અર્વાચીન ગુજરાતી કાવ્યસંપદા: Difference between revisions

From Ekatra Wiki
Jump to navigation Jump to search
m (Reverted edits by Atulraval (talk) to last revision by KhyatiJoshi)
Tag: Rollback
(Undo revision 14143 by Atulraval (talk))
Tag: Undo
Line 1: Line 1:
{{BookCover
{{BookCover
|cover_image = File:Kavyasampada-Title-1.jpg
|cover_image = File:Kavyasampada-Title-2.jpg
|title = અર્વાચીન ગુજરાતી કાવ્યસંપદા
|title = અર્વાચીન ગુજરાતી કાવ્યસંપદા
|editor = મધુસૂદન કાપડિયા
|editor = મધુસૂદન કાપડિયા
}}
{{Box
|title = પ્રારંભિક
|content =
* [[અર્વાચીન ગુજરાતી કાવ્યસંપદા/‘એકત્ર’નો ગ્રંથગુલાલ|‘એકત્ર’નો ગ્રંથગુલાલ]]
* [[અર્વાચીન ગુજરાતી કાવ્યસંપદા/મુખપૃષ્ઠ-2|મુખપૃષ્ઠ-2]]
* [[અર્વાચીન ગુજરાતી કાવ્યસંપદા/સંપાદક-પરિચય|સંપાદક-પરિચય]]
* [[અર્વાચીન ગુજરાતી કાવ્યસંપદા/પ્રકાશકીય|પ્રકાશકીય]]
* [[અર્વાચીન ગુજરાતી કાવ્યસંપદા/સંપાદકીય — મધુસૂદન કાપડિયા|સંપાદકીય — મધુસૂદન કાપડિયા]]
* [[અર્વાચીન ગુજરાતી કાવ્યસંપદા/કવિતા-સંગીત વસો ચિરકાળ — અમર ભટ્ટ|કવિતા-સંગીત વસો ચિરકાળ — અમર ભટ્ટ]]
* [[અર્વાચીન ગુજરાતી કાવ્યસંપદા/કાવ્યસંગીત સૂચિ |કાવ્યસંગીત સૂચિ]]
}}
}}


Line 19: Line 31:
{{AddRow  | {{autorow}} | દલપતરામ | [[ અર્વાચીન ગુજરાતી કાવ્યસંપદા/દલપતરામ/મિત્ર પ્રતિ ઉક્તિ | મિત્ર પ્રતિ ઉક્તિ]]  | વાલા તારાં વેણ, સ્વપનામાં પણ સાંભરે }}
{{AddRow  | {{autorow}} | દલપતરામ | [[ અર્વાચીન ગુજરાતી કાવ્યસંપદા/દલપતરામ/મિત્ર પ્રતિ ઉક્તિ | મિત્ર પ્રતિ ઉક્તિ]]  | વાલા તારાં વેણ, સ્વપનામાં પણ સાંભરે }}
{{AddRow  | {{autorow}} | દલપતરામ | [[ અર્વાચીન ગુજરાતી કાવ્યસંપદા/દલપતરામ/પુરી એક અંધેરી ગંડુરાજા | પુરી એક અંધેરી ગંડુરાજા]]  | પુરી એક અંધેરી ને ગંડુ રાજા }}
{{AddRow  | {{autorow}} | દલપતરામ | [[ અર્વાચીન ગુજરાતી કાવ્યસંપદા/દલપતરામ/પુરી એક અંધેરી ગંડુરાજા | પુરી એક અંધેરી ગંડુરાજા]]  | પુરી એક અંધેરી ને ગંડુ રાજા }}
{{AddRow  | {{autorow}} | દલપતરામ | [[ અર્વાચીન ગુજરાતી કાવ્યસંપદા/દલપતરામ/માનો ગુણ | માનો ગુણ]]  | માનો ગુણ }}
{{AddRow  | {{autorow}} | નર્મદ | [[ અર્વાચીન ગુજરાતી કાવ્યસંપદા/નર્મદ/અવસાન-સંદેશ | અવસાન-સંદેશ]]  | નવ કરશો કોઈ શોક, રસિકડાં }}
{{AddRow  | {{autorow}} | નર્મદ | [[ અર્વાચીન ગુજરાતી કાવ્યસંપદા/નર્મદ/અવસાન-સંદેશ | અવસાન-સંદેશ]]  | નવ કરશો કોઈ શોક, રસિકડાં }}
{{AddRow  | {{autorow}} | નર્મદ | [[ અર્વાચીન ગુજરાતી કાવ્યસંપદા/નર્મદ/કબીરવડ | કબીરવડ]]  | ભૂરો ભાસ્યો ઝાંખો, દૂરથી ધૂમસે પ્હાડ સરખો }}
{{AddRow  | {{autorow}} | નર્મદ | [[ અર્વાચીન ગુજરાતી કાવ્યસંપદા/નર્મદ/કબીરવડ | કબીરવડ]]  | ભૂરો ભાસ્યો ઝાંખો, દૂરથી ધૂમસે પ્હાડ સરખો }}
{{AddRow  | {{autorow}} | નર્મદ | [[ અર્વાચીન ગુજરાતી કાવ્યસંપદા/નર્મદ/જય! જય! ગરવી ગુજરાત! | જય! જય! ગરવી ગુજરાત!]]  | જય! જય! ગરવી ગુજરાત! }}
{{AddRow  | {{autorow}} | નર્મદ | [[ અર્વાચીન ગુજરાતી કાવ્યસંપદા/નર્મદ/જય! જય! ગરવી ગુજરાત! | જય! જય! ગરવી ગુજરાત!]]  | જય! જય! ગરવી ગુજરાત! }}
{{AddRow  | {{autorow}} | નર્મદ | [[ અર્વાચીન ગુજરાતી કાવ્યસંપદા/નર્મદ/દરિયામાં ચાંદનીની શોભા | દરિયામાં ચાંદનીની શોભા]]  | દરિયામાં ચાંદનીની શોભા }}
{{AddRow  | {{autorow}} | નવલરામ પંડ્યા | [[ અર્વાચીન ગુજરાતી કાવ્યસંપદા/નવલરામ પંડ્યા/જનાવરની જાન | જનાવરની જાન]]  | જાન જનાવરની મળી મેઘાડંબર ગાજે }}
{{AddRow  | {{autorow}} | નવલરામ પંડ્યા | [[ અર્વાચીન ગુજરાતી કાવ્યસંપદા/નવલરામ પંડ્યા/જનાવરની જાન | જનાવરની જાન]]  | જાન જનાવરની મળી મેઘાડંબર ગાજે }}
{{AddRow  | {{autorow}} | બહેરામજી મલબારી | [[ અર્વાચીન ગુજરાતી કાવ્યસંપદા/બહેરામજી મલબારી/ઇતિહાસની આરસી | ઇતિહાસની આરસી]]  | રાજા રાણા! અક્કડ શેંના? વિસાત શી તમ રાજ્યતણી? }}
{{AddRow  | {{autorow}} | બહેરામજી મલબારી | [[ અર્વાચીન ગુજરાતી કાવ્યસંપદા/બહેરામજી મલબારી/ઇતિહાસની આરસી | ઇતિહાસની આરસી]]  | રાજા રાણા! અક્કડ શેંના? વિસાત શી તમ રાજ્યતણી? }}
Line 48: Line 62:
{{AddRow  | {{autorow}} | મણિશંકર રત્નજી ભટ્ટ - `કાન્ત' | [[ અર્વાચીન ગુજરાતી કાવ્યસંપદા/ 'કાન્ત' — મણિશંકર રત્નજી ભટ્ટ/ઉદગાર | ઉદગાર]]  | વસ્યો હૈયે તારે : રહ્યો એ આધારે :  }}
{{AddRow  | {{autorow}} | મણિશંકર રત્નજી ભટ્ટ - `કાન્ત' | [[ અર્વાચીન ગુજરાતી કાવ્યસંપદા/ 'કાન્ત' — મણિશંકર રત્નજી ભટ્ટ/ઉદગાર | ઉદગાર]]  | વસ્યો હૈયે તારે : રહ્યો એ આધારે :  }}
{{AddRow  | {{autorow}} | મણિશંકર રત્નજી ભટ્ટ - `કાન્ત' | [[ અર્વાચીન ગુજરાતી કાવ્યસંપદા/ 'કાન્ત' — મણિશંકર રત્નજી ભટ્ટ/વિપ્રયોગ | વિપ્રયોગ]]  | આકાશે એની એ તારા : એની એ જયોત્સનાની ધારા  }}
{{AddRow  | {{autorow}} | મણિશંકર રત્નજી ભટ્ટ - `કાન્ત' | [[ અર્વાચીન ગુજરાતી કાવ્યસંપદા/ 'કાન્ત' — મણિશંકર રત્નજી ભટ્ટ/વિપ્રયોગ | વિપ્રયોગ]]  | આકાશે એની એ તારા : એની એ જયોત્સનાની ધારા  }}
{{AddRow  | {{autorow}} | મણિશંકર રત્નજી ભટ્ટ - 'કાન્ત' | [[ અર્વાચીન ગુજરાતી કાવ્યસંપદા/ 'કાન્ત' — મણિશંકર રત્નજી ભટ્ટ/વત્સલનાં નયનો | વત્સલનાં નયનો]]  | તિમિરાશયનાં ગહને પડતાં, સપનાં વિધુરાં નઝરે પડતાં }}
{{AddRow  | {{autorow}} | મણિશંકર રત્નજી ભટ્ટ - `કાન્ત' | [[ અર્વાચીન ગુજરાતી કાવ્યસંપદા/ 'કાન્ત' — મણિશંકર રત્નજી ભટ્ટ/વત્સલનાં નયનો | વત્સલનાં નયનો]]  | તિમિરાશયનાં ગહને પડતાં, સપનાં વિધુરાં નઝરે પડતાં }}
{{AddRow  | {{autorow}} | મણિશંકર રત્નજી ભટ્ટ - `કાન્ત' | [[ અર્વાચીન ગુજરાતી કાવ્યસંપદા/ 'કાન્ત' — મણિશંકર રત્નજી ભટ્ટ/સાગર અને શશી  | સાગર અને શશી ]]  | આજ, મહારાજ! જલ પર ઉદય જોઈને  }}
{{AddRow  | {{autorow}} | મણિશંકર રત્નજી ભટ્ટ - `કાન્ત' | [[ અર્વાચીન ગુજરાતી કાવ્યસંપદા/ 'કાન્ત' — મણિશંકર રત્નજી ભટ્ટ/સાગર અને શશી  | સાગર અને શશી ]]  | આજ, મહારાજ! જલ પર ઉદય જોઈને  }}
{{AddRow  | {{autorow}} | મણિશંકર રત્નજી ભટ્ટ - `કાન્ત' | [[ અર્વાચીન ગુજરાતી કાવ્યસંપદા/ 'કાન્ત' — મણિશંકર રત્નજી ભટ્ટ/મનોહર મૂર્તિ | મનોહર મૂર્તિ]]  | દેવે દીધી દયા કરી કેરી મને, }}
{{AddRow  | {{autorow}} | મણિશંકર રત્નજી ભટ્ટ - `કાન્ત' | [[ અર્વાચીન ગુજરાતી કાવ્યસંપદા/ 'કાન્ત' — મણિશંકર રત્નજી ભટ્ટ/મનોહર મૂર્તિ | મનોહર મૂર્તિ]]  | દેવે દીધી દયા કરી કેરી મને, }}
Line 109: Line 123:
{{AddRow  | {{autorow}} | ન્હાનાલાલ દ. કવિ | [[ અર્વાચીન ગુજરાતી કાવ્યસંપદા/ન્હાનાલાલ દ. કવિ/ધૂમકેતુનું ગીત  | ધૂમકેતુનું ગીત ]]  | બ્રહ્માંડ બ્રહ્મે પાથર્યુ સુખકુંજ સમ ઊંડું }}
{{AddRow  | {{autorow}} | ન્હાનાલાલ દ. કવિ | [[ અર્વાચીન ગુજરાતી કાવ્યસંપદા/ન્હાનાલાલ દ. કવિ/ધૂમકેતુનું ગીત  | ધૂમકેતુનું ગીત ]]  | બ્રહ્માંડ બ્રહ્મે પાથર્યુ સુખકુંજ સમ ઊંડું }}
{{AddRow  | {{autorow}} | ન્હાનાલાલ દ. કવિ | [[ અર્વાચીન ગુજરાતી કાવ્યસંપદા/ન્હાનાલાલ દ. કવિ/ગુજરાતનો તપસ્વી | ગુજરાતનો તપસ્વી]]  | મંદિરોમાં પચ્ચાસ દીપમાળા પ્રગટાવો,  }}
{{AddRow  | {{autorow}} | ન્હાનાલાલ દ. કવિ | [[ અર્વાચીન ગુજરાતી કાવ્યસંપદા/ન્હાનાલાલ દ. કવિ/ગુજરાતનો તપસ્વી | ગુજરાતનો તપસ્વી]]  | મંદિરોમાં પચ્ચાસ દીપમાળા પ્રગટાવો,  }}
{{AddRow  | {{autorow}} | ન્હાનાલાલ દ. કવિ | [[ અર્વાચીન ગુજરાતી કાવ્યસંપદા/ન્હાનાલાલ દ. કવિ/આભમાં તોરણ બંધાણા | આભમાં તોરણ બંધાણા]]  | આભમાં તોરણ બંધાણા  }}
{{AddRow  | {{autorow}} | ન્હાનાલાલ દ. કવિ | [[ અર્વાચીન ગુજરાતી કાવ્યસંપદા/ન્હાનાલાલ દ. કવિ/પરમ પ્રેમ પરભ્રહ્મ | પરમ પ્રેમ પરભ્રહ્મ]]  | પરમ પ્રેમ પરભ્રહ્મ  }}
{{AddRow  | {{autorow}} | `લલિત' | [[ અર્વાચીન ગુજરાતી કાવ્યસંપદા/`લલિત'/મઢૂલી | મઢૂલી]]  | મઢૂલી મઝાની પેલે તીર, સંતો વ્હાલા! }}
{{AddRow  | {{autorow}} | `લલિત' | [[ અર્વાચીન ગુજરાતી કાવ્યસંપદા/`લલિત'/મઢૂલી | મઢૂલી]]  | મઢૂલી મઝાની પેલે તીર, સંતો વ્હાલા! }}
{{AddRow  | {{autorow}} | અરદેશર ફ. ખબરદાર | [[ અર્વાચીન ગુજરાતી કાવ્યસંપદા/અરદેશર ફ. ખબરદાર/અવરોહણ | અવરોહણ]]  | રખે હૃદય ! ત્યાં જશો ! પથ જુદો ધરો કાં તમે ? }}
{{AddRow  | {{autorow}} | અરદેશર ફ. ખબરદાર | [[ અર્વાચીન ગુજરાતી કાવ્યસંપદા/અરદેશર ફ. ખબરદાર/અવરોહણ | અવરોહણ]]  | રખે હૃદય ! ત્યાં જશો ! પથ જુદો ધરો કાં તમે ? }}
{{AddRow  | {{autorow}} | અરદેશર ફ. ખબરદાર | [[ અર્વાચીન ગુજરાતી કાવ્યસંપદા/અરદેશર ફ. ખબરદાર/ગુણવંતી ગુજરાત | ગુણવંતી ગુજરાત]]  | ગુણવંતી ગુજરાત! અમારી ગુણવંતી ગુજરાત! }}
{{AddRow  | {{autorow}} | અરદેશર ફ. ખબરદાર | [[ અર્વાચીન ગુજરાતી કાવ્યસંપદા/અરદેશર ફ. ખબરદાર/ગુણવંતી ગુજરાત | ગુણવંતી ગુજરાત]]  | ગુણવંતી ગુજરાત! અમારી ગુણવંતી ગુજરાત! }}
{{AddRow  | {{autorow}} | અરદેશર ફ. ખબરદાર | [[ અર્વાચીન ગુજરાતી કાવ્યસંપદા/અરદેશર ફ. ખબરદાર/સદાકાળ ગુજરાત | સદાકાળ ગુજરાત]]  | સદાકાળ ગુજરાત }}
{{AddRow  | {{autorow}} | અરદેશર ફ. ખબરદાર | [[ અર્વાચીન ગુજરાતી કાવ્યસંપદા/અરદેશર ફ. ખબરદાર/તેમીનાને  | તેમીનાને ]]  | અમૃતમય આત્મજા! તાતધન તેમીના! }}
{{AddRow  | {{autorow}} | અરદેશર ફ. ખબરદાર | [[ અર્વાચીન ગુજરાતી કાવ્યસંપદા/અરદેશર ફ. ખબરદાર/તેમીનાને  | તેમીનાને ]]  | અમૃતમય આત્મજા! તાતધન તેમીના! }}
{{AddRow  | {{autorow}} | મોમિન | [[ અર્વાચીન ગુજરાતી કાવ્યસંપદા/મોમિન/નથી (એ મયકદામાં...) | નથી (એ મયકદામાં...)]]  | એ મયકદામાં જેઓ કદાપિ ગયાં નથી,  }}
{{AddRow  | {{autorow}} | મોમિન | [[ અર્વાચીન ગુજરાતી કાવ્યસંપદા/મોમિન/નથી (એ મયકદામાં...) | નથી (એ મયકદામાં...)]]  | એ મયકદામાં જેઓ કદાપિ ગયાં નથી,  }}
Line 158: Line 175:
{{AddRow  | {{autorow}} | કરસનદાસ માણેક | [[ અર્વાચીન ગુજરાતી કાવ્યસંપદા/કરસનદાસ માણેક/ચુંબનો ખંડણીમાં!  | ચુંબનો ખંડણીમાં! ]]  | તું સ્ત્રી, સખિ, ને પુરષ હું બળ્યો, }}
{{AddRow  | {{autorow}} | કરસનદાસ માણેક | [[ અર્વાચીન ગુજરાતી કાવ્યસંપદા/કરસનદાસ માણેક/ચુંબનો ખંડણીમાં!  | ચુંબનો ખંડણીમાં! ]]  | તું સ્ત્રી, સખિ, ને પુરષ હું બળ્યો, }}
{{AddRow  | {{autorow}} | કરસનદાસ માણેક | [[ અર્વાચીન ગુજરાતી કાવ્યસંપદા/કરસનદાસ માણેક/હરિનાં લોચનિયાં | હરિનાં લોચનિયાં]]  | એક દિન આંસુભીનાં રે હરિનાં લોચનિયાં મેં દીઠાં!  }}
{{AddRow  | {{autorow}} | કરસનદાસ માણેક | [[ અર્વાચીન ગુજરાતી કાવ્યસંપદા/કરસનદાસ માણેક/હરિનાં લોચનિયાં | હરિનાં લોચનિયાં]]  | એક દિન આંસુભીનાં રે હરિનાં લોચનિયાં મેં દીઠાં!  }}
{{AddRow  | {{autorow}} | કરસનદાસ માણેક | [[ અર્વાચીન ગુજરાતી કાવ્યસંપદા/કરસનદાસ માણેક/ઓચિંતો આવ્યો રે હરિનો ખેપિયો | ઓચિંતો આવ્યો રે હરિનો ખેપિયો]]  | ઓચિંતો આવ્યો રે હરિનો ખેપિયો  }}
{{AddRow  | {{autorow}} | કરસનદાસ માણેક | [[ અર્વાચીન ગુજરાતી કાવ્યસંપદા/કરસનદાસ માણેક/મને એ સમજાતું નથી… | મને એ સમજાતું નથી… ]]  | મને એ સમજાતું નથી…  }}
{{AddRow  | {{autorow}} | ગજેન્દ્ર બૂચ | [[ અર્વાચીન ગુજરાતી કાવ્યસંપદા/ગજેન્દ્ર બૂચ/અધૂરું | અધૂરું]]  | અધીરી આંખોમાં ક્યમ પરમ સૌંદર્ય ભરવાં?  }}
{{AddRow  | {{autorow}} | ગજેન્દ્ર બૂચ | [[ અર્વાચીન ગુજરાતી કાવ્યસંપદા/ગજેન્દ્ર બૂચ/અધૂરું | અધૂરું]]  | અધીરી આંખોમાં ક્યમ પરમ સૌંદર્ય ભરવાં?  }}
{{AddRow  | {{autorow}} | દુલા ભાયા `કાગ’ | [[ અર્વાચીન ગુજરાતી કાવ્યસંપદા/દુલા ભાયા ‘કાગ’/ગાંધીડો મારો | ગાંધીડો મારો]]  | સો સો વાતુંનો જાણનારો, મોભીડો મારો }}
{{AddRow  | {{autorow}} | દુલા ભાયા `કાગ’ | [[ અર્વાચીન ગુજરાતી કાવ્યસંપદા/દુલા ભાયા ‘કાગ’/ગાંધીડો મારો | ગાંધીડો મારો]]  | સો સો વાતુંનો જાણનારો, મોભીડો મારો }}
Line 220: Line 239:
{{AddRow  | {{autorow}} | સુન્દરમ્ | [[ અર્વાચીન ગુજરાતી કાવ્યસંપદા/સુન્દરમ્/કિસ સે પ્યાર —  | કિસ સે પ્યાર — ]]  | અબ તો કિસ સે પ્યાર કરં,  }}
{{AddRow  | {{autorow}} | સુન્દરમ્ | [[ અર્વાચીન ગુજરાતી કાવ્યસંપદા/સુન્દરમ્/કિસ સે પ્યાર —  | કિસ સે પ્યાર — ]]  | અબ તો કિસ સે પ્યાર કરં,  }}
{{AddRow  | {{autorow}} | સુન્દરમ્ | [[ અર્વાચીન ગુજરાતી કાવ્યસંપદા/સુન્દરમ્/કંઈ વાત કહો | કંઈ વાત કહો]]  | તમારા કિયા દેશ દરવેશ ? હો અવધૂત... }}
{{AddRow  | {{autorow}} | સુન્દરમ્ | [[ અર્વાચીન ગુજરાતી કાવ્યસંપદા/સુન્દરમ્/કંઈ વાત કહો | કંઈ વાત કહો]]  | તમારા કિયા દેશ દરવેશ ? હો અવધૂત... }}
{{AddRow  | {{autorow}} | સુન્દરમ્ | [[ અર્વાચીન ગુજરાતી કાવ્યસંપદા/સુન્દરમ્/કાહે કો રતિયા બનાઈ? | કાહે કો રતિયા બનાઈ?]  | કાહે કો રતિયા બનાઈ? }}
{{AddRow  | {{autorow}} | સુન્દરમ્ | [[ અર્વાચીન ગુજરાતી કાવ્યસંપદા/સુન્દરમ્/પ્રભુ, દેજો  | પ્રભુ, દેજો ]]  | પ્રભુ, દેજો }}
{{AddRow  | {{autorow}} | સુન્દરમ્ | [[ અર્વાચીન ગુજરાતી કાવ્યસંપદા/સુન્દરમ્/કાહે કો રતિયા બનાઈ? | કાહે કો રતિયા બનાઈ?]]  | કાહે કો રતિયા બનાઈ? }}
{{AddRow  | {{autorow}} | સુન્દરમ્ | [[ અર્વાચીન ગુજરાતી કાવ્યસંપદા/સુન્દરમ્/ભવ્ય સતાર | ભવ્ય સતાર]]  | ભવ્ય સતાર }}
{{AddRow  | {{autorow}} |  ‘નસીમ’ | [[ અર્વાચીન ગુજરાતી કાવ્યસંપદા/ ‘નસીમ’/ફૂલ મારું છે, ખાર મારો છે! | ફૂલ મારું છે, ખાર મારો છે!]]  | વિશ્વપથમાં વિહાર મારો છે, ઊંડે જીવનગુબાર, મારો છે }}
{{AddRow  | {{autorow}} |  ‘નસીમ’ | [[ અર્વાચીન ગુજરાતી કાવ્યસંપદા/ ‘નસીમ’/ફૂલ મારું છે, ખાર મારો છે! | ફૂલ મારું છે, ખાર મારો છે!]]  | વિશ્વપથમાં વિહાર મારો છે, ઊંડે જીવનગુબાર, મારો છે }}
{{AddRow  | {{autorow}} |  ‘ગની' દહીંવાળા | [[ અર્વાચીન ગુજરાતી કાવ્યસંપદા/ ‘ગની' દહીંવાળા/લઈને આવ્યો છું  | લઈને આવ્યો છું ]]  | હૃદયના ભાવ, પાંખે કલ્પનાની લઈને આવ્યો છું  }}
{{AddRow  | {{autorow}} |  ‘ગની' દહીંવાળા | [[ અર્વાચીન ગુજરાતી કાવ્યસંપદા/ ‘ગની' દહીંવાળા/લઈને આવ્યો છું  | લઈને આવ્યો છું ]]  | હૃદયના ભાવ, પાંખે કલ્પનાની લઈને આવ્યો છું  }}
Line 229: Line 250:
{{AddRow  | {{autorow}} |  ‘ગની' દહીંવાળા | [[ અર્વાચીન ગુજરાતી કાવ્યસંપદા/ ‘ગની' દહીંવાળા/ઉપવને આગમન (તમારાં અહીં આજ પગલાં) | ઉપવને આગમન (તમારાં અહીં આજ પગલાં)]]  | તમારાં અહીં આજ પગલાં થવાનાં ચમનમાં બધાંને ખબર થઈ ગઈ છે }}
{{AddRow  | {{autorow}} |  ‘ગની' દહીંવાળા | [[ અર્વાચીન ગુજરાતી કાવ્યસંપદા/ ‘ગની' દહીંવાળા/ઉપવને આગમન (તમારાં અહીં આજ પગલાં) | ઉપવને આગમન (તમારાં અહીં આજ પગલાં)]]  | તમારાં અહીં આજ પગલાં થવાનાં ચમનમાં બધાંને ખબર થઈ ગઈ છે }}
{{AddRow  | {{autorow}} |  ‘ગની' દહીંવાળા | [[ અર્વાચીન ગુજરાતી કાવ્યસંપદા/ ‘ગની' દહીંવાળા/દિવસ પડયો  | દિવસ પડયો ]]  | સૂરજના પક્વ ફળ થકી બેસ્વાદ રસ પડયો }}
{{AddRow  | {{autorow}} |  ‘ગની' દહીંવાળા | [[ અર્વાચીન ગુજરાતી કાવ્યસંપદા/ ‘ગની' દહીંવાળા/દિવસ પડયો  | દિવસ પડયો ]]  | સૂરજના પક્વ ફળ થકી બેસ્વાદ રસ પડયો }}
{{AddRow  | {{autorow}} |  ‘ગની' દહીંવાળા | [[ અર્વાચીન ગુજરાતી કાવ્યસંપદા/ ‘ગની' દહીંવાળા/પી ગયો છું | પી ગયો છું]]  | પી ગયો છું }}
{{AddRow  | {{autorow}} |  ‘ગની' દહીંવાળા | [[ અર્વાચીન ગુજરાતી કાવ્યસંપદા/ ‘ગની' દહીંવાળા/ચાલ મજાની આંબાવાડી  | ચાલ મજાની આંબાવાડી ]]  | સાવ અમસ્તું નાહક નાહક નિષ્ફળ નિષ્ફળ રમીએ }}
{{AddRow  | {{autorow}} |  ‘ગની' દહીંવાળા | [[ અર્વાચીન ગુજરાતી કાવ્યસંપદા/ ‘ગની' દહીંવાળા/ચાલ મજાની આંબાવાડી  | ચાલ મજાની આંબાવાડી ]]  | સાવ અમસ્તું નાહક નાહક નિષ્ફળ નિષ્ફળ રમીએ }}
{{AddRow  | {{autorow}} | રતિલાલ છાયા | [[ અર્વાચીન ગુજરાતી કાવ્યસંપદા/રતિલાલ છાયા/ઇન્સાનથી ઈશ્વર સુધી  | ઇન્સાનથી ઈશ્વર સુધી ]]  | છું અષાઢી મેઘથી તે શ્રાવણી ઝરમર સુધી?  }}
{{AddRow  | {{autorow}} | રતિલાલ છાયા | [[ અર્વાચીન ગુજરાતી કાવ્યસંપદા/રતિલાલ છાયા/ઇન્સાનથી ઈશ્વર સુધી  | ઇન્સાનથી ઈશ્વર સુધી ]]  | છું અષાઢી મેઘથી તે શ્રાવણી ઝરમર સુધી?  }}
Line 1,549: Line 1,571:
{{AddRow  | {{autorow}} | સતીશચન્દ્ર વ્યાસ ‘શબ્દ’  | [[ અર્વાચીન ગુજરાતી કાવ્યસંપદા/સતીશચન્દ્ર વ્યાસ ‘શબ્દ’ /ઊધડો સોદો | ઊધડો સોદો]]  | અમે તો સોદો કરશું ઊધડો, }}
{{AddRow  | {{autorow}} | સતીશચન્દ્ર વ્યાસ ‘શબ્દ’  | [[ અર્વાચીન ગુજરાતી કાવ્યસંપદા/સતીશચન્દ્ર વ્યાસ ‘શબ્દ’ /ઊધડો સોદો | ઊધડો સોદો]]  | અમે તો સોદો કરશું ઊધડો, }}
{{AddRow  | {{autorow}} | સુન્દરમ્ | [[ અર્વાચીન ગુજરાતી કાવ્યસંપદા/સુન્દરમ્/કાહે કો રતિયા બનાઈ?  | કાહે કો રતિયા બનાઈ? ]]  | કાહે કો રતિયા બનાઈ?  }}
{{AddRow  | {{autorow}} | સુન્દરમ્ | [[ અર્વાચીન ગુજરાતી કાવ્યસંપદા/સુન્દરમ્/કાહે કો રતિયા બનાઈ?  | કાહે કો રતિયા બનાઈ? ]]  | કાહે કો રતિયા બનાઈ?  }}
{{AddRow  | {{autorow}} | સુધીર પટેલ | [[ અર્વાચીન ગુજરાતી કાવ્યસંપદા/સુધીર પટેલ/પાનબાઈ! | પાનબાઈ!]] | જેમ જેમ ઊતરે છે ગહેરાઈ, પાનબાઈ!}}
{{AddRow  | {{autorow}} | સુધીર પટેલ | [[ અર્વાચીન ગુજરાતી કાવ્યસંપદા/સુધીર પટેલ/સોનપરીને | સોનપરીને]] | સપના ક્યાં આવે છે સોનેરી, સોનેપરી!}}
{{AddRow  | {{autorow}} | સુધીર પટેલ | [[ અર્વાચીન ગુજરાતી કાવ્યસંપદા/સુધીર પટેલ/કંકુવરણા | કંકુવરણા]] | તમને લાગે છે મારા શબ્દો કંકુવરણા!}}
{{AddRow  | {{autorow}} | સુધીર પટેલ | [[ અર્વાચીન ગુજરાતી કાવ્યસંપદા/સુધીર પટેલ/એક આઝાદ ગઝલ | એક આઝાદ ગઝલ]] | મતાંતર હો}}
{{AddRow  | {{autorow}} | સુધીર પટેલ | [[ અર્વાચીન ગુજરાતી કાવ્યસંપદા/સુધીર પટેલ/રાખજો | રાખજો]] | હા, તમે ખુદ પ્રેમ જેવું કૈં કરેલું રાખજો,}}
{{AddRow  | {{autorow}} | સુધીર પટેલ | [[ અર્વાચીન ગુજરાતી કાવ્યસંપદા/સુધીર પટેલ/ડૂમો બસ આપણે | ડૂમો બસ આપણે]] | જિન્દગીભરનો ડૂમો બસ આપણે}}
{{AddRow  | {{autorow}} | સુધીર પટેલ | [[ અર્વાચીન ગુજરાતી કાવ્યસંપદા/સુધીર પટેલ/તારા સુધી | તારા સુધી]] | મળ્યો છે શબ્દનો સંગાથ બસ તારા સુધી}}
{{AddRow  | {{autorow}} | સુધીર પટેલ | [[ અર્વાચીન ગુજરાતી કાવ્યસંપદા/સુધીર પટેલ/રળિયામણી | રળિયામણી]] | આવજો વાત સૌ પાછલી અવગણી,}}
{{AddRow  | {{autorow}} | સુધીર પટેલ | [[ અર્વાચીન ગુજરાતી કાવ્યસંપદા/સુધીર પટેલ/આવે છે | આવે છે]] | દુનિયાના પર્દે રાબેતા મુજબ દૃશ્યો આવે છે}}
{{AddRow  | {{autorow}} | સુધીર પટેલ | [[ અર્વાચીન ગુજરાતી કાવ્યસંપદા/સુધીર પટેલ/અળગો હતો... | અળગો હતો...]] | અળગો હતો, હાથે કરી એને હૃદય-સરસો કર્યો}}
{{AddRow  | {{autorow}} | સુધીર પટેલ | [[ અર્વાચીન ગુજરાતી કાવ્યસંપદા/સુધીર પટેલ/વર્ણાનુપ્રાસ ગઝલ | વર્ણાનુપ્રાસ ગઝલ]] | લ્હેરખી લૈ લ્યો લીલી કે લાલ, મરજી બસ તમારી;}}
|}
|}


[[Category:કવિતા]]
[[Category:કવિતા]]

Revision as of 18:49, 21 August 2021

File:Kavyasampada-Title-2.jpg


અર્વાચીન ગુજરાતી કાવ્યસંપદા

સંપાદક: મધુસૂદન કાપડિયા


પ્રારંભિક

અનુક્રમ

આપ નીચેના કોષ્ટકમાં કવિઓને તેમના જન્મતારીખ મુજબ ગોઠવેલા ક્રમમાં કવિનું નામ, કાવ્ય શીર્ષક અને પ્રથમ પંક્તિ મુજબ સોર્ટીંગ (કક્કાવારી ગોઠવણ) કરી શકો છો. આમ કરવા જે તે કોલમના મથાળાની બાજુમાં આપેલ Sort symbol.png ચિહ્નનો ઉપયોગ કરો.

