17,293
edits
રાજેન્દ્ર પટેલની કવિતા/પોટકું: Difference between revisions
Jump to navigation
Jump to search
+1
(+1) |
(+1) |
||
| Line 1: | Line 1: | ||
{{SetTitle}} | {{SetTitle}} | ||
{{Heading| | {{Heading|૨૩. પોટકું|}} | ||
{{Block center|<poem> | {{Block center|<poem> | ||
પોટકું પડ્યું પડ્યું | |||
વાગોળે છે અંદરનું અંધારું | |||
અને માણે છે પ્રતીક્ષાનો પ્રકાશ. | |||
જન્મોજનમથી | |||
ખૂલવાની, ખાલી થવાની | |||
એ રાહ જુએ છે. | |||
આસપાસનાં નાનાં નાનાં પોટકાંઓને | |||
અને આવ-જા કરતાં લોકોને | |||
એ જોઈ રહે છે. | |||
કોઈ ગાંઠ ખોલે એની રાહ જોતાં! | |||
. | ૦ | ||
એને સમજાય છે | |||
વાસ્તવમાં પોતે જ ખોલવાની હોય છે | |||
પોતાની ગાંઠ. | |||
ઘર | પોટકું બનતું | ||
બાના જીર્ણ સાલ્લામાંથી | |||
અથવા બાપુજીના ઘસાઈ ગયેલા | |||
ધોતિયામાંથી. | |||
એટલે જ કદાચ | |||
ખીચોખીચ ભરેલું હોવા છતાં | |||
પોટકું ક્યારેય ફસકાયું નથી. | |||
૦ | |||
પોટકું | |||
સમયે સમયે, સ્થળે સ્થળે | |||
પડ્યું હોય છે. | |||
ઘરમાં, શેરીમાં, સીમ-ખેતરમાં | |||
અથવા પ્લૅટફૉર્મ, બસસ્ટૅન્ડ કે ફૂટપાથ પર, | |||
પણ જ્યારે જ્યારે રહેતું બાના માથે | |||
એ શોભતું કોઈ મુગટની જેમ. | |||
એથી જ કદાચ પોટકું ઊંચકી જતી દરેક સ્ત્રી | |||
બા જેવી લાગતી હોય છે. | |||
૦ | |||
કોઈ આવી ને ઉતારે માથેથી પોટકું | |||
એની રાહ જોઈને ઊભેલી હરેક વ્યક્તિ | |||
મારા જેવી લાગે છે! | |||
ટ્રેનમાં, બસમાં, કારમાં હોવા છતાં | |||
લાગે છે જાણે | |||
એક નહીં અનેક અદૃશ્ય પોટકાંઓનો | |||
ભાર વેંઢારીને જીવવાની આદત પડી છે. | |||
પોટકું શિખવાડે છે કેમ ભાર સાથે હલકા રહેવું. | |||
૦ | |||
ગમે ત્યાં, ગમે ત્યારે | |||
એને ગોઠવવામાં આવે | |||
એ ગોઠવાઈ જાય છે | |||
બાની જેમ. | |||
કપાસની કે ચારની ગાંસડી | |||
જાણે ખેતરને ઘરે લાવતી | |||
અને ઘરને ખેતર લઈ જતી. | |||
હવે ખેતર, ઘર ને ગાંસડી કશું નથી. | |||
એક કાળપોટકું પડ્યું છે સ્મરણમાં. | |||
૦ | |||
પોટકાને કશાની જરૂર હોતી નથી | |||
ચડાવનારની કે ઊતરાવનારની | |||
એને જરૂર હોય છે એક વિસામાની | |||
ગામપાદર હોય છે એવો. | |||
પોટકું માને છે | |||
પોતે જ છે પોતાનો વિસામો. | |||
૦ | |||
બાળપણમાં બા જોડે | |||
ધાણી ફોડાવવા જતો | |||
તાંદુલની પોટલી જેવડી નાનકડી પોટકી | |||
મોટું પોટકું બની જતું જોઈ | |||
મા, કૃષ્ણ જેવી લાગતી. | |||
૦ | |||
હવે પરદેશ જતી દીકરીને | |||
મોટીમોટી બૅગો વચ્ચે જોઉં છું ત્યારે | |||
એક નાનકડી પોટકી | |||
એની ભીતર પાંગરતી જોતો હોઉં છું | |||
૦ | |||
ખૂલીને ફરી ફરી બંધાતું | |||
એક વાર બંધાયા પછી કદી ન ખૂલતું, | |||
પોટકું | |||
મારા જેવું કેમ લાગતું હશે? | |||
૦ | |||
પોટકું માને છે | |||
કદી પોતાને પોટકું બનવા દેવું નહિ. | |||
ગાંઠ કદાચ ખૂલે પણ ખરી. | |||
</poem>}} | </poem>}} | ||
<br> | <br> | ||
{{HeaderNav2 | {{HeaderNav2 | ||
|previous = | |previous = બાપુજીની છત્રી | ||
|next = | |next = પોટકું | ||
}} | }} | ||