મનીષા જોષીની કવિતા: Difference between revisions

no edit summary
No edit summary
No edit summary
Line 1,286: Line 1,286:
ખૂબ શાંતિથી સાંભળું છું.  
ખૂબ શાંતિથી સાંભળું છું.  
મારા ધ્યાનખંડમાં જબરો કોલાહલ છે.
મારા ધ્યાનખંડમાં જબરો કોલાહલ છે.
</poem>
== ૪૨. કાગ ==
<poem>
કા-કા કૌઆ, ઠા-ગા ઠૈયા
કાગશ્રી નાચે
ને મંદિરમાં મંજીરાં વાગે.
દાળ-શીરાનો એઠવાડ ને ભેગી
અલક-મલકની વાતો.
શનો ભગત કરી રહ્યો છે :
ઓલા પ્રીતમ શેઠની વધુ પંદર દહાડાથી
રોજ આવે છે, એક ખોળાનો ખૂંદનાર માંગવા.
મહંતજી, હવે તો દયા કરો,
મહંતજી!
કા... કા... કૌ... આ....
ઠા... ગા... ઠૈ... યા...
કાગશ્રી નાચે ને મંદિરમાં મંજીરાં વાગે.
હે દેવોના દેવ!
આ પ્રસવપીડાનો અંત ક્યારે?
આ કષ્ટથી તણાયેલું મુખ
ને ખાટલા નીચે દેવતાનો શેક,
હે મહારાજ!
મુજ સુવાવડી પર કૃપા કરો.
મારા લાલનું નામ ‘ભીખો’
ને દીકરીય ‘દેવદાસી’, પ્રભુ!
કાકાકૌઆ ઠાગાઠૈયા
કાગશ્રી નાચે ને મંદિરમાં મંજીરાં વાગે.
મને ભલે શરીરે ચાંદી થાય,
ને મહંત જીવતે સમાધિ લે,
પણ, મારાં શ્રાદ્ધ ને આમ પાછાં ન ઠેલો, કાગ!
નહીં કરું આખાના દેખતાં મને આમ
વડવાઓ પાસે લજ્જિત ન કરો.
કાગ!
મને શરણે લો.
દીનાનાથ!
કાકા
{{space}}  કૌઆ
{{space}} ઠાગા
{{space}}     ઠૈયા
કાગશ્રી નાચે ને મંદિરમાં
વાગે મંજીરાંઆ
</poem>
== ૪૩. નર્મદા ==
<poem>
જોઈ હતી મેં એને
વહેલી સવા૨ના અજવાળામાં
એક નાનકડી નાવમાં બેસીને
પધરાવ્યાં હતાં એમાં
પિતાના અસ્થિ જ્યારે.
પછી રાખ અને ફૂલોને લઈને
દૂર ચાલી ગઈ હતી એ નદી
નર્મદા,
મને પણ સાથે લઈને.
એના નીરમાં અટવાતાં
ઝાડીઝાંખરાં વચ્ચેથી માર્ગ કરતાં
વહી રહેલાં એ ફૂલો
કોહવાઈ ગયાં છે હવે
અને શરીરની રાખ પણ બેસી ગઈ છે
એના તળિયે કશેક
પણ હું હજીયે જીવી રહી છું
એના કિનારે ઊછરતી જળસૃષ્ટિ ભેગી.
હવે તો એનો માર્ગ એ જ મારો માર્ગ.
એના વહેણમાં વહેતી
ગર્ભવતી માછલીઓ ભેગી
હું જીવ્યે જઉં છું
આગળ ને આગળ.
</poem>
== ૪૪. પૂર્વજ ==
<poem>
થોડા દિવસ પહેલાં એક મિત્રને ત્યાં
એના કોઈ પૂર્વજનો ફોટો જોયો.
અને ત્યારથી મને એવું જ લાગ્યા કરે છે કે એ
મારા પણ પૂર્વજ હોઈ શકે.
પૂર્વજો તો બધા સરખા.
પૂર્વ દિશામાં મોં ફેરવીને ઊભેલા લોકો.
આમ તો ક્યારેય પાછું વળીને જુએ નહીં,
પણ છતાં જોવું હોય તો જોઈ પણ શકે.
મેં મારા ઘરનું વાસ્તુ નથી કરાવ્યું,
એટલે ઘણી વખત ઘરની દીવાલોમાંથી
રુદન સંભળાય છે.
એ ઘરમાં કે એ જમીન પર મારા અગાઉ રહી ચૂકેલા
બીજા કોઈકના પૂર્વજોનું
ક્યારેક છાનું છપનું હાસ્ય પણ.
અને મને એ બધું જ મારી આવનારી પેઢીના
પૂર્વજો જેવું લાગે છે.
એટલે કે હું જ,
આ મારા ઘરની હમણાં જ ધોળાયેલી દીવાલોમાં
ચણાયેલી, કેદ,
પૂર્વ દિશામાં જોઉં છું તો પીઠ ફેરવીને ઊભેલા
અસંખ્ય પૂર્વજો દેખાય છે.
બધા જ મારા ઘર તરફ આવવા માગતા.
બધા જ પરિચિત ચહેરાઓમાં, મારા પૂર્વજ.
આવનારા જન્મનાં રંગીન સપનાં દેખાડતા.
મારા ઘરની ભીંતોમાં રહેતી હું
રાહ જોઈ રહી છું,
ધરતીકંપના એક હળવા આંચકાની.
</poem>
</poem>
18,450

edits