17,602
edits
MeghaBhavsar (talk | contribs) No edit summary |
No edit summary |
||
Line 12: | Line 12: | ||
<center>(વંશેન્દ્ર)</center> | <center>(વંશેન્દ્ર)</center> | ||
આકાશની તેજકલાપ-ધારીણી | આકાશની તેજકલાપ-ધારીણી | ||
હૈયે ખીલ્યા યૌવનને સમારતી, | હૈયે ખીલ્યા યૌવનને સમારતી, | ||
Line 22: | Line 21: | ||
લચી પડે મંગલની કલાસુતા | લચી પડે મંગલની કલાસુતા | ||
સ્વયંવરાર્થે મધુ સ્વપ્ન સેવતી. | સ્વયંવરાર્થે મધુ સ્વપ્ન સેવતી. | ||
<center>(અનુષ્ટુપ)</center> | <center>(અનુષ્ટુપ)</center> | ||
અને એ કામનાદગ્ધ વ્યોમની અંગનાતણાં | અને એ કામનાદગ્ધ વ્યોમની અંગનાતણાં | ||
Line 28: | Line 28: | ||
જગની ગતિ આ ભિન્ન ભોળુડો નવ જાણતો. | જગની ગતિ આ ભિન્ન ભોળુડો નવ જાણતો. | ||
અમાપ્યા આભ ઊંડાણે સૂર્ય જ્યાં બિંદુના સમો, | અમાપ્યા આભ ઊંડાણે સૂર્ય જ્યાં બિંદુના સમો, | ||
નિત્ય રાત્રિ વસંતી જ્યાં | નિત્ય રાત્રિ વસંતી જ્યાં દિક્તણા દિવ્ય પ્રાંગણે; ૨૦ | ||
<center>(મિશ્રોપજાતિ)</center> | <center>(મિશ્રોપજાતિ)</center> | ||
Line 40: | Line 40: | ||
અગ્નિ જલ્યો કામઘૃતે પ્રદીપ્ત. | અગ્નિ જલ્યો કામઘૃતે પ્રદીપ્ત. | ||
ને શુક્રીએ લોચનબાણ નાખ્યું, | ને શુક્રીએ લોચનબાણ નાખ્યું, | ||
શશીકળાએ કરને પ્રસાર્યા, | શશીકળાએ કરને પ્રસાર્યા, ૩૦ | ||
ને નેત્ર ઢાળી | ને નેત્ર ઢાળી મલકંત મોંએ | ||
થૈ મંગલા રમ્યતરા સહુમાં. | થૈ મંગલા રમ્યતરા સહુમાં. | ||
<center>(અનુષ્ટુપ)</center> | <center>(અનુષ્ટુપ)</center> | ||
એવી એ પ્રેમની | એવી એ પ્રેમની જ્યારે ભરતી કૈંકને ચડી, | ||
અન્ય કૈં જનને ત્યારે વ્યથા એ વસમી બની. | અન્ય કૈં જનને ત્યારે વ્યથા એ વસમી બની. | ||
<center>(મિશ્ર..)</center> | <center>(મિશ્ર..)</center> | ||
છૂપે બધું, કિંતુ ન નેત્ર પ્રેમનાં | છૂપે બધું, કિંતુ ન નેત્ર પ્રેમનાં | ||
છૂપે કદી, સ્નેહ-સુવાસ વ્હેતો | છૂપે કદી, સ્નેહ-સુવાસ વ્હેતો | ||
ઉચ્છ્વાસ ના રહે કદી ગુપ્ત અંતરે, | |||
એ તો અડી જાય હરેકને ઉરે. | એ તો અડી જાય હરેકને ઉરે. | ||
<center>(અનુષ્ટુપ)</center> | <center>(અનુષ્ટુપ)</center> | ||
વ્યોમના વડવા સર્વ, ધુરીણો જગચક્રના, | વ્યોમના વડવા સર્વ, ધુરીણો જગચક્રના, | ||
શાણાઓ સૃષ્ટિના સર્વ વ્યગ્ર એ જોઈને થયા. | શાણાઓ સૃષ્ટિના સર્વ વ્યગ્ર એ જોઈને થયા. ૪૦ | ||
<center>(મિશ્ર..)</center> | <center>(મિશ્ર..)</center> | ||
ઝંઝાતણા કો સહસા પ્રવાતે | ઝંઝાતણા કો સહસા પ્રવાતે | ||
Line 60: | Line 60: | ||
અશિષ્ટ આ કો ઉરના અજંપે. | અશિષ્ટ આ કો ઉરના અજંપે. | ||
મને મને | મને મને વિદ્યુત એક સંસ્ફુરી, | ||
ગૃહે ગૃહે ટ્હેલ અશબ્દ સંચરી, | ગૃહે ગૃહે ટ્હેલ અશબ્દ સંચરી, | ||
અનિષ્ટ રે કોઈ મહા અનિષ્ટની | અનિષ્ટ રે કોઈ મહા અનિષ્ટની | ||
