વસ્તુસંખ્યાકોશ/વસ્તુસંખ્યા: Difference between revisions

Jump to navigation Jump to search
Intermittent Saving "ભ" completed
(પ્રૂફરીડિંગ કર્યું - 'ભદ્રક (૭)' સુધી)
(Intermittent Saving "ભ" completed)
Line 3,207: Line 3,207:
:શાંત, હાસ્ય, વાત્સલ્ય, સખ્ય, માધુર્ય (ભક્તિ).  
:શાંત, હાસ્ય, વાત્સલ્ય, સખ્ય, માધુર્ય (ભક્તિ).  
:(૫)
:(૫)
:વિભાવ, અનુભાવ, વ્યભિચારીભાવ, સાત્વિકભાવ, સ્થાયીભાવ. (નાટ્યશાસ્ત્ર).
:વિભાવ, અનુભાવ, વ્યભિચારીભાવ, સાત્ત્વિકભાવ, સ્થાયીભાવ. (નાટ્યશાસ્ત્ર).
:(૬)
:(૬)
:જન્મવું, હોવું, વધવું, વિપરિણામ પામવું, અપક્ષય થવો, મૃત્યુ. (યાસ્ક)  
:જન્મવું, હોવું, વધવું, વિપરિણામ પામવું, અપક્ષય થવો, મૃત્યુ. (યાસ્ક)  
Line 3,219: Line 3,219:
:તન, ધન, સહજ, સુખ, પુત્ર, શત્રુ, જાયા, મૃત્યુ, ધર્મ કર્મ, આય, વ્યય. (જ્યોતિષ)
:તન, ધન, સહજ, સુખ, પુત્ર, શત્રુ, જાયા, મૃત્યુ, ધર્મ કર્મ, આય, વ્યય. (જ્યોતિષ)
:(૪૭)
:(૪૭)
:રતિ, હાસ, શોક, ક્રોધ, ઉત્સાહ, ભય, જુગુપ્સા, વિસ્મય, શમ, સ્તંભ, સ્વેદ, સ્વરભેદ, રોમાંચ, વેપથુ, વિવણ, અશ્રુ, પ્રલાપ, નિર્વેદ, ગ્લાનિ, શંકા, અસૂયા, મદ, પ્રમાદ, આશ્રમ, આળસ, દન્ય, ચિંતા, મેહ, સ્મૃતિ, :ધૃતિ, ક્રીડા, ચપળતા જડતા, હર્ષ, મતિ, મૂઢ, આવેશ, વિષાદ, આસુખ, ઔત્સુક્ય, ગર્વ, અપસ્માર, નિદ્રા, સ્વપ્ન, વિબોધ, અમર્ષ, ઉત્સર્ગ.
:રતિ, હાસ, શોક, ક્રોધ, ઉત્સાહ, ભય, જુગુપ્સા, વિસ્મય, શમ, સ્તંભ, સ્વેદ, સ્વરભેદ, રોમાંચ, વેપથુ, વિવર્ણ, અશ્રુ, પ્રલાપ, નિર્વેદ, ગ્લાનિ, શંકા, અસૂયા, મદ, પ્રમાદ, આશ્રમ, આળસ, દન્ય, ચિંતા, મોહ, સ્મૃતિ, ધૃતિ, ક્રીડા, ચપળતા જડતા, હર્ષ, મતિ, મૂઢ, આવેશ, વિષાદ, આસુખ, ઔત્સુક્ય, ગર્વ, અપસ્માર, નિદ્રા, સ્વપ્ન, વિબોધ, અમર્ષ, ઉત્સર્ગ.
:(૪૮)  
:(૪૮)  
:રતિ, હાસ, ઉત્સાહ, વિસ્મય, શોક, ક્રોધ, ગ્લાનિ, શંકા, શ્રમ, આળસ, ચિંતા, મોહ, સ્મૃતિ, ધૃતિ ક્રીડા, ચપળતા, જડતા, હર્ષ, આવેશ, વિષાદ, અસુખ, ગર્વ, અપસ્માર, નિદ્રા, સ્વપ્ન, બોધ, અમર્ષ, ઉગ્રતા, ઉન્માદ, :મતિ, વ્યાધિ, વિરક્તિ, વિતર્ક, સંતોષ, વિચાર, વિધ્વંસ, વિશ્લેષ, વિપત્તિ, વ્યાવૃત્તિ, પ્રશંસા, કારુણ્ય, દંભ, માન, ઉદ્યોત, નીરસતા, તિતિક્ષા, ત્રાસ, મરણ.  