ક્રમ કવિનું નામ કાવ્ય શીર્ષક પ્રથમ પંક્તિ
દલપતરામ એક શરણાઈવાળો એક શરણાઈવાળો સાત વર્ષ સુધી શીખી
દલપતરામ ઊંટ કહે ઊંટ કહે આ સભામાં વાંકા અંગવાળાં ભુંડાં
દલપતરામ કેડેથી નમેલી ડોશી કેડેથી નમેલી ડોશી દેખીને જુવાન નર
દલપતરામ એક ભોળો ભાભો એક ભોળો ભાભો મોટા ખેતરમાં માળે ચઢી
દલપતરામ સમુદ્ર પ્રતિ ઉક્તિ રે રતનાગર સાગર સાંભળ, રત્ન કિયું સગળાં થકી સારૂં
દલપતરામ મિત્ર પ્રતિ ઉક્તિ વાલા તારાં વેણ, સ્વપનામાં પણ સાંભરે
દલપતરામ પુરી એક અંધેરી ગંડુરાજા પુરી એક અંધેરી ને ગંડુ રાજા
દલપતરામ માનો ગુણ માનો ગુણ
નર્મદ અવસાન-સંદેશ નવ કરશો કોઈ શોક, રસિકડાં
નર્મદ કબીરવડ ભૂરો ભાસ્યો ઝાંખો, દૂરથી ધૂમસે પ્હાડ સરખો
નર્મદ જય! જય! ગરવી ગુજરાત! જય! જય! ગરવી ગુજરાત!
નર્મદ દરિયામાં ચાંદનીની શોભા દરિયામાં ચાંદનીની શોભા
નવલરામ પંડ્યા જનાવરની જાન જાન જનાવરની મળી મેઘાડંબર ગાજે
બહેરામજી મલબારી ઇતિહાસની આરસી રાજા રાણા! અક્કડ શેંના? વિસાત શી તમ રાજ્યતણી?
બહેરામજી મલબારી ગુજરાતનું ભાવી ગૌરવ સુણ, ગરવી ગુજરાત! વાત કંઈ કહું હું કાનમાં
ગોવર્ધનરામ મા. ત્રિપાઠી પક્ષહીનનો દેશ અવનિ પરથી નભ ચડ્યું વારિ પડે જ પાછું ત્યાં ને ત્યાં
ગોવર્ધનરામ મા. ત્રિપાઠી સરસ્વતીચંદ્રનો સંન્યાસ દીઠાં છોડી પિતા-માતા; તજી વહાલી ગુણી દારા
ગોવર્ધનરામ મા. ત્રિપાઠી સુખી હું તેથી કોને શું? સુખી હું તેથી કોને શું?
હરિલાલ હ. ધ્રુવ વિકરાળ વીર કેસરી ઘુ ઘ્ઘૂ ઘૂ ઘૂ ઘુઘવતી! ગહનગિરિ, ગુફા, કાનને ગાજિ ઉઠે!
બાળાશંકર કંથારિયા બોધ ગુજારે જે શિરે તારે જગતનો નાથ તે સ્હે
મણિલાલ ન. દ્વિવેદી અમર આશા કહીં લાખો નિરાશામાં, અમર આશા છુપાઈ છે
મણિલાલ ન. દ્વિવેદી કિસ્મતની દગાબાજી કહીં તું જાય છે દોરી દગાબાજી કરી, કિસ્મત!
મણિલાલ ન. દ્વિવેદી જન્મદિવસ અનંત યુગ ઊતર્યા, હજી અનન્ત આવી જશે!
મણિલાલ ન. દ્વિવેદી દુનીયાં-બિયાબાઁ અહા! હું એકલો દુનીયાં-બિયાબાઁમાં સુનો ભટકું
મણિલાલ ન. દ્વિવેદી પ્રેમમય ઉપાસ્ય બ્રહ્મ દૃગ રસભર મોરે દિલ છાઈ રહી
મણિલાલ ન. દ્વિવેદી પ્રિયે રે, તે તે ક્યમ વિસરાય? પ્રિયે રે, તે તે ક્યમ વિસરાય?
નરસિંહરાવ દિવેટિયા ઊંડી રજની આ શી ઊંડી રજની આજની
નરસિંહરાવ દિવેટિયા મંગલ મન્દિર ખોલો મંગલ મંદિર ખોલો, દયામય!
નરસિંહરાવ દિવેટિયા સ્મરણસંહિતા - સંપૂર્ણ કરુણપ્રશસ્તિ ઊછળી ઉલ્લાસથી સિન્ધુ-ઉર પર રાજતા...
નરસિંહરાવ દિવેટિયા પ્રેમળ જ્યોતિ (મારો જીવનપંથ ઉજાળ) પ્રેમળ જ્યોતિ તારો દાખવી મુજ જીવનપંથ ઉજાળ
પ્રભાશંકર પટ્ટણી ઉઘાડી રાખજો બારી દુ:ખી કે દર્દી કે કોઈ ભૂલેલા માર્ગવાળાને
મણિશંકર રત્નજી ભટ્ટ - `કાન્ત' ઉપહાર ફર્યો તારી સાથે, પ્રિયતમ સખે!
મણિશંકર રત્નજી ભટ્ટ - `કાન્ત' અતિજ્ઞાન ઉદગ્રીવ દ્રષ્ટિ કરતાં નભ શૂન્ય ભાસે
મણિશંકર રત્નજી ભટ્ટ - `કાન્ત' વસંતવિજય નહીં નાથ! નહીં નાથ! ન જાણો કે સવાર છે!
મણિશંકર રત્નજી ભટ્ટ - `કાન્ત' ચક્રવાકમિથુન પ્રસરી રહી ચોપાસ શાખાઓ શૈલરાજની
મણિશંકર રત્નજી ભટ્ટ - `કાન્ત' દેવયાની રજનીથી ડરું તોયે આજે એ લેખતી નથી
મણિશંકર રત્નજી ભટ્ટ - `કાન્ત' ઉદગાર વસ્યો હૈયે તારે : રહ્યો એ આધારે :
મણિશંકર રત્નજી ભટ્ટ - `કાન્ત' વિપ્રયોગ આકાશે એની એ તારા : એની એ જયોત્સનાની ધારા
મણિશંકર રત્નજી ભટ્ટ - `કાન્ત' વત્સલનાં નયનો તિમિરાશયનાં ગહને પડતાં, સપનાં વિધુરાં નઝરે પડતાં
મણિશંકર રત્નજી ભટ્ટ - `કાન્ત' સાગર અને શશી આજ, મહારાજ! જલ પર ઉદય જોઈને
મણિશંકર રત્નજી ભટ્ટ - `કાન્ત' મનોહર મૂર્તિ દેવે દીધી દયા કરી કેરી મને,
મણિશંકર રત્નજી ભટ્ટ - `કાન્ત' આપણી રાત શરદપૂનમની રઢિયાળી સદા મને સાંભરે
રમણભાઈ નીલકંઠ અર્પણ ('રાઈનો પર્વત') જે પુષ્પનાં દલ ખોલીને રજ..
બળવંતરાય ક. ઠાકોર નવ્ય કવિતા મને ચ્હાશો? ના હું લલિત લલકારાવલિ તરલ
બળવંતરાય ક. ઠાકોર ભણકારા આઘે ઊભાં તટધુમસ જેમાં દ્રુમો નીંદ સેવે
બળવંતરાય ક. ઠાકોર પંખી ના જાણે પ્રબલ કેટલી પાંખ છાતિ નિજ...
બળવંતરાય ક. ઠાકોર કવિતાની અમરતા વધે તિમિર, શૈલશૃંગ બુરખા ધરે મસ્તકે...
બળવંતરાય ક. ઠાકોર સર્જક કવિ અને લોકપ્રિયતા જુઓ ઉઘાડું આ કમાડ, જાઓ જ્યાં રુચે;
બળવંતરાય ક. ઠાકોર આરોહણ (Up up and aloft...) ઊડ! ઊડ! ઉચ્ચ ઉચ્ચ ઊડ! ઊડ! / સખે, હૃદય, ક્યાં હશો?
બળવંતરાય ક. ઠાકોર જર્જરિત દેહને સખા કહું? કહૂં તુરંગમ? તું છેક હારી ગયો?
બળવંતરાય ક. ઠાકોર અતલ નિરાશા પ્રભો ! દ્યુતિ અખંડ ! આ લથડતી કજળતી ઝિણી...
બળવંતરાય ક. ઠાકોર અચલ શ્રદ્ધા ન માર્ગ હજિ યે દિસે, નવ દિસે જ દીઠેલ કો:
બળવંતરાય ક. ઠાકોર જીવતું મોત સખે, ઉર થયેલ એક યમ વજ્ર-ઘાએ દ્વિધા...
બળવંતરાય ક. ઠાકોર પ્રેમની ઉષા પાડી સેંથી નીરખી રહી’તી ચાંદલો પૂર્ણ કરવા,
બળવંતરાય ક. ઠાકોર અદૃષ્ટિ દર્શન વ્હાલી, તારો સ્વર મધુર આ કાનને સંભળાય,
બળવંતરાય ક. ઠાકોર નાયકનું પ્રાયશ્ચિત : મોગરો પ્રિયે, તુજ લટે ધરું ધવલ સ્વચ્છ આ મોગરો,
બળવંતરાય ક. ઠાકોર પ્રાર્થના પ્રભો, શિર નમ્યુ, નમ્યું જ ધરું સર્વદા એટલી
બળવંતરાય ક. ઠાકોર વધામણી વ્હાલા મારા, નિશદિન હવે થાય ઝંખા તમારી,
બળવંતરાય ક. ઠાકોર પોઢો પોપટ ઝૂલો પોપટ: ઝૂલે સૃષ્ટી: જનનિ ઝુલવે...
બળવંતરાય ક. ઠાકોર જૂનું પિયેરઘર બેઠી ખાટે ફરીવળી બધે મેડીઓ ઓરડામાં,
બળવંતરાય ક. ઠાકોર વર્ષાની એક સુંદર સાંજ શાંતિ ! શાંતિ ! ઝરમર ઝરી ગૈ ગળી વાદળી આ,
બળવંતરાય ક. ઠાકોર પ્રેમનું નિર્વાણ વ્હાલી, આવ્યાં અહિં સુધિ ચડી, જો દિસે શૃંગ પેલું...
બળવંતરાય ક. ઠાકોર રેવા રેવા, ત્હારી ક્ય કરિ કહૂં કેટલી ઓથ મ્હારે,
દામોદર ખુ. બોટાદકર આણાં આવી આવી વગડા વીંધી વેલ્ય જો,
દામોદર ખુ. બોટાદકર જનની મીઠાં મધુ ને મીઠા મેહુલા રે લોલ,
કલાપી શિકારીને રહેવા દે! રહેવા દે આ સંહાર યુવાન તું;
કલાપી વિધવા બહેન બાબાંને વ્હાલી બાબાં! સહન કરવું એય છે એક લ્હાણું
કલાપી ત્યાગ હું જાઉં છું! હું જાઉં છું! ત્યાં આવશો કોઈ નહીં!
કલાપી ગ્રામ્ય માતા ઉગે છે સુરખી ભરી રવિ મૃ્દુ હેમન્તનો પૂર્વમાં
કલાપી આપની યાદી જ્યાં જ્યાં નજર મારી ઠરે યાદી ભરી ત્યાં આપની
ન્હાનાલાલ દ. કવિ પ્રાણેશ્વરી પ્રાણેશ્વરી! વ્રતની જીવનસાથની હો!
ન્હાનાલાલ દ. કવિ શરદપૂનમ પડ્યો હતો તે તટ વિશ્વનો વડો, અગાધ એકાન્ત...
ન્હાનાલાલ દ. કવિ પિતૃતર્પણ બાર બાર ગયાં વર્ષો રાત્રીઓ પડતાં સૂની,
ન્હાનાલાલ દ. કવિ ગિરનારને ચરણે ઊગ્યું સહવાર સુખરૂપ સખિ! અમારું
ન્હાનાલાલ દ. કવિ સ્તુતિનું અષ્ટક પ્રભો! અંતર્યામી! જીવન જીવન! દીનશરણ
ન્હાનાલાલ દ. કવિ ઝીણા ઝીણા મેહ ઝીણા ઝીણા વરસે મેહ, ભીંજે મારી ચૂંદલડી
ન્હાનાલાલ દ. કવિ ફૂલ હું તો ભૂલી વેણી ગૂંથી ને મહીં ફૂલ હું તો ભૂલી
ન્હાનાલાલ દ. કવિ એ રત મહોરી મહોરી આંબલિયા કેરી ડાળ રે,
ન્હાનાલાલ દ. કવિ સોણલાં સ્નેહીનું સોણલાં આવે સહેલડી!
ન્હાનાલાલ દ. કવિ વિહંગરાજ તરસ્યા એ વાદળીને તીર, વિહંગરાજ તરસ્યા ઊડે રે
ન્હાનાલાલ દ. કવિ રસજયોત એક જ્વાલા જલે તુજ નેનનમાં
ન્હાનાલાલ દ. કવિ મહીડાં હલકે હાથે તે નાથ! મહીડાં વલોવજો,
ન્હાનાલાલ દ. કવિ સૂના આ સરોવરે આવો સૂના આ સરોવરે આવો, ઓ રાજહંસ!
ન્હાનાલાલ દ. કવિ ઊગે છે પ્રભાત ઊગે છે પ્રભાત આજ ધીમે ધીમે;
ન્હાનાલાલ દ. કવિ હો રણને કાંઠડલે રે પાછલી તે રાતનાં અજવાળિયાં રે:
ન્હાનાલાલ દ. કવિ ગુજરાત (એક ઐતિહાસિક કાવ્ય) (ધન્ય હો!...) ધન્ય હો! ધન્ય જ પુણયપ્રદેશ! અમારો ગુણિયલ ગુર્જર દેશ!
ન્હાનાલાલ દ. કવિ ફૂલડાંકટોરી ચન્દ્રીએ અમૃત મોકલ્યાં, રે બહેન!
ન્હાનાલાલ દ. કવિ વીરની વિદાય મારા કેસરભીના કંથ હો! સિધાવો જી રણવાટ
ન્હાનાલાલ દ. કવિ કાઠિયાણીનું ગીત મ્હારા સાવજશૂરા નાથ હો! થારે દેશ કશા પરદેશ
ન્હાનાલાલ દ. કવિ પાર્થને કહો ચડાવે બાણ પાર્થને કહો ચડાવે બાણ, હવે તો યુદ્ધ એ જ કલ્યાણ
ન્હાનાલાલ દ. કવિ મ્હારે જાવું પેલે પાર હો! મ્હારે જાવું પેલે પાર; હવે માછીડાં! હોડી હંકાર
ન્હાનાલાલ દ. કવિ હરિ! આવો ને આ વસંત ખીલે શતપાંખડી, હરિ! આવો ને!
ન્હાનાલાલ દ. કવિ પરમ ધન પરમ ધન પ્રભુનાં લેજો, લોક!
ન્હાનાલાલ દ. કવિ હરિનાં દર્શન મારા નયણાંની આળસ રે, ન નીરખ્યા હરિને જરી
ન્હાનાલાલ દ. કવિ શતદલ પદ્મમાં પોઢેલો શતદલ પદ્મમાં પોઢેલો હો! પરિમલ દાખવો
ન્હાનાલાલ દ. કવિ અનંતદર્શન આવો, આવો, વીરા રે! આ આંખડી પરોવો
ન્હાનાલાલ દ. કવિ વિરાટનો હિન્ડોળો વિરાટનો હિન્ડોળો ઝાકમજોર;
ન્હાનાલાલ દ. કવિ ધૂમકેતુનું ગીત બ્રહ્માંડ બ્રહ્મે પાથર્યુ સુખકુંજ સમ ઊંડું
ન્હાનાલાલ દ. કવિ ગુજરાતનો તપસ્વી મંદિરોમાં પચ્ચાસ દીપમાળા પ્રગટાવો,
ન્હાનાલાલ દ. કવિ આભમાં તોરણ બંધાણા આભમાં તોરણ બંધાણા
ન્હાનાલાલ દ. કવિ પરમ પ્રેમ પરભ્રહ્મ પરમ પ્રેમ પરભ્રહ્મ
`લલિત' મઢૂલી મઢૂલી મઝાની પેલે તીર, સંતો વ્હાલા!
અરદેશર ફ. ખબરદાર અવરોહણ રખે હૃદય ! ત્યાં જશો ! પથ જુદો ધરો કાં તમે ?
અરદેશર ફ. ખબરદાર ગુણવંતી ગુજરાત ગુણવંતી ગુજરાત! અમારી ગુણવંતી ગુજરાત!
અરદેશર ફ. ખબરદાર સદાકાળ ગુજરાત સદાકાળ ગુજરાત
અરદેશર ફ. ખબરદાર તેમીનાને અમૃતમય આત્મજા! તાતધન તેમીના!
મોમિન નથી (એ મયકદામાં...) એ મયકદામાં જેઓ કદાપિ ગયાં નથી,
ચંદુલાલ મણિલાલ દેસાઈ તારા ધીમા ધીમા આવો તારા ધીમા ધીમા આવો
રામનારાયણ વિ. પાઠક `શેષ' અર્પણ (શેષનાં કાવ્યો) વેણીમાં ગૂંથવાં’તાં— કુસુમ...
રામનારાયણ વિ. પાઠક `શેષ' પ્રભુ જીવન દે! પ્રભુ જીવન દે! હજી જીવન દે!
રામનારાયણ વિ. પાઠક `શેષ' એક સન્ધ્યા સન્ધ્યા હતી, અસ્ત રવિ ગયો’તો,
રામનારાયણ વિ. પાઠક 'શેષ' મંગલ ત્રિકોણ મારા સુણી ઓળખીને ટકોરા દ્વારો ઉઘાડ્યાં
રામનારાયણ વિ. પાઠક `શેષ' છેલ્લું દર્શન ધમાલ ન કરો, — જરાય નહિ નેન ભીનાં થશો,—
રામનારાયણ વિ. પાઠક `શેષ' ના બોલાવું ના બોલાવું તુજ સહ ફરી મ્હાલવા...
રામનારાયણ વિ. પાઠક `શેષ' ઉમા-મહેશ્વર અરે ભોળા સ્વામી! પ્રથમથી જ હું જાણતી હતી,
રામનારાયણ વિ. પાઠક `શેષ' વૈશાખનો બપોર વૈશાખનો ધોમ ધખ્યો જતો'તો,
રામનારાયણ વિ. પાઠક `શેષ' આતમરામને હજીયે ન જાગે મારો આતમરામ!
રામનારાયણ વિ. પાઠક `શેષ' પાંદડું પરદેશી ઓલ્યા પાંદડાને ઉડાડી મેલો કે પાંદડું પરદેશી!
રામનારાયણ વિ. પાઠક `શેષ' જ્યારે આ આયખું ખૂટે જ્યારે આ દેહ મહીં દેવે ધીરેલું આયખું ખૂટે
રામનારાયણ વિ. પાઠક `શેષ' સિન્ધુનું આમંત્રણ આનન્દસિન્ધુ આમંત્રે સ્વયં હસ્ત ઉછાળતો,
રામનારાયણ વિ. પાઠક `શેષ' તુકારામનું સ્વર્ગારોહણ તુકારામ તુકારામ, રટતા કાં તુકા તુકા,
રામનારાયણ વિ. પાઠક `શેષ' જતો’તો સૂવા ત્યાં — જતો’તો સૂવા ત્યાં ડસડસ સુણી રોતી સજની,
રામનારાયણ વિ. પાઠક `શેષ' પરથમ પરણામ મારા પરથમ પરણામ મારા, માતાજીને કહેજો રે
ત્રિભુવન ગૌ. વ્યાસ ગીરનાં જગંલ ઘોર અતિ વંકી ધરતી ને વંકા પથરાયા બહુ પહાડ,
જુગતરામ દવે અંતરપટ અંતરપટ આ અદીઠ! અરેરે! આડું અંતરપટ આ અદીઠ!
કેશવ હ. શેઠ હૈયાસૂનાં નિર્જન વનવગડે અલી વાદળી ! જળ શાં...
