ગુજરાતી એકાંકીસંપદા/મામુનીનાં શ્યામગુલાબ: Difference between revisions

({{ps |પોલીસચોકી:  | ઇન્સ્પેક્ટર અને સબઇન્સ્પેક્ટર)

{{ps |સબઇન્સ્પેક્ટરઃ | સાહેબ, એ સાથે જ એક બહુ મહત્ત્વનો બનાવ બન્યો… બન્યું એવું કે–

{{ps |ઇન્સ્પેક્ટરઃ | એક મિનિટ… પહેલાં મને ફક્ત હકીકત જ કહો. કેસની વિગતો હું બરાબર સમજી લઉં.

{{ps |સબઇન્સ્પેક્ટરઃ | યસ સર.

{{ps |ઇન્સ્પેક્ટરઃ | બરાબર કેટલા વાગે બનાવ બન્યો?

{{ps |સબઇન્સ્પેક્ટરઃ | બરાબર સાંજે ૮ ને ૩૫ મિનિટે.

{{ps |ઇન્સ્પેક્ટરઃ | તારીખ?

{{ps |સબઇન્સ્પેક્ટરઃ | નવમી ફેબ્રુઆરી… એ દિવસે શહેરમાં પણ થોડી અશાંતિ થઈ હતી ને એમના ફ્લૅટમાં–

{{ps |ઇન્સ્પેક્ટરઃ | પ્લીઝ, જરા રેકૉર્ડ્ઝ જોઈને મને એ તો કહો કે આપણને, આઈ મીન પોલીસમાં સૌથી પહેલાં આ ખબર કોણે આપી?

{{ps |સબઇન્સ્પેક્ટરઃ | યસ સહ… હં…હં આ જગજિત નામના ૨૬ વર્ષના યુવાને.

{{ps |ઇન્સ્પેક્ટરઃ | મરનાર શખ્સનો એ કંઈ સગો થાય?

{{ps |સબઇન્સ્પેક્ટરઃ | આમ સગો નહિ, છતાં ય સગો ખરો.

{{ps |ઇન્સ્પેક્ટરઃ | એટલે?

{{ps |સબઇન્સ્પેક્ટરઃ | સાહેબ, તપાસમાં એવું જાણવા મળ્યું છે કે મરનાર યોગેન્દ્રના વિવાહ, આઈ મીન ઓરલ ઍગેંજમેન્ટ મામુની નામની છોકરી સાથે થયાં હતાં. જગજિત એ છોકરીનો, મામુનીનો ભાઈ થાય અને સાહેબ–

{{ps |ઇન્સ્પેક્ટરઃ | વેરી બેડ, વેરી બેડ સેડ ઍન્ડ ટ્રૅજિક ઇન્ડીડ… અચ્છા જગજિતે પોલીસમાં આવી સૌથી પહેલાં શું કહ્યું?

{{ps |સબઇન્સ્પેક્ટરઃ | કે યગેન્દ્ર દવે એમના ફ્લૅટમાં જમવા બેઠા હતા ત્યાં જ ઓચિંતા ઢળી પડ્યા, બેભાન થઈ ગયા ને… ને થોડી જ વારમાં મરી ગયા.

{{ps |ઇન્સ્પેક્ટરઃ | એ વખતે ત્યાં કોણ કોણ હાજર હતું?

{{ps |સબઇન્સ્પેક્ટરઃ | જગજિતના કહેવા પ્રમાણે એ પોતે ને એનો મિત્ર કિશન શેઠ.

{{ps |સબઇન્સ્પેક્ટરઃ | જી હા, એમની સાથે ફક્ત એમનો રસોયો હતો. પણ આ કમનસીબ બનાવ બન્યો ત્યારે રાંધીને એ એની માસીને મળવા ગયો હતો.

{{ps |ઇન્સ્પેક્ટરઃ | યોગેન્દ્ર દવે શું કરતા હતા? આઈ મીન સર્વિસ કે બિઝનેસ?