Line 66: | Line 66: | ||
વહી જતી જીવનની નદી હતી | વહી જતી જીવનની નદી હતી | ||
બે તીર વચ્ચે નિત સ્વસ્થ વેગે, | બે તીર વચ્ચે નિત સ્વસ્થ વેગે, ૫૦ | ||
ન નીરમાં રેલ ધસંત કોઈ દી, | ન નીરમાં રેલ ધસંત કોઈ દી, | ||
ન કોઈ કાંઠા તણી પાળ ભાંગતી. | ન કોઈ કાંઠા તણી પાળ ભાંગતી. | ||
Line 75: | Line 75: | ||
ક્યાં હાથ દેવા? લઘુ હસ્તના જનો | ક્યાં હાથ દેવા? લઘુ હસ્તના જનો | ||
હતાશ હૈયે સ્થિર બે ઘડી બન્યા : | હતાશ હૈયે સ્થિર બે ઘડી બન્યા : | ||
કોને ક્યહીં રોકવું , કૈ વિધે, ક્દા- | |||
મૂંઝાઇ સૌ જ્ઞાન રહ્યું જનોતણું. | મૂંઝાઇ સૌ જ્ઞાન રહ્યું જનોતણું. | ||
<center>(અનુષ્ટુપ)</center> | <center>(અનુષ્ટુપ)</center> | ||
અને ત્યાં | અને ત્યાં દૃષ્ટિએ આવ્યો, મૂલ એ કર્ષણોતણું, | ||
રમ્ય યૌવનમૂર્તિ તે તારલો પથ કાપતો, | રમ્ય યૌવનમૂર્તિ તે તારલો પથ કાપતો, ૬૦ | ||
<center>(મિશ્ર..)</center> | <center>(મિશ્ર..)</center> | ||
‘યુવાન રે આ સરજે ઉપદ્રવ, | ‘યુવાન રે આ સરજે ઉપદ્રવ, | ||
Line 92: | Line 92: | ||
જેણે ન જીત્યા જગના જ આતપ, | જેણે ન જીત્યા જગના જ આતપ, | ||
ગુહે વસી તું ગૃહ-અગ્નિ વર્ધ, | ગુહે વસી તું ગૃહ-અગ્નિ વર્ધ, | ||
યુવાન હે, આ તવ એક ધર્મ !’ | યુવાન હે, આ તવ એક ધર્મ !’ ૭૦ | ||
<center>(અનુષ્ટુપ)</center> | <center>(અનુષ્ટુપ)</center> | ||
વહ્યો આદેશ એ ઉગ્ર અગ્નિના બાણ પે ચડી, | વહ્યો આદેશ એ ઉગ્ર અગ્નિના બાણ પે ચડી, | ||
Line 100: | Line 100: | ||
અભદ્ર તારું તપ આ ત્યજ ત્યજ. | અભદ્ર તારું તપ આ ત્યજ ત્યજ. | ||
ને ભદ્રતાનો પથ શોધવાને | ને ભદ્રતાનો પથ શોધવાને | ||
ઊંચે | ઊંચે દૃગો તારકનાં ભમે ભમે. | ||
<center>(અનુષ્ટુપ)</center> | <center>(અનુષ્ટુપ)</center> | ||
હતી ત્યાં દૂર કૈં દૂરે મેદની જનની મળી, | હતી ત્યાં દૂર કૈં દૂરે મેદની જનની મળી, | ||
Line 107: | Line 107: | ||
‘તારો તજી દે પથ તું અરે પથ, | ‘તારો તજી દે પથ તું અરે પથ, | ||
તારું તજી દે તપ તું અરે તપ.’ | તારું તજી દે તપ તું અરે તપ.’ | ||
એ માત્ર | એ માત્ર ઉદ્ગાર ભરી ભરી હવા | ||
વ્યાપી રહી કો વિષની ઘટા સમી. | વ્યાપી રહી કો વિષની ઘટા સમી. | ||
<center>(અનુષ્ટુપ)</center> | <center>(અનુષ્ટુપ)</center> | ||
Line 119: | Line 119: | ||
<center>(અનુષ્ટુપ)</center> | <center>(અનુષ્ટુપ)</center> | ||
ક્લેશ ક્લેશ લ્હ્યો એણે સર્વનાં નેત્રને વિષે, | ક્લેશ ક્લેશ લ્હ્યો એણે સર્વનાં નેત્રને વિષે, | ||
રૂપમાં રંગમાં સૌના જ્ઞાનમાં, ગુણપુંજમાં. | રૂપમાં રંગમાં સૌના જ્ઞાનમાં, ગુણપુંજમાં. ૯૦ | ||
<center>(ઇન્દ્રવંશા)</center> | <center>(ઇન્દ્રવંશા)</center> | ||
મીંચી એણે નેત્ર અંતઃસ્થ કીધાં, | મીંચી એણે નેત્ર અંતઃસ્થ કીધાં, | ||