કલ્યાણજી મહેતા તમારી આત્મશ્રદ્ધા તો દીવાલો દુર્ગની ફાટે તમારા કેદખાનાની
કપિલ ઠક્કર `મજનૂ' મેઘલી રાતે (ફરી જોજો) જિગર પર જુલ્મ કે રહેમત ઘટે જે તે કરી જોજો,
ચાંપશી વિ. ઉદ્દેશી ચંદરોજ આ મુસાફિર! ઠાઠ તારો ચંદરોજ
`શયદા' ન જાય ઘરમાં, ન બહાર આવે જનારી રાત્રિ, જતાં ક્હેજે : સલૂણી એવી સવાર આવે
`શયદા' પ્રભુનું નામ લઈ તમારા પગ મહીં જ્યારે પડ્યો છું;
`શયદા' સુરમો નયન માટે હૃદય-મંથન કરી મેં વાત કાઢી છે
પ્રભુલાલ દ્વિવેદી ઉજાગરો મીઠા લાગ્યા તે મને આજના ઉજાગરા
રઘુનાથ બ્રહ્મભટ્ટ 'રસકવિ' સાહ્યબો સાહ્યબો મારો ગુલાબનો છોડ, વેલી હું તો લવંગની.
હરિહર ભટ્ટ એક જ દે ચિનગારી એક જ દે ચિનગારી મહાનલ!
ઝવેરચંદ મેઘાણી કસુંબીનો રંગ લાગ્યો કસુંબીનો રંગ — રાજ, મને લાગ્યો કસુંબીનો રંગ!
ઝવેરચંદ મેઘાણી તરુણોનું મનોરાજ્ય ઘટમાં ઘોડાં થનગને, આતમ વીંઝે પાંખ;
ઝવેરચંદ મેઘાણી ઓતરાદા વાયરા, ઊઠો! ઓતરાદા વાયરા, ઊઠો ઊઠો હો તમે —
ઝવેરચંદ મેઘાણી વિદાય અમારે ઘર હતાં, વ્હાલાં હતાં, ભાંડું હતાં, ને
ઝવેરચંદ મેઘાણી છેલ્લો કટોરો (ગોળમેજી પરિષદમાં જતી વેળા ગાંધીજીને) છેલ્લો કટોરો ઝેરનો આ : પી જજો, બાપુ!
ઝવેરચંદ મેઘાણી ઘણ રે બોલે ને — ઘણ રે બોલે ને એરણ સાંભળે હો…જી
ઝવેરચંદ મેઘાણી શિવાજીનું હાલરડું આભમાં ઊગેલ ચાંદલો, ને જીજીબાઈને આવ્યાં બાળ
જ્યોત્સ્ના શુક્લ અન્ધારાં આભથી અન્ધાર ઘેરાં ઊતર્યા, રે બ્હેન!
ચંદ્રવદન મહેતા ઓ ન્યૂયૉર્ક! ન્યૂયૉર્ક, ઓ ન્યૂયૉર્ક, ઓ ન્યૂયૉર્ક, ન્યૂયૉર્ક!
ચંદ્રવદન મહેતા વિસર્જન પ્રભો! છંકારી દે સકળ ગ્રહ, તારા, ઉદધિમાં,
પૂજાલાલ આત્મવિહંગને વિહંગવર! ઊડ, ઊડ; નવ નેન નીચાં કરી
પૂજાલાલ મરજીવિયા સમુદ્ર ભણી ઊપડયા કમરને કસી રંગથી
`સગીર’ હોવી જોઈએ સાંભળવા પાત્ર તમારી સભા હોવી જોઈએ,
મોહિનીચંદ્ર મથન ધૂમ્રે, ધૂળે, ધરાને ઊડત રજરજે, અબ્ધિના ઉમ્બરોમાં,
કરસનદાસ માણેક ચુંબનો ખંડણીમાં! તું સ્ત્રી, સખિ, ને પુરષ હું બળ્યો,
કરસનદાસ માણેક હરિનાં લોચનિયાં એક દિન આંસુભીનાં રે હરિનાં લોચનિયાં મેં દીઠાં!
કરસનદાસ માણેક ઓચિંતો આવ્યો રે હરિનો ખેપિયો ઓચિંતો આવ્યો રે હરિનો ખેપિયો
કરસનદાસ માણેક મને એ સમજાતું નથી… મને એ સમજાતું નથી…
ગજેન્દ્ર બૂચ અધૂરું અધીરી આંખોમાં ક્યમ પરમ સૌંદર્ય ભરવાં?
દુલા ભાયા `કાગ’ ગાંધીડો મારો સો સો વાતુંનો જાણનારો, મોભીડો મારો
દુલા ભાયા `કાગ’ નો મળ્યા અમે નિસરણી બનીને દુનિયામાં ઊભા રે
દુલા ભાયા `કાગ’ સુખડ ઘસાઈ ગઈ પેઢીઉં ઘસાઈ ગઈ રે... સુખડની પાણા પરે રે...
દુલા ભાયા `કાગ’ હાલો હાલો, માનવીઓ! મેળે હાલો હાલો, માનવીઓ! મેળે...
ઝીણાભાઈ દેસાઈ `સ્નેહરશ્મિ' ભગ્ન સ્વપ્નની નાવ મારી નાવ કરે કો પાર?
ઝીણાભાઈ દેસાઈ `સ્નેહરશ્મિ' સૂની વિજનતા રડે વિજન સૂની શાંતિ અહીં તો, અને ગામ આ...
ઝીણાભાઈ દેસાઈ `સ્નેહરશ્મિ' કોણ રોકે! આ પૂનમની ચમકે ચાંદની, એને કોણ રોકે?
ઝીણાભાઈ દેસાઈ `સ્નેહરશ્મિ' પળ સફરની હવે આવી પહોંચી પળ સફરની: સાથ ન કશો,
ઝીણાભાઈ દેસાઈ `સ્નેહરશ્મિ' હાઇકુ —
`આસિમ' રાંદેરી ચર્ચામાં નથી હોતી પ્રશંસામાં નથી હોતી કે નિંદામાં નથી હોતી;
‘બાદરાયણ’ (ભાનુશંકર વ્યાસ) બીજું હું કાંઈ ન માગું આપને તારા અંતરનો એક તાર
`પતીલ' આ લીલા લીલા લીમડા તળે... આ લીલા લીલા લીમડા તળે...
`પતીલ' ખપના દિલાસા શા? જતાં મદફન તરફ ઘરની બજવવાં ઢોલતાસાં શાં?
`પતીલ' સદ્ ભાવના ના મારે તુજ ભેટ બક્ષિસ ન વા તારી કૃપા જોઈએ;
સુંદરજી બેટાઈ જન્મની ફેરશિક્ષા પીઠે બાંધ્યા મણમણ તણા બોજ, ને ચાલવાનું
સુંદરજી બેટાઈ નીંદરા ડ્હોળાણી પાછલી રાતુંની મારી નીંદર ડ્હોળાણી
સુંદરજી બેટાઈ પંખાળા ઘોડા પંખાળા ઘોડા, ગઢ રે કૂ્દીને ક્યાં ઊડિયા
સુંદરજી બેટાઈ પાંજે વતનજી ગાલ્યું પાંજે વતનજી ગાલ્યું, અનેરી પાંજે વતનજી ગાલ્યું
સુંદરજી બેટાઈ બંદર છો દૂર છે! (અલ્લા બેલી, અલ્લા બેલી) અલ્લા બેલી, અલ્લા બેલી, જાવું જરૂર છે,
સુંદરજી બેટાઈ લ્હેકંતા લીમડા હેઠે સાંજરે લ્હેકંતા લીમડા હેઠે કે આંખિયું
જમિયત પંડ્યા `જિગર' કફન માપસરનું ન પામ્યા દુલારા! અમે જિન્દગીનાં ઘણાં અર્ધસત્યો,
જયંતીલાલ આચાર્ય મંદિર મંદિર તારું વિશ્વ રૂપાળું, સુંદર સરજનહારા રે
નટવરલાલ પ્ર. બૂચ યાચે શું ચિનગારી? યાચે શું ચિનગારી, મહાનર, યાચે શું ચિનગારી?
હરિશ્ચંદ્ર ભટ્ટ નિર્દોષ ને નિર્મળ આંખ તારી નિર્દોષ ને નિર્મળ આંખ તારી
હરિશ્ચંદ્ર ભટ્ટ રાઈનર મારિયા રિલ્કેને સમર્પી શું તારી ક્ષણ ક્ષણ બધી આ જગતને
હરિશ્ચંદ્ર ભટ્ટ વિલીનગત થાવ વિલીન ગત થાવ, ભાવિ! મુજ માર્ગ
‘સાબિર’ વટવા તૂટેલ મિનાર ચાહ્યું હતું જીવનનું તે ઘડતર ન થઈ શક્યું ;
‘સાબિર’ વટવા ધ્રૂજતી પ્યાલી વાત આવી ઓષ્ઠો થરથરતા સુધી; જીભ ના...
ભાસ્કર વોરા અધૂરી ઓળખ મારું મન એકલું નાચે રે!
ભાસ્કર વોરા વાલમજી! હું તો — વાલમજી! હું તો થોડી ભીની ને ઝાઝી કોરી!
મનસુખલાલ ઝવેરી અભિમન્યુનું મૃત્યુ ચાપહીન થયે એને ઉરે ઉત્સાહ ઓસર્યો
મનસુખલાલ ઝવેરી આંખો અટવાણી આંખો અટવાણી જ્યારે વનની વનરાઈમાં ને
મનસુખલાલ ઝવેરી ચિ. ઉષાબહેનને હજી કાલે જ તો પ્હેલું તારું રુદન સાંભળી...
મનસુખલાલ ઝવેરી તવ સ્મૃતિ મને હજીય સાંભરે ક્ષિતિજ પાસની ટકરી
મનસુખલાલ ઝવેરી ભભૂતને જીવને મમતા મીઠી પ્રેરતી ને પ્રબોધતી,
મનસુખલાલ ઝવેરી માનવીનાં રે જીવન માનવીનાં રે જીવન! ઘડી અષાડ ને ઘડીક ફાગણ,
મનસુખલાલ ઝવેરી વિજોગ ઘન આષાઢી ગાજિયો, સળકી સોનલ વીજ,
મનસુખલાલ ઝવેરી વિષણ્ણ વય વૃદ્ધ! વિષણ્ણ વય વૃદ્ધ! આયુભરનાં બધાં સાથી ને
મનસુખલાલ ઝવેરી શિખરું ઊંચાં શિખરું ઊંચાં ને મારગ આકરા.
સુન્દરમ્ બુદ્ધનાં ચક્ષુ ભલે ઊગ્યાં વિશ્વે નયન નમણાં એ પ્રભુ તણાં,
સુન્દરમ્ ત્રણ પડોશી રામને મંદિર ઝાલર બાજે, ઘંટના ઘોર સુણાય
સુન્દરમ્ ધ્રુવપદ ક્યહીં? ભમંતાં કાવ્યોનાં મધુવન વિષે ઉત્સુક કવિ,
સુન્દરમ્ બાનો ફોટોગ્રાફ અમે બે ભાઈ બાને લૈ ગયા ફોટો પડાવવા
સુન્દરમ્ ઘણ ઉઠાવ ઘણુંક ઘણું ભાંગવું, ઘણ ઉઠાવ, મારી ભુજા
સુન્દરમ્ એક સવારે એક સવારે આવી મુજને કોણ ગયું ઝબકાવી?
સુન્દરમ્ ૧૩-૭ની લોકલ વાદળી ચાળણીમાંથી ચળાતો તડકો ધીમે
સુન્દરમ્ હંકારી જા મારી બંસીમાં બોલ બે વગાડી તું જા,
સુન્દરમ્ હું ચાહું છું હું ચાહું છું સુન્દર ચીજ સૃષ્ટિની
સુન્દરમ્ એક ગાંડી પહેલી મેં જોઈ’તી એને ગાભા-શી ગોદડી તણા,
સુન્દરમ્ તે રમ્ય રાત્રે તે રમ્ય રાત્રે ને રાત્રિથીયે રમણીય ગાત્રે
સુન્દરમ્ એક કિલ્લાને તોડી પડાતો જોઈને અહીં નથી મુહૂર્ત, મંગલપ્રદીપ ના, ધૂપ ના,
સુન્દરમ્ અહો ગગનચારિ! અહો ગગનચારિ! આવ, ઝડપી તું લે લે મને,
સુન્દરમ્ રાઘવનું હૃદય મને આપો આપો હૃદય પ્રભુ રાઘવતણું,
સુન્દરમ્ મેરે પિયા ! મેરે પિયા મૈં કછુ નહીં જાનૂં,
સુન્દરમ્ ભવ્ય સતાર અહોહો ઝનઝન ભવ્ય સતાર !
સુન્દરમ્ અહો ગાંધી અહો ગાંધી ! સાધી સફર સહસા આમ અકળી
સુન્દરમ્ ફાગણ ફૂલ મને ફાગણનું એક ફૂલ આપો, કે લાલ મોરા,
સુન્દરમ્ પુષ્પ થૈ આવીશ હું પુષ્પ થૈ આવીશ તારી પાસમાં...
સુન્દરમ્ ઝાંઝર અલકમલકથી ઝાંઝર અલકમલકથી આવ્યું રે
સુન્દરમ્ કિસ સે પ્યાર — અબ તો કિસ સે પ્યાર કરં,
સુન્દરમ્ કંઈ વાત કહો તમારા કિયા દેશ દરવેશ ? હો અવધૂત...
સુન્દરમ્ પ્રભુ, દેજો પ્રભુ, દેજો
સુન્દરમ્ કાહે કો રતિયા બનાઈ? કાહે કો રતિયા બનાઈ?
સુન્દરમ્ ભવ્ય સતાર ભવ્ય સતાર
‘નસીમ’ ફૂલ મારું છે, ખાર મારો છે! વિશ્વપથમાં વિહાર મારો છે, ઊંડે જીવનગુબાર, મારો છે
‘ગની' દહીંવાળા લઈને આવ્યો છું હૃદયના ભાવ, પાંખે કલ્પનાની લઈને આવ્યો છું
‘ગની' દહીંવાળા શા માટે? જે શોધમાં ગુમ થઈ જાવું હો, એ શોધનો આરો શા માટે?
‘ગની' દહીંવાળા ખોટ વર્તાયા કરે જો અડગ રહેવાનો નિશ્ચય ધરતીના જાયા કરે
‘ગની' દહીંવાળા સ્વજન સુધી (દિવસો જુદાઈના જાય છે) દિવસો જુદાઈના જાય છે, એ જશે જરૂર મિલન સુધી
‘ગની' દહીંવાળા ખોવાણં રે સપનું મારું ખોવાણં રે સપનું, ક્યાંક જડે તો દઈ દેજો
‘ગની' દહીંવાળા ઉપવને આગમન (તમારાં અહીં આજ પગલાં) તમારાં અહીં આજ પગલાં થવાનાં ચમનમાં બધાંને ખબર થઈ ગઈ છે
‘ગની' દહીંવાળા દિવસ પડયો સૂરજના પક્વ ફળ થકી બેસ્વાદ રસ પડયો
‘ગની' દહીંવાળા પી ગયો છું પી ગયો છું
‘ગની' દહીંવાળા ચાલ મજાની આંબાવાડી સાવ અમસ્તું નાહક નાહક નિષ્ફળ નિષ્ફળ રમીએ
રતિલાલ છાયા ઇન્સાનથી ઈશ્વર સુધી છું અષાઢી મેઘથી તે શ્રાવણી ઝરમર સુધી?
રતિલાલ છાયા ખુશ્બો મૂકી જાય! આવી આવી દ્વારે મારે ખુશ્બો મૂકી જાય!
મુરલી ઠાકુર હાઇકુ (પાંચ) ૧. ખોરડું..., ૨. મૂઠી ભર..., ૩. રાજઘાટપે..., ૪. લઈ તરાપો..., ૫. પતંગિયાને...
રમણીક અરાલવાળા કાંકરિયાની શરત્પૂર્ણિમા માથે મેલી શરદશશીની ગોરસી ઘેલી ઘેલી,
રમણીક અરાલવાળા પ્રતીક્ષા ઓઢી અષાઢનાં આભલાં જંપી જગની જંજાળ
રમણીક અરાલવાળા વતનનો તલસાટ ગાળી લાંબો સમય દૂરનાં દોહ્યલાં પાણી પી પી
`મીનપિયાસી' આવળ હાલો ને જાયેં સોનું રે વીણવા
`મીનપિયાસી' બારીએ બેસું એકલો બેસું બારીએ મારી
અનંતરાય ઠક્કર ‘શાહબાઝ’ પુરાણી યારી (કોઈની પાલવ કિનારી છે) તમારા રૂપની નયનો મહીં ઘેરી ખુમારી છે
અનંતરાય ઠક્કર ‘શાહબાઝ’ બીજું ગગન વેદના-ભરપૂર ચિંતાતુર મન આપો મને,
અનંતરાય ઠક્કર ‘શાહબાઝ’ મિલનની ઝંખના અનાદિમય થકી પીધું હતું મેં આચમન તારું,
'વિશ્વરથ' સોળ શણગાર તરસને ઝાંઝવાંના એક અણસારે નજર લાગી
ભોગીલાલ ગાંધી આત્મદીપો ભવ તું તારા દિલનો દીવો થા ને, ઓ રે ઓ રે
તનસુખ ભટ્ટ ‘યાત્રી’ ઝંખના (ધોળિયું ધજાયું) ધોળીયું ધજાયું જ્યાં ફરફરે, ગરવા ગિરિવરની ટૂંક,
અવિનાશ વ્યાસ માડી, તારું કંકુ ખર્યું ને — માડી! તારું કંકુ ખર્યું ને સૂરજ ઊગ્યો,
ઉમાશંકર જોશી નખી સરોવર ઉપર શરત્ પૂર્ણિમા પેલી આછા ધૂમસ મહીંથી શૃંગમાલા જણાય
ઉમાશંકર જોશી જઠરાગ્નિ રચો, રચો અંબરચુંબી મંદિરો, ઊંચા ચણો મ્હેલ, ચણો મિનારા!
ઉમાશંકર જોશી ઝંખના સૂરજ ઢૂંઢે ને ઢૂંઢે ચાંદાની આંખડી
ઉમાશંકર જોશી સમરકંદ-બુખારા કેમે ના લોપાય સ્મરણથી સમરકંદ-બુખારા :
ઉમાશંકર જોશી ભોમિયા વિના ભોમિયા વિના મારે ભમવા'તા ડુંગરા,
ઉમાશંકર જોશી દળણાના દાણા ખરા બપોર ચઢ્યે દાણા રે કાઢવા ઊંડી કોઠીમાં ડોશી
ઉમાશંકર જોશી પીંછું જેવો કો નભતારલો ગરી જતો અંધારમાં પાથરી
ઉમાશંકર જોશી બીડમાં સાંજવેળા વિશાળ સહરા સમું નભ પડ્યું વડું વિસ્તરી,
ઉમાશંકર જોશી બળતાં પાણી નદી દોડે, સોડે ભડભડ બળે ડુંગરવનો;
ઉમાશંકર જોશી એક બાળકીને સ્મશાન લઈ જતાં તને નાનીશીને કશું રડવું ને શું કકળવું?
ઉમાશંકર જોશી નિશીથ નિશીથ હે! નર્તક રુદ્ર રમ્ય! સ્વર્ગંગનો સોહત હાર કંઠે
ઉમાશંકર જોશી ગૂજરાત મોરી મોરી રે મળતાં મળી ગઈ મોંઘેરી ગૂજરાત
ઉમાશંકર જોશી ગીત ગોત્યું ગોત્યું અમે સૂતા ઝરણાને જગાડ્યું, ઉછીનું ગીત માગ્યું,
ઉમાશંકર જોશી માનવીનું હૈયું માનવીના હૈયાને નંદવામાં વાર શી?
ઉમાશંકર જોશી સદ્ ગત મોટાભાઈ અરધીપરધી મ્હોરી હતી આયુષ્યવેલડી,
ઉમાશંકર જોશી લોકલમાં એની દીઠી ન નજરે મુખમાધુરી મેં
ઉમાશંકર જોશી આત્માનાં ખંડેર સૉનેટમાલા: ૧. ઊગી ઊષા આયુષ્યની અણપ્રીછી મધુપ્રેરણા-શી ઊગી ઉષા
ઉમાશંકર જોશી આત્માનાં ખંડેર સૉનેટમાલા: ૪. અશક્યાકાંક્ષા? મહત્ત્વાકાંક્ષાની વિવિધવરણાં મેઘધનુની
ઉમાશંકર જોશી આત્માનાં ખંડેર સૉનેટમાલા: ૫. દે પયઘૂંટ, મૈયા! રાતેદિને નિશિસ્વપને લુભાવી...
ઉમાશંકર જોશી આત્માનાં ખંડેર સૉનેટમાલા: ૬. કુંજ ઉરની શ્વસે શૃંગે શૃંગે યુગ યુગ તણા શ્રાન્ત પડઘા
ઉમાશંકર જોશી આત્માનાં ખંડેર સૉનેટમાલા: ૧૨. મૃત્યુ માંડે મીટ મૃત્યુ માંડે મીટ સુખદ લેવા સંકેલી
ઉમાશંકર જોશી આત્માનાં ખંડેર સૉનેટમાલા: ૧૬. અફર એક ઉષા ઊગી ઊગી અફર એક ઉષા નમેરી
ઉમાશંકર જોશી આત્માનાં ખંડેર સૉનેટમાલા: ૧૭. યથાર્થ જ સુપથ્ય એક ન રાવ, ફરિયાદ ના, ફિકર ના, અજંપાય ના
ઉમાશંકર જોશી ગાણું અધૂરું ગાણું અધૂરું મેલ્ય મા, ’લ્યા વાલમા, ગાણું અધૂરું મેલ મા.
ઉમાશંકર જોશી કર્ણ-કૃષ્ણ કર્ણ : જુઓ હસે છે નભગોખ સૂર્ય,
ઉમાશંકર જોશી ગોરી મોરી, ફાગણ ફાલ્યો જાય… ગોરી મોરી, ફાગણ ફાલ્યો જાય કે ચૈતર કોણે દીઠો રે હો,
ઉમાશંકર જોશી ગામને કૂવે ગામને કૂવે પાણીડાં નહિ ભરું,
ઉમાશંકર જોશી બોલે બુલબુલ બોલે બુલબુલ, વ્હેલે પ્હરોડિયે બોલે બુલબુલ …
ઉમાશંકર જોશી ચૈત્રની રાત્રિઓમાં આવે ગ્રીષ્મ ત્વરિત ગતિ, નાસે મધુ ધૂર્ત, છાનો...
ઉમાશંકર જોશી ચાલને, ચૈત્રની ચાંદની રાતમાં ચાલીએ ચાલને, ચૈત્રની ચાંદની રાતમાં ચાલીએ
ઉમાશંકર જોશી લૂ, જરી તું - લૂ જરી તું ધીરે ધીરે વા, કે મારો મોગરો વિલાય
ઉમાશંકર જોશી મેઘદર્શન આવ્યો આવ્યો ઋતુ પલટતાં આશભીનો અષાઢ
ઉમાશંકર જોશી થોડો એક તડકો થોડો એક તડકો ઢોળાઈ ગયો આભથી.
ઉમાશંકર જોશી લાઠી સ્ટેશન પર દૈવે શાપી તેં આલાપી દ્વય હ્રદયની સ્નેહગીતા કલાપી!
ઉમાશંકર જોશી જીર્ણ જગત મને મુર્દાની વાસ આવે ! સભામાં, સમિતિમાં,
ઉમાશંકર જોશી પગરવ પ્રભુ, તારો પગરવ જરી સુણાય...
ઉમાશંકર જોશી ભલે શૃંગો ઊંચાં મને બોલાવે ઓ ગિરિવર તણાં મૌનશિખરો
ઉમાશંકર જોશી ગયાં વર્ષો — ગયાં વર્ષો તે તો ખબર ન રહી કેમ જ ગયાં!
ઉમાશંકર જોશી રહ્યાં વર્ષો તેમાં — રહ્યાં વર્ષો તેમાં હૃદયભર સૌન્દર્ય જગનું
ઉમાશંકર જોશી મંથરા મંથરા: હસી લે ઘડીક, સૂર્ય, છેલ્લા સ્મિતરશ્મિ સુધી,
ઉમાશંકર જોશી રાજસ્થાનમાં પસાર થતાં — બારી બહાર છૂટી ધસી દૃષ્ટિ. અહો મોકળાશ !
ઉમાશંકર જોશી વૃષભાવતાર પૃથ્વી આ જ્યારે વસવા માંડી
ઉમાશંકર જોશી શું શું સાથે લઈ જઈશ હું? શું શું સાથે લઈ જઈશ હું? કહું?
ઉમાશંકર જોશી માઈલોના માઈલો મારી અંદર માઈલોના માઈલો મારી અંદર પસાર થાય છે
ઉમાશંકર જોશી એક ઝાડ મારા બારણા સામે એક ઝાડ સુકાઈ રહ્યું છે.
ઉમાશંકર જોશી મૂળિયાં લોકો કહેતાં : ઝાડ છે. એમને મન અમે ન હતાં.
ઉમાશંકર જોશી અમે ઇડરિયા પથ્થરો મુઠ્ઠી ભરીને નાખેલ બેફામ આમતેમ કોઈ ક્રુદ્ધ દેવે...
ઉમાશંકર જોશી એક પંખીને કંઈક — એક પંખીને કંઈક કહેવું હતું, માનવીની પાસે આવતાં
ઉમાશંકર જોશી ધારાવસ્ત્ર કોઈ ઝપાટાભેર ચાલ્યું જાય, ક્યાંથી, અચાનક…
ઉમાશંકર જોશી સીમ અને ઘર હજીય લીલીછમ સીમ બાકી, કેમે ન ખૂટે, ભરપેટ ખાધી.
ઉમાશંકર જોશી ચંદ્રવદન એક... ચંદ્રવદન એક ચીજ... ગુજરારે ના જડવી સહેલ,
ઉમાશંકર જોશી છિન્નભિન્ન છું છિન્નભિન્ન છું. નિશ્છંદ કવિતામાં ધબકવા કરતા લય સમો
ઉમાશંકર જોશી શોધ પુષ્પો સાથે વાત કરવાનો સમય રહ્યો નહિ .
ઉમાશંકર જોશી સ્વપ્નોને સળગવું હોય તો- સ્વપ્નોને સળગવું હોય તો બધીય સગવડ છે,
ઉમાશંકર જોશી પંખીલોક કાન જો આંખ હોય તો શબ્દ એને પ્રકાશ લાગે
કૃષ્ણલાલ શ્રીધરાણી આઠમું દિલ્હી દિલ્હી દૂર નથી. કો શૂર તણીય જરૂર નથી,
કૃષ્ણલાલ શ્રીધરાણી લઘુત્તમ સાધારણ અવયવ અંધારાના ઢગલા જેવા વૃક્ષો ઝૂમે બંન્ને હાથ
કૃષ્ણલાલ શ્રીધરાણી આજ મારો અપરાધ છે, રાજા! આજ મારો અપરાધ છે, રાજા!
