પ્રતિપદા/અનુ-આધુનિક કવિતાઃ ઓળખનો આલેખ – મણિલાલ હ. પટેલ: Difference between revisions

no edit summary
No edit summary
No edit summary
Line 92: Line 92:
તામ્રવર્ણી હવાના અંગાંગે
તામ્રવર્ણી હવાના અંગાંગે
::નગ્ન/ બદામડીના હાથમાં/ તરતું/ સૂર્યનું કિરમજી-લાલ પર્ણ/ હમણાં જ/ ખરી પડશે./ કલરવતું ઊડી જશે/ ઘઉંના ખેતરમાં/ રણકતી સોનાની સળીઓ/ વચ્ચે લપાઈને બેઠેલું/ તડકાનું પંખી./શાલ્મલિની રક્તિમ કાયા પર/ ચીતરાય/ કાગડાની ઊડાઊડ./આકાશમાં તરતો/ તૂટેલી પાંખવાળો હંસ/ અચાનક આવી બેઠો/મારા સ્કંધ પર./ ઝાકળની ગન્ધ/ હથેળીમાં સાચવી/ આંખો પટપટાવે લીલું ઘાસ.
::નગ્ન/ બદામડીના હાથમાં/ તરતું/ સૂર્યનું કિરમજી-લાલ પર્ણ/ હમણાં જ/ ખરી પડશે./ કલરવતું ઊડી જશે/ ઘઉંના ખેતરમાં/ રણકતી સોનાની સળીઓ/ વચ્ચે લપાઈને બેઠેલું/ તડકાનું પંખી./શાલ્મલિની રક્તિમ કાયા પર/ ચીતરાય/ કાગડાની ઊડાઊડ./આકાશમાં તરતો/ તૂટેલી પાંખવાળો હંસ/ અચાનક આવી બેઠો/મારા સ્કંધ પર./ ઝાકળની ગન્ધ/ હથેળીમાં સાચવી/ આંખો પટપટાવે લીલું ઘાસ.
::આજે/ તામ્રવર્ણી હવાના અંગાંગે/ કૂંપળો રણઝણે!
::આજે/ તામ્રવર્ણી હવાના અંગાંગે/ કૂંપળો રણઝણે!
‘જલસો’-માં શરીરનાં અંગો સાથે સંગીતના સંકેતો તથા વાદ્યોનું સાદૃશ્ય રચી રતિભાવને વ્યક્ત કર્યો છે. બીજી રચનામાં પ્રકૃતિ-વસંત પરિસરને ઇન્દ્રિયસંવેદ્ય નૂતન કલ્પનોમાં મઢીને રજૂ કરવામાં કવિની સિદ્ધિ પણ પમાયા વિના રહેતી નથી. ક્યાંક પુનરાવર્તન પામતાં કલ્પનો, ક્રિયારૂપો જેવી મર્યાદા કરતાં ઉત્તમ અ-પૂર્વ કલ્પનો પણ મળી જાય છે. દા.ત.  
‘જલસો’-માં શરીરનાં અંગો સાથે સંગીતના સંકેતો તથા વાદ્યોનું સાદૃશ્ય રચી રતિભાવને વ્યક્ત કર્યો છે. બીજી રચનામાં પ્રકૃતિ-વસંત પરિસરને ઇન્દ્રિયસંવેદ્ય નૂતન કલ્પનોમાં મઢીને રજૂ કરવામાં કવિની સિદ્ધિ પણ પમાયા વિના રહેતી નથી. ક્યાંક પુનરાવર્તન પામતાં કલ્પનો, ક્રિયારૂપો જેવી મર્યાદા કરતાં ઉત્તમ અ-પૂર્વ કલ્પનો પણ મળી જાય છે. દા.ત.  
Line 142: Line 141:


વાટું  અરડૂસી બે વાર / ચાટું ઓસડ બીજાં બાર
વાટું  અરડૂસી બે વાર / ચાટું ઓસડ બીજાં બાર
બાઈજીનો બેટો (ઘણી ખમ્મા!) મુંને થઈ બેઠો વળગાડ...<?poem>
બાઈજીનો બેટો (ઘણી ખમ્મા!) મુંને થઈ બેઠો વળગાડ...</poem>


{{Poem2Open}} ઝાલર વાગે જૂઠડી{{Poem2Close}}
{{Poem2Open}} ઝાલર વાગે જૂઠડી{{Poem2Close}}