સંચ્યો સર્વે કીધ | સંચ્યો સર્વે કીધ ઉદ્દીપ્ત અગ્નિ, | ||
ને પ્રાણોને પૂર્ણ વિસ્તાર અર્પી, | ને પ્રાણોને પૂર્ણ વિસ્તાર અર્પી, | ||
યાત્રા એણે ભિન્ન કો વ્યોમ લીધી. | યાત્રા એણે ભિન્ન કો વ્યોમ લીધી. | ||
<center>(પૃથ્વી)</center> | <center>(પૃથ્વી)</center> | ||
હ્ઠાત ઝળહળી રહ્યા નભતણા પ્રતિ પ્રાંગણ, | |||
સ્ફુરી ગગનમાં રહ્યો દ્યુતિભર્યો મહા અંચલ, | સ્ફુરી ગગનમાં રહ્યો દ્યુતિભર્યો મહા અંચલ, | ||
સુશુભ્ર પટ કો સવેગ સભરે બલે વિસ્તર્યો, | સુશુભ્ર પટ કો સવેગ સભરે બલે વિસ્તર્યો, | ||
Line 132: | Line 132: | ||
<center>(અનુષ્ટુપ)</center> | <center>(અનુષ્ટુપ)</center> | ||
ઝંખાયાં સર્વનાં ચક્ષુ, સ્તબ્ધ સૌ અંતરો બન્યાં; | ઝંખાયાં સર્વનાં ચક્ષુ, સ્તબ્ધ સૌ અંતરો બન્યાં; | ||
આંખ પે અંજલિ ઢાળી નિરખી સહુ કો રહ્યાં. | આંખ પે અંજલિ ઢાળી નિરખી સહુ કો રહ્યાં. ૧૦૦ | ||
<center>(સ્ત્રગ્ધરા)</center> | <center>(સ્ત્રગ્ધરા)</center> | ||
રે આવાં તેજ કો દી જગતનયનને | રે આવાં તેજ કો દી જગતનયનને દૃષ્ટિએ ના પડેલ, | ||
રે આવા ઉગ્ર વેગો જનમનતણી ના કલ્પનાએ ચડેલ, | રે આવા ઉગ્ર વેગો જનમનતણી ના કલ્પનાએ ચડેલ, | ||
શું થાશે? સૃષ્ટિ જાશે અતલ વિતલને ઘોર પાતાલ ગર્ત? | શું થાશે? સૃષ્ટિ જાશે અતલ વિતલને ઘોર પાતાલ ગર્ત? | ||
Line 145: | Line 145: | ||
<center>(સ્ત્રગ્ધરા)</center> | <center>(સ્ત્રગ્ધરા)</center> | ||
ને એવી સાંત્વનાની સુરભિ વિતરતો મૂક લેઈ વિદાય, | ને એવી સાંત્વનાની સુરભિ વિતરતો મૂક લેઈ વિદાય, | ||
ચાલ્યો એ સૌ પથોને પરહરી, નિજના પથની નવ્ય રેખા | ચાલ્યો એ સૌ પથોને પરહરી, નિજના પથની નવ્ય રેખા ૧૧૦ | ||
આંકતો સૃષ્ટિ માથે, દ્યુતિમય જગની માંડતો ભવ્ય લેખા, | આંકતો સૃષ્ટિ માથે, દ્યુતિમય જગની માંડતો ભવ્ય લેખા, | ||
વાધ્યો એ વિશ્વકેરાં વહન વટી, ધરી તેજની શુભ્ર કાયા. | વાધ્યો એ વિશ્વકેરાં વહન વટી, ધરી તેજની શુભ્ર કાયા. | ||
<center>(અનુષ્ટુપ)</center> | <center>(અનુષ્ટુપ)</center> | ||
દિશાના | દિશાના દિક્પાળોએ ઘટના ભવ્ય અ લહી, | ||
પ્રભુના ચરણે જૈને કથા એ જ્યોતિની કહી. | પ્રભુના ચરણે જૈને કથા એ જ્યોતિની કહી. | ||
<center>(સ્ત્રગ્ધરા)</center> | <center>(સ્ત્રગ્ધરા)</center> | ||
ને દૂરે દૂર દૂરે અપથગતિ જતો ધૂમકેતુ નિહાળી, | ને દૂરે દૂર દૂરે અપથગતિ જતો ધૂમકેતુ નિહાળી, | ||
સ્રરષ્ટા આ સૃષ્ટિકેરા હરિ પયનિધિમાં પદ્મ શાં નેત્ર ઢાળી, | |||
સૃષ્ટિમાં સર્જનોની નવલ ગતિ તણો રમ્ય આરંભ ભાળી, | સૃષ્ટિમાં સર્જનોની નવલ ગતિ તણો રમ્ય આરંભ ભાળી, | ||
બોલ્યા માંગલ્ય વાણીઃપથ અપથ બધે વિસ્તરે જ્યોતિ મારી. | બોલ્યા માંગલ્ય વાણીઃપથ અપથ બધે વિસ્તરે જ્યોતિ મારી. ૧૧૮ | ||
(૩૧ ડિસેમ્બર, ૧૯૩૨) | (૩૧ ડિસેમ્બર, ૧૯૩૨) | ||
( | (ઑગસ્ટ, ૧૯૫૩) | ||
</poem> | </poem> |
edits