કૃષ્ણલાલ શ્રીધરાણી પૂજારી ઘંટના નાદે કાન ફૂટે મારા
કૃષ્ણલાલ શ્રીધરાણી શુક્ર સંધ્યાની સોનેરી ભાત ઝાંખી થાતાં ઊગે રાત
કૃષ્ણલાલ શ્રીધરાણી સપૂત આવવું ન આશ્રમે- મળે નહિ સ્વતંત્રતા!
કૃષ્ણલાલ શ્રીધરાણી ભરતી સહસ્ત્ર શત ઘોડલાં અગમ પ્રાન્તથી નીકળ્યાં
કૃષ્ણલાલ શ્રીધરાણી પતંગિયું ને ચંબેલી મળું મળું વ્હાલાને ક્યારે ?
પ્રહલાદ પારેખ બારી બહાર વર્ષોની બંધ બારીને આજ જ્યારે ઉઘાડતો
પ્રહલાદ પારેખ બનાવટી ફૂલોને તમારે રંગો છે, અને આકારો છે,
પ્રહલાદ પારેખ મારા રે હૈયાને તેનું પારખું ક્યારે રે બુઝાવી મારી દીવડી,
પ્રહલાદ પારેખ એક દિવસ તો આવ પ્રભાત એક દિવસ તો આવ પ્રભાત ?
પ્રહલાદ પારેખ આજ આજ અંધાર ખુશબોભર્યો લાગતો...
પ્રહલાદ પારેખ અમે અંધારું શણગાર્યું આજ અમે અંધારું શણગાર્યું હે જી અમે શ્યામલને
પ્રહલાદ પારેખ ગામની વિદાય હે જી મારા નાનપણાના ગામ ! મારા બાળપણાના ધામ !
પ્રહલાદ પારેખ એકલું નભમાં ઊગે છે નવલખ તારલા, અગણિત સિંધુ-તરંગ,
પ્રહલાદ પારેખ વાતો હજી ધીમે ધીમે પ્રિય સખી! તહીં ઝાડ ઉપરે
પ્રહલાદ પારેખ વર્ષા વર્ષાની ધારના કોણે આકાશથી અવનિને ઉર આ તાર સાંધિયા?
પ્રહલાદ પારેખ ઘાસ અને હું જ્યાં સુધી પહોંચે નજર, ત્યાં સુધી બસ
પ્રહલાદ પારેખ વિદાય કદી નહિ કહું, ‘મને જ સ્મરણે સદા રાખજે'
પ્રહલાદ પારેખ હવા આવે છે હવા મુક્ત હવા, મસ્ત હવા
ઇન્દુલાલ ગાંધી આંધળી માનો કાગળ અમૃત ભરેલું અંતર જેનું, સાગર જેવડું સત,
ઇન્દુલાલ ગાંધી છેલ્લી ટૂંક : ગિરનાર વણમાપી, ઘનધૂંધળી લાંબી પર્વતમાળ
ઇન્દુલાલ ગાંધી મધરાતે સાંભળ્યો મોર મધરાતે સાંભળ્યો મોર આજ મેં તો મધરાતે સાંભળ્યો મોર.
ઇન્દુલાલ ગાંધી સ્વપ્નનગરની શેરીમાં મારા સ્વપ્નનગરની શેરીમાં એક રાધા રમવા આવી’તી
પન્નાલાલ પટેલ દરિયાવ, દાબી દે દરિયાવ, દાબી દે અણિયાળી આંખો,
નાથાલાલ દવે અમારી રાત થઈ પૂરી રજા ત્યારે હવે દિલબર! અમારી રાત થઈ પૂરી
નાથાલાલ દવે ધરતીના સાદ એવા આવે છે ધરતીના સાદ રે… હાલો ભેરુ! ગામડે
નાથાલાલ દવે નેવલે બોલે કાગ નેવલે બોલે કાગ, આજે કોઈ આવશે મારે દ્વાર,
`અમીન' આઝાદ કવિની પ્રિયા શી એમની અદાઓ, શી એમની જવાની!
`અમીન' આઝાદ રાત ચાલી ગઈ! જશે, ચાલી જશે, ગઈ, એ વિચારે રાત ચાલી ગઈ,
રાજેન્દ્ર શાહ નિરુદ્દેશે નિરુદ્દેશે સંસારે મુજ મુગ્ધ ભ્રમણ
રાજેન્દ્ર શાહ આયુષ્યના અવશેષે: ૧. ઘર ભણી ખખડ થતી ને ખોડંગાતી જતી ડમણી જૂની,
રાજેન્દ્ર શાહ આયુષ્યના અવશેષે: ૨. પ્રવેશ ભર્યું ઘર હતું તેના સૂના રજોમય પ્રાંગણે
રાજેન્દ્ર શાહ આયુષ્યના અવશેષે: ૩. સ્વજનોની સ્મૃતિ જીરણ થઈને ભીંતે ઝૂકી ઊભો હજી ખાટ આ,
રાજેન્દ્ર શાહ આયુષ્યના અવશેષે: ૪. પરિવર્તન શિશુ હૃદયના ઉલ્લાસે હ્યાં ઊભી ઝરૂખા કને
રાજેન્દ્ર શાહ આયુષ્યના અવશેષે: ૫. જીવનવિલય અવ હૃદયના શૂન્યે પામી રહ્યો લહં છું લય.
રાજેન્દ્ર શાહ શેષ અભિસાર સ્ત્રી : ચૂપ હો, એ પધારે છે,
રાજેન્દ્ર શાહ રહ: મિલન અભિલાષ મ્હેં ઘરને દીધ જુહાર પિજંરે પ્રાણ...
રાજેન્દ્ર શાહ વિજન અરણ્યે એકાકી હું અહીં? નહિ. સહ્યાદ્રિ ડુંગરોમાંહી...
રાજેન્દ્ર શાહ શ્રાવણી મધ્યાહ્ને મધ્યાહ્નની અલસ વેળ હતી પ્રશાન્ત,
રાજેન્દ્ર શાહ વર્ષા પછી આ ધરિત્રી, મેઘનાં આલિંગનોથી
રાજેન્દ્ર શાહ યામિનીને કિનારે આછી ઘેરી પુર ઉપરની ધૂમ્રની ધૂંધળીમાં...
રાજેન્દ્ર શાહ તને જોઈ જોઈ તોય તું અજાણી તને જોઈ જોઈ તોય તું અજાણી
રાજેન્દ્ર શાહ સંગમાં રાજી રાજી સંગમાં રાજી રાજી આપણ એકબીજાના
રાજેન્દ્ર શાહ ઈંધણાં વીણવા ગૈતી ઈંધણાં વીણવા ગૈતી મોરી સૈયર
રાજેન્દ્ર શાહ પીળી છે પાંદડી પીળી છે પાંદડી ને કાળવો છ બાજરો,
રાજેન્દ્ર શાહ આપણા દુઃખનું કેટલું જોર? ભાઈ રે, આપણા દુઃખનું કેટલું જોર?
રાજેન્દ્ર શાહ અલ્યા મેહુલા ! અલ્યા મેહુલા ! મારા ખેતરની વાટમાં...
રાજેન્દ્ર શાહ હો સાંવર થોરી અંખિયનમૈં હો સાંવર થોરી અંખિયનમૈં જોબનિયું ઝૂકેલા
રાજેન્દ્ર શાહ કાયાને કોટડે બંધાણો કાયાને કોટડે બંધાણો અલખ મારો
રાજેન્દ્ર શાહ આપણે આવળ બાવળ બોરડી આપણે આવળ બાવળ બોરડી
રાજેન્દ્ર શાહ આણી કોર શેલાર આપણું ગામ આણી કોર શેલાર આપણું ગામ
રાજેન્દ્ર શાહ ખાટી રે આંબલીથી ખાટી રે આંબલીથી કાયા મંજાણી,
રાજેન્દ્ર શાહ ગલ, વાયસ ગલ, વાયસ શ્વેત, શ્યામ. અંભોધિને તટપ્રદેશ
રાજેન્દ્ર શાહ ઝૂંક વાગી ગઈ મને જરા ઝૂંક વાગી ગઈ.
રાજેન્દ્ર શાહ બોલીએ ના કંઈ બોલીએ ના કંઈ આપણું હૃદય ખોલીએ ના કંઈ,
રાજેન્દ્ર શાહ ભૂલેશ્વરમાં એક રાત કેવી અહો મસૃણ સેજ! (રેશમી સંસ્પર્શ !)
રાજેન્દ્ર શાહ શાંત કોલાહલ રમી રહ્યાં કોમલ રશ્મિ સૂર્યનાં
રાજેન્દ્ર શાહ આવડ્યું એનો અરથ (વનવાસીનું ગીત: ૪) કાંચળી જોઈને કાયર ભાગે ને મૌવર માંડે મરદ,
રાજેન્દ્ર શાહ કેવડિયાનો કાંટો (વનવાસીનું ગીત: ૯) કેવડિયાનો કાંટો અમને વનવગડામાં વાગ્યો રે,
રાજેન્દ્ર શાહ શરત (વનવાસીનું ગીત: ૧૩) પાતળી કેડી કેરકાંટાળી અંટેવાળે આવતાં
રાજેન્દ્ર શાહ ઝલમલ ઝલમલ નજદીલ-લહરી ઝલમલ ઝલમલ નજદીલ-લહરી, પવન વહે...
રાજેન્દ્ર શાહ ઠીબની આછી આંચ ઠીબની આછી આંચમાં હૂંફાળ ગારનું લીપ્યું ઘર.
દેવજી રા. મોઢા આજ તો એવું થાય! આજ તો એવું થાય! વનરાવનને મારગ મને
દેવજી રા. મોઢા ચહું તને દીકરી! આંહીં એવું બધું તે હતું દુઃખ શું,
દેવજી રા. મોઢા ચૈતર આવ્યો, તો — ચૈતર આવ્યો, તો ચાલો મ્હોરીએ!
દેવજી રા. મોઢા તમે આવી — તમે આવી મારું તરબતર આ કીધું જીવન!
દેવજી રા. મોઢા મોર ગળક્યાં ! અને એણે દોર્યા ભીંત ઉપરના મોર ગળક્યા !
ભાનુભાઈ વ્યાસ ‘સ્વપ્નસ્થ’ આજ શ્રાવણની રાતના ગાજે આજ શ્રાવણની રાતના ગાજે મેઘ —
ભાનુભાઈ વ્યાસ ‘સ્વપ્નસ્થ’ કેટલે દૂર? કેટલે દૂર? કેટલે દૂર? કેટલે દૂર?
ભાનુભાઈ વ્યાસ ‘સ્વપ્નસ્થ’ ઝંખે છે ભોમ (મેહુલા) ઝંખે છે ભોમ પાણી પાણી ઓ મેહુલા
ભાનુભાઈ વ્યાસ ‘સ્વપ્નસ્થ’ દુઃખની ધરતીના અમે છોડવા દુઃખની ધરતીના અમે છોડવા
ભાનુભાઈ વ્યાસ ‘સ્વપ્નસ્થ’ વાંભ જ્યારે વાંભ દે મારો પ્રાણ ત્યારે ગામની ગાયો...
પ્રબોધ ભટ્ટ ફરી વતનમાં જૂના રે વડલા ને જૂનાં ગોંદરાં, જૂની સરોવર-પાળ
'સુધાંશુ' (દામોદર કેશવજી ભટ્ટ) સૌરભ બંધાઈ કોણે સાંભળી ? કુસુમકલેજે સૌરભ બાધિંયું, બાંધી એને...
લાભશંકર દવે ભય ટળી ગયો આખો બરફનો પ્હાડ આજે ઓગળી ગયો,
મુકુન્દરાય પારાશર્ય એની ગાંઠે ત્રણ ભોમનું નાણું એની ગાંઠે ત્રણ ભોમનું નાણું સાધુડા! જેના મનમાં...
મુકુન્દરાય પારાશર્ય જેની રુદિયામાં પ્રીત રે જેની રુદિયામાં પ્રીત રે, એનાં આ ગીત રે!
મગનભાઈ લાલભાઈ દેસાઈ ‘કોલક’ અમે કવિ ? હવે ગગનગુંબજે કદી ન મીટ માંડી રહું
`સરોદ' `ગાફિલ' મનુભાઈ ત્રિવેદી અમથા અમથા અમથા અમથા અડ્યા કે અમને રણઝણ
`સરોદ' `ગાફિલ' મનુભાઈ ત્રિવેદી અમને ગુરુ મળ્યા છે ગરવા અમને ગુરુ મળ્યા છે ગરવા—
`સરોદ' `ગાફિલ' મનુભાઈ ત્રિવેદી અમારી બાદશાહી છે અમારા કર મહીં છે જામ, તારે કર સુરાહી છે
`સરોદ' `ગાફિલ' મનુભાઈ ત્રિવેદી કેટલો વખત ઊઠતી બજારે હાટ હવે કેટલો વખત?
`સરોદ' `ગાફિલ' મનુભાઈ ત્રિવેદી ક્યાં જાવું? તરંગોને તો દરિયો છે, ભલા, આરાએ ક્યાં જાવું?
`સરોદ' `ગાફિલ' મનુભાઈ ત્રિવેદી ક્હાનાનું કામ મારું જીવતર ધન્ય ધન્ય કીધું ક્હાનાએ મને...
`સરોદ' `ગાફિલ' મનુભાઈ ત્રિવેદી ચાતક પીએ એઠું પાણી અવગતની એંધાણી, એ સંતો, અવગતની એંધાણી
`સરોદ' `ગાફિલ' મનુભાઈ ત્રિવેદી જુદી જિદંગી છે જુદી જિદંગી છે મિજાજે મિજાજે
`સરોદ' `ગાફિલ' મનુભાઈ ત્રિવેદી ફીણ ઝાઝાં ને — વેગીલા બેલી, ફીણ ઝાઝાં ને નીર થોડાં,
`સરોદ' `ગાફિલ' મનુભાઈ ત્રિવેદી રંગ લાગ્યો છે ખબર એ તો નથી અમને કે શાનો રંગ લાગ્યો છે
પ્રેમશંકર હ. ભટ્ટ વંકી ધરા વંકી ધરા, પગ લથડે, ખૂટતા શ્વાસ, ટકે કેમ કાય?
પ્રેમશંકર હ. ભટ્ટ ફૂલડાંની ફોરમને કેમ રે...? ફૂલડાંની ફોરમને કેમ રે ઝલાય?
નંદકુમાર પાઠક આજ પૂનમની રૂપલા હેલી રે આજ પૂનમની રૂપલા હેલી રે હું તો રમવાને...
નંદકુમાર પાઠક આશ પથ રે લાંબો ને ટૂંકું આયખું હો જી
નંદકુમાર પાઠક મારે આંગણિયે મંજરીઓ મહોરી ના… મારે આંગણિયે મંજરીઓ મહોરી ના…
નંદકુમાર પાઠક વાયરા (તારો છેડલો તે માથે) તારો છેડલો તે માથે રાખ ને જરા!
અમૃત ઘાયલ ગઝલ (અમે ધારી નહોતી એવી ...) અમે ધારી નહોતી એવી અણધારી કરી લીધી
અમૃત `ઘાયલ' કચ્છનું પાણી ભાંભરું તોયે ભીંજવે ભાવે, વણબોલાવ્યું દોડતું આવે
અમૃત `ઘાયલ' બેખુદી, બેખુદી, ખુમાર ખુમાર બાજુમાં ગુલ અને નજરમાં બહાર!
અમૃત `ઘાયલ' મને ગમે છે કાજળભર્યાં નયનનાં કામણ મને ગમે છે
અમૃત `ઘાયલ' લિજ્જત છે ગભરુ આંખોમાં કાજળ થઈ, લહેરાઈ જવામાં લિજ્જત છે,
અમૃત `ઘાયલ' શબ્દની આરપાર (આરપાર જીવ્યો છું) શબ્દની આરપાર જીવ્યો છું, હું બહુ ધારદાર જીવ્યો છું.
અમૃત `ઘાયલ' શૂન્ય કરતાં તો… (કેમ ભૂલી ગયા?) કેમ ભૂલી ગયા? દટાયો છું, આ ઇમારતનો હુંય પાયો છું.
નિનુ મઝુમદાર પળો વીતેલ પળો વીતેલ જીવનની કરું છું યાદ ગુલશનમાં
નિનુ મઝુમદાર શ્યામ મેશ ન આંજું રામ! લેશ જગ્યા નહીં
રુસ્વા મઝલૂમી કોણ માનશે? મ્હોતાજના કશાનો હતો કોણ માનશે?
રુસ્વા મઝલૂમી ક્યાં મદિરા... ક્યાં મદિરા ઉધાર પીધી છે?
રુસ્વા મઝલૂમી તીર્થધામ દિલને તો માત્ર તારી મહોબતનું કામ છે,
વેણીભાઈ પુરોહિત અમારા મનમાં એવું હતું કે અમારા મનમાં એવું હતું કે તમને ઓરતા થાશે
વેણીભાઈ પુરોહિત નયણાં (ઊનાં રે પાણીનાં...) ઊનાં રે પાણીનાં અદ્ ભૂત માછલાં—
વેણીભાઈ પુરોહિત નાનકડી નારનો મેળો હાલો પરોડિયે ખોલ્યાં છે પોપચાં,
વેણીભાઈ પુરોહિત નોખું નોખું ને એકાકાર સપનામાં જાગ્યો તેનો લાગ્યો ઉજાગરો ને
વેણીભાઈ પુરોહિત પારાવાર હું પોતે મારામાં છલકું પંચામૃતનો...
વેણીભાઈ પુરોહિત માણસ કરવતથી વહેરેલાં ઝેરણીથી ઝેરેલાં,
વેણીભાઈ પુરોહિત માયાપાશ ભીંત ફાડીને પીપળો રે ઊગ્યો,
વેણીભાઈ પુરોહિત સુખડ અને બાવળ સુખનાં સુખડ જલે રે મારા મનવા !
બાલમુકુન્દ દવે સમદર સમદર સભર સભર લહરાય!
બાલમુકુન્દ દવે પરકમ્માવાસી આવી ચડ્યાં અમે દૂરનાં વાસી,
બાલમુકુન્દ દવે ચાંદની શરદરજની ધીરે ધીરે ગળાઈ ચળાઈને
બાલમુકુન્દ દવે તીર્થોત્તમ ભમ્યો તીર્થે તીર્થે ધરી ઉર મનીષા દરશની
બાલમુકુન્દ દવે ખંડેર પરનો પીપળો ઊગ્યો ક્યાંથી અહીં તું અધવચ અટૂલો
બાલમુકુન્દ દવે વડોદરા નગરી વડોદરા શે’ર સાથે પુરાણી છે પ્રીત મારે,
બાલમુકુન્દ દવે હડદોલો આવતાં ને જાતાં લાગ્યો ઝોલો -
બાલમુકુન્દ દવે બંદો અને રાણી સીમને સીમાડે તને જોયો મારા બંદા !
બાલમુકુન્દ દવે ભીના વાયરા ઊંચી મેડી ને ભીના વાયરા મારુજી!
બાલમુકુન્દ દવે અમાસની મધરાત રમણે ચડેલ આજ ભાળી મધરાત મેં તો
બાલમુકુન્દ દવે હોળી મહિનાની વિજોગણ આગળ મોર્યા મોગરા ને પછવાડે ગલગોટ,
બાલમુકુન્દ દવે શ્રાવણ નીતર્યો આ શ્રાવણ નીતર્યો સરવડે કોઈ ઝીલો જી
બાલમુકુન્દ દવે હરિનો હંસલો કોણે રે દૂભ્યો ને કોણે વીંધિયો?
બાલમુકુન્દ દવે ઝાકળની પિછોડી જૂઠી ઝાકળની પિછોડી મનવાજી મારા! શીદ રે
બાલમુકુન્દ દવે જૂનું ઘર ખાલી કરતાં ફંફોસ્યું સૌ ફરીફરી અને હાથ લાગ્યુંય ખાસ્સું :
બાલમુકુન્દ દવે લાડકડી પીઠી ચોળી લાડકડી! ચૂંદડી ઓઢી લાડકડી!
બાલમુકુન્દ દવે સોનચંપો રંકની વાડીએ મોર્યો સોન રે ચંપાનો છોડઃ
બાલમુકુન્દ દવે વતનવાટે બપોર ગાડીથી ઊતરીને, પળભર વિરમી શંભુને શાંત દેરે,
બાલમુકુન્દ દવે મનમેળ કેવા રે મળેલા મનના મેળ?
બાલમુકુન્દ દવે વિરહિણી ચૈતર ચંપો મ્હોરિયો, ને મ્હોરી આંબાડાળ,
બાલમુકુન્દ દવે સદ્ ગત પ્રહ્ લાદ પારેખને મેહુલો ગાજે ને બંધુ! આવે તારી યાદ !
હીરા રામનારાયણ પાઠક પરલોકે પત્ર આ – લોક કજ્જલઘન રાત...
પિનાકિન ઠાકોર જૂઠોયે રાગ આજ મારા અંતરને એકલું લાગે,
પિનાકિન ઠાકોર દિયો હે ભુવન ભુવનના સ્વામી! આ ઝરે આંસુની ધાર,
પિનાકિન ઠાકોર વિરહ અભિસાર આપણે શું કદી એકબીજા કેરાં દેખવાનાં નહીં દ્વાર?
`મરીઝ' આવવા ન દે જાહેરમાં એ દમામ કે પાસ આવવા ન દે,
`મરીઝ' આભાર હોય છે બસ, દુ્ર્દશાનો એટલો આભાર હોય છે,
`મરીઝ' પરવરદિગાર દે બસ એટલી સમજ મને પરવરદિગાર દે
`મરીઝ' જીવન બની જશે જ્યારે કલા, કલા નહીં, જીવન બની જશે.
`મરીઝ' ફિલસૂફી સમજી લીધી જિંદગીને જીવવાની ફિલસૂફી સમજી લીધી,
`મરીઝ' ઇશારે ઇશારે જીવનભરનાં તોફાન ખાળી રહ્યો છું,
`મરીઝ' મુસીબતની દશા યાદ રહેશે મને આ મારી મુસીબતની દશા યાદ,
`મરીઝ' પરદાઓ હતા દીવાનગી ઉપર સમજદારીના પરદાઓ
`મરીઝ' અંજામ છે મેં તજી તારી તમન્ના તેનો આ અંજામ છે,
`મરીઝ' રૂબાઈ (રાહત એક જ) સંતાપ બેશુમાર છે રાહત એક જ,
‘નૂરી’ ન મળી અમે જે કલ્પી હતી એવી જિંદગી ન મળી
મધુકર રાંદેરિયા મારો તો ઇરાદો છે ખાલી કવિતામાં કામણ પૂરવાનો લાગે છે અવાચક થૈ ગૈ છે કલબલતી કાબર
પ્રજારામ રાવળ આ અંધકાર શો મહેકે છે ! મ અડધો શું કોઈ પદમણી નારીએ નિજ કેશ ઉઘાડા મૂક્યા છે !
પ્રજારામ રાવળ ઝાલાવાડી ધરતી આ ઝાલાવાડી ધરતી! આવળ, બાવળ, કેર, બોરડી,
પ્રજારામ રાવળ નોળવેલ તું તો મારી અમૃતમય કૈં વલ્લિ છે નોળવેલ,
પ્રજારામ રાવળ શિશિર ખરખર ખરે પાનખર-પર્ણ ઝરમર ઝરે.
‘જટિલ’ ન સળગ્યો તમે ગાન છેડ્યાં, ન સમજ્યો બરાબર!
બટુકરાય (બટુકશંકર) પંડ્યા દર્દના દરિયામાં દર્દના દરિયામાં ડૂબી જાઉં છું,
રતિલાલ `અનિલ' થઈ ગયું અતિશય બધુંયે સહજ થઈ ગયું છે;
રતિલાલ `અનિલ' રસ્તો શહેરોમાં રહે છે, જંગલોમાં જાય છે રસ્તો,
મીનુ દેસાઈ છોગાળો છેલ (મેં તો દીઠો' તો) મેં તો દીઠો’તો એક, સખી છોગાળો છેલ
અંબાલાલ `ડાયર' લૂંટાયા! સમયના કાફલા સાથે રહીને શ્વાસ લૂંટાયા,
ઉપેન્દ્ર પંડ્યા ઊગ્યું અનુપ પ્રભાત! ઊગ્યું અનુપ પ્રભાત! કપૂરમાં ઘૂંટેલાં સુંદર કોમલ ભીનાં ગાત!
ઉપેન્દ્ર પંડ્યા ઝરમર ઝીણી ઝરમર વરસી! આજ હવામાં હીરાની કંઈ કણીઓ ઝગમગ વિલસી!
‘ચંદ્ર’ પરમાર તમાં ઘરે આવશાં પરા! તમાં ઘરે આવશાં પરા! હો તમાં ઘરે આવશાં પરા!
‘ચંદ્ર’ પરમાર મધરો મધરો મધરો મધરો પાયો કલાલણ!
`ઉશનસ્' નટવરલાલ પંડ્યા વળાવી બા આવી રજાઓ દિવાળીતણી થઈ પૂરી, ને ઘરમહીં
`ઉશનસ્' નટવરલાલ પંડ્યા ધન્ય ભાગ્ય બાઈ રે, તારાં ભાગ્ય મહાબળવાન
`ઉશનસ્' નટવરલાલ પંડ્યા લાવ, હજી એક સાદ કરી લઉં લાવ, હજી એક સાદ કરી લઉં, લાવ, ગાઈ લઉં ગીત;
`ઉશનસ્' નટવરલાલ પંડ્યા પ્રશાન્ત ક્ષણ રથ સમયનો વિસામો લે નિશીથતરુ તળે
`ઉશનસ્' નટવરલાલ પંડ્યા મધુર નમણા ચહેરા મધુર નમણા ચ્હેરાઓની હવામહીં પ્યાલીઓ
`ઉશનસ્' નટવરલાલ પંડ્યા હું જાણું — હું જાણું : જન્મયા કે મરણસમું કૈં નક્કી ન બીજું
`ઉશનસ્' નટવરલાલ પંડ્યા આ રસ્તાઓ મને આ રસ્તાઓ જરીય ઠરવા દે ન, ઘરમાં
`ઉશનસ્' નટવરલાલ પંડ્યા અશ્વત્થભાવ અહો, આ આશ્ચર્યે મુજથી ગયું કોઈ બીજ ગરી!
`ઉશનસ્' નટવરલાલ પંડ્યા ડુંગરા કે ડુંગરા હજીયે એના એ જ, અસલના આદિવાસી રે લોલ,
`ઉશનસ્' નટવરલાલ પંડ્યા સોહાગરાત અને પછી તમે તે પ્રત્યૂષે પરવરી ગયા નાથ! અહીંથી
`ઉશનસ્' નટવરલાલ પંડ્યા બાઈ રે, જરીક જ વધુ જો વેઠે... બાઈ રે, જરીક જ વધુ જો વેઠે...
