કુંવરબાઈનું મામેરું/કડવું ૩: Difference between revisions

Jump to navigation Jump to search
no edit summary
No edit summary
No edit summary
 
Line 13: Line 13:
ચોક માંહે તુલસીનું વંન, અહર્નિશ થાયે હરિકીર્તન.{{space}} ૨
ચોક માંહે તુલસીનું વંન, અહર્નિશ થાયે હરિકીર્તન.{{space}} ૨


નહિ ખેતી, નહિ ઉદ્યમ-વેપાર, હરિભક્તિ માંહે તદાકાર;
નહિ ખેતી, નહિ ઉદ્યમ-વેપાર, હરિભક્તિ માંહે તદાકાર<ref>તદાકાર = તન્મય </ref>;
જે આવે તે  વૈષ્ણવ  જમે,  ગુણ ગાયે  ને દહાડા નિર્ગમે.{{space}} ૩
જે આવે તે  વૈષ્ણવ  જમે,  ગુણ ગાયે  ને દહાડા નિર્ગમે.{{space}} ૩


Line 26: Line 26:


સ્રી-સુત મરતાં રોયાં લોક, મહેતાને મનમાં નહિ શોક :
સ્રી-સુત મરતાં રોયાં લોક, મહેતાને મનમાં નહિ શોક :
‘ભલું થયું ભાંગી જંજાળ, હવે  ભજીશું શ્રીગોપાળ.’{{space}} ૭
‘ભલું થયું ભાંગી જંજાળ<ref>જંજાલ = સંસારની કડાકૂટ</ref>, હવે  ભજીશું શ્રીગોપાળ.’{{space}} ૭


કુંવરબાઈ પછે મોટી થઈ, આણું આવ્યું ને સાસરે ગઈ;
કુંવરબાઈ પછે મોટી થઈ, આણું આવ્યું ને સાસરે ગઈ;
Line 37: Line 37:
કરે ચેષ્ટા સાસુ ગર્વે ભરી,  કુંવરબાઈ નવ બોેલે ફરી.{{space}} ૧૦
કરે ચેષ્ટા સાસુ ગર્વે ભરી,  કુંવરબાઈ નવ બોેલે ફરી.{{space}} ૧૦


છે લઘુવય નાનો ભરથાર, તે પ્રીછે નહિ કાંઈ વિવેકવિચાર;
છે લઘુવય નાનો ભરથાર<ref> છે લઘુવય નાનો ભરથાર – પતિ નાની વયનો છે એટલે પરિવારમાં એનો પોતાનો કોઈ અવાજ નથી, કુંવરબાઈને એનો સધિયારો નથી.
કુંવરબાઈને  આવ્યું સીમંત,  સાદર  વાત  ન પૂછે  કંથ.{{space}} ૧૧
</ref>, તે પ્રીછે નહિ કાંઈ વિવેકવિચાર;
કુંવરબાઈને  આવ્યું સીમંત<ref>સીમંત = સ્રીની પ્રથમ સગર્ભાવસ્થા પ્રસંગે કરવાનો સંસ્કાર, રીત </ref>,  સાદર  વાત  ન પૂછે  કંથ.{{space}} ૧૧


રૂપ  દેખીને  વહુઅર  તણું  સાસરિયાં  સહુ  હરખે  ઘણું,
રૂપ  દેખીને  વહુઅર  તણું  સાસરિયાં  સહુ  હરખે  ઘણું,
Line 44: Line 45:


કુંવરવહુને હરખ ખરો,  મોસાળું કાંઈ ઘેરથી કરો;
કુંવરવહુને હરખ ખરો,  મોસાળું કાંઈ ઘેરથી કરો;
દુર્બળની દીકરી રાંકડી, આચાર કરી બાંધો રાખડી.’ {{space}} ૧૩
દુર્બળની<ref>દુર્બલની = આર્થિક રીતે નબળા કુટુંબની </ref> દીકરી રાંકડી, આચાર કરી બાંધો રાખડી.’ {{space}} ૧૩


ન કહાવ્યું પિયર, કોને નવ કહ્યું, પંચમાસી તો એળે ગયું;
ન કહાવ્યું પિયર, કોને નવ કહ્યું, પંચમાસી તો એળે ગયું;
સીમંતના  રહ્યા  થોડા  દંન,  કુંવરબાઈને  ચિંતા  મંન.{{space}} ૧૪
સીમંતના  રહ્યા  થોડા  દંન,  કુંવરબાઈને  ચિંતા  મંન.{{space}} ૧૪


ઓશિયાળી દીસે દ્યામણી,    વહુઅર આવી સાસુ ભણી;
ઓશિયાળી દીસે દ્યામણી<ref>દ્યામણી – દયામણી, લાચાર</ref>,    વહુઅર આવી સાસુ ભણી;
બોલી અબળા નામી શીશ : ‘બાઈજી! રખે કરો મન રીસ.{{space}} ૧૫
બોલી અબળા નામી શીશ : ‘બાઈજી! રખે કરો મન રીસ.{{space}} ૧૫


આપણો ગોર પંડ્યો ખોખલો, તેને જૂનાગઢ સુધી મોકલો;
આપણો ગોર પંડ્યો ખોખલો, તેને જૂનાગઢ સુધી મોકલો;
મોકલો લખાવી કંકોતરી;’    ત્યાં સાસુ બોલી ગર્વે ભરી :{{space}} ૧૬
મોકલો લખાવી કંકોતરી;’    ત્યાં સાસુ બોલી ગર્વે ભરી :{{space}} ૧૬


‘વહુઅર! તુંને શું ઘેલું લાગ્યું? મા મૂઈ ત્યારે મહિયર ભાંગ્યું;
‘વહુઅર! તુંને શું ઘેલું લાગ્યું? મા મૂઈ ત્યારે મહિયર ભાંગ્યું;
Line 62: Line 63:


મહેતાને વહાલું હરિનું નામ,  જોવાને મળે આખું ગામ;
મહેતાને વહાલું હરિનું નામ,  જોવાને મળે આખું ગામ;
તમને પિતાને મળવાનું હેત, અમો ન્યાતમાં થઈએ ફજેત.{{space}} ૧૯
તમને પિતાને મળવાનું હેત, અમો ન્યાતમાં થઈએ ફજેત<ref>ફ્જેત = બેઆબરૂ </ref>.{{space}} ૧૯


સસરો તમારો લાજે, બાઈ! વણ-આવ્યે સરશે વેવાઈ.’
સસરો તમારો લાજે, બાઈ! વણ-આવ્યે સરશે વેવાઈ.’
કુંવરબાઈ તવ  આંસુ  ભરી  સાસુ પ્રત્યે  બોલી ફરી :{{space}} ૨૦
કુંવરબાઈ તવ  આંસુ  ભરી  સાસુ પ્રત્યે  બોલી ફરી :{{space}} ૨૦


‘બાઈજી!  બોલતાં  શું ફગો?  દુર્બળ તો  યે  પોતાનો  સગો;
‘બાઈજી!  બોલતાં  શું ફગો?<ref>ફગો = છકી જાવ છો </ref>   દુર્બળ તો  યે  પોતાનો  સગો;
આંહાં આવી ઠાલો જાશે ફરી, એણે મસે મળીએ પિતા-દીકરી.’{{space}} ૨૧
આંહાં આવી ઠાલો જાશે ફરી, એણે મસે મળીએ પિતા-દીકરી.’{{space}} ૨૧


18,450

edits

Navigation menu