શાંત કોલાહલ: Difference between revisions

no edit summary
No edit summary
No edit summary
Line 943: Line 943:




ગ્રીષ્માંત
<center>'''ગ્રીષ્માંત'''</center>
 
<poem>
અપરાહ્ન
::અપરાહ્ન
આતપ્ત કુટીર થકી આમ્રઘટાતલે મૂકી આરામખુરશી
આતપ્ત કુટીર થકી આમ્રઘટાતલે મૂકી આરામખુરશી
આસીન હું ઉદાસીન મને.
::આસીન હું ઉદાસીન મને.
ગ્રંથકથા તણું રહ્યું અધૂરું શ્રવણ :
ગ્રંથકથા તણું રહ્યું અધૂરું શ્રવણ :
અચ્છોદ સરસિજલ તૃપ્ત  સુપ્ત રાજપુત્ર
::અચ્છોદ સરસિજલ તૃપ્ત  સુપ્ત રાજપુત્ર
શ્રાન્ત ભાલે  
::શ્રાન્ત ભાલે  
મુગ્ધ વનપરી, મંદ વાયુની લહર જેમ, લળી લળી
::મુગ્ધ વનપરી, મંદ વાયુની લહર જેમ, લળી લળી
સુકોમલ સ્પર્શ તણી શાન્તિ લહે ગુપ્ત
::સુકોમલ સ્પર્શ તણી શાન્તિ લહે ગુપ્ત
અનુસંધાનને સૂત્ર નેત્રને ફલક રમી રહે ચલચિત્ર :
અનુસંધાનને સૂત્ર નેત્રને ફલક રમી રહે ચલચિત્ર :


સહસા કુમારની જાગ્રતિ
::સહસા કુમારની જાગ્રતિ
મધુક્ષોભ
::મધુક્ષોભ
મિલન ને
::મિલન ને
પરિણતિ.
::પરિણતિ.
કથા અહીં પૂર્ણ.
કથા અહીં પૂર્ણ.


શૂન્ય નયન અતંદ્ર
શૂન્ય નયન અતંદ્ર
નભ મહીં નિરાધાર આનંત્યમાં લીન :
:::નભ મહીં નિરાધાર આનંત્યમાં લીન :
અર્ધ નિમીલને યદિ ન્યાળે ધરાતલ
::અર્ધ નિમીલને યદિ ન્યાળે ધરાતલ
મરીચિકાજલ કેરે આછેરે તરંગ જાણે અચંચલ મીન.
મરીચિકાજલ કેરે આછેરે તરંગ જાણે અચંચલ મીન.
રવ-મર્મર-વિહીન અસીમ એકાન્ત;
રવ-મર્મર-વિહીન અસીમ એકાન્ત;
મહાકાલ ગતિહીન કલાન્ત.
::::મહાકાલ ગતિહીન કલાન્ત.
શ્વેત ચારેગમ શ્વેત અગન અગન
શ્વેત ચારેગમ શ્વેત અગન અગન
નીલ પર્ણપુંજ થકી ફરકંત નહીં વાયુ નહીં રે વ્યજન.
નીલ પર્ણપુંજ થકી ફરકંત નહીં વાયુ નહીં રે વ્યજન.