`ઉશનસ્' નટવરલાલ પંડ્યા મન માને, તબ આજ્યો… મન માને, તબ આજ્યો માધો, મન માને...
`ઉશનસ્' નટવરલાલ પંડ્યા તારા દૂર દૂરના પ્રવાસે નીકળ્યો હતો હે પૃથ્વી તારા દૂર દૂરના પ્રવાસે નીકળ્યો હતો હે પૃથ્વી
`ઉશનસ્' નટવરલાલ પંડ્યા પૃથ્વી, પૂર્ણતા તરફ ગતિમાં અદીઠાં બ્રહ્માંડો તરફ ક્ષિતિ આ ઊપડી જતી;
`ઉશનસ્' નટવરલાલ પંડ્યા સાતમો કોઠો સ્ટીલની થાળીમાં રોજ હું જે ચોખા વીણવા...
`ઉશનસ્' નટવરલાલ પંડ્યા અંતરતમ સખાને હવે મેં જાણ્યું કે મુજ ભીતરમાં ગૂઢ કઈં છે
જયન્ત પાઠક મને થતું : ન રૂપ, નહિ રંગ, ઢંગ પણ શા અનાકર્ષક!
જયન્ત પાઠક ખપે ન ખોટી ચીજ ખપે ન ખોટી ચીજ અમને ખપે ન ખોટી ચીજ
જયન્ત પાઠક રણ સૂર્ય પાંખથી ખરખર રેત ખરે ઊંચી ડોકે ઊંટ
જયન્ત પાઠક ચિતારો અજબ મિલાવટ કરી ચિતારે રંગપ્યાલીઓ ભરી!
જયન્ત પાઠક આદિમતાની એક અનુભૂતિ હું આવું છું પાછો, બહુ દિન પછી, ઘેર
જયન્ત પાઠક વર્ષો પછી વતનમાં આ તે ખેતર, પાકસોડમ હજી એવી જ જે માણી’તી
જયન્ત પાઠક વતનથી વિદાય થતાં એ મૂક્યું વન, એ મૂક્યાં જન, ઘણે વર્ષે મળ્યાં જે ક્ષણ,
જયન્ત પાઠક ભીનું સમયવન સ્મરું ભીના ભીના સમયવનની એ ભીની ક્ષણો :
જયન્ત પાઠક થોડો વગડાનો શ્વાસ થોડો વગડાનો શ્વાસ મારા શ્વાસમાં
જયન્ત પાઠક ક્યાં છે? જાંબુડાના ઝાડ ઉપર લટકતો લીલો લીલો મારો સૂરજ...
જયન્ત પાઠક એક વારનું ઘર આ આપણું એક વારનું ઘર દિવાળીનાં કોડિયાં મૂકતા હતા
જયન્ત પાઠક જીવી ગયો હોત- કોઈ નથી - ના આ બંધ ઓરડામાં આંટા મારતી મારી
જયન્ત પાઠક માણસ છે! રમતાં રમતાં લડી પડે ભૈ, માણસ છે
જયન્ત પાઠક કવિતા ન કરવા વિશે કવિતા કવિતા કરવાનું બંધ કરીએ તો શું થાય?
જયન્ત પાઠક બચુભાઈનું સ્વર્ગારોહણ અને શોકસભા — એક અહેવાલ — અને પછી તો વાત વાયરે ચઢી વહી ચોફેર;
જયન્ત પાઠક અંધારા અજવાળાં આંજી નાખે એવાં અજવાળાનું તે શું કામ !
જયન્ત પાઠક ઘેર પાછો ફરું છું ચાલું છું તો પડતી પગલી ધૂળમાં ન્હાનલી શી,
જયન્ત પાઠક વૃદ્ધ દંપતી વૃદ્ધ દંપતી આથમતા સૂરજના પીળા તડકામાં
જયન્ત પાઠક અહીં અને ત્યાં અક્ષર પાડું એક અહીં, ત્યાં ઊઘડે લખલખ તારા;
સુશીલા ઝવેરી સીમંતિની કોઈને હું તો કહું નૈ બસ, વાયરાની જેમ વહું
‘નાઝિર’ દેખૈયા તો સારું પ્રભુના શીશ પર મારું સદન થઈ જાય તો સારું;
ગોવિન્દ સ્વામી કાજળકાળા આભ મહીંથી કાજળકાળા આભ મહીંથી તારલા વાટે તેજ ચૂવે છે
હસિત બૂચ દિલની વાતો દિલની વાતો ખૂટશે ત્યારે
હસિત બૂચ નિરંતર એક નિરંતર લગન; અમે રસ પાયા કરિયેં!
'કિસ્મત' કુરેશી ખોઈ નાખ્યું તમારા પ્રણયનું ઝરણ ખોઈ નાખ્યું
સુરેશ જોષી અંધકાર આજ હું તારા અંધકાર સાથે બોલીશ.
સુરેશ જોષી એકદન્ત રાક્ષસ એકદન્ત રાક્ષસનાં ખુલ્લાં જડબાં જેવું આ ઘર
સુરેશ જોષી કથા સુણાવું રામાયણની (સંક્ષિપ્ત રામાયણ) કથા સુણાવું રામાયણની ભાવિક જનને કાજે
સુરેશ જોષી કદાચ (કવિનું વસિયતનામું) કદાચ હું કાલે નહીં હોઉં —
સુરેશ જોષી થાક હવે મને થાક લાગ્યો છે.
સુરેશ જોષી પ્રલય મોટેરાંઓ અમે બધાં એક દિન વાતે વળ્યાં
સુરેશ જોષી મૃણાલ, મૃણાલ તું સાંભળે છે? મૃણાલ, મૃણાલ તું સાંભળે છે?
સુરેશ જોષી યુદ્ધં દેહિ કહ્યા કર્યું અર્જુનને સદા તેં: યુદ્ધસ્વ હે ભારત,
સુરેશ જોષી રોજ રાતે – રોજ રાતે જોઉં છું: ગામને પાદર
સુરેશ જોષી હું ખુશ છું હું ખુશ છું, બેહદ આજ ખુશ છું,
ગોવિન્દભાઈ સુ. પટેલ આપણી કેવી પ્રીત! આપણી કેવી પ્રીત! હો મોહન! આપણી કેવી પ્રીત!
ચુનીલાલ મડિયા મરણ મને ન મરવું ગમે છૂટક ટૂકં હફતા વડે
મકરન્દ દવે વળતા આજ્યો માધવ, વળતા આજ્યો હો!
મકરન્દ દવે હવેલી પાછળ નમતો ચાંદ હવેલીની પાછળ નમ્યો ચાંદ કેરો
મકરન્દ દવે સપનાં સપનાં રે! ખાલી સપનાં સપનાં :
મકરન્દ દવે આવો! અમે રે સૂકું રૂનું પૂમડું, તમે અત્તર રંગીલા
મકરન્દ દવે ફોરમ ફૂલ તો એની ફોરમ ઢાળી રાજી.
મકરન્દ દવે અનહદ સાથે નેહ મારો અનહદ સાથે નેહ!
મકરન્દ દવે ગમતાંનો કરીએ ગુલાલ ગમતું મળે તો અલ્યા, ગુંજે ન ભરીએ
મકરન્દ દવે હૈયાની વાત કોકનાં તે વેણને વીણી વીણીને, વીરા!
મકરન્દ દવે ભીતર ભગવો ભીતર ભગવો લ્હેરે છે મારા હરિવરની મ્હેરે.
મકરન્દ દવે અશ્વો લીલા કોમળ ઘાસથી હર્યું ભર્યું મેદાન આ વિસ્તર્યું,
મકરન્દ દવે અદીઠો સંગાથ પગલું માંડું હું અવકાશમાં, જોઉં નીચે હરિવરનો હાથ,
મકરન્દ દવે ટહુકાનું તોરણ પંખીના ટહુકાનું તોરણ બાંધે છે કોઈ
મકરન્દ દવે ઘટમાં સાંયાજી, કોઈ ઘટમાં ગહેકે ઘેરું,
‘નાઝ’ માંગરોળી લાગે છે મઝધારને માઠું લાગ્યું છે ને શાંત સમદંર લાગે છે
સૈફ પાલનપુરી આંસુનાં પણ નામ હતાં ખુશ્બૂમાં ખીલેલાં ફૂલ હતાં, ઊર્મિમાં ડૂબેલાં...
સૈફ પાલનપુરી દિલનું નિવેદન નિસ્બત છે અમારે ધરતીથી, તુજ સ્વર્ગનું વર્ણન...
સૈફ પાલનપુરી યાદ ના મારા ગુનાની યાદ કે ના એની સજા યાદ
‘બેફામ’ બરકત વીરાણી ગઝલ (થાય સરખામણી તો...) થાય સરખામણી તો ઊતરતા છીએ,
‘બેફામ’ બરકત વીરાણી ઘરથી કબર સુધી સપના રૂપેય આપ ન આવો નજર સુધી;
‘બેફામ’ બરકત વીરાણી રડાવ્યો છે મને ઓ હૃદય, તેં પણ ભલા કેવો ફસાવ્યો છે મને?
‘બેફામ’ બરકત વીરાણી વૃક્ષો ઉગાડે છે જગતના ભેદ ઢાંકે છે કોઈ, કોઈ ઉઘાડે છે
‘બેફામ’ બરકત વીરાણી સફળતા જિદંગીની સફળતા જિદંગીની, હસ્તરેખામાં નથી હોતી;
‘બેફામ’ બરકત વીરાણી હાજરી નહોતી (મારી હાજરી નહોતી) ગલતફહેમી ન કરજે, ઐશ માટે મયકશી નહોતી;
ઇન્દુકુમાર ત્રિવેદી કવિ ઑડનની સ્મૃતિમાં પુલ પરથી મોડી રાતની ટ્રેન સડસડાટ જઈ રહી છે.
ઇન્દુકુમાર ત્રિવેદી ફફડાટ ઘરે રજાના દિવસે બપોરે થયું મને કૈં ઠીકઠાક ગોઠવું,
`મુકબિલ' કુરેશી ધરતી ઉપર માગી તમારી યાદમાં રણની રજેરજ તરબતર માંગી
રમેશ જાની આવડા ઉરની (આવડું ઉર!) આવડા ઉરની માંડવી તે શી વાત!
દીપક બારડોલીકર નથી હોતા અલગ અમ જિદંગીથી આપને ગણતા નથી હોતા!
દીપક બારડોલીકર હું એકલો નથી દિલ છે દરદ છે પ્યાસ છે હું એકલો નથી
નિરંજન ભગત પારેવાં ઝૂકી ઝૂકી આભથી સારા ઝીંકાતી આષાઢધારા
નિરંજન ભગત ઘડીક સંગ કાળની કેડીએ ઘડીક સંગ, રે ભાઈ, આપણો ઘડીક સંગ
નિરંજન ભગત હરી ગયો હરિવર મુજને હરી ગયો!
નિરંજન ભગત આષાઢ આયો રે આજ આષાઢ આયો, મેં નેણનાં નીરમાં મનનો તે માઢ ગ્યો!
નિરંજન ભગત મુંબઈનગરી ચલ મન મુંબઈનગરી, જોવા પુચ્છ વિનાની મગરી!
નિરંજન ભગત ઝૂમાં - સિંહને જોઈને એ છલંગ, એ જ ન્હોર, નેત્રમાંય એ જ તેજ, એ જ તૉર,
નિરંજન ભગત ઍકવેરિયમમાં તરે છે માછલી, ન જિંદગી સમરે છ પાછલી?
નિરંજન ભગત પાત્રો કવિ  : … બસ ચૂપ રહો, નહીં તો અહીંથી ચાલવા માંડો!
નિરંજન ભગત ગાયત્રી પ્રાત: સિન્ધુશ્ય્યા પર સૂતી સ્વપ્ને નીંદરમાં સરી
નિરંજન ભગત હાથ મેળવીએ લાવો તમારો હાથ મેળવીએ
નિરંજન ભગત પથ્થર થરથર ધ્રુજે પથ્થર થરથર ધ્રુજે! હાથ હરખથી જુઠ્ઠાને જડ
નિરંજન ભગત ચાલ, ફરીએ ચાલ, ફરીએ! માર્ગમાં જે જે મળે તેને હૃ્દયનું વ્હાલ ધરીએ!
નિરંજન ભગત ફરવા આવ્યો છું હું તો બસ ફરવા આવ્યો છું!
નિરંજન ભગત અવકાશને માનવતાથી મઢીશ હું અરધી સદી પૂર્વે ગૌરીશિખરે ચઢ્યો...
હસમુખ મઢીવાળા એ... અલ્લામિયાંને દૂરથી મારા સલામ છે
વાડીલાલ ડગલી બાળકોના વૉર્ડમાં એક માતા જાણે સાવ ખાલી ખાટલાના ઊંચાનીચા થતા
વાડીલાલ ડગલી વર્ષા પછી દલ સરોવર સંધ્યાવાયુની મંદ ફરફરે સ્થિર દલ સરોવરમાં
વાડીલાલ ડગલી સ્વામી આનંદ ગુલાબના ગુચ્છા જેવું મોં, ભીંતની આરપાર જોતી
ફકીરમહંમદ મન્સૂરી મેલ હવે મન ઝાવાં — મેલ હવે મન ઝાવાં, દૂરનું ઓરું લાવવાના...
પ્રિયકાન્ત મણિયાર એ સોળ વરસની છોરી એ સોળ વરસની છોરી, સરવરિયેથી જલને ભરતી
પ્રિયકાન્ત મણિયાર કંચુકીબંધ છૂટ્યા ને કંચુકીબંધ છૂટ્યા ને હઠ્યું જ્યાં હીર-ગુંઠન
પ્રિયકાન્ત મણિયાર હેમંતની મધરાત એવા બુઝાયા દીપકો જાણે શમ્યા જ શરાબતર
પ્રિયકાન્ત મણિયાર ફૉકલૅન્ડ રોડને જોતાં રે સૂર્યમાં માછલીઓ તરી રહી;
પ્રિયકાન્ત મણિયાર ખીલા મેદની વીખરાય; ને આ વૃદ્ધ જેની કાય
પ્રિયકાન્ત મણિયાર એક ગાય ક્યાંકથી ભૂલી પડી આવે હવા બસ;
પ્રિયકાન્ત મણિયાર કેટલીક કડી કેટલું સ્હેલું અરે જલની લહરને જાગવું
પ્રિયકાન્ત મણિયાર ગોરસ કૃષ્ણ: ગોપી ઉતારો ગોરસની આ મટકી
પ્રિયકાન્ત મણિયાર કૃષ્ણ-રાધા આ નભ ઝૂક્યું તે કા'નજી ને ચાંદની તે રાધા રે.
પ્રિયકાન્ત મણિયાર ચિત્ર અને શિલ્પ નિહાળ્યો જેહને છે ના, તેનું રે ચિત્ર દોરવું
પ્રિયકાન્ત મણિયાર ચાલતાં ચાલતાં શ્હેરનો રાત્રિનો માર્ગ વિચારોથી ભર્યો ભર્યો
પ્રિયકાન્ત મણિયાર નક્કી અહીં આ હું રહું છું ? નક્કી અહીં આ હું રહું છું ?
પ્રિયકાન્ત મણિયાર અશ્વ વ્હેલી પરોઢેથી મચ્યો આષાઢનો વરસાદ,
પ્રિયકાન્ત મણિયાર હાથી અચિંત ક્યાંથી અહીં આમ હાથી?
પ્રિયકાન્ત મણિયાર અશબ્દ રાત્રિમાં મટુકીને જાણ કશી ન થાય સૂતેલ એવાં જલને...
પ્રિયકાન્ત મણિયાર આપણે જેમાં વસ્યા તેની બરાબર પથ્થરોનાં બસ્ મકાનો
પ્રિયકાન્ત મણિયાર સંયોગ હું સ્નિગ્ધમાં સરકતો… નભને અડી જતો
પ્રિયકાન્ત મણિયાર ક્યાં ? ક્યાં નદી, ક્યાં સરોવર અને અબ્ધિ ક્યાં ?
પ્રિયકાન્ત મણિયાર ગાલ્લું ઊભાં છાનાં ઝાડ : અંધકારના ઊંચા-નીચા પ્હાડ,
પ્રિયકાન્ત મણિયાર ગીત એક ગાયું ગીત એક ગાયું ને વાયરે વાવ્યું
પ્રિયકાન્ત મણિયાર ફૂલ ફૂલનો પવન લોચન મારે વાયો,
પ્રિયકાન્ત મણિયાર દિવસે ડૂબું દિવસે ડૂબું રાતના ઊગું કોઈ વેળા હું આભમાં પૂગું
પ્રિયકાન્ત મણિયાર સમયનું સોનું હવે એ હાથ રહે ના હેમ ! મળ્યું સમયનું સોનું...
પ્રિયકાન્ત મણિયાર મંદિરમાં મંદિરના ચોકમાં એવી તે કાય દીઠી રૂડી
પ્રિયકાન્ત મણિયાર સાંજ સમાનો દીપ ઘરમાં ઊગ્યો મોગરો કે સાંજ સમાનો દીપ,
પ્રિયકાન્ત મણિયાર છેલછબીલે છેલછબીલે છાંટી મુજને છેલ છબીલે છાંટી,
પ્રિયકાન્ત મણિયાર અલબેલો અલબેલો અડકે મને આંખથી રે...
પ્રિયકાન્ત મણિયાર ઉચાટ એકલી ઊભી જમુનાજીને ઘાટ, નીરખી રહી નીરમાં...
પ્રિયકાન્ત મણિયાર એક્કેય એવું ફૂલ એક્કેય એવું ફૂલ ખીલ્યું છે નહીં કે જે મને હો ના ગમ્યું...
પ્રિયકાન્ત મણિયાર કૌંચવધ નિદાધ ભડકે બળે અગન વેરતો સૂર્ય શો...
પ્રિયકાન્ત મણિયાર અંધ વ્હેતાં ઝરણની જેમ હું તો સાંભળું છું સૂર્ય …
પ્રિયકાન્ત મણિયાર બળદ અત્યારે એક એકામાં બાંધેલો સૂતો છું
પ્રિયકાન્ત મણિયાર ઝાડ કાંઈ દોડ્યું છે! કેટલી કેટલી ડાળના રસ્તા, કેટલાં કેટલાં પાનનાં પગલાં
પ્રિયકાન્ત મણિયાર શિકાગો મળે જો સમય તો શિકાગોને સમજું
પ્રિયકાન્ત મણિયાર ન્યૂયૉર્ક — એક હરણ સ્નેહાળ શકુન્તલાનેય સાચવવું ભારે પડી જાય
પ્રિયકાન્ત મણિયાર એ લોકો એ લોકો પ્હેલાં કાપડના તાકા ભરી રાખે છે
પ્રિયકાન્ત મણિયાર ઈસુની ઉક્તિ મને ઉતારી લો ઉતારી લો આ વધસ્તંભ પરથી,
વિનોદ અધ્વર્યુ ઘટ છલક છલક છલકાય ઘટ છલક છલક છલકાય, છોળ ઊડે ને છાંટે...
વિનોદ અધ્વર્યુ રાજગરો ઘઉંના ખેતરમાં ઊગ્યો રાજગરો,
`ઓજસ' પાલનપુરી ચાંદની ફેલાઈ ગઈ મારી હસ્તી મારી પાછળ એ રીતે વીસરાઈ ગઈ
શિવ પંડ્યા કવિતાએ કાનમાં કહ્યું આમ ને આમ આંધળી ભીંતો ઉપર હાથ ફેરવતાં...
જગદીશ ત્રિવેદી પ્રભુ જાણે કાલે — પ્રભુ જાણે કાલે દિવસ ઊગતાં ક્યાં હઈશ હું?
અદી મીરઝાં ગઝલ (જીવનનું સત્ય...) જીવનનું સત્ય શું છે, આંખોના ખ્વાબ શું છે ?
શંભુપ્રસાદ જોષી ઘર ભણી સમી સાંજ થૈ ગઈ ધેનુનાં ધણ આ આવ્યાં !
`સાકિન' કેશવાણી ક્યાં જઈ પહોંચ્યા? પરસ્પરથી વિખૂટા થઈ જનારા ક્યાં જઈ પહોંચ્યા ?
જયંત પારેખ તાવ મારા બંને પગ સ્થિર છે છતાં મને હું ઊડતો લાગું છું
મૂળશંકર ‘પૂજક’ નથી (મંજિલ નથી...) મંજિલ નથી, મુકામ નથી ને સફર નથી;
પ્રદ્યુમ્ન તન્ના છોળ અડકી ગઈ નેણ અચિંતી રંગની છાકમછોળ!
પ્રદ્યુમ્ન તન્ના ચબરખી અરી ઝટપટ કોરા કેશ મહીં સઈ ચંદણ-કાંગસી ફેરવો
પ્રદ્યુમ્ન તન્ના ઘટા માથે લળૂંબઝળૂંબ લળૂંબઝળૂંબ સરતી સાવ નઘટા
પ્રદ્યુમ્ન તન્ના ઢોલ્ય ભૂરી ડુંગર ઓળ્ય રે — ધ્રાંગડ! સૂડાં લીલાં લોલ્ય રે — ધ્રાંગડ!
પ્રદ્યુમ્ન તન્ના ખાંત પોંચો મરડીને જરા ઢોલ ધમકાર્ય આમ ઢીલો ઢીલો વજાડ્ય શાનો?
પ્રદ્યુમ્ન તન્ના રત્ય કોણ કે છે કે રત્ય રૂડી સરી?
પ્રદ્યુમ્ન તન્ના કોણ કહે કોણ કહે વ્રજ વીસરાયું વ્રજ વિલસે રે કણ કણમાં!
પ્રદ્યુમ્ન તન્ના અમીં નહીં! અમીં નહીં! રમતું’તું રાત્ય દંન જીભે જિનું નામ
પ્રદ્યુમ્ન તન્ના મોરલીને વેણ તુંને ના કાન! તારી મોરલીને વેણ અમીં મો’યાં જી રે!
પ્રદ્યુમ્ન તન્ના હિસાબ જાવ જાવ જાદવ જી જૂઠા! અમને અબુધને શું આજ લગી
પ્રદ્યુમ્ન તન્ના પારખું સઇયરું પજવે રે સઇયરું પજવે
પ્રદ્યુમ્ન તન્ના પૂછા ગોપિયું હાર્યે ને બીચ બજાર્યે, મોરલી મથુરાપુરે,
પ્રદ્યુમ્ન તન્ના ક્હેણ તમીં પાછાં તે વાંસ થઈ વાધો હો વાંસળી!
પ્રદ્યુમ્ન તન્ના હોંકારે હેતે માંડીને તમે મીટ હોંકારો દીધો એક હળવો
ગીતા પરીખ રસ સૂકાં પર્ણો વન ગજવતાં...
દિનેશ કોઠારી અઢળક ઢળિયો રે શામળિયો ચપટી તાંદુલ વેર્યા ત્યાં તો મબલખ મોલે લળિયો!
દિનેશ કોઠારી ટન્ ટન્ ટકોરા સાત ટન્ ટન્ ટકોરા સાત
દિનેશ કોઠારી સમણાં લ્યો રે સમણાં લ્યો રે કોઈ સમણાં લ્યો!
મનહરલાલ ચોકસી ઓગળતી રહી ગુફ્તગોમાં રાત ઓગળતી રહી
મનહરલાલ ચોકસી કાગળ ઉપર! ભીનો ભીનો એને જોવો છે હવે;
શેખાદમ આબુવાલા આદમથી શેખાદમ સુધી માનવી ને આ જગત આદમથી શેખાદમ સુધી,
શેખાદમ આબુવાલા થાઉં તો સારું હવે બસ, બહુ થયું બુદ્ધિ! હું પાગલ થાઉં
શેખાદમ આબુવાલા ધરો ધીરજ ધરો ધીરજ વધુ પડતો પ્રણય સારો નથી હોતો,
શેખાદમ આબુવાલા મુલાકાત કરશું સુરાલયમાં જૈશું જરા વાત કરશું
‘નઝીર’ ભાતરી દરિયામાં નથી હોતી અનુભવની મજા કોઈને કહેવામાં નથી હોતી,
હસમુખ પાઠક રાજઘાટ પર આટલાં ફૂલો નીચે ને આટલો લાંબો સમય
હસમુખ પાઠક કોઈને કંઈ પૂછવું છે? મંદ વેગે ચાલતો (તેથી જ તો ચાબુકના ફટકારથી)
હસમુખ પાઠક અંતઘડીએ અજામિલ નારાયણ, ઓ નારાયણ, આમ આવ.
હસમુખ પાઠક ઠાકોરજી - મા એકવાર માએ કહ્યું:
હસમુખ પાઠક બતાવ, મને નભથી અવકાશને હું કેમ જુદું પાડું?
બકુલ રાવલ માય ના ઉમંગ આખુંય આભ મારી આંખોમાં ઊતર્યું
ઉશના (દેવેન્દ્ર પાલેજા) કાફિયો કોણે જલાવી આંગળી પ્રગટાવિયો આ કાફિયો?
હરીન્દ્ર દવે પાનખર હવા ફરી ઉદાસ છે, ચમન ફરી ઉદાસ છે,
હરીન્દ્ર દવે બાપુનો જન્મદિન આજ બાપુનો જનમદિન
હરીન્દ્ર દવે વનમાં વન વનમાં વન નંદનવન, સજની!
હરીન્દ્ર દવે હોઠ હસે તો હોઠ હસે તો ફાગુન ગોરી! આંખ ઝરે તો સાવન
હરીન્દ્ર દવે નેણ ના ઉલાળો નેણ ના ઉલાળો તમે ઊભી બજાર
હરીન્દ્ર દવે માંડ રે મળી છે માંડ રે મળી છે અલ્યા, ઉજ્જડ આ સીમ
હરીન્દ્ર દવે થાક લાગે ના, ના, નહીં આવું, મેળે નહીં આવું
હરીન્દ્ર દવે મઝધારે મુલાકાત રૂપલે મઢી છે સારી રાત રે, સજન,
હરીન્દ્ર દવે ઉખાણું દૂધે ધોઈ ચાંદની ચાંદનીએ ધોઈ રાત
હરીન્દ્ર દવે તમે કાલે નૈં તો તમે કાલે નૈં તો પરમદિવસે તો અહીં હશો,
હરીન્દ્ર દવે નજરું લાગી સોળ સજી શણગાર ગયાં જયાં જરીક
હરીન્દ્ર દવે નિદ્રા કોઈનો સ્નેહ ક્યારેય ઓછો નથી હોતો
હરીન્દ્ર દવે રજકણ રજકણ સૂરજ થવાને શમણે,
હરીન્દ્ર દવે ચરણ રૂકે ત્યાં કાશી જ્યાં ચરણ રૂકે ત્યાં કાશી
હરીન્દ્ર દવે મૃત્યુ મ્હેકમાં મ્હેક મળી જાય તો મૃત્યુ ન કહો
હરીન્દ્ર દવે કાનુડાને બાંધ્યો છે હીરના દોરે કાનુડાને બાંધ્યો છે હીરના દોરે, બાળુડાને બાંધ્યો છે હીરના દોરે
હરીન્દ્ર દવે માધવ ક્યાંય નથી મધુવનમાં (ફૂલ કહે ભમરાને) ફૂલ કહે ભમરાને, ભમરો વાત વહે ગુંજનમાં :
હરીન્દ્ર દવે આજની રાત રાત્રિને કહો કે આજે એની ચમકતી ટીપકીઓવાળી
હરીન્દ્ર દવે હોઠ મલકે તો હોઠ મલકે તો મોટી મહેરબાની
હરીન્દ્ર દવે જાણીબૂજીને જાણીબૂજીને અમે અળગાં ચાલ્યાં
હરીન્દ્ર દવે ગતિ, સંબંધ, પ્રેમ: કૅલિડોસ્કૉપિક દૃશ્ય ફલડલાઇટની છોળ ઉડાડી આગળ ને પાછળ...
