બાળ કાવ્ય સંપદા

From Ekatra Foundation
Revision as of 16:00, 8 April 2025 by Meghdhanu (talk | contribs)
Jump to navigation Jump to search


Gujarati Balkavya Sampada cover.jpg


ગુજરાતી બાળકાવ્યસંપદા

સંપાદક: શ્રદ્ધા ત્રિવેદી


પ્રારંભિક

અજ્ઞાત : ઈશ્વરસ્તુતિ વિશે
ગાડી... ગાડી...
ઘોડો
ચકલી
ચાંદા વિશે
દે
મારો છે મોર
સાઇકલ મારી...
સૌને ગમે
નરસિંહ મહેતા (ઈ.સ. 15મી સદી) જળકમળ છાંડી જાને
જાગ ને જાદવ
વૈષ્ણવજન
મીરાંબાઈ (ઈ.સ. 15મી સદી ઉત્તરાર્ધ) લે ને તારી લાકડી
દલપતરામ (1820-1898) ઊંટના અઢારે વાંકા
એક ભોળો ભાભો
ગાય વિશે
ચોખ્ખાઈ
પરમેશ્વરની પ્રાર્થના
પંખીઓના સંપની ગરબી
પોપટ
બાલપ્રાર્થના
ભીંડો ભાદરવા તણો
વસંતઋતુનું વર્ણન
શરણાઈવાળો
સર્વવ્યાપક ઈશ્વર વિશે
ગો. ક. દેલવાડાકર (1869-1935) પંખીઓનો આનંદ
દામોદર ખુ બોટાદકર (1870-1924) જનની
ન્હાનાલાલ (1877-1946) તારા
પ્રભુ પ્રાર્થના વિશે
સાચના સિપાઈ
ચંદુલાલ દેસાઈ (1882-1968) તારા (૨)
ઉપેન્દ્રાચાર્ય : અજબ જેવી વાત છે !
(1885-1937)
ગિજુભાઈ : પારેવાં
(1885-1939)
ત્રિભુવન વ્યાસ : કેવી મજા !
(1888-1975) કોણે કર્યાં ?
ખિસકોલી
ઘરનો વાઘ
ચકીબેન
તારલિયા
તું માતા છે તું પિતા
દાદાનો ડંગોરો
નિશાળ
ફૂદરડી
ભારત નિશાન
સાગર
હેતના સાગર
જુગતરામ દવે : બંદો
(1892-1985) મીઠાં બોર
દેશળજી પરમાર : મોગરાની માળ
(1894-1966) વા પવન વા
ઝવેરચંદ મેઘાણી : કેવાં કિલ્લોલે
(1894-1947) ચારણ કન્યા
નાના થૈને રે !
વનરાજનું હાલરડું
શિવાજીનું હાલરડું
હાલો ગલૂડાં રમાડવા જી રે !
પ્રીતમલાલ મજમુદાર : અભિલાષ
(1900-1991) એ પરપોટો
એ ભૂલ
કંઈ ખોવાય છે ?
કોણે દીઠી ?
ચગડોળ
ચાંદામામા
ડુંગર ડુંગર
પત્તો નથી
મને કહોને
માટીની હોંશ
હું તો જાઉં
ચંદ્રવદન ચી. મહેતા : અમે રમકડાં
(1901-1991) આશિષ
ઉંદરભાઈનું માળિયું
એક બિલાડી (1-2)
કીડીનું ગીત
જય હો ગરવી ગુજરાત
દીવડો
બીબીબહેન
ભવિષ્યવેત્તા
રમકડાંનો દરબાર
વાજાં
હાલાં
પૂજાલાલ : નાની-શી બહેન
(19-1-1985) પતંગિયાને
સ્નેહરશ્મિ : તરાપો
(ઝીણાભાઈ રતનજી દેસાઈ) : નમીએ તુજને
(1903-1991) પૂજાનાં ફૂલ
ફૂલછાબ
બિલાડીની સાડી
મારે જાણવું છે
રમવાને આવો પોપટજી
રાત
સામે પાર ઉતરીએ
સૌને ગમે (૨)
અમૃતલાલ પારેખ : બા ! જો થાઉં
(1904-1990) માછલી
શણગાર
સૌથી સારું કોણ ?