આ નિદાઘ મહીં મધ્યદિને
આ નિદાઘ મહીં મધ્યદિને
ઉર્વીથકી અંતરીક્ષે ભમરાળ ભ્રમણમાં
::::ઉર્વીથકી અંતરીક્ષે ભમરાળ ભ્રમણમાં
ડંમર જે દોડે નિત્ય પાગલ ઉન્મન
:::ડંમર જે દોડે નિત્ય પાગલ ઉન્મન
-દગ્ધ અંતરમાં ધરી રહી કોઈ અદમ્ય ઝંખન -
-દગ્ધ અંતરમાં ધરી રહી કોઈ અદમ્ય ઝંખન -
નહીં એ ય દ્રષ્ટિ મહીં ક્યાંય...
:::નહીં એ ય દ્રષ્ટિ મહીં ક્યાંય...
તરુચ્યુત પિંગલ પત્ર કે છિન્ન ધૂલિકણે
તરુચ્યુત પિંગલ પત્ર કે છિન્ન ધૂલિકણે
સ્વપ્ન એનું શયિત માર્ચ્છિત.
::::સ્વપ્ન એનું શયિત માર્ચ્છિત.
કવ
કવ
કોણ ઇન્દ્રવન કેરી અપ્સરાનો પ્રહર્ષણ
કોણ ઇન્દ્રવન કેરી અપ્સરાનો પ્રહર્ષણ
મળે સ્નિગ્ધ
:::મળે સ્નિગ્ધ
સંજીવનસ્પર્શ
:::::સંજીવનસ્પર્શ
અમીવર્ષણની તુષ્ટિ
:::અમીવર્ષણની તુષ્ટિ
પરિચ્છન્ન મર્મ....
:::પરિચ્છન્ન મર્મ....


સહસા બખોલનીડ થકી ઊડી આવી ચકયુગ્મ
સહસા બખોલનીડ થકી ઊડી આવી ચકયુગ્મ
પૂર્વ ભણી પ્રલંબાતી છાયા મહીં
::::પૂર્વ ભણી પ્રલંબાતી છાયા મહીં
ક્રીડન આનંદરત કરે ધૂલિસ્નાન
:::::ક્રીડન આનંદરત કરે ધૂલિસ્નાન
(અંગ નહીં મ્લાન)
:::(અંગ નહીં મ્લાન)
પાંખ પાંખની પ્રમત ઝાપટને રવ
પાંખ પાંખની પ્રમત ઝાપટને રવ
રજનો ગોરંભ ક્ષુદ્ર
::::રજનો ગોરંભ ક્ષુદ્ર


કિંતુ
:::::કિંતુ
લાગે ચિત્તને હિલ્લોળ
લાગે ચિત્તને હિલ્લોળ
કાળને પ્રવાહ દૂર દૂર અતીતને પ્રાન્ત
કાળને પ્રવાહ દૂર દૂર અતીતને પ્રાન્ત
વહ્યે જાય સ્મૃતિ-ઉડુપિની :
::::::વહ્યે જાય સ્મૃતિ-ઉડુપિની :