{{ps |સબઇન્સ્પેક્ટરઃ | સેન્ટ્રલ ડ્રગ લૅબોરેટરીમાં રિસર્ચ ઑફિસર હતા.

{{ps |ઇન્સ્પેક્ટરઃ | એમનાં ક્વૉલિફિકેશન્સ? એમનો અભ્યાસ?

{{ps |સબઇન્સ્પેક્ટરઃ | એમ.એસસી.

{{ps |ઇન્સ્પેક્ટરઃ | આ બહુ નોંધવા જેવી ને વિચાર કરવા જેવી વાત છે. અચ્છા એ તો કહો કે આપણી પોલીસચોકીથી ફ્લૅટ કેટલો દૂર છે?

{{ps |સબઇન્સ્પેક્ટરઃ | લગભગ બે-ત્રણ માઈલ.

{{ps |ઇન્સ્પેક્ટરઃ | ને દસ મિનિટમાં એ પોલીસચોકીએ આવી ગયો?

{{ps |સબઇન્સ્પેક્ટરઃ | જગજિત પાસે મોટરસાઇકલ છે.

{{ps |ઇન્સ્પેક્ટરઃ | આઈ સી… બાય ધી વે, જગજિત કરે છે શું?

{{ps |સબઇન્સ્પેક્ટરઃ | ઑટોમોબાઇલ્સનું ગૅરેજ છે. એની પાસે મિકેનિકલ એન્જિનિયરિંગનો ડિપ્લોમા છે.

{{ps |ઇન્સ્પેક્ટરઃ | જગજિતે એના સ્ટેટમેન્ટમાં, નિવેદનમાં શું કહ્યું છે?

{{ps |સબઇન્સ્પેક્ટરઃ | એ જ કે જેવા યોગેન્દ્ર દવે ઢળી પડ્યા કે તરત જ એ બન્નેએ, એટલે કે જગજિત અને કિશન શેઠે યોગેન્દ્રને પલંગ પર સુવાડ્યા ને જગમાંથી પાણી છાંટ્યું, પછી તરત જ ફ્લૅટ્સના ચેરમૅનને બોલાવ્યા ને કિશન શેઠને ડૉક્ટર બોલાવવા મોકલ્યો.

{{ps |ઇન્સ્પેક્ટરઃ | કિશન શેઠને?

{{ps |સબઇન્સ્પેક્ટરઃ | હા કિશન શેઠને. એ તરત ડૉક્ટરને બોલાવી લાવ્યો. ડૉક્ટર આવ્યા ત્યાં સુધીમાં તો યોગેન્દ્રની સ્થિતિ ગંભીર થઈ ગઈ હતી. એના બંધ પડી જતા હૃદયને ચાલુ રાખવા ડૉક્ટરે કોરામીનનું ઇંજેક્શન આપ્યું, પણ એ અસરકારક નીવડ્યું નહિ ને એકાદ કલાકમાં તો યોગેન્દ્ર મરી ગયા.

ઇન્સ્પેક્ટઃ પણ જગજિતને એ વખતે એમ કેમ પૂછ્યું નહિ કે એ અરસામાં યોગેન્દ્રનાં સગાંવહાલાંને એણે કેમ ખબર આપી નહિ?

{{ps |સબઇન્સ્પેક્ટરઃ | પૂછ્યું હતું સાહેબ, એણે કહ્યું કે યોગેન્દ્રનું કુટુંબ એટલે કે એનાં માતા-પિતા વડોદરા રહેતાં હતાં, એટલે ત્યાં તો છેવટે મરણના જ ખબર આપવાના રહ્યા હતા ને શહેરમાં એનાં કાકા-કાકી ને બેન રહે છે, પણ એમનું સરનામું જગજિતને ખબર નહોતી.

{{ps |ઇન્સ્પેક્ટરઃ | ને જગજિતની બેન… યોગેન્દ્રની વિવાહિતા… શું એનું નામ?

{{ps |સબઇન્સ્પેક્ટરઃ | મામુની.

