સંસ્કૃત કાવ્યશાસ્ત્રની આધુનિક કૃતિવિવેચનમાં પ્રસ્તુતતા
ગુજરાતી વિવેચન, સંસ્કૃત કાવ્યશાસ્ત્રની આધુનિક કૃતિવિવેચનમાં પ્રસ્તુતતા
જયંત કોઠારી
અનુક્રમ
પ્રાસ્તાવિક
- આધુનિક સાહિત્ય અને સાહિત્યવિચાર પર પશ્ચિમનો પ્રભાવ
- સાહિત્યવિચારની સાર્વત્રિકતા
- શું સંસ્કૃત કાવ્યવિચાર આજે પ્રસ્તુત બની શકે?
- એ માટે વિવેચનપ્રયોગોની આવશ્યકતા
- આ વ્યાખ્યાનોનો ઉપક્રમ
ધ્વનિવિચાર
- કવિતાનું ભાષાકર્મ : લક્ષણાવ્યાપાર
- લક્ષણાનું કાર્ય – વ્યંગ્યાર્થસ્ફુરણ
- અભિધામૂલ વ્યંજનાનો કાવ્યમાર્ગ
- પ્રત્યયની વ્યંજકતા
- પદની વ્યંજકતા
- પ્રશ્નવાક્યની વ્યંજકતા
- પુનરુક્તિની વ્યંજકતા
- અભિધામૂલ શાબ્દી વ્યંજના
- વર્ણોની વ્યંજકતા
- રસધ્વનિ : માનસી સાક્ષાત્કાર
- કૃતિસમગ્રની તપાસ : પ્રબંધધ્વનિ
- ધ્વનિસિદ્ધાંતમાં કાવ્યના શબ્દાર્થશરીરની ઉપેક્ષા?
- વાચ્યના ચારુત્વ પર આધારિત કાવ્યપ્રકાર
- ધ્વનિસિદ્ધાંતની ચુસ્તી : વૈકલ્પિક વિચારણાઓ
- ધ્વનિવિચાર રસના સંપ્રત્યયને હાનિકારક?
- કવિકર્મની અનંતતાનું દિગ્દર્શન
- અલંકારવિચાર
- ગુણરીતિવિચાર
- ઔચિત્યવિચાર
- દોષવિવેક
- કવિપ્રતિભા જ મૂલતત્ત્વ
- ઉક્તિવૈચિત્ર્યથી વાચ્યવૈચિત્ર્ય
- કાવ્યમાં પરંપરાનિષ્ઠતા અને નવતા
- સાર્વત્રિક મૂલ્ય ધરાવતા કાવ્યવિચારો
રસવિચાર
- રસ – કૃતિનિષ્ઠ વસ્તુલક્ષી સિદ્ધાંત
- રસવિવેચન કઈ રીતે સાર્થક બને?
- વિભાવવૈશિષ્ટ્ય
- અનુભાવવૈશિષ્ટ્ય
- અભિવ્યક્તિવૈચિત્ર્ય
- આલંબનવિભાવ-ઉદ્દીપનવિભાવનો ભેદ કૃત્રિમ
- ‘વિભાવ’ ‘અનુભાવ’ એ સંજ્ઞાઓની સાપેક્ષતા
- રસનિરૂપણની એક વિલક્ષણ સ્થિતિ
- સર્વ રસસામગ્રીની અનિવાર્યતા નથી
- ભાવધ્વનિની આસ્વાદ્યતા ને એનો મોભો
- રસરૂપની અનંતતા અને વિશિષ્ટતા
- રસશબલતા
- અંતિમ રસસ્થિતિની અવ્યાખ્યેયતા
- મામલો શાંતરસનો
- ભાવાભાસ ને રસાભાસ : સ્વરૂપ અને કાવ્યમાં સ્થાન
- રસનિરૂપણનાં અનૌચિત્યો, વિઘ્નો, દોષો
- રસશાસ્ત્રની કેટલીક વ્યવસ્થાઓ : પુનર્વિચારને અવકાશ
વક્રોક્તિવિચાર
- વક્રતા અને વ્યંજકતાના પ્રકારો – સમાન્તરતા અને વિશેષતા
- વક્રોક્તિસિદ્ધાંત ધ્વનિ અને રસના સિદ્ધાંતથી આગળ જાય છે?
- વક્રોક્તિસિદ્ધાંતમાં ધ્વનિ અને રસને મળેલું સ્થાન
- શબ્દાર્થના ‘સાહિત્ય’ની નવીન વ્યાખ્યા
- કવિવ્યાપારનું મહત્ત્વ
- તદ્વિદાહ્લાદકારિત્વ – ભાવકલક્ષિતા
- કાવ્યપરીક્ષાનું વસ્તુલક્ષી ધોરણ કયું?
- આનંદવર્ધનના ભણકારા
ઉપસંહાર
- સંસ્કૃત કાવ્યશાસ્ત્રની પ્રસ્તુતતા
- પ્રસ્તુતતા સિદ્ધ કરવાનો માર્ગ
- સંસ્કૃત કાવ્યશાસ્ત્રની મર્યાદા
- પોતીકા કાવ્યશાસ્ત્રની આવશ્યકતા
પરિશિષ્ટ