26,604
edits
પ્રતિપદા/૧૭. મનીષા જોષી: Difference between revisions
Jump to navigation
Jump to search
no edit summary
KhyatiJoshi (talk | contribs) No edit summary |
KhyatiJoshi (talk | contribs) No edit summary |
||
| Line 70: | Line 70: | ||
હું દરેક ગામને લલચાવું છું મારા તરફ, વચન આપું છું, | હું દરેક ગામને લલચાવું છું મારા તરફ, વચન આપું છું, | ||
અને પછી વિશ્વાસઘાત કરું છું. | અને પછી વિશ્વાસઘાત કરું છું. | ||
</poem> | |||
=== ૩. પ્રદક્ષિણા === | |||
<poem> | |||
જ્યારે જ્યારે મંદિરમાં જઉં છું ત્યારે | |||
કોઈ અજ્ઞાત ભય મને ઘેરી વળે છે, | |||
મને લાગે છે કે બધા જ દેવોનાં | |||
બધાં જ વાહનો મને મારવા આવી રહ્યાં છે, | |||
વાઘ, નાગ, કાચબો, ગરૂડ, માછલું.... | |||
પૂજારી ત્રિકાળજ્ઞાનીની જેમ મને જોઈને હસે છે. | |||
પ્રસાદમાં ચપટી સિંદૂર આપે છે. | |||
હું મૂંગી, અવાક્ થઈ જઉં છું, | |||
મંદિરની દીવાલોના પ્રાચીન, શાંત પથ્થરો | |||
જાણેકે કોઈ ઊંચા પર્વત પરથી ગબડતાં | |||
ભારેખમ પથરાઓ હોય એમ મારી તરફ ધસી આવતા લાગે છે. | |||
હું જીવ બચાવતી દોડું છું. | |||
મંદિરની દીવાલો ફરતી પ્રદક્ષિણા કરું છું. | |||
મંદિરના લીસા આરસપ્હાણમાં મને ઠેસ વાગે છે, | |||
હું પડી જાઉં છું, માથું ઝૂકી જાય છે મૂર્તિ આગળ. | |||
અને પેલા ગબડતા પથરાઓ નીચે છુંદાઈ જઉં છું | |||
હું પણ એક પથ્થર બની જઉં છું, નવા જન્મમાં. | |||
મને કોઈપણ એક આકાર આપી દેવામાં આવે છે. | |||
હવનની કૂંડીનો, શંકરના લિંગનો, કળશનો, | |||
ઘંટારવનો, સ્તોત્રનો, આરતીની થાળીનો, ધૂપનો, | |||
પગલાંનો, પુરાણનો, દક્ષિણાનો, | |||
હું મંદિરની બહાર જ નથી નીકળી શકતી. | |||
</poem> | |||
=== ૪. શ્રદ્ધા === | |||
<poem> | |||
મારું ખેતર મને પ્રિય છે. | |||
કૃષ્ણપક્ષની રાતોએ જોયેલાં શમણાં જેવું. | |||
શેરડીનો ઊભો મોલ છે, મબલખ રસ છે, | |||
અને મારો પુરુષ મારી સાથે છે. | |||
હું ખુશ છું આ ધરતી પર. | |||
મારા પગ પાસે સરકતો આવતો સાપ પણ | |||
મને વ્હાલો લાગે છે. કોઈ જ પ્રતિકાર નથી કરવો. | |||
મારો પુરુષ મને ચાહે છે. એ મારું ઝેર ચૂસી લેશે. | |||
મને શ્રદ્ધા છે એના પૌરુષમાં, એના પ્રેમમાં અને આ સાપમાં | |||
પણ એ તો ઊઠીને દૂર ચાલ્યો ગયો. | |||
મારા શરીરનો રંગ હવે બદલાઈ ગયો છે | |||
આ બાજુમાં ઊભેલા લીમડાની ઝાંયમાં. | |||
પગ પર સાપના બે દબાયેલા પેઢાનાં નિશાન ઊઠી આવ્યાં છે. | |||
મને ભેટ મળેલું અક્ષયપાત્ર – મારું ખેતર | |||
શિયાળાની આ કારમી ઠંડીમાં ચિમળાઈ રહ્યું છે. | |||
ખુરપી, દાતરડું... અડી ન શકાય એવા ઠંડાં, અચેતન છે. | |||
એક ખિસકોલી ખાટી આંબલીમાં દાંત ભરાવીને ભાગી ગઈ. | |||
એની સુગંધથી મારા દાંત અંબાઈ જાય છે. | |||
આ શિયાળ એના મોંથી જમીન ખોદી રહ્યું છે, | |||
મારી જમીન! | |||
એને ખબર નથી કે એ જે ધૂળ ઉડાડે છે એના સોળ | |||
મારી છાતીમાં પડે છે. | |||
આ સુગરી પણ, હંમેશા પોતાના કલાત્મક માળામાં ભરાઈને | |||
કાયમ એક સરખી ચહલપહલ કરતી રહે છે. | |||
ન રાત જુએ છે ન દિવસ | |||
ને આ કૂવા પર બેસાડેલી મોટરમાંથી | |||
ધકધક વહેતું પાણી! | |||
કોણ જઈને રસ્તાઓ બનાવશે ખેતરમાં? | |||
મારાથી તો ક્યાં હવે ઊઠાય છે? | |||
પગ પર સાપનો ડંખ છે અને હજી આખા ખેતર ફરતે | |||
કાંટાળાં ઝાંખરાંની વાડ બનાવવાની છે. | |||
નહીં તો આ નધણિયાતાં ઢોર | |||
મારી બધી મહેનત નષ્ટ કરી નાખશે. | |||
આ બધી શેરડી વાઢીને વેચવાની છે. | |||
તેલીબિયાંનું નવું વાવેતર કરવાનું છે. | |||
આ ઝેર પૂરા શરીરમાં પ્રસરી જાય તે પહેલાં જ | |||
મારે ઊઠવું છે, | |||
આખું ખેતર ખેડી નાખીને પેલા સાપનો રાફડો શોધવો છે. | |||
અને એમાં ઊકળતું દૂધ રેડવું છે. | |||
મારા વળ ખાતા શરીરમાં કંઈક નવીન, | |||
છેલ્લી તાકાત આવી છે. | |||
આ ખેતરની માટીને મારી મુઠ્ઠીમાં સમેટું છું. | |||
અને આખાં ને આખાં કંદમૂળ હાથમાં આવી જાય છે. | |||
બસ, આંખો મિંચાઈ જાય છે સંતોષથી. | |||
કૃષ્ણપક્ષની રાતોના અંધકાર ભણી. | |||
પાછળ રહી ગઈ છે મારી વાસના! | |||
મારું ખેતર. | |||
નોળિયાઓથી ભરેલું. | |||
એકલો, લપાતો ફરશે સાપ | |||
અને ભૂખે મરશે એ કાયર પુરુષ, | |||
ડાંગર-બાજરી વિનાના ખેતરમાં. | |||
</poem> | </poem> | ||