હરણાં
વસંત નાયક : નાચો નાચો
(1905-1981) સરઘસ
જયંતીલાલ આચાર્ય : મંદિર તારું
(1906-1988)
પુષ્પાબહેન વકીલ : આપો... આપો
(1908-1983)
રમણલાલ સોની : આજ દિવાળી દીવાવાળી
(1908-2006) ઈડરનો વાણિયો
એકડો
કેવી મજા ! (૨)
ખદુક, ઘોડી ખદુક
જંબો જંબો હાથીડો
પુષ્પની પ્યાલી
મીની માસી
શ્રીમાન અમથાલાલ
સિંહની પરોણાગત
સુન્દરમ્ : અમે રૂમઝૂમ
(1908-1991) એમ મને થાય
કહો તો...
ખીલીશું
ચલ જઈએ...
જ્યોત જગાવો
ટિટોડી અને સાગર
પગલાં
પહેલવહેલી
રંગ રંગ વાદળિયાં
હું તો પૂછું
ધૈર્યચન્દ્ર બુદ્ધ : ચબૂતરો
(1909-2000)
પિનાકીન ત્રિવેદી : ઊડ્યાં કરું
(1910-1988) હોડી હોડી
પ્રેમશંકર ન. ભટ્ટ : નાનો-મોટો
(1910-2016)
મૂળજીભાઈ પીતાંબરદાસ શાહ : ચાંદલિયા
(1910-1975) ખેતરને ખોળે
વીરને
ચાંદલાને
કાગળની હોડી
તારલી
રમણીક અરાલવાળા : ચાંદરણી ગાય
(1910-1981)
અવિનાશ વ્યાસ : તારે મેહુલિયા
(1911-1984)
ઉમાશંકર જોશી : નવાં ફોરાં
(1911-1988) નામ શું તારું
ઝરણું
કૃષ્ણલાલ શ્રીધરાણી : અભિલાષ (૨)
(1911-1960) કૂકડાનું ગીત
ચાડિયાનું ગીત
પતંગિયું ને ચંબેલી
હંસગાન
સુરેશા મજમુદાર : ઊડવું છે આકાશ
(1911-) મારા પપ્પા
સોમાભાઈ ભાવસાર : આમંત્રણ
(1911-1984) એક એક બીજ
કેવી મજા ! (૩)
જો હું થાઉં
પોપટ (૨)
ફૂલગીત
બહેન
હોળી
નાથાલાલ દવે : નવી નિશાળ
(1912-1991) પા...પા પગલી
પ્રહલાદ પારેખ : વાવણી
(1912-1962)
રાજેન્દ્ર શાહ : ખુલ્લામાં જઈ રમીએ
(1913-2010) પ્રશ્ન
બેન મારી
હોડી
મનુભાઈ ત્રિવેદી ‘સરોદ’ : નળ
(1914-1972) પાંખ મને દે તારી
મહિપતરામ જોષી : અમે પંખી
-1915
જતીન્દ્ર આચાર્ય : આપ રે, મેવલા !
(1916-1998) કોણ કરે આ કારીગરી !
ગણેશ દેવા
પી-પી ગાડી
ફરતાં ફરતાં ફોરાં
હરિવરનાં હથિયાર
હો ખેડુ !
પિનાકીન ઠાકોર : ચંદની
(1916-1995) ફોરાં
બાલમુકુન્દ દવે : કેમ ચાલે ?
(1916-1993) ઘડવૈયા
ફૂલભંડારી
વાદળીઓનું ગીત
શામજીભાઈ જમોડ : જાંબુડો
1916 પીળું પતંગિયું
એની સરૈયા : ઊંડું ઊંડું
(1917-1985) હું તો નાચું રે...
જગદીપ વીરાણી : વા વા વંટોળિયા
(1917-1956)
ઉશનસ્ : પરથમ છાંટા
(1920-2011) પ્રથમ વરસાદે
સુશીલા ઝવેરી : બારીમાં આકાશ
(1920-2007) શું શું ગમે ?
રમણલાલ વ્યાસ : કોણ મૂકી જતું ?
-1921 બાળ રૂપાળાં હોં !
હસિત બૂચ : મજા પડી
(1921-1989)
મકરન્દ દવે : આપણી ટોળી
(1922-2005) કરો રમકડાં કૂચ કદમ
ચાલો, સાગરપારે!
નીંદરને નોતરું
નીંદર રાણીને મનામણાં
ફરિયાદ
મને હું બહુ ગમું!
