારો કરે
ન બોલે, ન ચાલે ઈશારો કરે
‘ગઈ, વલવલંતી એ લૂલી ગઈ.’
‘ગઈ, વલવલંતી એ લૂલી ગઈ.’


<center>'૧૯-૩-૨૦૧૦</center>
<center>'૧૯-૩-૨૦૧૦</center>
Line 1,437: Line 1,498:
ખૂબ ઊંડે દાટતા, ભૈ.
ખૂબ ઊંડે દાટતા, ભૈ.


શું થયું ‘ઈર્શાદ’ તમને?
શું થયું ‘ઇર્શાદ’ તમને?
શ્વાસથી કંટાળતા, ભૈ?
શ્વાસથી કંટાળતા, ભૈ?


<center>૪-૪-૨૦૧૦</center>
<center>૪-૪-૨૦૧૦</center>
Line 1,458: Line 1,520:
શ્વાસનાં રણઝણતાં ઝાંઝર ફેંકીને,
શ્વાસનાં રણઝણતાં ઝાંઝર ફેંકીને,
બોલને – ચંચળ ચરણ તેં ક્યાં મૂક્યાં?
બોલને – ચંચળ ચરણ તેં ક્યાં મૂક્યાં?


<center>૨-૩-૨૦૧૦<br>
<center>૨-૩-૨૦૧૦<br>
(હંસાની મૃત્યુતિથિએ)</center>
(હંસાની મૃત્યુતિથિએ)</center>
</poem>
</poem>


{{page break|label=}}
{{page break|label=}}
MeghaBhavsar
18,450

edits

Retrieved from "https://wiki.ekatrafoundation.org/wiki/Special:MobileDiff/55196"

Navigation menu