હરીન્દ્ર દવે સંગાથ રોતાં મેલીશું મીઠું માયરું ને વળી હસતાં...
હરીન્દ્ર દવે મેળો આપો તો મેળો આપો તો એક માનવીની સંગ,
હરીન્દ્ર દવે વરસતાં જઈએ ચાલ, વરસાદની મોસમ છે, વરસતાં જઈએ,
હરીન્દ્ર દવે સુન્દરમ્ ને તિતિક્ષા તો ધારો લઈશ, આપો વચન કે
હરીન્દ્ર દવે તમે યાદ આવ્યાં (— ને તમે યાદ આવ્યાં) પાન લીલું જોયું ને તમે યાદ આવ્યાં
વિપિન પરીખ ચાલ મન વૃક્ષ કદાચ એમ પણ કહે — મને પહેલાં ચા-પાણી પાઓ.
વિપિન પરીખ પાગલખાનું અહીં હિટલર પોતાની બંધ મુઠ્ઠીથી
`વજ્ર' માતરી કોણ માનશે? દુ:ખ એય સુખ સમાન હતું, કોણ માનશે?
ભાનુપ્રસાદ ત્રિવેદી વ્યથા મથું મથું છતાં એની એ આ ઉરે ઊઠતી વ્યથા,
ભાનુપ્રસાદ ત્રિવેદી ઘૂંઘટમાં ભીની માટી ને ઊના વીંઝણા મારુજી,
ભાનુપ્રસાદ ત્રિવેદી સમી સાંઝરે લાગણીઓનું ધણ આ આવ્યું ખીલે પાછું સમી સાંઝરે
ભાનુપ્રસાદ ત્રિવેદી વાવોલ જળ જંપે ત્યાં કોઈ રે આવી રૅણ-ઢબૂર્યાં નૅણમાં
ભાનુપ્રસાદ ત્રિવેદી પૂછીએ કોને જઈને ? આ માટીમાંથી મ્હેક વૃષ્ટિની કેમ કરી ખોવાણી
ભાનુપ્રસાદ ત્રિવેદી અમારો વાંક! વનમાં ગ્હેક્યા મોર, અમારો વાંક!
ભાનુપ્રસાદ ત્રિવેદી અમદાવાદથી ગાંધીનગર જતાં કોણ જાણે કેમ બે સિંગલ-ડેકર બસો જવા દીધી
ભાનુપ્રસાદ ત્રિવેદી અગિયારમો અવતાર ચ્યમ કૉન ઢાંકી દીધા બાપજી?
ભાનુપ્રસાદ ત્રિવેદી અનફિટ નૌટંકી મત કર બૈ ગુટલી! કૌવા નિકાલ!
ભાનુપ્રસાદ ત્રિવેદી હું શું કરું તો હું મને પાછો પામું? કેટકેટલાં વર્ષોથી અહીં વસું છું
ભાનુપ્રસાદ ત્રિવેદી વિલોપન આંગણાના તડકાને કારિંગડાના બીયામાં ગોળ ગોળ
ભાનુપ્રસાદ ત્રિવેદી શરીરાષ્ટક દીઠી એની સ્ફટિક લયશી, કામ્ય, નિર્વસ્ત્ર કાય —
ભાનુપ્રસાદ ત્રિવેદી મુમૂર્ષા રે જીવ્યા કરવું એથી મોટી મર્ખાઈ છે કઈ?
ભાનુપ્રસાદ ત્રિવેદી ઉનાળો ધૂળો-ઢાળો ઉનાળો-અજગરભરડો સૃષ્ટિને લૈ પડ્યો છે
ચંદ્રકાન્ત દેસાઈ સંતની દૃષ્ટિ આણી પારે પેલી પારે અમને સર્વ રૂપાળું
ઈશ્વર સુથાર ‘શિલ્પી’ પૂછવાનું થાય છે... પૂછવાનું મન થતું પગ આટલું, ક્યાં જવા ઉતાવળું ડગ આટલું!
ભાનુપ્રસાદ પંડ્યા ગીત (લ્યો, મોં-સૂઝણાના...‌) લ્યો, મોં-સૂઝણાના ગોંદરા લગી...‌
ભાનુપ્રસાદ પંડ્યા તમને મેલી… તમને મેલી મહિયર — પાછો મારગે વળ્યો
ભાનુપ્રસાદ પંડ્યા આયખું આયખું ના આજ અને કાલ, મારા બેલીડા
ભાનુપ્રસાદ પંડ્યા દુનિયા અમારી દેખ્યાનો દેશ ભલે લઈ લીધો, નાથ!
ભાનુપ્રસાદ પંડ્યા તલાશ છોગાં ફરકાવતા અવસરના અસવારોએ...
ભાનુપ્રસાદ પંડ્યા ઊપડી ડમણી દ્હાડી સાંજે સીમથી વળતું વાતનું રમ્ય ટોળું
ભાનુપ્રસાદ પંડ્યા ઉપરકોટ અવલોકતાં ડૂસકું ભરવા મોઢું પહોળું અતીત રહે કરી... (પ અડધો + હો)
ભાનુપ્રસાદ પંડ્યા વાસંતી મિજાજ ઉદિત થતાં જ... તરુકૂંપળની ટશર જોઈ
જયંતીલાલ સોમનાથ દવે આપણા મલકમાં આપણા મલકમાં માયાળુ માનવી
જયંતીલાલ સોમનાથ દવે ચણોઠડી વનની વાટે તે રંગ લાલ રેલ્યાં
જયા મહેતા માણસ મરી જાય છે પછી થોડા દિવસ કરુણ શબ્દોની ઊડાઊડ
જયા મહેતા સૈયર હું તો સૈયર હું તો ગામને કૂવે પાણીડાં ગઈ'તી રે લોલ
મહેશ મા. દવે સાહેબ હુકમ કરે કે આવું સાહેબ હુકમ કરે કે આવું આરણ-કારણ કાંઈ ન જાણું
જગદીશ જોષી અનુભૂતિ પાંદડી તે પી પીને કેટલું પીશે કે મૂળિયાંને પડવાનો શોષ?
જગદીશ જોષી અમે ખોબો ભરીને અમે એટલું હસ્યાં કે કૂવો ભરીને અમે રોઈ પડ્યાં.
જગદીશ જોષી અરે, કોઈ તો… હું એકાગ્ર ચિત્તે વાંચું છું
જગદીશ જોષી એક હતી સર્વકાલીન વારતા ધારો કે એક સાંજ આપણે મળ્યાં અને આપણે હળ્યાં
જગદીશ જોષી છેલકડી નાનકડી શેરીને છેલકડી પહેરાવો
સુરેશ દલાલ નામ લખી દઉં ફૂલપાંદડી જેવી કોમળ મત્ત પવનની
સુરેશ દલાલ તમે કહો તે સાચું વ્હાલમ! તમે કહો તે સાચું વ્હાલમ! તમે કહો તો હાર્યાં!
સુરેશ દલાલ કાંટાની ભૂલ નજરુંના કાંટાની ભૂલ મારા વ્હાલમા;
સુરેશ દલાલ વ્હેતું ના મેલો રાધાનું નામ તમે વાંસળીના સૂર મહીં
સુરેશ દલાલ તો જાણું! મારી ગાગર ઉતારો તો જાણું
સુરેશ દલાલ અનુભૂતિ લીલ લપાઈ બેઠી જળને તળિયે
સુરેશ દલાલ રાત આખી તેં તો રાત આખી વાંસળી વગાડ્યા કરી,
હિંમત ખાટસૂરિયા આવ્યો છું હું રંગ કહો તો રંગ રેડવા, જંગ કહો
નલિન રાવળ એક નામેરી વૃદ્ધને મળતાં ખીલી સમી ખોડાઈ ગઈ મારી નજર મારા ઉપર.
નલિન રાવળ કાલ લગી અને આજ કાલ લગી પોચું જાણે પલળેલા પૂંઠા જેવું આભ
નલિન રાવળ કહીં જશે ? પતંગિયાની પાંખ મહીંથી પ્રગટી...
નલિન રાવળ આંખની શી રીતભાત? આંખની શી રીતભાત? સખી, તું વાત કહે ભલી ભાત
નલિન રાવળ કાવ્યમાં આકાશમાં આકાશ થઈ પથરાયલી મીઠી નજર
નલિન રાવળ સિંહ તારક તગી અંધાર ઘૂંટી રાત્રિનું આકાશ...
નલિન રાવળ ઝૂમાં સુંદરી ધીખેલ ગ્રીષ્મ આભ ઝૂ મહીં
નલિન રાવળ મન ઉમંગ આજ ન માયો મન ઉમંગ આજ ન માયો
નલિન રાવળ રેતપંખી સુક્કાં તીક્ષ્ણ સળગતાં રેત રેતનાં સ્વપ્નો
નલિન રાવળ સાંધ્યગીત પર્ણ પોચી વૃક્ષટોચે ઝૂલતા કો પંખી-શો
નલિન રાવળ સખ્ય મળી ગયાં ટ્રેન મહીં અચિંત અમે પ્રવાસી અણજાણ
નલિન રાવળ પીછો આ કોણ છે? આ એક જણ છે? કોણ?
નલિન રાવળ કાવ્ય (એનું મૂળ પૃથ્વીના...) એનું મૂળ પૃથ્વીના અંતરાલમાં ગર્જતા લાવામાં
નલિન રાવળ સ્મરણમંજરી ઉત્તુંગ ગિરિમાળાથી આચ્છદિત પિનાંગ અને...
નલિન રાવળ ત્રણ વાંદરા સાબરમતી આશ્રમના વૃક્ષ ઉપર બેઠેલ ત્રણ વાંદરા...
ચન્દ્રકાન્ત દત્તાણી ...રોમાંચનું તોડીને જ્યાં જોઉં મોતી શબ્દનું રૂપ ભીતરમાં હતું
ધીરુ પરીખ અધ્યાપક અંગ પહેર્યાં સ્યૂટ-બૂટ-મોજાં -ટાઈ, પછી વર્ગમાં ઊપડ્યા ભાઈ,
ધીરુ પરીખ છપ્પા : અક્ષર અંગ એક હસ્તનું એવું ચેન, કાગળ દેખી પકડે પેન
ધીરુ પરીખ જળને તે શા… જળને તે શા ઘાટ ને વળી ઘૂટ!
ધીરુ પરીખ નિરુત્તર ગાડીમાં બેસવું એટલે શું?
ધીરુ પરીખ પોપટ બેઠો અધખૂલી આજ વસારે પોપટ નાનો આવી બેઠો
ધીરુ પરીખ વિમાસણ આઘેરા ગરજે છે સાયર ક્યારના
ધીરુ પરીખ શીખ બેઠો છું પ્લૅટફૉર્મ ઉપર બાંકડે નિરાંતે.
‘પંથી’ પાલનપુરી — (કુંજડીની હાર સમ...) કુંજડીની હાર સમ નભમાં ઉડાવી લે મને,
‘પંથી’ પાલનપુરી ગતિ ગતિનાં ગીત સમય સમયનાં સપનાં સાથી, ગતિ ગતિનાં ગીત
પન્ના નાયક અત્તર-અક્ષર આસોપાલવ? ના, અહીં દ્વારે ટાંગ્યાં સ્મિતતોરણ.
પન્ના નાયક આભનો ભૂરો રંગ આભનો ભૂરો રંગ ને મારા ફૂલનો લાલમલાલ
પન્ના નાયક ઉંદર ઘર નવું છે પુષ્કળ હવાર્ઉજાસ છે.
પન્ના નાયક ઘર આ એક ઓરડાંનું ઘર શૂન્યવકાશ જેનો ભરચક એકલતાથી
પન્ના નાયક તીન પત્તીની બેઠક દર શનિવારે રાતના અચૂક થતી તીન પતીની બેઠક
પન્ના નાયક તોય કુંવારકા હતી ત્યારે માની આજ્ઞા માથે ચડાવી
પન્ના નાયક દર બીજી ઑકટોબરે મને એક સપનું આવે છે તમે ગાંધીજીને જોયા હતા? હું હા પાડું
પન્ના નાયક નાળ એ ગઈ કાલનો આનંદ હજી મારામાં જીવે છે
પન્ના નાયક — ને હું દર વખતે સંયોગ પછી તને તરત ઊંઘ આવી જાય છે
પન્ના નાયક પિંજરું લટકતા બટકું રોટલાની લાલચે પિંજરામાં
પન્ના નાયક પ્રતીતિ પ્રેમ કરતાં કરતાં તને થયેલા પરસેવાને કદાચ
પન્ના નાયક બારાખડીની અંદર— બારાખડીની બહાર ક ખ ગ ઘ આટલે સુધી પહોંચતાં ક્યાં પૂરી થાય છે
પન્ના નાયક રકતરંગી નીલિમા દિવસ અને રાતના સંધિકાળને નીરખવામાં
પન્ના નાયક શિશુ હવે થોડા દિવસ હવે થોડા પ્રહરો
પન્ના નાયક સામસામાં તું અને હું આપણા દેહ બે પણ પ્રાણ એક—
પન્ના નાયક સ્નૅપ-શૉટ આજ ખુશ છું...
પન્ના નાયક હોમસિકનેસ મેં tropical છોડને જડમૂળથી ઉખેડી
મુકુન્દ પરીખ અક્ષર એ ક્ષણ આ ક્ષણ અને પેલ્લી અક્ષર લઈને આવે ક્ષણ.
મુકુન્દ પરીખ ઝાકળ ઝાકળ જલ-પરીને આવ્યું સમણું
સુધીર દેસાઈ તડકો તગ તગ તગતો તડકો...
સુધીર દેસાઈ શબદ રાત્રે જ્યારે મારું મકાન સરકીને
હેમન્ત દેસાઈ જીવવું આંહીં શું પ્રાપ્ત કરવા અથડાઈ જીવવું? —
હેમન્ત દેસાઈ પામું છું સરસ બાજી મળી હોવા છતાં હું હાર પામું છું
ભગવતીકુમાર શર્મા માણસની ગઝલ અમે આંધી વચ્ચે તણખલાંના માણસ;
ભગવતીકુમાર શર્મા ગામ આવી ગયું લોહીમાં સૂર્ય જેવું ફૂટ્યું લખલખું —
ભગવતીકુમાર શર્મા વગેરે રેત — ડમરી — મૃગ — તરસ — મૃગજળ વગેરે...
ભગવતીકુમાર શર્મા ભીંતે ચઢી છે ઉદાસી આ સૂરજની આંખે ચઢી છે,
ભગવતીકુમાર શર્મા સૉનેટદ્વય : ૧. પિતૃકંઠે જૂની સૂકી હવડ કશી આ ગંધ ફેલાઈ ઊઠી
ભગવતીકુમાર શર્મા સૉનેટદ્વય : ૨. ફરીથી વર્ષો પૂર્વે રણકી ઊઠતી જે હતી પિતૃકંઠે
ભગવતીકુમાર શર્મા એવું કાંઈ નહીં! હવે પહેલો વરસાદ અને બીજો વરસાદ અને છેલ્લો વરસાદ
ભગવતીકુમાર શર્મા ચાલ્યા અમે વૃક્ષ ચંદનનું ચિરાઈ ચાલ્યા
ભગવતીકુમાર શર્મા બે મંજીરાં મારે રુદિયે બે મંજીરાં: એક જૂનાગઢનો મહેતો,
ભગવતીકુમાર શર્મા હરિ, સુપણે મત આવો! હરિ, સુપણે મત આવો! મોઢામોઢ મળો તો મળવું
`જલન' માતરી પ્રથમથી જ રિવાજ છે સુખ જેવું જગમાં કઈં નથી જો છે તો આ જ છે
`જલન' માતરી શંકર નહીં આવે દુ:ખી થવાને માટે કોઈ ધરતી પર નહીં આવે
`જલન' માતરી સહી નથી મજહબની એટલે તો ઇમારત બળી નથી
`નાદાન' માગ્યું વિધાતાથી ઘણી રકઝક કરી એક જ રટણ માગ્યું
યશવંત ત્રિવેદી ગીત મને કોઈ ગોતી આપો મારી દંતકથાનો ચાંદ મને કોઈ લાવી આપો.
લાભશંકર ઠાકર ચાંદરણું હું વ્યસ્ત હ્યાં ટેબલપે કચેરીમાં
લાભશંકર ઠાકર અંતિમ ઇચ્છા: ૧ ને વૃદ્ધ હાથે પકડી બપોરના તું હોય
લાભશંકર ઠાકર અંતિમ ઇચ્છા: ૨ ઊંચી તમારી પ્રિય પુષ્ટ કાયા નાહ્યા પછી રોજની
લાભશંકર ઠાકર સ્મૃતિ કૂંડું જૂનું તુલસીનું પડ્યું આંગણામાં.
લાભશંકર ઠાકર વરસાદ પછી જલભીંજેલી જોબનવંતી લથપથ ધરતી
લાભશંકર ઠાકર સાંજના ઓળા લથડતા જાય સાંજના ઓળા લથડતા જાય બબડતું બોર
લાભશંકર ઠાકર તડકો-૧ પરોઢનાં ઝાકળમાં તડકો પીગળે.
લાભશંકર ઠાકર સૂર્યને શિક્ષા કરો મૂક વાતાયન મહીં ઊભી હતી શ્યામા.
લાભશંકર ઠાકર વર્ષો થયાં પડતી નથી દીવાલ વર્ષો થયાં પડતી નથી દીવાલ પણ છત ખરે છે રોજ
લાભશંકર ઠાકર મૂર્ખ રહેવા સર્જાયેલા માણસની વાત સાચે જ માણસ ભાગ્યવાન પ્રાણી છે
લાભશંકર ઠાકર મેં કવિતા લખવાની શરૂઆત કરી કપાયેલી પાંખોવાળું કબૂતર ક્યારનુંય શેરીમાં...
લાભશંકર ઠાકર હું એને જગાડું છું હું દરિયાના જળરાશિમાં હલબલતો વિસ્તાર.
લાભશંકર ઠાકર અવાજને ખોદી શકાતો નથી… અવાજને ખોદી શકાતો નથી
લાભશંકર ઠાકર અને હિટલરને મેં જન્મતાં જોયો છે અને હિટલરને મેં જન્મતાં જોયો છે
લાભશંકર ઠાકર કવિવર નથી થયો તું રે કવિવર નથી થયો તું રે શીદને ગુમાનમાં ઘૂમે?
લાભશંકર ઠાકર કવિ લઘરાજીનું ચિંતન ચરણ ચાલ્યા કરે છે એટલે ચારણ બન્યો છું?
લાભશંકર ઠાકર स्तवन ગો વિના તો વછ કિમ જીવિ વણ વારિ કિમ મીન?
લાભશંકર ઠાકર प्रस्तावना (ડોલ શબ્દની…) ડોલ શબ્દની કાણી રે
લાભશંકર ઠાકર શબ્દ શબ્દ વિશેષણની ચાદર ઓઢીને
લાભશંકર ઠાકર સમજ્યા સૂરજ આ અમથું ઊગ્યો ને અમથું ખીલ્યું ફૂલ
લાભશંકર ઠાકર શું થશે? તાત્વિક કટોકટીમાં મારું ક્રિયાપદ
લાભશંકર ઠાકર જણ જીવો જી ઠાકરની આંખમાં ઠળિયા રે જણ જીવો જી,
લાભશંકર ઠાકર હેઈસો...હેઈસો... દરિયાકાંઠે બેઠો છું હેઈસો હેઈસો
લાભશંકર ઠાકર આપણે પ્રવાસી પારાવારના આપણે પ્રવાસી પારાવારના ઠેબાતા પછડાતા
લાભશંકર ઠાકર બટકણી ભાષાના ધાગાથી બટકણી ભાષાના ધાગાથી સીવતી કોટ રે
લાભશંકર ઠાકર કાવ્યપુરુષ પકડે છે કાવ્યપુરુષ પંખીના પડછાયા પકડે છે
લાભશંકર ઠાકર ભાષા તાકે ભાષા પોતાના પ્રતિબિમ્બને
લાભશંકર ઠાકર ઊંઘી ગયા છે ટેવભર્યા રે ઊંઘણશી ઊંઘી ગયા છે ટેવભર્યા રે ઊંઘણશી
લાભશંકર ઠાકર ટેવ જગડાવે બબડાવે ઝઘડાવે ટેવ જગડાવે બબડાવે ઝઘડાવે
લાભશંકર ઠાકર કાચબો ચાલે છે સુકાયેલા સમુદ્રને ઊંચકીને કાચબો
લાભશંકર ઠાકર કોણ ઘડે છે કીડીઓનાં નેપુર? સાહેબની પ્રતીક્ષામાં કીડીઓ
લાભશંકર ઠાકર મૃત્યુ મા જેવું મધુર હાસ્ય કરે મૃત્યુ મા જેવું મધુર હાસ્ય કરે
લાભશંકર ઠાકર ઘેટું છે ઘેટું છે. ઊઠતાં વાર લાગે
લાભશંકર ઠાકર શ્રાવણી પૂર્ણિમા ઘેરાયેલા સઘન નભમાં છિદ્ર થોડુ પડ્યું ત્યાં
લાભશંકર ઠાકર તું મારો જનક, હું તારી જનેતા આ પ્રભાત શિર અશ્વનું– ને સૂર્ય તેની આંખ.
લાભશંકર ઠાકર એણે રબરના તળિયાવાળા... એણે રબ્બરના તળિયાવાળા કંતાનના જોડા જેવો…
લાભશંકર ઠાકર ઘડું છું મને પણ હજી ઘડાયો નથી ઘડું છું મને પણ હજી ઘડાયો નથી
લાભશંકર ઠાકર શી-ઈ-ઈ-ઈ-! શી-ઈ-ઈ-ઈ! શીતલ પવનની પીઠ..
હેમલતા ત્રિવેદી કોરી કટ્ટાક હું તો કેવડાની તીજ કેવડાને વંન હું તો ગઈ’તી મોરી સૈયર
મહેશ બા. દવે પછી સ્વસ્થ આકાશમાંથી સરતો નથી અન્ય કોઈ અવાજ,
`અમર' પાલનપુરી અમર હમણાં જ સૂતો છે… પવન ફરકે તો એ રીતે ફરકજે પાન ના ખખડે
મેઘનાદ હ. ભટ્ટ ‘થૅન્કિન્ગ યુ, યૉર્સ ફેઇથફુલી’ અંધેરીથી ચર્ચગેટ સુધી જીવવાનો પાસ
ભરત પાઠક છાપ્યા અક્ષર વાંચતાં… છાપ્યા અક્ષર વાંચતાં સુણું તારો સાદ,
‘રાઝ’ નવસારવી થઈ છે ચમનની એવી દશા થઈ છે ચમનની એવી દશા ઇન્કિલાબમાં,
રાધેશ્યામ શર્મા અવિરામ નિસરણીઓ નિસરી ભૂકંપિત બજારમાં મકાનો ગોતવા
રાધેશ્યામ શર્મા ઘોડી પેઠ હોડી ઘોડી પેઠ હોડી હણહણ દોડી રણમાં
રાધેશ્યામ શર્મા સીડીઓ તારીખોને એક પછી એક ચોકડી-સળીયામાં
રાધેશ્યામ શર્મા હાંફતાં સરઘસ ૧. ભાગતી જતી રીક્ષાઓ ને મોટરોના બેક પાઈપમાંથી, ૨.રાતે આ અવાજોનાં હાંફતાં સરઘસ-
`આદિલ' મન્સૂરી જ્યારે પ્રણયની… જ્યારે પ્રણયની જગમાં શરૂઆત થઈ હશે;
`આદિલ' મન્સૂરી વિના મારા જીવનની વાત ને તારા જીવન વિના!
`આદિલ' મન્સૂરી યાદનાં પગલાં દિલમાં કોઈની યાદનાં પગલાં રહી ગયાં,
`આદિલ' મન્સૂરી મળે ન મળે (નદીની રેતમાં) નદીની રેતમાં રમતું નગર મળે ન મળે,
ચન્દ્રકાન્ત ટોપીવાળા અલંગ (જહાજવાડો) જહાજો ક્યાં ક્યાંથી જરઠ ઘરડાં જીર્ણ આવી ઊભેલાં
ચન્દ્રકાન્ત ટોપીવાળા એઅરક્રાફ્ટ તૈયાર બેઠો છું રિપૉર્ટિંગ ટાઇમ પર પહોંચવા માટે
ચન્દ્રકાન્ત ટોપીવાળા એક ટેલિફોન ટૉક હલ્લો સાગર, કાંઠાના વેલા ફાંસામાં ગળાડૂબ
ચન્દ્રકાન્ત ટોપીવાળા એલિફન્સ્ટન રોડ હું સમુદ્રનો છું હું અરબી સમુદ્રનો છું હું મુંબઈનો છું
ચન્દ્રકાન્ત ટોપીવાળા કામાખ્યા દેવી કિરણને ખડ્ગ, વાદળોની વધ આભ રક્ત રક્ત...
ચન્દ્રકાન્ત ટોપીવાળા ચીલ ભૂરો પટ વિરાટ ચોતરફ વિસ્તર્યો આભનો
ચન્દ્રકાન્ત ટોપીવાળા પક્ષીતીર્થ ક્યારેક ખડક જ અદૃશ્ય થઈ ગયો છે
ચન્દ્રકાન્ત ટોપીવાળા પ્રાર્થના અકસ્માતે અથડાતાં કૂટાતાં
ચન્દ્રકાન્ત ટોપીવાળા રિણાવર રિણાવર રેલતા આવો ને રૂમઝૂમ વહાણમાં
ચન્દ્રકાન્ત ટોપીવાળા વછોડાયેલી આરસખાણો જમીન નકરી જમીન ઢળતી ને ક્યાંક ઊંચે જતી
ચન્દ્રકાન્ત ટોપીવાળા વડવાગોળો સવાર મૂંગો સન્નાટો નદીમાં વહી રહે છે.