હમ બડા જાદુગર આયા
ભાનુભાઈ પંડ્યા : આકાશે ચમકે તારા
-1923 એકથી દસ
ચાલો હસીએ.... સાથે હસીએ
મોરબીનો રાજા
વરસાદ
શબ્દલોકમાં એ
બળદેવ પરમાર : ઓ મા !
-1924 ઝાપટાં આવે
દાદીમાનું હાલરડું
મોહનભાઈ ભાવસાર દીનબંધુ : ટચૂકડી
-1925
જયંત શુક્લ : કૂકડે કૂક
-1926 ગાવલડી
ચાંદલો ગમે
થાળી જેવો થઈને
દિવાળીના દિવસો
સૂરજ દાદા
રવીન્દ્ર ઠાકોર : તડકો
-1928 દાદાજીની મૂછ
જનક દવે : મેહૂલિયો
-1930
નરોત્તમ વાળંદ : હું છું ખાખી બાવો
-1931
કલાધર વૈષ્ણવ : પતંગિયાં રૂપાળાં
-1932
જયંતીલાલ દવે : અમે ગ્યા'તાં
-1932 કેવી મજા ! (૪)
મઘમઘતાં ફૂલ
સુરેશ દલાલ : અમે
(1932-2012) અમે નાનાં નાનાં બાળ
અંદોરો કંદોરો
અંધકારના હાથી ઉપર
આજ પ્રભાતે
આપણે
આવજો
ઝાડની માયા
ડાળ હીંચકો
નાનો તોયે
શ્રાવણિયો
ધનસુખલાલ પારેખ : આવો ચાંદલિયા
-1934 આવો નીંદરાણી
ઝરણું (૨)
મને ગમે
મસ્તરામ મોન્ટુ
સુધીર દેસાઈ : પરપોટો
-1934 મારી હોડી
સૂરજદાદા
માણેકલાલ પટેલ : શ્રાવણ
-1935 હંબો હંબો
માલિની શાસ્ત્રી : પાણીને વધામણાં
-1935 ફૂલોમાં ફૂલ
સાગરને ખોળે
હોળી આવી રે
વિનોદ જાની : આવ રે વરસાદ
-1935 કોડિયું
ના મળશે જળની પ્યાલી
રેતી
શિયાળો
સાંભળોને ચાંદામામા
હંસાબહેન પાઠક : ડેલીએથી દાદા આવે
-1935
પ્રભુલાલ દોશી : મામા આવે
-1936
નિરંજન સરકાર : જઈને કોઈ કે'જો
-1936
જગદીશ ધ. ભટ્ટ : ઉષા
(1937-2019) કીડીની વાત
કોણે ?
તા... તા.. થૈ...
નાચે છે મોર
પંખીઓ તમામ
મજાની ખિસકોલી
મારે જાવું છે
મગનલાલ ગંધા : આપો એક
-1937 મોટા થૈ જાશું
ચંદ્રકાન્ત શેઠ : આવ રે વરસાદ (૨)
(1938-2024) એથી અમને ગમતા
ઓ ખિસકોલી ! ઓ ખિસકોલી !
કરશું
ઘોડે ચડીને આવું છું
ઝાડ રે ઝાડ !
દઈશ
ફુવારે તું
મારું બેન્ડ
સમજણ તે આપણા બેની
હરણું
હું તો ચાલું મારી જેમ !
નરેન્દ્ર શાહ : સરિતા
(1938-2023)
યશવંત મહેતા : બંદર
-1938
રઘુવીર ચૌધરી : ગામને ગોંદરે
-1938
હરિકૃષ્ણ પાઠક : આજે ઉતરાણ
-1938 ઊગ્યો ચબૂતરો
કાગડો કાળો કાળો
ચણ ચણ ચકલી
છોડ
રમશું રમશું રેલમછેલ
રશીદ મુનશી : મા
-1939 રમવા દો
હરણું (૨)
ગભરુ ભડિયાદરા : કીડી
-1940
ફિલિપ ક્લાર્ક : અમને વહાલા
(1940-2021) આવ્યાં વર્ષારાણી
એવો આવે છે વરસાદ
કેવું મોટું આભ ?
વસંત આવી
યોસેફ મેકવાન : મલકું છું !
