ગુજરાતી ટૂંકીવાર્તાસંપદા/ચુનીલાલ મડિયા/ચંપો ને કેળ: Difference between revisions

‘સવાર પડતાં જ પૂનમશીની સાંઢ ઉપર રખમાઈ ને એના ખોળામાં અમરો બેહીને હાલતાં થિયાં. જાવા ટાણે રખમાઈ તો ખોબે પાણીએ રોતી જાય ને ધારાને કે’તી જાય : ‘મારો આ એક ગુનો માફ કરજે ને કોક દી આ દીકરાના વાવડ પૂછતો રે’જે. સાવ માયા મેલી દઈશ મા!’

‘રખમાઈનાં પણ કરમ ફૂટેલાં તી થોડાક દીમાં જ પૂનમશી કોગળિયામાં પાછો થયો. ધણીના ગામતરા પછી સંધોય ભાર રખમાઈ ઉપર આવી પડ્યો. રખમાઈએ ભાયડાની ઘોડ્યે ભેઠ વાળીને ખાડું સાચવ્યું ને અમરાને ઉછેરીને મોટો કર્યો. મનને મારીને એણે કાચો રંડાપો ઉજાળ્યો. હજી ધારાનું વે’ણ ઈ નો’તી ભૂલી. આટલા દી તો ધારો કોક કોક વાર અમરાનું મોં જોવા ને એની સાંઈ પૂછવા સાણે ડુંગરે ડોક કાઢી જાતો, પણ વૈરાગમાં પડ્યા પછી દીકરાની માયાય એણે ઓછી કરી નાખી. પણ રખમાઈએ તો બરોબર ધારાનું વેણ પાળ્યું. એણે અમરાને રંગેચંગે પરણાવ્યો ને ધારાના ગોતરીજને પગે લગાડ્યો. પણ…’

‘પણ રખમાઈ કરમમાં સુખનો રોટલો લખાવીને નો’તી આવી. અમરાને કોણ જાણે કેવી અવળમત્ય સૂઝી’તી કે એણે રખમાઈને દખ દેવા માંડ્યું. દીકરો ને વહુ માને ઢોરમાર મારે તોય રખમાઈ ઊંકારો ન કરે. પોતાના કરમનો વાંક કાઢે ને ભગવાન પાસે વે’લું વે’લું મોત માગ્યા કરે. પણ એક દી તો અમરાએ માને પેર્યે લૂગડે જ નેહડામાંથી કાઢી મેલી. એક વાર જેણે દોમદોમ રાજવળું ભોગવ્યું’તું ઈની ધણિયાણી હાથપગે હાલી નીકળી!’

બકુ કશું બોલવા તો જતો હતોપણ મારી આંખનો ખૂણો જોઈને એ મૂંગો રહી ગયો. ગીગાભાઈએ કહ્યું :

‘એક વાર ભાદરવા અમાસે તળશીશ્યામનો મેળો ભરાણો છે. શામજીબાપાના મંદિરના અરતાફરતા એકેક ગાઉમાં જાત્રાળનું કીડિયારું ઊભરાણું છે. પંથેપંથના બાવાસાધુ ને ગામેગામની ભજનમંડળીયું ડુંગરા રોકીને પડી છે. ઠેકાણે ઠેકાણે દુહા, ધોળ ને ભજનની રમઝટું બોલે છે. એમાં એક ઝાડ હેઠળ ધારો ભગવી કંથા પે’રીને હાથમાં કાંસીજોડાં વગાડે છે, કપાળમાં ભભૂત ચોળી છે ને ડોકમાં રુદરાખની માળા. રખમાઈએ આવીને એના પગ ઝાલ્યા. ધારે સંધીય વાત પૂછી ને રખમાઈએ રજેરજ કીધી. રખમાઈનું દુઃખ ધારાથી જોયું નો ગિયું. એણે કાંસીજોડાં ત્યાં ને ત્યાં મેલી દીધાં ને હાડપિંજર જેવી થઈ ગયેલી રખમાઈનો હાથ ઝાલીને હાલી નીકળ્યો.

ગીગાભાઈએ ઉમેર્યું : ‘આ તે દીથી ધારો ને રખમાઈ આ પંથકમાં સાચક ગણાય છે. નવી વહુવારુ રખમાઈને પગેપડણું કરે છે, ને કોઈને આડું આવે તંયે ધારાની નાડીનું પાણી લઈ જવાય છે.’