17,611
edits
No edit summary |
No edit summary |
||
Line 16: | Line 16: | ||
એને પહેલી વાર પાલીતાણા મૂકવા જતો હતો ત્યારે હંમેશાં રમ્ય લાગેલો ખારોપાટ એ દિવસે અનેક વિચારવમળોનું કારણ બનેલો. એક અજાણ્યા પ્રદેશમાં, અજાણ્યા લોકોની વચ્ચે હું એને મૂકવા જઈ રહ્યો હતો. અમારાં બંનેની વાતો વચ્ચેના મૌનમાં એ ખારોપાટ વિસ્તરતો જતો હતો. મૂકીને પાછા વળતાં અત્યાર સુધી સાચવી રાખેલા બંધ તૂટી ગયા. વરસાદના આછા ઝાપટાની સાથે આંખો ધોધમાર વરસતી હતી. ગાડી ચૂપ હતી અને ખારોપાટ સૂમસામ. પાલીતાણાથી પીપળી વચ્ચેનું આખું જગત વરસતી આંખો સાથે નીરવ હતું. મારી અંદર એક ખારોપાટ સર્જાઈ ચૂક્યો હતો. એ સાંજ ભવિષ્યના ગર્ભમાં રહેલાં અનેક સ્વપ્નો-દુઃસ્વપ્નો સાથે ડૂબેલી. | એને પહેલી વાર પાલીતાણા મૂકવા જતો હતો ત્યારે હંમેશાં રમ્ય લાગેલો ખારોપાટ એ દિવસે અનેક વિચારવમળોનું કારણ બનેલો. એક અજાણ્યા પ્રદેશમાં, અજાણ્યા લોકોની વચ્ચે હું એને મૂકવા જઈ રહ્યો હતો. અમારાં બંનેની વાતો વચ્ચેના મૌનમાં એ ખારોપાટ વિસ્તરતો જતો હતો. મૂકીને પાછા વળતાં અત્યાર સુધી સાચવી રાખેલા બંધ તૂટી ગયા. વરસાદના આછા ઝાપટાની સાથે આંખો ધોધમાર વરસતી હતી. ગાડી ચૂપ હતી અને ખારોપાટ સૂમસામ. પાલીતાણાથી પીપળી વચ્ચેનું આખું જગત વરસતી આંખો સાથે નીરવ હતું. મારી અંદર એક ખારોપાટ સર્જાઈ ચૂક્યો હતો. એ સાંજ ભવિષ્યના ગર્ભમાં રહેલાં અનેક સ્વપ્નો-દુઃસ્વપ્નો સાથે ડૂબેલી. | ||
પછી તો અનેક ઊગતી સવારો ને આથમતી સાંજોમાં એ પટ પસાર કર્યો. એક રાત્રે મુશળધાર વરસતા વરસાદમાં ત્યાંથી પસાર થયો. રાત્રે સફર કરવી મને ગમે છે. એમાં પણ અજાણ્યા રસ્તાઓ પર દોડતી ગાડી. ચારે બાજુ છલકાતાં નક્ષત્રો, અંદરનું વાતાનુકૂલિત વાતાવરણ અને પ્રેમ-ઉલ્લાસને વ્યક્ત કરતાં મધુર ગીતો. પણ ‘તે રૌદ્ર રાત્રે’ અચાનક જ મારી ગાડીની હેડ લાઇટ બંધ થઈ ગઈ. શિકારીની જેમ શેરડા ફેંકતા ટ્રક્સની પાછળપાછળ એના અજવાળેઅજવાળે પાર્કિંગ ઇન્ડિકેટર ચાલુ રાખીને આણંદ આવ્યો. એ મારા માટે નવી રોમાંચક પરિસ્થિતિ હતી. ખારાપાટની સવારો કરતાં સાંજો મને વધારે ગમી છે. આથમતા સૂરજની સાથે ખારાપાટના કાળા-પીળા-સફેદ-કથ્થાઈ રંગોનું મિશ્રણ થતું. એક એવી જ સાંજે ધોલેરામાં ગાડી વાળી. ગામમાં પ્રવેશતાં જ લાગે સમય જાણે કે અહીંથી પસાર થયો જ નથી. અનેક સદીનો ભૂતકાળ મારી આગળ આવીને ઊભો રહે છે. જૂની હિન્દી ફિલ્મોમાં, ડાકુઓ ધાડ પાડવા આવવાના હોય, બૅકગ્રાઉન્ડમાં ડંકા વાગ્યા કરતા