ગુજરાતી એકાંકીસંપદા/મુકામ પોસ્ટ હૃદય: Difference between revisions

{{ps |માનસીઃ  |  …??

{{ps |ડૉ. ઋષિઃ  | By the way કેમ છે તું?

{{ps |માનસીઃ  |  એ…જ સદીઓથી ઘસાયેલો… ચવાઈને ચુથ્થો થઈ ગયેલો જવાબ સાંભળવો છે તમારે? મજામાં.

{{ps |ડૉ. ઋષિઃ  | અરે દીકરા, વાસ્તવમાં આ જગતમાં કોઈ મજામાં હોતું જ નથી. પણ એવો દંભી દેખાડો કરવો બધાને ગમે છે. ક્યારેક બાજીને સારું લગાડવા તો ક્યારેક પોતાની જાતને. તો પછી આપણે એમાંથી શા માટે બાકાત રહી જઈએ?

{{ps |માનસીઃ  |  …??

{{ps |ડૉ. ઋષિઃ  | ઓકે. માન્યું કે તું મજામાં નથી. પણ આ તો Routin થઈ ગયું છે નહિ. “હું મજામાં છું એ મારો વહેમ છે… ખાસ પૂછવાનું કે તમને કેમ છે?”

{{ps |માનસીઃ  |  ઑલરાઇટ… પપ્પા ક્યાં છે? (વિરામ) વિશ્વેશ… વિશ્વેશ… ડૉ. ઋષિ આવ્યા છે. એને કૉફીબોફી પિવડાવીશ કે પછી અંદર જ ગોંધાઈ રહીશ.

{{ps |વિશ્વેશઃ|  ડૉ. ઋષિ… અલ્યા ઋષિડા… ઋષિ-મુનિઓને કાચાં શાક-પાંદડાં અને નદીનું પાણી પીવાની લાલસા હોઈ શકે, કૉફીની લાલચ નહીં સમજ્યો!

{{ps |ડૉ. ઋષિઃ  | તારે ના પિવડાવવી હોય તો ના પાડ. પણ let me tell you, આ ઋષિ પેલા જંગલમાં તપ કરનારો નહિ પરંતુ આ મુંબઈ જેવા મહાનગરમાં રહેનારો મનોવૈજ્ઞાનિક છે.

{{ps |વિશ્વેશઃ|  ખબર છે.

{{ps |ડૉ. ઋષિઃ  | તો તને એ પણ ખબર હશે જ કે દિવસભર અનેક માનસિક વિકલાંગોને મળીને મારા મગજની નસો પણ એટલી તંગ થઈ જાય છે કે એને આ એક કપ કૉફી જ રાહત લેવડાવી શકે.

{{ps |વિશ્વેશઃ|  મનજી… મનજી…

{{ps |માનસીઃ  |  લો ડૉ. અંકલ તમારી કૉફી આવી ગઈ. મનજી સ્ટ્રૉંગ બનાવી છે ને?

{{ps |મનજીઃ|  હા… બેબીબેન.

{{ps |માનસીઃ  |  હા… બાકી ડૉ. અંકલને જેવુંતેવું ન ચાલે… અંકલ તમે પુસ્તકનું પૂછતા હતા ને… રમેશ પારેખનો સમગ્ર કાવ્યસંગ્રહ ‘છ અક્ષરનું નામ’ હમણાં વાંચ્યો.

સાંજ ભર્યા ધુમ્મસમાં ખરબચડું ઝાડ સાવ

બની ગયું ધુમ્મસનો હિસ્સો

આ બાજુ પોતાના કલરવમાં બૂડી જતી

ચકલી પોતે જ એક કિસ્સો

કિસ્સા પર વળી એક કિસ્સો કે ચડ્યું

મને ધુમ્મસનું ઝેર જોતજોતાં

મૂંઝારા આમ કદી સોળે કળાએ

મારી છાતી શણગારતા ન્હોતા.

{{ps |વિશ્વેશઃ|  ઋષિ, આ બેવડા વ્યક્તિત્વ સાથે જીવતી મારી આ જુવાનજોધ છોકરીની ચિંતા તો ચિતા કરતાંય વધુ દુષ્કર પુરવાર થતી જાય છે.

{{ps |ડૉ. ઋષિઃ  | વિશ્વેશ… તારી ચિંતાની જ્વાળાના ધુમાડાની મેશ મનેય કાળો કરી રહી છે. મારી પણ દીકરી જ છે ને? પણ આ રોગની કોઈ દવા જ નથી સિવાય કે એને હિંસક બનતી અટકાવવા સતત ઘેનની દવા આપ્યા કરીએ.