:રતિ, હાસ, ઉત્સાહ, વિસ્મય, શોક, ક્રોધ, ગ્લાનિ, શંકા, શ્રમ, આળસ, ચિંતા, મોહ, સ્મૃતિ, ધૃતિ ક્રીડા, ચપળતા, જડતા, હર્ષ, આવેશ, વિષાદ, અસુખ, ગર્વ, અપસ્માર, નિદ્રા, સ્વપ્ન, બોધ, અમર્ષ, ઉગ્રતા, ઉન્માદ, મતિ, વ્યાધિ, વિરક્તિ, વિતર્ક, સંતોષ, વિચાર, વિધ્વંસ, વિશ્લેષ, વિપત્તિ, વ્યાવૃત્તિ, પ્રશંસા, કારુણ્ય, દંભ, માન, ઉદ્યોત, નીરસતા, તિતિક્ષા, ત્રાસ, મરણ.  
:(૪૯)
:(૪૯)
:રતિ, હાસ્ય, ઉત્સાહ, વિસ્મય, ક્રોધ, શોક, જુગુપ્સા, ભય, સ્તંભ, સ્વરભેદ, સ્વેદ, રોમાંચ, વેપથુ, વિવર્ણ અશ્રુ, પ્રલય, નિર્વેદ, ગ્લાનિ, શંકા, અસૂયા, મૂઢ, શ્રમ, આળસ, દૈન્ય, ચિંતા, મોહ, સ્મૃતિ, ધૃતિ, ક્રીડા, :ચપળતા, જડતા, આવેશ, હર્ષ, વિવાદ અસુખ, ગર્વ, અપસ્માર, નિદ્રા, સુપ્તા, વિબોધ, અવભિષા (?), ઉગ્રતા, ઉન્માદ, મતિ, વ્યાધિ, વિરક્ત, વિતર્ક, ત્રાસ, મરણ. (વ. ૨. કો.)
:રતિ, હાસ્ય, ઉત્સાહ, વિસ્મય, ક્રોધ, શોક, જુગુપ્સા, ભય, સ્તંભ, સ્વરભેદ, સ્વેદ, રોમાંચ, વેપથુ, વિવર્ણ અશ્રુ, પ્રલય, નિર્વેદ, ગ્લાનિ, શંકા, અસૂયા, મૂઢ, શ્રમ, આળસ, દૈન્ય, ચિંતા, મોહ, સ્મૃતિ, ધૃતિ, ક્રીડા, ચપળતા, જડતા, આવેશ, હર્ષ, વિવાદ અસુખ, ગર્વ, અપસ્માર, નિદ્રા, સુપ્તા, વિબોધ, અવભિષા (?), ઉગ્રતા, ઉન્માદ, મતિ, વ્યાધિ, વિરક્ત, વિતર્ક, ત્રાસ, મરણ. (વ. ૨. કો.)
:(૪૯)
:(૪૯)
:રતિ, હાસ, ઉત્સાહ, વિસ્મય, ક્રોધ, શોક, જુગુપ્સા, ભય, સ્તંભ, સ્વેદ, સ્વવૃત્તિ, વ્રીડા, ચપળતા, હર્ષતા, જડતા, મતિ, ગૂઢ, આવેગ, વિષાદ, ઓત્સુક્ય, ગર્વ, અપસ્માર, નિદ્રા, સુપ્ત, વિબોધ, અમર્ષ, ઉન્માદ, ઉગ્રતા, :વ્યાધિ, વિતર્ક, ત્રાસ, સ્વરભેદ, રોમાંચ, વેપથુ, વૈવર્ણ્ય, અશ્રુ, નિર્વેદ, ગ્લાનિ, શંકા, શ્રમ, આળસ, દૈન્ય, ચિંતા, મોહ, સ્મૃતિ, અવહિત્ય, વિદાધ, પ્રલાપ, મરણાંત.