દુર્દાન્ત યૌવન :
દુર્દાન્ત યૌવન :
પરિચય નહીં તેની અદમ્ય પિપાસા થકી વિહ્વલ અંતરે
પરિચય નહીં તેની અદમ્ય પિપાસા થકી વિહ્વલ અંતરે
જનાલયે ઘનારણ્યે નિરંતર પરિભ્રમણ ઉદ્યત.
જનાલયે ઘનારણ્યે નિરંતર પરિભ્રમણ ઉદ્યત.
કોઈ ક્લસૂર
::::કોઈ ક્લસૂર
મધુગંધ
::::મધુગંધ
છન્ન લાવણ્યની સ્વપ્નમયી છાયાનું અંજન
::::છન્ન લાવણ્યની સ્વપ્નમયી છાયાનું અંજન
કરે આકર્ષણ
:::::કરે આકર્ષણ
-અશ્વખુરા થકી વિદ્ધ ધરિત્રી આ મૃણ્મય અશ્મર
-અશ્વખુરા થકી વિદ્ધ ધરિત્રી આ મૃણ્મય અશ્મર
નહીં તો ય સિદ્ધિ
નહીં તો ય સિદ્ધિ
અગોચર સ્થાન
અગોચર સ્થાન
પરાભવ માને નહીં અભિમાન
પરાભવ માને નહીં અભિમાન
પ્રદીપ્ત અગ્નિનું આજ્ય બને જીવિતવ્ય
::::પ્રદીપ્ત અગ્નિનું આજ્ય બને જીવિતવ્ય
ક્ષણે ક્ષણે ક્ષીણ
:::::ક્ષણે ક્ષણે ક્ષીણ
લયમાન
:::::લયમાન
ત્યહીં
:::::ત્યહીં
અર્ચિપુંજ થકી પ્રભવંત અનન્ય સુંદર પ્રતિભાન
અર્ચિપુંજ થકી પ્રભવંત અનન્ય સુંદર પ્રતિભાન
શાન્તિ...
:::શાન્તિ...
ઋતુક્રાંતિ..
ઋતુક્રાંતિ..
‘શી મધુર તંદ્રા મહીં મગ્ન?
‘શી મધુર તંદ્રા મહીં મગ્ન?
કને કોણ આવી ઊભું એથી અણજાણ?’
:::કને કોણ આવી ઊભું એથી અણજાણ?’
ઊઘડતી આંખ લહે સ્વપ્ન જાગ્રત એકાકાર.
ઊઘડતી આંખ લહે સ્વપ્ન જાગ્રત એકાકાર.
કટિ પર ધરી લઘુ કુંભ, અંગને ત્રિભંગ,
કટિ પર ધરી લઘુ કુંભ, અંગને ત્રિભંગ,
મંદ મંદ સ્મિત ઝરી મંજુલભાષિણી કહે,
::::મંદ મંદ સ્મિત ઝરી મંજુલભાષિણી કહે,
‘લિયો શીત જલ’
::::::‘લિયો શીત જલ’
એ જ તે સમય
એ જ તે સમય
સ્વેદસિક્ત તરસવિહ્વલ કોઈ શ્વાન
સ્વેદસિક્ત તરસવિહ્વલ કોઈ શ્વાન
ઢુંઢે અહીં આવી ઢળ્યા પાણીનું પલ્વલ  
ઢુંઢે અહીં આવી ઢળ્યા પાણીનું પલ્વલ  
નહીં ક્યાંય....
:::::નહીં ક્યાંય....
કુંભ થકી ભરી દીધ પ્રાંગણની ઠીબ
કુંભ થકી ભરી દીધ પ્રાંગણની ઠીબ
સદ્ય એને પાન
:::સદ્ય એને પાન
અમીની નજરે ઉભયને જરા લહી રહી
અમીની નજરે ઉભયને જરા લહી રહી
પશુ કરી જાય છે પ્રયાણ.
::::પશુ કરી જાય છે પ્રયાણ.
અચિંત વાયુની વાગે છોળ
:::અચિંત વાયુની વાગે છોળ
દૂરની વૃષ્ટિનો મળે જ્વરહર સુશીતલ સ્પર્શ
દૂરની વૃષ્ટિનો મળે જ્વરહર સુશીતલ સ્પર્શ
સિકત ધૂલિના પ્રથમ ક્ષોભનો રેલાય પરિમલ
સિકત ધૂલિના પ્રથમ ક્ષોભનો રેલાય પરિમલ
અવ અંતરીક્ષ મહીં વિહંગવિહાર
અવ અંતરીક્ષ મહીં વિહંગવિહાર
બર્હીકંઠનો પ્રસન્ન ટુહૂકાર  
::::બર્હીકંઠનો પ્રસન્ન ટુહૂકાર  
દિગન્ત ગાજે છે દુંદુભિથી ઘન ઘન
દિગન્ત ગાજે છે દુંદુભિથી ઘન ઘન
ઘેરાય ગગન...
:::ઘેરાય ગગન...
ઝીણેરી ઝર્મર થકી સ્તિમિત નયન.
ઝીણેરી ઝર્મર થકી સ્તિમિત નયન.




<center>'''ઐકાન્તિક દિન'''</center>


 
:::જુવારજલ
ઐકાન્તિક દિન
 
જુવારજલ
તરંગહિલ્લોળે ઘુર ઘુર કરી
તરંગહિલ્લોળે ઘુર ઘુર કરી
હારોહાર
:::હારોહાર
આવે વારવાર પુલિને
આવે વારવાર પુલિને
ઉચ્છલ.
::::ઉચ્છલ.