શ્રીકાન્ત શાહ એક બંધ મુઠ્ઠીનો વૃદ્ધ એક વખત બસ! આખ્ખે આખ્ખા દિવસને લઈ
શ્રીકાન્ત શાહ દૃશ્ય ધૂળે રંગી કેડી અને અજાણી ધરતી
ગુલામમોહમ્મદ શેખ વરસે ફોરાં વરસે ફોરાં, આજ ફરી પાછાં વરસે ફોરાં,
ગુલામમોહમ્મદ શેખ સ્વજનને પત્ર (નીલિમા, સમીરાને) હાંફળા ફાંફળા મુસાફરો ગાડીમાં ગરકાવ થઈ જાય
ગુલામમોહમ્મદ શેખ પિત્તળની ચામડીનો બોદો રણકાર પિત્તળની ચામડીનો બોદો રણકાર ચૈત્રની હવામાં ડૂસકાં ખાય છે
ગુલામમોહમ્મદ શેખ મૃત્યુ આટલે દૂરથી મને મૃત્યુનાં પાંસળા બરાબર જણાય છે
ગુલામમોહમ્મદ શેખ સ્વપ્નમાં પિતા બાપુ, ગઈ કાલ તમે ફરી દેખાયા
ગુલામમોહમ્મદ શેખ જેસલમેર મરુથલે મોતીમઢ્યું આ નગર અને અન્ય
ગુલામમોહમ્મદ શેખ પાછાં ફરતાં ગયાં ત્યારે બધું નકરું હતું, આપણું, આપથી અદકેરું
ગુણવંત શાહ અગિયારથી પાંચ કાગળોના કબરસ્તાન જેવી મારી ઑફિસમાં...
મનહર મોદી અડધો ઊંઘે અડધો જાગે અડધો ઊંઘે અડધો જાગે એ માણસ મારામાં લાગે
મનહર મોદી જાગ ને જાદવા તેજને તાગવા, જાગ ને જાદવા,
મનહર મોદી જીવી શકું હું કઈ રીતે… જીવી શકું હું કઈ રીતે તમને સ્મર્યા વગર?
મનહર મોદી મનહરા! સાચેસાચું બોલ, મનહરા! મણનું મોઢું ખોલ મનહરા!
પ્રાણજીવન મહેતા ધૂળની ડમરી જેવો ફરું છું આ શહેરમાં કદાચ ધૂળની ડમરી જેવો ફરું છું આ શહેરમાં
પ્રાણજીવન મહેતા ભોપા ભગતનું ભજન, સ્વ-સમજણનું ભોપા, તું વાંચ વિપદ્ ને કર વરતારો
પ્રાણજીવન મહેતા માણસ બાળપણમાં સાંભળેલ પરીકથાના શબ્દો...
પ્રાણજીવન મહેતા વારતા હવે અંધારું ઊતર્યું, વારતાનો દીવો એક
પ્રાણજીવન મહેતા સંધ્યા પર્ણરવ મહીં પડઘાતી સીમ સાંભળું.
બાલુભાઈ પટેલ આવશે એક રણકો ફોન ઉપર આવશે; લૈને સંદેશો કબૂતર આવશે
અનિરુદ્ધ બ્રહ્મભટ્ટ બાવળ બાવળ, ઊંચો વધીને આકાશને ચીરી નાખ
ચંદ્રકાન્ત શેઠ ક્યાં છો ચંદ્રકાન્ત? ક્યાં છો ચંદ્રકાન્ત? તમે ક્યાં છો? ક્યાં છો?
ચંદ્રકાન્ત શેઠ અંધકારનો પવન રૂપેરી અંધકારનો પવન રૂપેરી આવે, હરિયાળાં મેદાન ફરકતાં આવે
ચંદ્રકાન્ત શેઠ ચંદ્રકાન્તનો ભાંગી ભુક્કો કરીએ… ચંદ્રકાન્તનો ભાંગી ભુક્કો કરીએ…
ચંદ્રકાન્ત શેઠ — તો આવ્યાં કને શોધતો હતો ફૂલ ને ફોરમ શોધતી હતી મને
ચંદ્રકાન્ત શેઠ બેસ, બેસ, દેડકી! બેસ, બેસ, દેડકી! ગાવું હોય તો ગા
ચંદ્રકાન્ત શેઠ આવું ક્યારેક થઈ આવે છે ખરું! લાલ સફરજનમાં રાક્ષસી દાંત બેસાડીને હસી શકાય.
ચંદ્રકાન્ત શેઠ આટલું જ થઈ શકે એમ લાગે છે પ્રેમને અમે જોયો નથી.
ચંદ્રકાન્ત શેઠ બે સંવેદનચિત્રો, ૧. પતંગિયું, ૨. ઊંટ ૧. એક ચાંદનીનું સ્મિત 2. રણની અગાધ તૃષ્ણાનો
ચંદ્રકાન્ત શેઠ નભ ખોલીને જોયું… નભ ખોલીને જોયું, પંખી નથી નથી;
ચંદ્રકાન્ત શેઠ કોના માટે? અંદર ઊતરું કોના માટે? કોના માટે બહાર ફરું?
ચંદ્રકાન્ત શેઠ ઊંડું જોયું… ઊંડું જોયું, અઢળક જોયું; મનમાં જોયું, મબલખ જોયું
ચંદ્રકાન્ત શેઠ જલને જાણે… જલને જાણે ફૂલ ફૂટિયાં, જલને આવ્યાં પાન,
ચંદ્રકાન્ત શેઠ સાદ ના પાડો બારીમાંથી ગગન પાડતું સાદ ! સાદ ના પાડો.
ચંદ્રકાન્ત શેઠ સાદ કર એ જ તારામાં હશે, તું સાદ કર,
ચંદ્રકાન્ત શેઠ નીલ ધરાની પહોળી છાતી પર સૂરજ પેલા સૂરજને નીલ ગગન કરતાંયે
રઘુવીર ચૌધરી કેફિયત સાથે સાથે આવ્યા જેની એ પથ અમને
રઘુવીર ચૌધરી ચોમાસું ધીમે ધીમે ઢળતી સાંજે વરસે છે ચોમાસું
રઘુવીર ચૌધરી દર્દ આ દર્દ મૌનમાં જ છવાતું ભલે હવે
રઘુવીર ચૌધરી ધરાધામ ઊડી ઊડીને આવે પાછું મન મારું
રઘુવીર ચૌધરી પંખી કૂંલ્લડું બાંધ્યું ત્યારે એ પંખીને હું ઓળખતો નહોતો.
રઘુવીર ચૌધરી ફૂટપાથ અને શેઢો ફૂટપાથ પર ઊભા રહેવાનો થાક ખેતરમાં કામ...
રઘુવીર ચૌધરી મને કેમ ના વાર્યો? પોતાને છોડી હું ચાલ્યો આવ્યો ત્યારે મને કેમ...
રઘુવીર ચૌધરી રાજસ્થાન વગડે વગડે ઝાડ ટચૂકડાં ક્યાંક હોય તે પાન...
રઘુવીર ચૌધરી વહેતાં વૃક્ષ પવનમાં નીલ ગગન પર્વત નીંદરમાં ખળખળ વહેતાં...
મંગળ રાઠોડ એ એ રોજ સવારે મુઠ્ઠીઓ ભરી ભરીને અબીલગુલાલ
મંગળ રાઠોડ મારા ભાથામાં મારા ભાથામાં હજી ઘણાં તીર છે.
હરિકૃષ્ણ પાઠક અડવાની આંતરકથા આમ તો અડવો જોકે પહેલેથી બાંગરો હતો
હરિકૃષ્ણ પાઠક ઘટના એવી ઘટના એવી કંઈ અણઘટી કેમે ના પરખાય
હરિકૃષ્ણ પાઠક જળના પડઘા પડ્યા કરે જળના પડઘા પડ્યા કરે સ્થળકાળથી પાર વિસ્તરે
હરિકૃષ્ણ પાઠક જળમાં લખવાં ઊણાં-અધૂરાં મેલી કામ, ભાઈ મારે
હરિકૃષ્ણ પાઠક ટેકરી આખાયે ઢોળાવ પર હતાં નાનાંમોટાં ઝાડવાં
હરિકૃષ્ણ પાઠક ઠીબનાં પાણી આ તો ભાઈ ઠીબનાં પાણી !
હરિકૃષ્ણ પાઠક ઢાળ મળે તો ધોડું હરિવર, ઢાળ મળે તો ધોડું બેઠાં બેઠાં
હરિકૃષ્ણ પાઠક નેજવાંની છાંય તળે નેજવાંની છાંય તળે બેઠો બુઢાપો
હરિકૃષ્ણ પાઠક સૂરજ કદાચ ઊગે ઘેઘૂરઘેન મહુડો કંઈ રોમ રોમ ચૂગે,
હરિકૃષ્ણ પાઠક હવે હવે અમારે શું ગમતું-અણગમતું?
પુરુરાજ જોષી એક સવારે જાગીને જોઉં તો પથારીમાં હમણાં જ ઊઠીને કોઈ
પુરુરાજ જોષી કાળું પતંગિયું હમણાં હમણાંનું રોજ રાત્રે જગત જંપી ગયું હોય
પુરુરાજ જોષી ચાલી નીકળવું ભારે દુઃખ હોય છે કોઈના હૂંફાળા હાથમાંથી
જોઈતારામ પટેલ મંથન કરવું શેં ચિતરામણ તારું, પળ પળ તું પલટાતી જી;
કિસન સોસા ખંડિત સ્વપ્નના અવશેષ એવા વળાંક પર હવે ઊભો છે કાફલો
મધુ કોઠારી આ શહેર આકાશને ટચલી આંગળીએ ઊંચકી ઊંચકી
મણિલાલ દેસાઈ અંધારું અંધારું પીળું આકાશ નહીં બાલમ
મણિલાલ દેસાઈ આભ આભને નહીં હોય રે આભની માયા
મણિલાલ દેસાઈ કાપું છું એક વૃક્ષ ઊગી જાય જંગલો (જંગલો) વસ્તીની આસપાસ ઊગી જાય જગંલો
મણિલાલ દેસાઈ બોલ વ્હાલમના ઉંબરે ઊભી સાંભળું રે બોલ વ્હાલમના;
મણિલાલ દેસાઈ રસ્તો વળાંકે વળાંકે વળી જાય રસ્તો
મણિલાલ દેસાઈ રાત દિવસભર વન મહીં આમલીડાળ પર
મણિલાલ દેસાઈ રાનેરી પ્હાડની ઊંડી ખીણ રાનેરી ઝાડથી છલોછલ,
રામચન્દ્ર બ. પટેલ ‘સુક્રિત’ રૂપાંતર સામાં લ્હેરે કદમ્બનું વૃક્ષ
રામચન્દ્ર બ. પટેલ ‘સુક્રિત’ હવે તું તમે પ્હેલાંવ્હેલાં મુજ સમય મોંઘો બની અહીં
ભાસ્કર ભટ્ટ હમચી અમે રમતાં ગાર્ય ગોરમટી રે —
ચિનુ મોદી `ઈર્શાદ' ભેંકાર પાળિયાની જેમ મારી એકલતા આરડે
ચિનુ મોદી `ઈર્શાદ' ઓચ્છવલાલ કહી ગયા છે ઓચ્છવલાલ જે નરનારી ખાય બગાસું
ચિનુ મોદી `ઈર્શાદ' 'વિ'નાયક' (પસંદગીના શ્લોકો) તળેટીની ટોચે નિતનિત જવું ને ઊતરવું...
ચિનુ મોદી `ઈર્શાદ' આપણો વ્હેવાર આપણો વ્હેવાર જૂઠો, આપણી સમજણ ગલત,
ચિનુ મોદી `ઈર્શાદ' નળ અસ્તાચળમાં જતા સૂર્ય ને પૂછું?
ચિનુ મોદી `ઈર્શાદ' મોભો ડર મને મારો જ થોડો હોય છે
ચિનુ મોદી `ઈર્શાદ' તો? શ્વાસમાં છલકાય છાની ગંધ તો?
ચિનુ મોદી `ઈર્શાદ' કારણ (નથી) (ન હો) (છાકટો) કોઈ ઇચ્છાનું મને વળગણ ન હો
ચિનુ મોદી `ઈર્શાદ' પર્વતને નામે પર્વતને નામે પથ્થર, દરિયાને નામે પાણી
ચિનુ મોદી `ઈર્શાદ' હમરદીફ-હમકાફિયાની ગઝલ સાત પુષ્પોને નિચોવી માપસર
ચિનુ મોદી `ઈર્શાદ' લાગણીવશ હાથમાંથી (જડભરત) લાગણીવશ હાથમાંથી જડભરત પાસો પડ્યો,
ચિનુ મોદી `ઈર્શાદ' લઈ લો વાડી લઈ લો, લઈ લો વજીફા, લઈ લો હીરા-મોતી
ચિનુ મોદી `ઈર્શાદ' કેમ છો? કેમ છો? સારું છે? દર્પણમાં જોયેલા ચહેરાને
દુર્ગેશ ભટ્ટ — (પથ્થરના મૌનની ગલીમાં...) પથ્થરના મૌનની ગલીમાં ચાલવું પડે
સુમન શાહ વિમાન કાગળનાં વહેલી સ્હવારનો રોજ ઉડાડું છું વિમાન કાગળનાં...
રાવજી પટેલ એક બપોરે મારા ખેતરને શેઢેથી ’લ્યા ઊડી ગઈ સારસી!
રાવજી પટેલ ઢોલિયે અમે અજાણ્યા ક્યાં લગ રહેશું?
રાવજી પટેલ પત્નીનો નિદ્રાસ્પર્શ ઊંઘના અણખેડ્યા ખેતરમાં ઊગ્યા સારસટહુકા.
રાવજી પટેલ આજ અચાનક કલશોર ભરેલું વૃક્ષ કાનમાં ઝૂલે!
રાવજી પટેલ વરસાદી રાતે ઈશાની પવન મારા છાપરાના નળિયાને
રાવજી પટેલ ઠાગાઠૈયા ઠાગાઠૈયા ભલે કરે રામ! આપણે તો...
રાવજી પટેલ આપણને જોઈ આપણને જોઈ પેલા બગીચામાં લીલોતરી સળવળે
રાવજી પટેલ મિસ જૂલિયટીનું પ્રણયગીત મારા રળજી રે અમોને કૂવે પાણી મોકલ્યાં,
રાવજી પટેલ અમે રે અધવચ… અમે રે અધવચ રણના વીરડા!
રાવજી પટેલ મારી આંખે કંકુના સૂરજ મારી આંખે કંકુના સૂરજ આથમ્યા ….
રાવજી પટેલ સ્વ. હૂંશીલાલની યાદમાં ગગનગુફા ફાટી પડે ને તારા લબ લબ થાય,
ઇન્દુ પુવાર લૅંચુજીનું ગીત અમે લયનું લૂંટાવ્યું ગામ કે લૅંચુ લચકેલો,
ઇન્દુ ગોસ્વામી છાંટાનું ગામ પાણીને હોય નહીં પોતાનો ઢાળ એ તો પડછાયો...
દલપત ચૌહાણ ચોર કોટવાળને દંડે કૂતરાં ભસે છે. પાછળ દોડે છે. ક્યારેક લાગ મળે તો,
ગભરુ ભડિયાદરા બાઈ, મારે આંગણે... બાઈ, મારે આંગણે માલતી વેલ કે
અનિલ જોશી આકાશનું ગીત — કે મને ફૂટતી નથી રે કેમ ડાળખી? ગોફણથી છૂટતો...
અનિલ જોશી કન્યાવિદાય સમી સાંજનો ઢોલ ઢબૂકતો જાન ઊઘલતી મ્હાલે,
અનિલ જોશી કવિ વિનાનું ગામ પ્હાડ ફરીને પાછા વળતા પ્હાડ મૂકીને આવ્યા
અનિલ જોશી કાચો કુંવારો એક છોકરો એ કાચો કુંવારો એક છોકરો હતો ને એક છોકરી હતી
અનિલ જોશી કીડીએ ખોંખારો ખાધો ક્રાઉં ક્રાઉં કાગડાથી ખીચોખીચ લીમડામાં કીડીએ ખોંખારો ખાધો,
અનિલ જોશી ખાલી શકુંતલાની આંગળી કેમ સખી, ચીંધવો પવંનને રે હું તો ખાલી શકુતંલાની આંગળી.
અનિલ જોશી બરફનાં પંખી અમે બરફનાં પંખી રે ભાઈ, ટહુકે ટહુકે પીગળ્યાં .
અનિલ જોશી બીક ના બતાવો! મારી કોઈ ડાળખીમાં પાંદડાં નથી, મને પાનખરની બીક...
અનિલ જોશી રંગભેદ કાળો વરસાદ મારા દેશમાં નથી
‘અદમ’ ટંકારવી અમે ન્યાલ થઈ ગયા લઈને તમારું નામ, અમે ન્યાલ થઈ ગયા,
‘અદમ’ ટંકારવી ખાલી મ્યાન જેવું સ્મરણ લીલું કપૂરી પાન જેવું
‘અદમ’ ટંકારવી ભાષાભવન એના પાયામાં પડી બારાખડી
જિગર ટંકારવી બહુ વાર લાગી પ્રેમ-મોતી પામતાં, બહુ વાર લાગી,
જિગર ટંકારવી રૂપ છે, રંગ છે ફૂલ છે, ગંધ છે, રૂપ છે, રંગ છે,
કિશોર મોદી વચ્ચે હું ઊભો રંગ, નભ, માહોલ વચ્ચે હું ઊભો
કિશોર મોદી સુરતી બોલીમાં સુંદર રચના — વીહલા, રોજ હાંજે સુન્દરકાંડ વાંચી વાંચીને
‘ધૂની’ માંડલિયા દરિયો નીકળ્યો માછલી સાથે જ દરિયો નીકળ્યો, લ્યો ઋણાનુબંધ...
‘ધૂની’ માંડલિયા લાજ રાખી છે ભરી ખુશ્બૂ ફૂલેફૂલમાં બહારે લાજ રાખી છે
રમેશ પારેખ શગ રે સંકોરું શગ રે સંકોરું મારા નામની તૂટે પડછાયાની...
રમેશ પારેખ ગોરમાને પાંચે આંગળીએ પૂજ્યાં ગોરમાને પાંચે આંગળીએ પૂજ્યાં ને નાગલા ઓછા...
રમેશ પારેખ દરિયાઉં શમણે આવ્યા... એન કાંઈ દરિયાઉં શમણે આવ્યા કે તોય આંખ
રમેશ પારેખ મેં મને સાંભળી મેં મને વાતો કીધાની મશે સાંભળો
રમેશ પારેખ સોનલદેને લખીએ રે લાવો, લાવો, કાગળિયો ને દોત સોનલદેને લખીએ રે
રમેશ પારેખ તારું પહેલા વરસાદ સમું આવવું ફાગણની ઝાળઝાળ સુક્કી વેળામાં તારું પહેલા
રમેશ પારેખ રાણી સોનાંદેનું મરશિયું તમને મારા લોહીમાં લીલું રમતા ઝામણ નાગ,
રમેશ પારેખ તમને બંધ પરબીડિયામાંથી મરણ મળે તમને,
રમેશ પારેખ હથેળી બહુ વ્હેમવાળી જગા હથેળી બહુ વ્હેમવાળી જગા છે
રમેશ પારેખ દરિયો રે... દરિયો ઝૂલે... કે ઝૂલે... ઘાસમાં રે... ઘાસમાં રે મેદાન ઉછાળા ખાય
રમેશ પારેખ હેલ્લારો આ ઝાકળના ઝબકારા ઝાલી ઘાસ ફરે
રમેશ પારેખ ઓઢણીનું મહાભિનિષ્ક્રમણ ખીંટીએ ઓઢણીને પૂછ્યું કે : ક્યાં હાલ્યાં?
રમેશ પારેખ એક પ્રશ્નગીત દરિયામાં હોય એને મોતી કહેવાય છે,
રમેશ પારેખ ખુલ્લી તલવાર જેવી છોકરી ખુલ્લી તલવાર જેવી છોકરી સવારના ખુલ્લા...
રમેશ પારેખ વરસાદ ભીંજવે આકળવિકળ આંખકાન વરસાદ ભીંજવે,
રમેશ પારેખ ફાંસી પહેલાંની ઇચ્છા –ને સૌથી છેલ્લે ગામનું પાદર જોઈ લેવું છે
રમેશ પારેખ વૃક્ષસંવનનાર્થીનું ગીત સાવ રે સુક્કા ઝાડને જોઈ થાય કે એને ચાલ,
રમેશ પારેખ નીકળે હાથને ચીરો તો ગંગા નીકળે છેવટે એ વાત...
રમેશ પારેખ કાગડો મરી ગયો... સડકની વચ્ચોવચ સાવ કાગડો મરી ગયો
રમેશ પારેખ ન થયા આમ અછતા ન થયા આમ ઉઘાડા ન થયા
રમેશ પારેખ મેળો આ મનપાંચમના મેળામાં સૌ જાત લઈને આવ્યા છે
રમેશ પારેખ રંગલીની આપદા વેળાવદરનો વાણિયો રે મૂવો વાણિયો રે,
રમેશ પારેખ પ્રાણજીવન હરજીવન મોદી પ્રાણજીવન હરજીવન મોદી હાજર છે?
રમેશ પારેખ મનજી ઓઘડદાસ મનજી ઓઘડદાસ રહેવાસી ગોધરા
રમેશ પારેખ હસ્તાયણ હાથ સૂમસામ બની મેજ પર પડેલા છે;
રમેશ પારેખ તમને ફૂલ દીધાનું યાદ ધીમે ધીમે ઢાળ ઊતરતી ટેકરીઓની સાખે તમને
રમેશ પારેખ આલા ખાચરની સવાર પિંડી ખભા મૂછ કમાડ હુક્કો બોચી અને સાથળ...
રમેશ પારેખ કીરતિ કેરાં કોટડાં ટપુડો હજામ આવ્યો. બાપુ કયે : નથી બોડવાં દાઢી...
રમેશ પારેખ બાપુ ધગી ગયા... બાકસને મારી લાત ને બાપુ ધગી ગયા,
રમેશ પારેખ આલા ખાચરનું 'આપણું તો...' ભવાયા આવીને કે': 'બાપુ, જોવા ન આવે તો...
રમેશ પારેખ મારા સપનામાં… મારા સપનામાં આવ્યા હરિ
રમેશ પારેખ — કે કાગળ હરિ લખે તો બને — કે કાગળ હરિ લખે તો બને
રમેશ પારેખ રે'શું અમેય ગુમાનમાં રેશું અમેય ગુમાનમાં હરિ સંગ નહીં બોલીયે
રમેશ પારેખ ગઢને હોંકારો તો… ગઢને હોંકારો તો કાંગરાય દેશે પણ ગઢમાં...
રમેશ પારેખ એક છોકરીના હાથથી રૂમાલ પડે એક છોકરીના હાથથી રૂમાલ પડે
રમેશ પારેખ પતંગાયણ એક છોકરો પતંગ લઈ દોડ્યો રે...
રમેશ પારેખ હરિને જડી જડી, જડી, હું જડી હરિને માઝમરાતે જડી,
રમેશ પારેખ શું ચીજ છે? એકલા સાંજે બગીચે બેસવું શું ચીજ છે?
યૉસેફ મેકવાન અંધકાર ઝીણો રે ઝગે છે અંધકાર...
યૉસેફ મેકવાન એક પંખી એક પંખી આંખમાં આવી અને ટહુ્ક્યા કરે,
યૉસેફ મેકવાન કવિની નોંધ શિશુની આંખ બની...
યૉસેફ મેકવાન હવાતિયાં હવામાં બાકોરું પાડતી ધજાને
યૉસેફ મેકવાન પડછાયો વાડ કૂ્દીને તડકો આયો :
ફિલિપ ક્લાર્ક ગીત (પાદર તળાવ…) પાદર તળાવ ઘેઘૂર વડલાની ડાળ
ફિલિપ ક્લાર્ક — (પાસમાંયે પ્રેમથી…) પાસમાંયે પ્રેમથી, રાખ્યાં હતાં;
સુભાષ શાહ ક્યાં બધે કહેતો ફરું ? કેમ છોડ્યું ગામ એ હું ક્યાં બધે ક્હેતો ફરું?
પ્રતાપસિંહ રાઠોડ ‘સારસ્વત’ એક તીં ગોફણમાં ચકલાં ઉડાડ્યાં તો જાણ્યાં
પ્રતાપસિંહ રાઠોડ ‘સારસ્વત’ લૅબું લ્હૅકઅ સ મારી લીલી વાડીનું લૅબું ’લ્યા, લૅબું લ્હૅકઅ સ!
શ્યામ સાધુ ક્યાંક ઝરણાંની ઉદાસી… ક્યાંક ઝરણાંની ઉદાસી પથ્થરો વચ્ચે પડી છે
શ્યામ સાધુ દરવાજો ખોલ અંદરથી પૂર ઊમટ્યું છે દરવાજો ખોલ,
નીતા રામૈયા પહેલે વરસાદે, રાજ… પહેલે વરસાદે, કેમ કરી પામવા મોસમના અઢળક મિજાજ
સિતાંશુ યશશ્ચંદ્ર મૃત્યુ — એક સરરિયાલિસ્ટ અનુભવ ખરી પછાડી પુચ્છ ઉછાળી દોડ્યા
સિતાંશુ યશશ્ચંદ્ર સુરેશ જોષીનેઃ એક સરરિયાલિસ્ટનું સંબોધન સમુદ્ર ઉછાળનાર, કાફલા ડુબાવનાર
સિતાંશુ યશશ્ચંદ્ર જન્મીલું મરણ આ પૂનમ કેરો ચંદ્ર ઊગ્યો ને તળેટીઓને
સિતાંશુ યશશ્ચંદ્ર મધ્યરાત્રિએ કોયલ આ પગથી પર પગલાં પડ્યાં રહ્યાં છે, જોયાં!
સિતાંશુ યશશ્ચંદ્ર ફરી પાછું વૃક્ષ જૂના સમયના એ તપખીરિયા થડને હવે તો...
સિતાંશુ યશશ્ચંદ્ર મગન અને ગાજર મગન, ભઈ, આવું થાય આપડાથી?