{{ps |વિશ્વેશઃ|  ના…ના ઘેની દવાથી તો એ સાવ નંખાઈ જશે. આ થોડીઘણી ચંચળતા બચી છે એ પણ સરી જશે. એનું ભણવાનું તો મુકાવડાવી દીધું. અને હૉસ્ટેલમાંથી ઘરે લઈ આવ્યો. હવે સાવ એનું વાંચવાલખવાનું બંધ નથી કરવું… કોઈ વચલો માર્ગ…

{{ps |ડૉ. ઋષિઃ  | શોધવો જ પડશે… પણ શોધવા જ્યાં જવું છે એ કેડીનો પંથ ધુમ્મસછાયો છે.

{{ps |વિશ્વેશઃ|  અને આપણા હાથમાંથી તો Tourch પણ પડી ગઈ છે.

{{ps |ડૉ. ઋષિઃ  | ખેર, તું કાલે મારી Clinic પર આવ. ત્યાં નિરાંતે વાત કરશું… (જાય છે.)

{{ps |વિશ્વેશઃ|  હોવાપણું જ ખોવાઈ ગયું હોય… ત્યાં નિરાંતે વાતો ક્યાંથી થાય? અને અફસોસ તો એટલો જ કે હોવાપણું શોધવા જનારી આંખ પણ અંધ પુરવાર થાય, અંધકારની જેમ. (Blackout)

દૃશ્ય ૨

{{ps |ડૉ. ઋષિઃ  | ડૉ. વિરાજ, આ Caseનો Medical science પ્રમાણે કોઈ ઇલાજ નથી. પરંતુ મને આ દર્દીમાં વધારે રસ છે કારણ કે મા વગરની આ છોકરી મારી સામે નાનેથી મોટી થઈ છે અને એક માનસચિકિત્સક તરીકે આ રોગ મારે માટે આહ્વાન છે.

{{ps |ડૉ. વિરાજઃ|  સર, છ મહિના પહેલાં એવી કોઈ ઘટના બની કે જેના લીધે એનું વ્યક્તિત્વ બેવડાઈ ગયું? I mean what was the reason?

{{ps |ડૉ. ઋષિઃ  | ભણવાગણવામાં, બોલવાચાલવામાં બધી રીતે હોશિયાર આ છોકરી હૉસ્ટેલમાં રહીને ભણતી. ત્યાં જ એને કોઈની સાથે pen friendship એટલે કે પત્રમૈત્રી થઈ ગઈ.

{{ps |વિરાજઃ|  આ કોઈ એટલે કોઈ પુરુષ… જુવાનજોધ છોકરો…?

{{ps |ડૉ. ઋષિઃ  | હા… નાસિકની હૉસ્ટેલમાં ભણતી માનસી પર પૂનાના ભદ્રિકે પત્રો લખીને ભૂરકી નાખી અને એ પત્રમૈત્રી એની પરાકાષ્ઠાએ પહોંચે અને પ્રેમમાં પરિણમે એ પહેલાં જ અચાનક જ એ છોકરાના પત્રો આવતા બંધ થઈ ગયા.

{{ps |વિરાજઃ|  અને એના પરિણામસ્વરૂપ…

{{ps |ડૉ. ઋષિઃ  | માનસીની વર્તમાન હાલત.

{{ps |વિરાજઃ|  પણ આ કારણ તો બહુ સામાન્ય કહેવાય.

{{ps |ડૉ. ઋષિઃ  | આપણા માટે વિરાજ, લોકોને સંમોહિત કરી કરીને આપણી સંવેદના ગુમાવી ચૂકેલા જાડી ચામડીવાળા આપણા માટે. પરંતુ માનસી તો અત્યંત લાગણીશીલ અને મૃદુ છોકરી છે. એને માટે આ આઘાત કારમો નીવડ્યો.

{{ps |વિરાજઃ|  તો પૂનામાં જઈને એ છોકરા વિશે વધુ તપાસ…

{{ps |ડૉ. ઋષિઃ  | કરાવી… વિશ્વેસ પોતે ત્યાં ગયો હતો પણ એ લોકો એ ઘર છોડીને ચાલ્યા ગયા હતા. દુનિયાના નકશા પર આપણા કહેવાતા ઘરની ઉપસ્થિતિ નથી હોતી ત્યાં ચહેરા વગરના પેલા છોકરાને ક્યાં ગોતવો.

{{ps |વિશ્વેશઃ|  સ્મૃતિના ભીંગડાં કેમ વારંવાર ઉખેડવાં પડે છે.