ઉન્મત કિલ્લોલ
ઉન્મત કિલ્લોલ
અંગથી ઉછાળી જાય
અંગથી ઉછાળી જાય
ઊંઘ-આવરણ !
:::ઊંઘ-આવરણ !
બોલે: ‘ખોલ, દ્રગ ખોલ!’
:::::બોલે: ‘ખોલ, દ્રગ ખોલ!’
અરુણ કિરણે નીલ ગગન અમલ
અરુણ કિરણે નીલ ગગન અમલ
સોહે
સોહે
જલ, થલ
:::જલ, થલ
તરુપર્ણ, તૃણ, ધૂલિકણ;
:::તરુપર્ણ, તૃણ, ધૂલિકણ;
વનકુંજમહીં કહીં અણદીઠ
વનકુંજમહીં કહીં અણદીઠ
ગાય બુલબુલ
::::ગાય બુલબુલ
નવ જાગૃતિનું, નવ ખેલનાનું કંઠભર ગાન
નવ જાગૃતિનું, નવ ખેલનાનું કંઠભર ગાન
અહીં લોઢને હિંદોલ રમે ગલ.
અહીં લોઢને હિંદોલ રમે ગલ.
Line 1,063: Line 1,061:
વળી વળી  
વળી વળી  
ભીને વાન વાયરાની લહરી
ભીને વાન વાયરાની લહરી
કરંત મૃદુ સ્પર્શ
:::કરંત મૃદુ સ્પર્શ
-સુકુમાર શિશુ તણા જાણે કોટિ લાડ-
-સુકુમાર શિશુ તણા જાણે કોટિ લાડ-


Line 1,070: Line 1,068:
ધરી લાવે મ્હેરામણ કેરો લવણ પ્રસાદ :
ધરી લાવે મ્હેરામણ કેરો લવણ પ્રસાદ :
તારનાં તુફાન તો ય  
તારનાં તુફાન તો ય  
રમે લળી લળી !
::::રમે લળી લળી !


સહુનો આવે છે ઓરો સાદ
સહુનો આવે છે ઓરો સાદ
ત્યારે મન મારું બની રહે નિજ માંહિ લીન
ત્યારે મન મારું બની રહે નિજ માંહિ લીન
એવી કોની આવે યાદ?
::::એવી કોની આવે યાદ?
અગોચર કુહેલિકા મહીં લયમાન નિખિલનું સર્વ
અગોચર કુહેલિકા મહીં લયમાન નિખિલનું સર્વ
કોઈનો યે કોઈ નહીં જાણે પરિચય
કોઈનો યે કોઈ નહીં જાણે પરિચય
-વૃન્ત વિશ્લથ પર્ણ-
::::-વૃન્ત વિશ્લથ પર્ણ-
ઝળુંબે આછેરો ઘેરો એનો અવસાદ,
ઝળુંબે આછેરો ઘેરો એનો અવસાદ,
ધૂંધળો વિષાદ !
::::ધૂંધળો વિષાદ !


આમ ને આમ જ વહી સવારની વેળ
આમ ને આમ જ વહી સવારની વેળ
વણમેળ.
::::વણમેળ.
લય સ્થિતિનો આખરે ઊતર્યો અમલ
લય સ્થિતિનો આખરે ઊતર્યો અમલ
નિતાન્ત એકલતાની શૂલ તહીં
નિતાન્ત એકલતાની શૂલ તહીં
વીંધી રહી ઉર પલેપલ.
::::વીંધી રહી ઉર પલેપલ.
આ વાર મધ્યાહ-નિખાર
આ વાર મધ્યાહ-નિખાર
દૂરની ક્ષિતિજે લુપ્ત સાગર-તરંગ-પરિવાર.
દૂરની ક્ષિતિજે લુપ્ત સાગર-તરંગ-પરિવાર.
Line 1,099: Line 1,097:
નિખિલ જણાય ખાલીખમ
નિખિલ જણાય ખાલીખમ
ભમી ભમી વ્યર્થ આખરે મુકામ ભણી આવે
ભમી ભમી વ્યર્થ આખરે મુકામ ભણી આવે
લથડતે ડગ શૂન્ય સમ.
::::લથડતે ડગ શૂન્ય સમ.
 