:રતિ, હાસ, ઉત્સાહ, વિસ્મય, ક્રોધ, શોક, જુગુપ્સા, ભય, સ્તંભ, સ્વેદ, સ્વવૃત્તિ, વ્રીડા, ચપળતા, હર્ષતા, જડતા, મતિગૂઢ, આવેગ, વિષાદ, ઓત્સુક્ય, ગર્વ, અપસ્માર, નિદ્રા, સુપ્ત, વિબોધ, અમર્ષ, ઉન્માદ, ઉગ્રતા, વ્યાધિ, રવ, તર્ક, ત્રાસ, સ્વરભેદ, રોમાંચ, વેપથુ, વૈવર્ણ્ય, અશ્રુ, નિર્વેદ, ગ્લાનિ, શંકા, શ્રમ, આળસ, દૈન્ય, ચિંતા, મોહ, સ્મૃતિ, અવહિત્થ, વિદાધ, પ્રલાપ, મરણાંત.
:(૪૯)
:(૪૯)
:રતિ, હાસ, ઉત્સાહ, વિસ્મય, ક્રોધ, શોક, જુગુપ્સા, ભય, સ્તંભ, સ્વેદ, સ્વવૃત્તિ, વ્રીડા, ચપળતા, હર્ષતા, જડતા, મતિ મૂઢ, આવેગ, વિષાદ, ઔત્સુકય, ગર્વ, અપસ્માર, નિદ્રા, સુપ્ત, વિબોધ, અમર્ષ, ઉન્માદ ઉગ્રતા, :વ્યાધિ, રવ, તર્ક, ત્રાસ, સ્વરભેદ, રોમાંચ, વેપથુ, વૈવર્ણ્ય, અશુ, પ્રલાપ, નિર્વેદ, ગ્લાનિ, શંકા, શ્રમ, આળસ, દૈન્ય, ચિંતા, મોહ, સ્મૃતિ, અવહિત્ય, વિરાધ, મરણાંત.
:રતિ, હાસ, ઉત્સાહ, વિસ્મય, ક્રોધ, શોક, જુગુપ્સા, ભય, સ્તંભ, સ્વેદ, સ્વવૃત્તિ, વ્રીડા, ચપળતા, હર્ષતા, જડતા, મતિમૂઢ, આવેગ, વિષાદ, ઔત્સુકય, ગર્વ, અપસ્માર, નિદ્રા, સુપ્ત, વિબોધ, અમર્ષ, ઉન્માદ ઉગ્રતા, વ્યાધિ, રવ, તર્ક, ત્રાસ, સ્વરભેદ, રોમાંચ, વેપથુ, વૈવર્ણ્ય, અસ્ત્રુ, પ્રલાપ, નિર્વેદ, ગ્લાનિ, શંકા, શ્રમ, આળસ, દૈન્ય, ચિંતા, મોહ, સ્મૃતિ, અવહિત્થ, વિદાધ, મરણાંત.
:(૫૩)  
:(૫૩)  
:રતિ, હાસ, શોક, ક્રોધ, ઉત્સાહ, ભય, જુગુપ્સા, વિસ્મય, સ્તંભ, સ્વેદ, સ્વરભેદ, રોમાંચ, વેપથુ, વિવર્ણતા, અશ્રુ, પ્રલાપ, નિર્વેદ, ગ્લાનિ, શંકા, અસૂયા, આશ્ચર્ય, આળસ, દેશ્ય, ચિંતા, દૈન્ય, અશૌચ, મદ, શ્રમ, :મોહ, સ્મૃતિ, ધૃતિ, વ્રીડા, ચપળતા, જડતા, હર્ષ, આવશ્ય, વિષાદ, અસુખ, ગર્વ, ઉત્સુકય, અપસ્માર, નિદ્રા, સ્વપ્ન, વિબોધ, અમર્ષ, ઉગ્રતા, ઉન્મદ, મતિ, વ્યાધિ, રક્ત, વિતર્ક, ત્રાસ, મરણ.
:રતિ, હાસ, શોક, ક્રોધ, ઉત્સાહ, ભય, જુગુપ્સા, વિસ્મય, સ્તંભ, સ્વેદ, સ્વરભેદ, રોમાંચ, વેપથુ, વિવર્ણતા, અશ્રુ, પ્રલાપ, નિર્વેદ, ગ્લાનિ, શંકા, અસૂયા, આશ્ચર્ય, આળસ, દેશ્ય, ચિંતા, દૈન્ય, અશૌચ, મદ, શ્રમ, મોહ, સ્મૃતિ, ધૃતિ, વ્રીડા, ચપલતા, જડતા, હર્ષ, આવશ્ય, વિષાદ, અસુખ, ગર્વ, ઉત્સુક્ય, અપસ્માર, નિદ્રા, સ્વપ્ન, વિબોધ, અમર્ષ, ઉગ્રતા, ઉન્મદ, મતિ, વ્યાધિ, રક્ત, વિતર્ક, ત્રાસ, મરણ.
:ભાવના (૪)
 