{{ps |ઇન્સ્પેક્ટરઃ | હા મામુની… તો એ એની બેનને કેમ છેવટે મરતી વખતે યોગેન્દ્રનું મોં જોવા તાત્કાલિક બોલાવી નહિ?

{{ps |સબઇન્સ્પેક્ટરઃ | હા સાહેબ, એ બાબતમાં પણ મેં એને પૂછ્યું હતું. એણે એવો ખુલાસો કર્યો હતો કે એની બેન મામુની અને યોગેન્દ્ર એકબીજાંને ખૂબ જ પ્રેમ કરતાં હતાં અને એની બેન મામુની ખૂબ જ નાજુક અને કોમળ હૃદયની હોવાથી તે મરેલા યોગેન્દ્રનું મોં જોવાના આઘાતને સહન જ ના કરી શકે અને એના મન પર ઘણી માઠી અસર થાય… પણ સાહેબ, આ બાબતમાં મારે આપને બીજું ઘણું કહેવા જેવું છે, પણ આપ પહેલાં જે કાંઈ જાણવા માગતા હો એ પૂરું થઈ જાય પછી આપને કહું.

{{ps |ઇન્સ્પેક્ટરઃ | હા, એ બરાબર છે મિ. વસાવડા. મારે ખાસ તો એ જાણવું છે કે યોગેન્દ્ર આ રીતે એકદમ ઓચિંતા મરી ગયા તો એ વખતે જગજિતે કશી શંકા ઊભી કરી હતી ખરી?

{{ps |સબઇન્સ્પેક્ટરઃ | સાહેબ, જગજિતે એ વખતે એના સ્ટેટમેન્ટમાં એવું લખાવ્યું છે ખરું કે યોગેન્દ્રને અફીણ તથા બીજાં કેફી દ્રવ્યો, ‘નારકોટિક ડ્રગ્સ’ લેવાની ટેવ પડી ગઈ હતી; એટલે એનું હૃદય નબળું પડી જ ગયું હતું.

{{ps |ઇન્સ્પેક્ટરઃ | ખરેખર કમનસીબ બનાવ છે… પણ હા વસાવડા, તમે શું કહેવા માગતા હતા?

{{ps |સબઇન્સ્પેક્ટરઃ | એ જ કે સાહેબ, શરૂઆતમાં આ કેસ અમને ખૂબ સામાન્ય લાગ્યો, નૉર્મલ લાગ્યો કે યોગેન્દ્ર દવેનું કુદરતી જ મોત થયું છે, પણ સાહેબ બીજે દિવસે સવારે એક ખૂબ જ વિચિત્ર બનાવ બન્યો.

{{ps |ઇન્સ્પેક્ટરઃ | શો બનાવ બન્યો?

{{ps |સબઇન્સ્પેક્ટરઃ | પણ સાહેબ, એ પહેલાં કૉફી મંગાવું?

{{ps |ઇન્સ્પેક્ટરઃ | મંગાવો.

{{ps |સબઇન્સ્પેક્ટરઃ | (બીજા રૂમના બારણા પાસે જઈ) રા…મ લાલ, સાહેબ માટે કૉફી લાવો… (ઇન્સ્પેક્ટર પાસે જઈ) હા તો સાહેબ –

{{ps |ઇન્સ્પેક્ટરઃ | એ પહેલાં પ્લીઝ, એક મિનિટ… એના મિત્ર કિશન શેઠનું સ્ટેટમેન્ટ તો લીધું છે ને? એ શું કહે છે?

{{ps |સબઇન્સ્પેક્ટરઃ | હા સાહેબ, એનું સ્ટેટમેન્ટ પણ બરાબર જગજિતના સ્ટેટમેન્ટ જેવું જ છે.

{{ps |ઇન્સ્પેક્ટરઃ | હા, તો પેલા વિચિત્ર બનાવની વાત કરો.