હોય ને ડરીને જંપી ગયેલું ગામ હોય... એેવું જ આ ગામ. લાકડાનાં મકાનો, ઉપર દેશી નળિયાં. કોઈ ચિત્રકારનું કૅનવાસ જ જોઈ લ્યો. આમ તો ખારોપાટ પોતે જ કુદરતનું એક મોટું કૅનવાસ છે. એમાં છે શિયાળામાં ઊડતાં ફ્લેમિન્ગોની હાર ને ઉનાળામાં પાણી માટે દોડતા વ્યાકુળ કાળિયાર. અંધારી રાતોમાં કાળા ચંદરવામાં ચમકતા તારા. અદ્દલ બરફના ઢગલા જેવા મીઠાના ઢગલાઓની પાછળથી થતો ચંદ્રોદય. ભરતી-ઓટના પાણીએ પાડેલા ચીલા, એકલુંઅટૂલું ઝાડ કે પછી કોઈ અંતરિયાળ ગામમાં લઈ જતી નાનીનાની સડકો. કોઈ એકલપંથી. એ બધું જ સમેટાઈ ગયું છે મારામાં ને હું એ ખારાપાટમાં... | પછી તો અનેક ઊગતી સવારો ને આથમતી સાંજોમાં એ પટ પસાર કર્યો. એક રાત્રે મુશળધાર વરસતા વરસાદમાં ત્યાંથી પસાર થયો. રાત્રે સફર કરવી મને ગમે છે. એમાં પણ અજાણ્યા રસ્તાઓ પર દોડતી ગાડી. ચારે બાજુ છલકાતાં નક્ષત્રો, અંદરનું વાતાનુકૂલિત વાતાવરણ અને પ્રેમ-ઉલ્લાસને વ્યક્ત કરતાં મધુર ગીતો. પણ ‘તે રૌદ્ર રાત્રે’ અચાનક જ મારી ગાડીની હેડ લાઇટ બંધ થઈ ગઈ. શિકારીની જેમ શેરડા ફેંકતા ટ્રક્સની પાછળપાછળ એના અજવાળેઅજવાળે પાર્કિંગ ઇન્ડિકેટર ચાલુ રાખીને આણંદ આવ્યો. એ મારા માટે નવી રોમાંચક પરિસ્થિતિ હતી. ખારાપાટની સવારો કરતાં સાંજો મને વધારે ગમી છે. આથમતા સૂરજની સાથે ખારાપાટના કાળા-પીળા-સફેદ-કથ્થાઈ રંગોનું મિશ્રણ થતું. એક એવી જ સાંજે ધોલેરામાં ગાડી વાળી. ગામમાં પ્રવેશતાં જ લાગે સમય જાણે કે અહીંથી પસાર થયો જ નથી. અનેક સદીનો ભૂતકાળ મારી આગળ આવીને ઊભો રહે છે. જૂની હિન્દી ફિલ્મોમાં, ડાકુઓ ધાડ પાડવા આવવાના હોય, બૅકગ્રાઉન્ડમાં ડંકા વાગ્યા કરતા હોય ને ડરીને જંપી ગયેલું ગામ હોય... એેવું જ આ ગામ. લાકડાનાં મકાનો, ઉપર દેશી નળિયાં. કોઈ ચિત્રકારનું કૅનવાસ જ જોઈ લ્યો. આમ તો ખારોપાટ પોતે જ કુદરતનું એક મોટું કૅનવાસ છે. એમાં છે શિયાળામાં ઊડતાં ફ્લેમિન્ગોની હાર ને ઉનાળામાં પાણી માટે દોડતા વ્યાકુળ કાળિયાર. અંધારી રાતોમાં કાળા ચંદરવામાં ચમકતા તારા. અદ્દલ બરફના ઢગલા જેવા મીઠાના ઢગલાઓની પાછળથી થતો ચંદ્રોદય. ભરતી-ઓટના પાણીએ પાડેલા ચીલા, એકલુંઅટૂલું ઝાડ કે પછી કોઈ અંતરિયાળ ગામમાં લઈ જતી નાનીનાની સડકો. કોઈ એકલપંથી. એ બધું જ સમેટાઈ ગયું છે મારામાં ને હું એ ખારાપાટમાં... | ||
{{Poem2Close}} | {{Poem2Close}} | ||
{{right|[ | {{right| [‘શબ્દસૃષ્ટિ’, ઑગસ્ટ ૨૦૧૭]}}<br> | ||
<br> | <br> | ||
{{HeaderNav2 | {{HeaderNav2 |
edits