{{ps |ડૉ. ઋષિઃ  | સ્મૃતિનાં ભીંગડાં ઊખડે તો જ ઉપચારની ત્વચા સામે આવે વિશ્વેશ.

{{ps |વિશ્વેશઃ|  પણ મારે માટે તો આ સ્મૃતિ બિહામણી સાબિત થાય છે.

{{ps |વિરાજઃ|  માફ કરજો અંકલ, પણ માણસ વાસ્તવિકતા તરફ આંખ-મીંચામણાં કરી શકે, સ્મૃતિ તરફ નહિ. અને અમારે તો દર્દીને જગાડવા માટે સ્મૃતિને જ ઢંઢોળવી પડે… સર, માનસીના cashમાં એક આશાનું કિરણ દેખાય છે.

{{ps |વિશ્વેશઃ|  શું દીકરા?

{{ps |વિરાજઃ|  સર, એની વર્તમાન હાલત માટે જવાબદાર ભૂતકાળનું પુનરાવર્તન આજના વર્તમાનમાં કરીએ તો?

{{ps |ડૉ. ઋષિઃ  | મને સમજાતું નથી વિરાજ… કે તમે શું કહેવા માંગો છો?

{{ps |વિરાજઃ|  એ જ કે એની સાથે ફરી એક વાર પત્રમૈત્રી શરૂ કરાવીએ.

{{ps |ડૉ. ઋષિઃ  | Interesting.

{{ps |વિશ્વેશઃ|  પણ કોણ કરશે?

{{ps |વિરાજઃ|  એને પત્રમૈત્રીમાં રુચિ છે. એટલે કે લાગણીનું આદાન-પ્રદાન કરવું એને ગમે છે અને તમારા કહ્યાનુસાર આજે પણ એ વાંચે છે, લખે છે અને અનુભવે છે.

{{ps |ડૉ. ઋષિઃ  | બરાબર.

{{ps |વિરાજઃ|  તો આ જ બાબતને આપણે ઢાલ બનાવીને આગળ વધીએ અને માનસીને પત્ર લખીએ.

{{ps |વિશ્વેશઃ|  કોના નામે?

{{ps |ડૉ ઋષિઃ|  કોઈ એક ખાસ વ્યક્તિના નામે.

{{ps |વિશ્વેશઃ|  ક્યાંથી?

{{ps |ડૉ. ઋષિઃ  | (થોડું વિચારીને) દિલ્હીથી.

{{ps |વિશ્વેશઃ|  કોણ લખશે?

{{ps |વિરાજઃ|  ડૉ. ઋષિ પોતે!

{{ps |ડૉ. ઋષિઃ  | હું?

{{ps |વિરાજઃ|  હા… સર… તમે… તમે જ લખી શકો. કારણ કે તમે આ કેસનો ખૂબ જ વ્યવસ્થિત Study કર્યો છે. તમે એની લાગણીઓને ઓળખો છો અને last but not least. તમે પત્રો ખૂબ જ સરસ લખો છો.

{{ps |વિશ્વેશઃ|  ના…ના આ તો માનસીને છેતરવાની વાત થઈ કહેવાય. એની લાગણીઓ સાથે આમ રમત માંડવી મને નહિ ગમે.

{{ps |ડૉ. ઋષિઃ  | આ પ્રયોગ સાફલ્યને વરે તોપણ તમને નહિ ગમે? અને આમાં માનસીને છેતરવાનો પ્રશ્ન જ ક્યાં ઉપસ્થિત થાય છે? આપણે તો માત્ર એક નિર્દોષ પ્રયોગ જ કરવાનો છે, બસ.

{{ps |વિરાજઃ|  દિલ્હીમાં રહેતો ચોવીસ વરસનો ગુજરાતી યુવાન. આપણી કલ્પનાના રંગોથી વાસ્તવિકતાના કૅન્વાસ પર ઊભરી આવેલું નખશિખ પાત્ર… “મયંક પુરોહિત” જે બનશે આપણી માનસીનો પત્રમિત્ર.

{{ps |વિશ્વેશઃ|  મારું મન માનતું નથી.

{{ps |ડૉ. ઋષિઃ  | એને મનાવવું પડશે અને આ વાત માનસીના ઋષિઅંકલ નથી કહી રહ્યા પણ ડૉ. ઋષિ રાજગોરનું મંતવ્ય છે આ.

{{ps |વિશ્વેશઃ|  આપણે લાકડીઓ વીંઝવા તો નીકળ્યા છીએ પણ એ ભૂલી જઈએ છીએ કે ચારેબાજુ દીવાલો અરીસાની છે.