ભાવના (૪)
:મૈત્રી, પ્રમોદ, કરુણા, માધ્યસ્થ.
:મૈત્રી, પ્રમોદ, કરુણા, માધ્યસ્થ.
:(૧૨).
:(૧૨).
:(જૈનમત) અનિત્યભાવના, અશરણભાવના, સંસારભાવના, એકત્વભાવના, અશુચિભાવના, આશ્રવભાવના, સંવરભાવના, નિર્જરાભાવના, લોકસ્વરૂપભાવના, બોધિબીજભાવના, ધર્મભાવના.
:(જૈનમત) અનિત્ય ભાવના, અશરણભાવના, સંસારભાવના, એકત્વભાવના, અશુચિભાવના, આશ્રવભાવના, સંવર ભાવના, નિર્જરા ભાવના, લોકસ્વરૂપ ભાવના, બોધિબીજ ભાવના, ધર્મ ભાવના.


ભાવવિકાર (૬)  
ભાવવિકાર (૬)  
Line 3,242: Line 3,243:


ભાષા (૪).
ભાષા (૪).
:પ્રત્યયરહિત, સમાસાત્મક, પ્રત્યયાત્મક, પ્રત્યયસહિત.
:પ્રત્યયરહિત, સમાસાત્મક, પ્રત્યયાત્મક, પ્રત્યય સહિત.


ભાષણ (૫)
ભાષણ (૫)
Line 3,267: Line 3,268:
:ઉચ્ચ, નીચ, સમાન
:ઉચ્ચ, નીચ, સમાન
:(૭).
:(૭).
:રત્નપ્રભા, શર્કરા પ્રભા, વાલુકાપ્રભા, પંકપ્રભા, ધૂમપ્રભા, તમઃ પ્રભા, મહાતમ:પ્રભા.
:રત્નપ્રભા, શર્કરાપ્રભા, વાલુકાપ્રભા, પંકપ્રભા, ધૂમપ્રભા, તમઃપ્રભા, મહાતમઃપ્રભા.


ભૂમિકા (૭)
ભૂમિકા (૭)
Line 3,283: Line 3,284:
:અસિતાંગ, રુરૂ, ચંડ, ક્રોધ, ઉન્મત્ત, કષાલ, ભીષણ, સંહાર,
:અસિતાંગ, રુરૂ, ચંડ, ક્રોધ, ઉન્મત્ત, કષાલ, ભીષણ, સંહાર,
:(૧૩).
:(૧૩).
:કાલકૃતાંત, માંસાશની, કપાલ, સ્મશાની, ભૂતાત્મન, બટુક, પરાક્રમ, બાલ, નાગપાશ, ભૂતભાવન, ક્ષેત્રપાલ, પિંગલચન, વ્યોમક.
:કાલકૃતાંત, માંસાશની, કપાલ, સ્મશાની, ભૂતાત્મન, બટુક, પરાક્રમ, બાલ, નાગપાશ, ભૂતભાવન, ક્ષેત્રપાલ, પિંગલલોચન, વ્યોમક.


ભોગ (૮)
ભોગ (૮)
:ગંધ, વનિતા, વસ્ત્ર, ગીત, તાંબૂલ, ભજન, શય્યા, દ્રવ્ય.
:ગંધ, વનિતા, વસ્ત્ર, ગીત, તાંબૂલ, ભોજન, શય્યા, દ્રવ્ય.
:(૧૦).
:(૧૦).
:શય્યા, આસન, વસ્ત્ર, આભૂષણ, સ્નાન, વિલોપન, ભોજન, સ્ત્રી, સુગંધિત દ્રવ્ય, સંપત્તિ.
:શય્યા, આસન, વસ્ત્ર, આભૂષણ, સ્નાન, વિલોપન, ભોજન, સ્ત્રી, સુગંધિત દ્રવ્ય, સંપત્તિ.