ફરી સંધિકાળ
ફરી સંધિકાળ
સાગર ભરતીજલ
સાગર ભરતીજલ
અકુંઠીત આકર્ષણે કરી કોલાહલ
:::અકુંઠીત આકર્ષણે કરી કોલાહલ
આવે ઉરને ઉછાળ ભરી ફાળ.
::::આવે ઉરને ઉછાળ ભરી ફાળ.
મૃદુલ આવેશમય આવે સમીરણ
મૃદુલ આવેશમય આવે સમીરણ
માલતી-કુસુમ-પરિમલથી વિકલ
માલતી-કુસુમ-પરિમલથી વિકલ
આલંબન ચહે  
:::આલંબન ચહે  
ચહે જાણે આલિંગન.
::::ચહે જાણે આલિંગન.
આરક્તક પ્રતીચીવદન  
આરક્તક પ્રતીચીવદન  
શ્યામલ વાદળઅંચલની માંહી સૂર્ય અવ લુપ્ત :
શ્યામલ વાદળઅંચલની માંહી સૂર્ય અવ લુપ્ત :
મિલનમૂર્ચ્છના તણી શાન્તિ, શાન્તિ ...
મિલનમૂર્ચ્છના તણી શાન્તિ, શાન્તિ ...
ઊઘડતું જાણે સ્વર્લોકનું સદન !
::::ઊઘડતું જાણે સ્વર્લોકનું સદન !
વ્યોમઊંચી તરુડાળ થકી કોઈ ગાય છે તેતર
વ્યોમઊંચી તરુડાળ થકી કોઈ ગાય છે તેતર
-એકતારે ભાવિકનું રેલાય ભજન.
::::-એકતારે ભાવિકનું રેલાય ભજન.
ઘેરાય ઘેરાય અંધકાર
ઘેરાય ઘેરાય અંધકાર
શત શત તારક દ્યુતિનો તહીં થાય રે સંચાર.
શત શત તારક દ્યુતિનો તહીં થાય રે સંચાર.
ચોમેરનું સર્વ એનું જ ને છતાંય
ચોમેરનું સર્વ એનું જ ને છતાંય
રૂપ ધરે છે ઈતર !
::::રૂપ ધરે છે ઈતર !
સીમાઓનું જાણે સંકોચન :
સીમાઓનું જાણે સંકોચન :
સકલની ભણી વહે અબાધિત પ્રીતિ મુજ
સકલની ભણી વહે અબાધિત પ્રીતિ મુજ
Line 1,128: Line 1,125:
સાગર, લહર, પેલી ગંધ, પેલું ગાન
સાગર, લહર, પેલી ગંધ, પેલું ગાન
ગમતું ઘણું ય ઘણું
ગમતું ઘણું ય ઘણું
કિંતુ અવ લેશ ના સમય
::::કિંતુ અવ લેશ ના સમય
પ્રહરઝાલર કેરા રણકાર
પ્રહરઝાલર કેરા રણકાર
સીમાન્તમાં શૂન્ય....
::::સીમાન્તમાં શૂન્ય....
નહીં કંપતો પવન
::::નહીં કંપતો પવન
ઇહ લોક મેલી સરે અવર પ્રદેશ મારું મન.
ઇહ લોક મેલી સરે અવર પ્રદેશ મારું મન.
 
</poem>


ક્ષણને આધાર
ક્ષણને આધાર
18,450

edits