(1940-2022) વરસાદી તડકો
વહાલી વસંત
વાનરભાઈની જાન
રમેશ પારેખ : આવડે છે
(1940-2006) ઉજાણી
ચપટી વગાડતાં આવડી ગઈ
તરબૂચમાંથી ગામ
ધમાચકડી
પાંચ ભાઈબંધ
ફિલમ પાડવા બેઠા
ફુગ્ગો
મારો પડછાયો
મોટ્ટો મોટ્ટો થાઉં
સરકસ આવ્યું
સાંકળચંદ પટેલ : અગાશી ઉપર જઈએ
-1940
જગદીશ ઉ. ઠાકર : ફૂલડું મઘમઘતું
-1941
નીતા રામૈયા : અંધારા આભમાંથી
-1941 વરસાદમાં
રમેશ ત્રિવેદી : અમે (૨)
-1941 ઉનાળો
ખેલ વરસનો પૂરો
ચાંદો ઉગ્યો રે !
પરીઓ દોડે
સાત માળની બસ
હરણું અને ઝરણું
કરસનદાસ લુહાર : ગમે છે !
-1942 ટોપી
પરપોટો (૨)
મજા પડી ભૈ મજા પડી !
હો ભાઈબંધ
તથાગત પટેલ : ઝરણાં
-1942
પ્રભુદાસ પટેલ : બા
-1942
દેવજી ત્રિ. થાનકી : આગિયો
-1944
ધીરેન્દ્ર મહેતા : ખી ખી ખી ખી ખી
-1944 ચાંદલિયાની ગાડી
પૂછું છું
મમ્મી
મનોહર ત્રિવેદી : આઘાં જજો ઓરાં જાજો
-1944 ફરફરિયાં
હસમુખ શાહ ‘બેઝાર’ : ઝરણું (૩)
-1945 સૂરજનું શમણું
જગતમિત્ર : પતંગિયું
-1946 પ્રાર્થના
રક્ષા પ્ર. દવે : ઇચ્છા
-1946 કોણ જમે ? કોણ રમે ?
ક્યાંથી ?
ટમ ટમક ટમ
ટૌકા ઊડે
ફરફરિયું
સપનું
હમ-હમ-હમ
રમેશ પટેલ : ઝાકળ જો !
-1946 ભીનો – લીલો સાદ
સૂરજ
હરીશ પંડ્યા : કુતૂહલ
-1946
ભૂપેન્દ્ર વ્યાસ ‘રંજ’ : આવડે છે (૨)
-1947 કીડી રે કીડી
કે વરસાદ
ચંદા પર ઘર હોય આપણું
પતંગિયું પતંગિયું
બાળક અને બા
મને આપોને મેઘધનુષ્ય
મળ્યું મને રમકડાનું ગાણું
વૃક્ષો છે વહાલાં
સૂરજદાદા આવ્યા
વિરંચિ ત્રિવેદી : અચરજ
-1947 ગમે
બગલા પંડિતજી
મને ગમે છે
મહેચ્છા
મા, વ્હાલપનું ઝરણું
ક્લેરા ક્રિશ્ચિયન : જાનીવાલીપીનારા
-1949
ગુલામ અબ્બાસ ‘નાશાદ’ : ઊંટ
-1949 મોર
કાન્તિ કડિયા : કલરવ
-1950 ચાંદરણું
પાણી ચારેકોર
પૂછાપૂછ
રિમઝિમ
ગોવિંદ દરજી : આપણ એવા બંદા !
-1950 ગગન ભરીને
ચિતરું કેમ હું મમ્મી ?
મજાની કોયલડી
નટવર પટેલ : ગુલમહોર
-1950 ચૂં ચૂં ટીવી લાવ્યા
દઈશ (૨)
ફુગ્ગાભાઈ
સપનું (૨)
મહેન્દ્ર જોશી : અંદર મંતર જંતર
-1951
મહેન્દ્ર રે. ત્રિવેદી : બુચ્ચા
સોલિડ મહેતા : તડકો (૨)
-1953 નમતાં થઈએ
મયંક પટેલ : તો
-1954 : પૂંછડિયો તારો
: હમ્બો ! હમ્બો !
રામુ પટેલ ડરણકર : ઝાડ
-1954 તડકાનાં ઝાંઝર
વરસે વરસાદ
શિરીષ શાહ : તમે દેવનાં દૂત બાળકો...
-1954
ઉદયન ઠક્કર : કારેલાની કિટ્ટા, બટાકાની બુચ્ચા
-1955 કોણ કહે છે ?
દાદીને રસગુલ્લે તોલો
પપ્પા સંગીતમાં દાદા છે !