ભોગાસન (૮૪).  
ભોગાસન (૮૪).  
:પુરુષાસન, સમાસત, વિષમાસન, બારાસન, વિપરીતાસન, સ્કંધદ્વીપદાસન, એકપાદસ્કધાસન, એકપાદકક્ષાસન, સુખાસન, જુગમાસન, પદવેષિત કઢાસન, પૃષ્ટ ગુષ્ટાસન, નાગપાશાસન, વીરા સન, પદ્માસન, ચક્રાસન, :ગૂઢાસન, દઢાસન, પ્રસ્તાશસન, ગોકરનાસન મુખિપદ્માસન, બત્સ્યાસન, કુંદાસન, પ્રસુતાસન, હસ્તચરણબદ્ધાસન, મુખ પ્રષ્ટાંગાસન, દ્વિતીય ચક્રાસન, કરોટાસન, ઘંટિઆસન, પ્રસ્થાસન સુખાસન, શીકાસન, કૂચાસન, :ઉકટાસન, દીપાસન, છત્રાસન, મઢનાસન, સંકાસન, મદપાસન, યોનિમુદ્રાસન ત્રિપદાસન, અધોવર્દનાસન, સ્થાનાસન, મચાસન, હિંડોલાસન, પંકજાસન, ચુંબનાસન, ચંચલાસન, દિપાસન, નાભિપ્રદિપાસન, જાનૂયુગાસન, :પેદુકાસન, યોનિસ્થંભાસન, અદષ્ટાસન, વિકટાસન, ભદ્રાસન, મુકુટાસન, ભ્રમરાસન, મયૂરાસન, છૂરિકાસન, ભૈરવાસન, છિદ્રાસન, પારેવીઆસન, શુકાસન, ચિડિયાસન, કોહુઆસન, કુસંગીઆસન, શ્વાનઆસન, માંજારાસન, :ગંધર્વીઆસન, કુરકુટિકાસન, સિંહનીઆસન, કસિનીઆસન, હરિણીઆસન, અશ્વિની આસન, વાનરિઆસન, ઊર્મિઆસન, બકી આસન, હંસલીઆસન, સારિકાસન, ગરુડી આસન, ચકોરી આસન, રાધાકૃષ્ણાસન
:પુરુષાસન, સમાસત, વિષમાસન, બારાસન, વિપરીતાસન, સ્કંધદ્વીપદાસન, એકપાદસ્કંધાસન, એકપાદકક્ષાસન, સુખાસન, જુગમાસન, પદવેષિત કઢાસન, પૃષ્ટ ગુષ્ટાસન, નાગપાશાસન, વીરાસન, પદ્માસન, ચક્રાસન, ગૂઢાસન, દૃઢાસન, પ્રસ્તારાસન, ગોકરનાસન, મુખિપદ્માસન, બસ્યાસન, કુંદાસન, પ્રસુતાસન, હસ્તચરણબદ્ધાસન, મુખ પ્રષ્ટાંગાસન, દ્વિતીય ચક્રાસન, કરોટાસન, ઘુંટિઆસન, પ્રસ્થાસન સુખાસન, શીકાસન, કૂચાસન, ઉકટાસન, દીપાસન, છત્રાસન, મદનાસન, સંકાસન, મદપાસન, યોનિમુદ્રાસન, ત્રિપદાસન, અધોવર્દનાસન, સ્થાનાસન, મંચાસન, હિંડોલાસન, પંકજાસન, ચુંબનાસન, ચંચલાસન, દિપાસન, નાભિપ્રદિપાસન, જાનૂયુગાસન, પેદુકાસન, યોનિસ્થંભાસન, અદૃષ્ટાસન, વિકટાસન, ભદ્રાસન, મુકુટાસન, ભ્રમરાસન, મયૂરાસન, છૂરિકાસન, ભૈરવાસન, છિદ્રાસન, પારેવીઆસન, શુકાસન, ચિડિયાસન, કોહુઆસન, કુસંગીઆસન, શ્વાનઆસન, માંજારાસન, ગંધર્વીઆસન, કુરકુટિકાસન, સિંહનીઆસન, કસિની આસન, હરિણીઆસન, અશ્વિની આસન, વાનરિઆસન, ઊર્મિઆસન, બકી આસન, હંસલીઆસન, સારિકાસન, ગરુડી આસન, ચકોરી આસન, રાધાકૃષ્ણાસન.


ભ્રમ (૪)
ભ્રમ (૪)
17,611

edits

Navigation menu