{{ps |સબઇન્સ્પેક્ટરઃ | બીજે દિવસે સવારે યોગેન્દ્રનાં બા-બાપુજી આવી ગયાં. એ બંને તો ખૂબ જ શાંત લાગ્યાં. એમણે પણ એમના દીકરાનું મોત કુદરતી જ થયું છે એમ માની લીધું, પણ સાહેબ, જ્યારે અમે સવારે યોગેન્દ્રની લાશને પોસ્ટમૉર્ટમ માટે મોકલી આપી ત્યારે જ એક બહુ વિચિત્ર બનાવ બન્યો.

{{ps |ઇન્સ્પેક્ટરઃ | જગજિતે પણ પોસ્ટમૉર્ટમ માટે ના પાડી? લાંચની ઑફર કરી?

{{ps |સબઇન્સ્પેક્ટરઃ | ના સાહેબ, એવું તો નહિ પણ પોસ્ટમૉર્ટમ વખતે સિવિલ સર્જન પાસે એક સ્ત્રીએ આવીને વિચિત્ર માગણી કરી.

{{ps |ઇન્સ્પેક્ટરઃ | સ્ત્રીએ?

{{ps |સબઇન્સ્પેક્ટરઃ | હા સ્ત્રીએ… તે બીજી કોઈ નહિ પણ જગજિતે એના સ્ટેટમેન્ટમાં જેનો ઉલ્લેખ કર્યો છે તે યોગેન્દ્રની બેન શ્રીમતી નંદિની ભટ્ટ.

{{ps |ઇન્સ્પેક્ટરઃ | આઈ સી… શી માગણી કરી?

{{ps |સબઇન્સ્પેક્ટરઃ | સિવિલ સર્જનને એણે એવી મતલબનું કહ્યું કે પોતે મરનાર યોગેન્દ્રની તદ્દન નજદીકની સગી છે અને ઑટોપ્સી થાય એ પહેલાં એ પોતાના ડૉક્ટર પાસે લાશની તપાસ કરાવવા માગે છે ને પોસ્ટમૉર્ટમ વખતે પોતાના ડૉક્ટરને હાજર રાખવા પણ માગે છે.

{{ps |ઇન્સ્પેક્ટરઃ | તે સાવ એકલી જ હતી?

{{ps |સબઇન્સ્પેક્ટરઃ | હાજી… સિવિલ સર્જને પહેલાં તો ના પાડી, પણ નંદિની ભટ્ટે એવું કહ્યું કે એના ભાઈના મૃત્યુ પાછળ કોઈની મેલી મુરાદ છે. ને જરૂર પડશે તો ઑટોપ્સી માટે એ કોર્ટનો ઑર્ડર પણ લાવશે.

{{ps |ઇન્સ્પેક્ટરઃ | વેરી ઇન્ટ્રેસ્ટિંગ, ધેન વૉટ હેપન્ડ?

{{ps |સબઇન્સ્પેક્ટરઃ | સિવિલ સર્જને કાયદાની દૃષ્ટિએ નહિ તો માનવતાની દૃષ્ટિએ એની વિનંતી માન્ય રાખી.

{{ps |ઇન્સ્પેક્ટરઃ | નંદિની ભટ્ટની ઉંમર કેટલી હશે? એના વિશે તમને કેવી છાપ પડી?

{{ps |સબઇન્સ્પેક્ટરઃ | આશરે ત્રીસેક વર્ષની જુવાન સ્ત્રી છે. ખૂબ જ ચપળ અને બુદ્ધિશાળી બાઈ છે. એલ.એલ.બી. થઈ છે – જોકે પ્રેક્ટિસ નથી કરતી.

{{ps |ઇન્સ્પેક્ટરઃ | એટલે જ સિવિલ સર્જનને કોર્ટનો ઑર્ડર લાવવાની વાત કરતી હશે.

{{ps |સબઇન્સ્પેક્ટરઃ | સાહેબ, એટલું જ નહિ, પણ એણે એક પત્ર ડી.એસ.પી.સાહેબને પણ લખ્યો છે.

{{ps |ઇન્સ્પેક્ટરઃ | ડી.એસ.પી.સાહેબને! શું લખ્યું છે પત્રમાં?

{{ps |સબઇન્સ્પેક્ટરઃ | પત્ર જ વાંચું?