મમ્મીનું નાસ્તા રોકો આંદોલન
જવારાનો ગરબો
સંતાકૂકડી
હીંચકો બાંધ્યો મેં
નટવર હેડાઉ : જંગલ જંગલ રમીએ
-1955
મધુકાન્ત જોશી : ચાંદામામા (૨)
-1955 મોટા મેઘરાજા
રાજેશ વ્યાસ ‘મિસ્કીન’ : કેરી
-1955
ઉષા ઉપાધ્યાય : સૂરજ ભણવા આવે
-1956
જિતુ ત્રિવેદી : સપનાંની દુનિયા
-1956
હેમેન શાહ : ઊઠો મહમ્મદ ઘોરી !
-1957 એક નાનકડી બસ
પતંગિયાની પાંખ મળે તો-
પીપરમીન્ટનું મકાન
બનું !
મેઘધનુષ પર જાવું છે
શહેર છે, કે છે આ સરોવર ?
સફેદ મૂછોનું ગીત
મણિલાલ શ્રીમાળી : હું ફૂલપરી મજાની
-1957
કીર્તિદા બ્રહ્મભટ્ટ : કીડી (૨)
-1958 દુનિયાની ચાવી
પંખીઓની નિશાળ
ફૂલ ખીલ્યાં ને
મનહર ઓઝા : ઉંદરડી
-1958
મંગળ રાવળ ‘સ્નેહાતુર’ : ઊડતો હીંચકો
-1959 ઝરણું (૪)
તમારા નામનું
મીનાક્ષી ચંદારાણા : ધરતીમાતાની ધીરજ
-1959
જીત જોબનપુત્રા : લાડ કરે છે ઝાડ
-1960
ત્રિવેણી પંડ્યા : આવ્યાં પતંગિયાં
-1960 નિહાળ્યા કરું
મોરલો નાચે
નિર્મિશ ઠાકર : ભાવનગરના ભોગીકાકા
-1960
રેખા ભટ્ટ : ઝાડની ડાળીએ ઝૂલ્યાં
-1960 બાળપણમાં મજા કરી તે ખરી!
-1960 મળવા જઈએ
ગિરા ભટ્ટ : અ...ધ...ધ... સપનાં
-1962 હું ગુજરાતી ગલગોટો
દાદુ રબારી : મસ્ત મજાની ખિસકોલી
-1962 સૌને ગમે (૩)
કૃષ્ણ દવે : રેલગાડી
-1963
કેયૂર ઠાકોર : મારે
-1963
મહેબૂબ અ. સૈયદ : ઉંદરમામા
-1963
અનિલ રાવલ : આવે સૂરજ, ભૈ !
-1964 ચબૂતરો (૨)
અશ્વિન ચંદારાણા : વરસાદમાં ભીંજાઈ લઈએ
-1964
દિનેશ દેસાઈ : રમતા રહીએ રામ
-1968
ધર્મેન્દ્ર પટેલ : પરીરાણી
-1969 ભીંત વિનાની શાળા
લખી છે ટપાલ
પારુલ બારોટ : આવ્યું ચોમાસું કે નહીં ?
-1969 એક કબૂતર
ભારતીબહેન જી. બોરડ : કાબર બે સંદેશા લાવી
-1969 મારી પુરી ...
હું રવિવારનો રાજા !
રવજી ગાબાણી : તડકો (૩)
-1972 મેઘરાજા રે...!
કિરીટ ગોસ્વામી : ખિસકોલીબેન
-1975 ચાંદામામા (૩)
નભ
નિશાળ (૨)
મા (૨)
હાથીભાઈને મોજ
સંજય બાપોદરિયા ‘સંગી’ : ચકલી ચણતી ચણ
-1977 ચાંદો સૂરજ થાવું
વર્ષારાણી વરસે છે
જિગર જોષી ‘પ્રેમ’ : કીડીબહેન ભણવા ચાલ્યાં
-1987 ચાંદાને મામા શું કહેવા..
મને ચડે છે ઘેન
સાત રંગોનું હલેસું
જિતેન્દ્ર પ્રજાપતિ : ઝાકળનાં ઝાડ
-1987 દરિયો એ લાવ્યા
પેલા ડુંગરની
હસમુખ ના. ટાંક : ગુડ મોર્નિંગ...
-1987
બિરેન પટેલ : ચૉકલેટનો બાગ
-1987