સિતાંશુ યશશ્ચંદ્ર મગનની હઠ એટલે હઠે ભરાયેલો મગનિયો કે મારે તો
સિતાંશુ યશશ્ચંદ્ર સમુદ્ર દેવો અને દાનવોએ સરળ કરી નાખ્યો
સિતાંશુ યશશ્ચંદ્ર ભાષા મને તો ગમી ગઈ છે આપડી ગુજરાતી ભાષા
સિતાંશુ યશશ્ચંદ્ર પ્રવીણ જોષીને અલવિદા ક્યાં ચાલ્યો તું સાહ્યબા આમ સૂનો
સિતાંશુ યશશ્ચંદ્ર લક્કડબજાર લક્કડબજારમાં લાગી આગ ને બગલાં ઊડ્યાં બાવીશ
સિતાંશુ યશશ્ચંદ્ર જટાયુ નગર અયોધ્યા ઉતરે, ને દખ્ખણ નગરી લંક
સિતાંશુ યશશ્ચંદ્ર સિંહવાહિની સ્તોત્ર મયૂર પરથી ઊતર, શારદા, સિંહ ઉપર ચઢ,
સિતાંશુ યશશ્ચંદ્ર ધોળી ધજા ધોળી ધજા નહીં ધોળી ધજા નહીં
સિતાંશુ યશશ્ચંદ્ર લડત ફરી પેટાવો તાપણું. પોષની આ રાતને
સિતાંશુ યશશ્ચંદ્ર ભે મુસળને ટેકે ઊભા છે મોરારી
સિતાંશુ યશશ્ચંદ્ર ચાલવું (સંબંધ-વિચ્છેદનું ગીત) ફરી ખભે છે કોટ,
સિતાંશુ યશશ્ચંદ્ર લાભશંકર ઠાકરની કવિતા સોજો ચઢેલ શરીરને જેમ દાક્તર અડકે,
સિતાંશુ યશશ્ચંદ્ર મધુ રાયની વારતા દંતશૂળ ડંખ કે ન્હોર વિનાનાં
સિતાંશુ યશશ્ચંદ્ર વખાર : ૧. ફરિયાદ સાયેબ, કોઈકે આ એક વખાર ઊભી કરી દીધી છે
સિતાંશુ યશશ્ચંદ્ર વખાર : ૨. મુલાકાત આ અમારાં ઘરાં સાયેબ, જે ગણો તે
સિતાંશુ યશશ્ચંદ્ર વખાર : ૩. વખારમાં નજર આપ સે’જ મોડા પધાર્યા એટલે
સિતાંશુ યશશ્ચંદ્ર વખાર : ૪. ...પણ વખારમાં નોકરી? દેખા, સા’બ? યે દેખો...
સિતાંશુ યશશ્ચંદ્ર વખાર : ૫. સાહેબવારી સુખસોન્તી વોંધો સો હોય
સિતાંશુ યશશ્ચંદ્ર વખાર : ૬. એક સજેસન ના સાહેબશ્રી, કોઈ નવી લપ લઈને નથી આયા,
સિતાંશુ યશશ્ચંદ્ર વખાર : ૭. ના હોય, નાંમદાર ના ના, ના હોય, સાયેબ,
સિતાંશુ યશશ્ચંદ્ર વખાર : ૮. ઉકેલ આવો આવો સાયેબ પધારો નામદાર.
સિતાંશુ યશશ્ચંદ્ર દૂધ ચઈ બચરીનું પીવે દૂધ, ગોંધીડો?
સિતાંશુ યશશ્ચંદ્ર સાંઢુકા સીંગ સડે... એમ થયું? કેમ થયું? સાંડ સીંગ સડી ગયું?
સિતાંશુ યશશ્ચંદ્ર ટાઇટાનિકના તૂતક પરઃ એક ભૂંગળ ગાણું ટાઇટાનિકના તૂતક પર એ બેન્ડ બજાવે છે,
સિતાંશુ યશશ્ચંદ્ર જલસ્ત્રોત હવે, સરસ્વતી, ગુપ્ત વહો ના,
સિતાંશુ યશશ્ચંદ્ર મહાભોજ આ વન અપરંપાર છે વરસાદ અનારાધાર
જયંતી પરમાર પુનર્જન્મ બાપુને શોધું છું મહાત્મા ગાંધીને શોધું છું
દક્ષા વ્યાસ સાગરસખાને ઊભી છું તારી સાવ સન્મુખ.
કીર્તિકાન્ત પુરોહિત મારું ખેતર ભાળી જ્યો તારી તે બુનનો દિયોર મારું ખેતર ભાળી જ્યો,
ઇકબાલ મોતીવાલા મન થયું મૌલવીના ગામ વચ્ચે મય પીવાનું મન થયું,
સુરેન ઠાકર `મેહુલ' આંગણું, પરસાળ ને આંગણું, પરસાળ ને ઉંબર હતું
કરસનદાસ લુહાર ગઝલ (આંખમાં લીલાશનો દરિયો...) આંખમાં લીલાશનો દરિયો ભરી લીધો હતો
કરસનદાસ લુહાર ટેકરીને ઊભી થા આળસુની પીર અલી ટેકરી!
રતિલાલ સથવારા અવસરિયો ઢોલ રે જાગ્યું ને હૈયું હલમલે,
રાજેન્દ્ર શુક્લ અંધારું લ્યો ઊંટ ભરીને આવ્યું રે અંધારું લ્યો,
રાજેન્દ્ર શુક્લ લાવ જરા અમથું રે અડકાડ્યું જીરણ દ્વાર
રાજેન્દ્ર શુક્લ ભજનગીતિ રૂડી ચોપાટું મંડાણી ચંદનચોકમાં નાખ્યા લખ
રાજેન્દ્ર શુક્લ સભર સુરાહી સભર સુરાહી, લલિત લચક કટિ,
રાજેન્દ્ર શુક્લ બારમાસી ગઝલ (સાજન) દૂર દૂર પરહરતાં સાજન વરસો આમ જ સરતાં
રાજેન્દ્ર શુક્લ વ્યાકુલકથા આ બધું અંગત કશું કોનું થવા વ્યાકુલ બને,
રાજેન્દ્ર શુક્લ તું બધું જાણે, સજન! જત જણાવાનું તને કે તું બધું જાણે, સજન!
રાજેન્દ્ર શુક્લ દૂર દખ્ખણ દેશમાં જત જણાવાનું તને કે દૂર દખ્ખણ દેશમાં,
રાજેન્દ્ર શુક્લ સદ્ય ત્યાં પ્હોંચો તને! જત જણાવાનું તને કે શબ્દને સીમા નડે,
રાજેન્દ્ર શુક્લ ચંપકવરણી ગઝલ સદેહા (સંચારિણી દીપશિખા) મરકે છે કે મ્હેકે છે તું, બોલે છે કે ફૂલ ખરે છે,
રાજેન્દ્ર શુક્લ આ અમે નીકળ્યા— સાંજ ઢળતાં જ રોશન થતા, મ્હેકતા,
રાજેન્દ્ર શુક્લ મારી ક્ષમા— बख्श दो गर खता करे कोई - गालिब હર કોઈને આધાર કૈં આવી મળો,
રાજેન્દ્ર શુક્લ ઉતાવળ ન કરો! જરી ધીરે, જરા ધીરે વહો શ્વાસ, ઉતાવળ ન કરો,
રાજેન્દ્ર શુક્લ પરિપ્રશ્ન કીડી સમી ક્ષણોની આ આવજાવ શું છે?
રાજેન્દ્ર શુક્લ હોઇયેં જ્યાં એક ને એક જ સ્થળે મળિયેં અમે
રાજેન્દ્ર શુક્લ હજો હાથ કરતાલ હજો હાથ કરતાલ ને ચિત્ત ચાનક;
રાજેન્દ્ર શુક્લ રે જાદૂગર! ઇલમશલાકા અવલ ફિરાઈ રે જાદૂગર
રાજેન્દ્ર શુક્લ મને ગિરનાર સંઘરશે ન સંકલ્પો, ન સંચરવું, ન એકે શબ્દ સાંભરશે
રાજેન્દ્ર શુક્લ હું મળીશ જ! પુકારો ગમે તે સ્વરે હું મળીશ જ,
રાજેન્દ્ર શુક્લ ચેત મછંદર! ના કોઈ બારું, ના કોઈ બંદર, ચેત મછંદર,
રાજેન્દ્ર શુક્લ ગોરખ આયા! આંગન આંગન અલખ જગાયા, ગોરખ આયા,
વર્ષા દાસ લોહીનો રંગ લાલ લોહીનો રંગ લાલ પછી તે વાઘનું હોય કે વાંદરાનું
દિલીપ ઝવેરી એક વાર એક વાર સાંભળ્યાં’તાં ગાતાં પતંગિયાં
દિલીપ ઝવેરી કવિતા લખવી કવિતા લખવી એટલે કોઈ નાની-મોટી મુસાફરીએ નીકળ્યા જેવું છે
દિલીપ ઝવેરી કવિતા વિશે કવિતા (૧) ૧. બળતી મીણબત્તીને ફૂંક મારી...
દિલીપ ઝવેરી કવિતા વિશે કવિતા (૨) ૨. કવિતા કરતાં કરતાં ભાષા મને લખે
દિલીપ ઝવેરી કવિતા વિશે કવિતા (૩) ૩. પાણીની જેમ ઊગે છે...
દિલીપ ઝવેરી કવિતા વિશે કવિતા (૪) ૪. કુલડીમાં ઠાંકેલા દેવતાની જેમ...
દિલીપ ઝવેરી કવિતા વિશે કવિતા (૫) ૫. કવિતા ખરા ખપનો લય ગોતે...
દિલીપ ઝવેરી કવિતા વિશે કવિતા (૬) ૬. દારૂ જેવા તડકા ગચગચ ઊંચી...
દિલીપ ઝવેરી કવિતા વિશે કવિતા (એક અંશ) (ક્યારેક એવું બને) ક્યારેક એવું બને કાગળને કલમ અડે ને તારા કૂદે
દિલીપ ઝવેરી કવિતા સદાય અધૂરી હોય છે કવિતા સદાય અધૂરી હોય છે
દિલીપ ઝવેરી કવિનો શબ્દ એક વાર હું કાગળ ઉપર જગંલ લખું
દિલીપ ઝવેરી કોરા કાગળ ઉપર કોરા કાગળ ઉપર લાલ શાહીથી લખવાથી વસંત
દિલીપ ઝવેરી દિવસો આવ્યા આંબે બેઠો મોર પ્રિયાની આંગળીઓની સાથ રમી
દિલીપ ઝવેરી ધોળા બરફમાં થીજી જતાં બચવા ધોળા બરફમાં થીજી જતાં બચવા અમાપ અંતરો સુધી
દિલીપ ઝવેરી ભાષા ભાષા મારાં હાડમાંસ ને હું ભાષાનો ગરાસ
દિલીપ ઝવેરી મા એક વાર જનમ દઈને મા વસૂલી કરતી જ રહે છે
દિલીપ ઝવેરી સપનાં સપનાં પૂછીને નથી આવતાં
દિલીપ ઝવેરી સમુદ્રને આહ્ વાન સમુદ્ર તારી ફીણ ફીણ સળવળતી જીભે મેં વાવેલા
પીયૂષ પંડ્યા ‘જ્યોતિ' ખરતી ઉદાસી આ પાનખરમાં કેવી પર્ણો સમી
પીયૂષ પંડ્યા ‘જ્યોતિ ’ તમે તો વરસ્યા તમે મંનભરી મેઘ બની વરસ્યા,
મુસાફિર પાલનપુરી લખતા રહો શંખ ફૂંકે છે સમય લખતા રહો,
મનોજ ખંડેરિયા પીંછું ગગન સાથ લઈ ઊતરે એ ફરકતું વિહગ-પાંખથી
મનોજ ખંડેરિયા રસ્તા વસંતના આ ડાળ ડાળ જાણે કે રસ્તા વસંતના
મનોજ ખંડેરિયા શાહમૃગો શાહમૃગોનાં રુપે રૂપે વારી ગયાં રે લોક
મનોજ ખંડેરિયા વરસોનાં વરસ લાગે ક્ષણોને તોડવા બેસું તો વરસોનાં વરસ લાગે
મનોજ ખંડેરિયા દરવાજો ખોલ કૈં ઝળહળ ઝળહળ જેવું છે, દરવાજો ખોલ
મનોજ ખંડેરિયા આયનાની જેમ — આયનાની જેમ હું તો ઊભી’તી ચૂપ
મનોજ ખંડેરિયા એમ પણ બને (પકડો કલમ ને) પકડો કલમ ને કોઈ પળે એમ પણ બને
મનોજ ખંડેરિયા લાલઘૂમ તાપમાં… (ગુલમહોર) લાલઘૂમ તાપમાં મ્હોરતો, મસ્તીનો તોર તે ક્યાં ગયો
લાલજી કાનપરિયા સાંજ ઢળે છે પાછા વળતા ધણની કોટે ઘંટીનો રણકાર
રમેશ આચાર્ય અંધારું અને પ્રેમ હું અંધારાના પ્રેમમાં છું
રમેશ આચાર્ય પાથરણાવાળો પોતાના કપાળ જેવડું પાથરણું પાથરી
જિતેન્દ્ર કા. વ્યાસ બાઈ રે ! આજે પહેલવ્હેલાં... બાઈ રે ! આજે પહેલવ્હેલાં હું ન્હાઈ રે ! માથાબોળ
જિતેન્દ્ર કા. વ્યાસ વાયરે ઊડી વાત વાયરે ઊડી વાત — (કે) સાવ રે! રોયા સાન વનાના
જિતેન્દ્ર કા. વ્યાસ સોળમે ફાગણ છાતલડીના મોરલા બની છાકટા આજે ગ્હેકતા છડેચોક!
કાયમઅલી હઝારી જાહોજલાલી છે મને તો એટલે આ પાયમાલી ખૂબ વ્હાલી છે
ભરત ત્રિવેદી આપણી જુદાઈનું આપણી જુદાઈનું છે ક્યાં કોઈ કારણ નવું
ભરત ત્રિવેદી — (આંખને દર્પણ નડે...) આંખને દર્પણ નડે તો આપવી કોને સજા?
મફત ઓઝા આંગણે લીલો તડકો ઊગ્યો આંગણે લીલો તડકો ઊગ્યો લીમડી રેલમછેલ.
મફત ઓઝા ઓઢી શકાય તો... અલ્યા! આથમતી સાંજને ઓઢી શકાય તો...
મફત ઓઝા છેલ્લું સ્ટેશન છેલ્લું સ્ટેશન આવવાની પ્રતીક્ષામાં
મફત ઓઝા મારા અસલી રંગનું ગીત એક આંખમાં નગર ઊગ્યું ને બીજી આંખમાં ગામ
મફત ઓઝા વૃક્ષોને વૃક્ષો હલાવો ના હવે આ ડાળ!
મફત ઓઝા હે પ્રિયે... તને ઝંખતી ક્ષિતિજો આ અરવલ્લીની
મનોહર ત્રિવેદી તમે ભલે ઘર છોડી ચાલ્યાં તમે ભલે ઘર છોડી ચાલ્યાં, તમે છતાં આ
મનોહર ત્રિવેદી ગીત-શિખરિણી ચરણ સરતાં જાય મિતવા...
મનોહર ત્રિવેદી ઝૂમવા લાગી શિશિરના પગરવે લો સ્તબ્ધતાઓ જૂમવા લાગી
મનોહર ત્રિવેદી કૂંચીનો ઝૂડો જી રે મારી કડ્યમાં છે કૂંચીનો ઝૂડો જી રે
મનોહર ત્રિવેદી એંધાણી એવાં ખોરડાંની રાખજો એંધાણી સંતો હો મારા,
મનોહર ત્રિવેદી આણાતના અભાવનું ગીત... ગામ તું નથી ક્યાંય - ઘરમાં સૂની સાંજ...
મનોહર ત્રિવેદી ફળિયે ફૉરી દાડમડી ફળિયે ફૉરી દાડમડી ને દાડમડીનાં ફૂલ
મનોહર ત્રિવેદી મોસમનો પહેલો વરસાદ મોસમનો પહેલો વરસાદ પડ્યો, હેય હેય! —
મનોહર ત્રિવેદી રિસામણે જતી કણબણનું ગીત કાંખમાં મેલ્યું છોકરું, માથે પોટલું,
મનોહર ત્રિવેદી બાઈ, કિયાં તે... બાઈ, કિયાં તે કામણ ને કારણે બારસાખ ઝાલીને
મનોહર ત્રિવેદી મુખી સત્તરવાર મુખી સત્તરવાર, તે કાળુભારને ઘૂને
મનોહર ત્રિવેદી લગ્નગીત (ઊડી ઊડી રે એક ચરકલડી) ઊડી ઊડી રે એક ચરકલડી ઊડી
મનોહર ત્રિવેદી ધોમ ધખ્યા બપોર નળ્યના બાવળઝુંડથી ઊઠી સામટી ચહક
નીતિન મહેતા આવ ત્યારે લખાયલા શબ્દોમાં ખાલીપણું ચૂપચાપ બેસી ગયું છે
નીતિન મહેતા એક કાવ્ય (ચાલવું થાકવું ફરી...) ચાલવું થાકવું ફરી ચાલવું એ જ ક્રમ
નીતિન મહેતા એક પત્ર કાચીંડો તે જ આ શહેર. હું અહીં, તું ત્યાં, વચ્ચે
નીતિન મહેતા એક રચના (બસ જવું જ છે?...) બસ જવું જ છે? રોકાઈ જાને?
નીતિન મહેતા કાવ્ય (પછી ચાલી જવાનું...) પછી ચાલી જવાનું નક્કી કર્યું થોડું પાણી પીધું
પ્રીતિ શાહ-સેનગુપ્તા અરણ્ય-રુદન પર્વત પર ચડીને શિખરોને ધક્કા મારી મારીને
પ્રીતિ શાહ-સેનગુપ્તા થાક ચાલતાં ચાલતાં ખૂબ દૂર નીકળી આવી છું.
શિવજી રૂખડા તું વાગ મંજીરા, હવે એકતારો રણઝણે, તું વાગ મંજીરા, હવે
શિવજી રૂખડા સાંઈ ફક્ત કફની સાંધવી છે સાંઈ અમને સોય આપો,
ઊજમશી પરમાર ઘટમાં ઝાલર બાજે ઝીણી ઝીણી ઝાલર ઘટમાં બાજે ઘડી ઘડી
ઊજમશી પરમાર પગને એવા પંથ જડે સંતો, સહજ મળે સથવારા
ઊજમશી પરમાર મુંને જોવે... ખપતું નહીં ઘરચોળું, માગ્યાં નહીં ઠોળિયાં,
ઊજમશી પરમાર વરસે ખાંડાધાર ગોળ ગોળ ચાંદરણાં કેરાં ભોંય પતીકાં પડતાં
ભરત નાયક ચક્ર (એક માણસ) એક માણસ આગિયાના ઝબકારા ગણે
ભરત નાયક માણસ નથી ગડ બેસતી કોણ આ માણસઃ
ગીતા નાયક બસ હવે પાંચીકા અધ્ધર ઉછાળી દીધા તે અધ્ધર જ રહી ગયા!
ગોપાલ શાસ્ત્રી સાગરની જેમ સાગરની જેમ કોઈ ઘૂઘવતું નથી હવે
પ્રવીણ દરજી ક્યાંકથી ક્યાંકથી ઊડી આવેલા લક્કડખોદે એકાએક હર્યાભર્યા
પ્રવીણ દરજી તણખલું તણખાય ડુંગર જો તણખે તણખલું
પ્રવીણ દરજી નર્યો એંઠવાડ વાતો થયા કરે છે: આમ કરવું જોઈએ, આમ ન...
પ્રવીણ દરજી હવે — હવે — આ વંધ્ય શબ્દોમાં કદી પણ શોક
ધીરેન્દ્ર મહેતા કાળ ડૂબી રહી છે સાંજ જોઈ રહ્યું છે
ધીરેન્દ્ર મહેતા ખારવણનું ગીત દરિયેબરિયે જઈશું માલમ, કોડિયેબોડિયે રમશું
ધીરેન્દ્ર મહેતા ધુમાડો ધુમાડો છે ફક્ત ધુમાડો, બીજું શું છે
ધીરેન્દ્ર મહેતા બળે દીવાની જ્યોત હાથમાં લીધાં કલમ ને દોત,
ધીરેન્દ્ર મહેતા ભેદ સાવ અજાણ્યું થઈને મારું વરસ સોળમું આવ્યું,
ધીરેન્દ્ર મહેતા — (મુજ દૃષ્ટિ પાછી ના વળે) મુજ દૃષ્ટિ પાછી ના વળે તારા ગયા પછી...
ધીરેન્દ્ર મહેતા હવે સૂર્ય અને ચંદ્ર પણ પડોશનું મકાન ફરી એક મજલો ઊંચે ચઢી ગયું...
માધવ રામાનુજ ‘આપણું’ ગીત આપણે તો ભૈ રમતારામ!
માધવ રામાનુજ અમે ઇચ્છયું એવું… (એક એવું ઘર) એક એવું ઘર મળે આ વિશ્વમાં —
માધવ રામાનુજ એમ થાતું કે - વન વચોવચ ખેતર ઊભાં ગામ વચોવચ મેડી...
માધવ રામાનુજ ગોકુળમાં આવો તો — ગોકુળમાં કોક વાર આવો તો કાન,
માધવ રામાનુજ દાદાના આંગણામાં દાદાના આંગણામાં કૉળેલા આંબાનું
માધવ રામાનુજ પાસપાસે તોય પાસપાસે તોય કેટલાં જોજન દૂરનો આપણો વાસ!
માધવ રામાનુજ સંભારણાં (સાંભરણ) પછી પગલામાં ચીતર્યાં સંભારણાં...
માધવ રામાનુજ હળવા તે હાથે (કોમળ કોમળ) હળવા તે હાથે ઉપાડજો રે અમે કોમળ કોમળ,
રક્ષાબહેન દવે શેરિયુંને નદિયુંનો શેરિયુંને નદિયુંનો આવ્યો ઑતાર
નયન હ. દેસાઈ તમે જશો ને… સૂના ઘરમાં ખાલી ખાલી માઢ મેડીયું ફરશે
નયન હ. દેસાઈ પિયર ગયેલી ભરવાડણ પનઘટે છલકાતી ગાગર સાંભરે
નયન હ. દેસાઈ માણસ ઉર્ફે માણસ ઉર્ફે રેતી, ઉર્ફે દરિયો, ઉર્ફે ડૂબી જવાની ઘટના ઉર્ફે
નયન હ. દેસાઈ મુકામ પોસ્ટ માણસ જીવ્યાનું જોયાનું હસવું થઈ તૂટ્યાનું પાર્સલ કરી દો મુકામ
જયદેવ શુક્લ તારો પ્રતિસ્પર્ધી ગૌમુખના જળમાં, હાથ બોળ્યો, ઝબોળ્યો.
જયદેવ શુક્લ તે સાંજે તે સાંજે આપણે વાતો કરતા ચાલતા હતા.
જયદેવ શુક્લ પુત્રની વિદેશી દોસ્તને પ્રથમ વાર ફોન પર મળ્યા પછી... તારા કણ્ઠમાંથી ઊગી નીકળેલો કુંવારો અજવાસ
જયદેવ શુક્લ પૂજા માએ પ્રભાતિયાં ગાતાં ગાતાં આમલીથી માંજી
જયદેવ શુક્લ પૂજ્ય પિતાશ્રીનું સ્મરણ થતાં... લાલ બાંધણમાં બાંધેલી યજુર્વેદ સંહિતાની
જયદેવ શુક્લ માગશરની અમાવાસ્યા આકાશનાં લાખ્ખો, કરોડો, અબ્બજો કાણાં
જયદેવ શુક્લ સ્તન-સૂત્ર હરિણીનાં શિંગડાની...
જયદેવ શુક્લ સ્મરણ ધૂળથી છવાયેલા ને કાટથી વસાયેલા કાતરિયામાં
દિલેરબાબુ લઈ શોધ મારી જ્યારે… (હશે) લઈ શોધ મારી જ્યારે જગત નીકળ્યું હશે;
સાહિલ પરમાર આપણી સમજણને આપણી સમજણને લૂણો હોય છે,
સાહિલ પરમાર છાતીમાં મારી… છાતીમાં મારી સેંકડો ઇચ્છાની નાવ છે,
સાહિલ પરમાર તું હાર્યો તો નથી જ તું ખૂબ મથ્યો, મારા બાપ ખૂબ મથ્યો —
સાહિલ પરમાર શહેરમાં રહ્યાં ફરતાં તૃપ્તિની આશ લઈ અમે ઝાંઝવાના
ઘનશ્યામ ઠક્કર — (હજી કૈં યાદની...‌) હજી કે યાદની લાશો સડે છે વિસ્મરણ ઓથે
ઘનશ્યામ ઠક્કર ક્યાં સુધી શક્યતા દ્વારની સાંકળ બનીશું ક્યાં સુધી?
ઘનશ્યામ ઠક્કર મળવાનું મન પ્હોંચ્યું (રાધાના ગુસ્સાનું ગીત) મળવાનું મન પ્હોંચ્યું જોજનવા દૂર તોય ખેંચાતી જાઉં છું પછીતે !
રવીન્દ્ર પારેખ આરોઓવારો ખોબામાં ઝીલું તે તારો વરસાદ અને આંખોમાં ઝીલું...
રવીન્દ્ર પારેખ ગોકુળિયું મથુરાની આંખોને લ્હોવા જતાંય કદી મનમાં શું...
રવીન્દ્ર પારેખ ડૂબવાનું હોય જાણે ડૂબવાનું હોય જાણે કે જગત, એટલો વરસાદ
પવનકુમાર જૈન બાબાગાડી એમના લગ્નસમયનાં સર્વોત્તમ વસ્ત્રો
બેન્યાઝ ધ્રોલવી જોઉં છું શબ્દની ડાળો નમેલી જોઉં છું,
મહેન્દ્ર ગોહિલ શકાશે? સમયને શું બીબામાં ઢાળી શકાશે?
જવાહર બક્ષી ...વાર લાગી બે ઘડીની જ બાજી હતી જિદંગી તોય સંકલેતા વાર લાગી
જવાહર બક્ષી આજના માણસની ગઝલ ટોળાંની શૂન્યતા છું જવા દો, કશું નથી
ધ્રુવ ભટ્ટ ઓચિંતું કોઈ મને રસ્તે મળે ઓચિંતું કોઈ મને રસ્તે મળે ને કદી ધીરેથી...
ધ્રુવ ભટ્ટ ગીત (હવે ભાતીગળ...) હવે ભાતીગળ મેળામાં મ્હાલીયે સોરઠી દુહામાં...
ધ્રુવ ભટ્ટ સ્મરણોનું એવું સ્મરણોનું એવું કે ક્યાંક હોય ફૂલ, ક્યાંક ધૂળ,
હર્ષદ ચંદારાણા સોના વેલણ ને રૂપા પાટલી સોના વેલણ ને રૂપા પાટલી
બકુલેશ દેસાઈ અહીં છે અહીં કાચ ને પથ્થરો પણ અહીં છે
બકુલેશ દેસાઈ પગરવોની પાનખર એમના આવ્યા વગર, લો, ટકોરા દ્વાર પર!
લલિત ત્રિવેદી શ્રુતિ પ્રગટો હવે — આ સમાધિની ક્ષણો, શ્વાસો, શ્રુતિ પ્રગટો હવે,
બાપુભાઈ ગઢવી પહેરણ ફકીરનું મનનુંય શું કરું, હું કરું શું શરીરનું?
મનહર તળપદા તમે જ્યારે જ્યારે... તમે જ્યારે જ્યારે મુજ નયનમાં જાવ ફરકી
મનહર તળપદા મારું ગામ વહેલી પરોઢની ગાડીના પાવામાં પડઘાતું જાય મારું ગામ
મનહર તળપદા સાંજને ટાણે એક દી સમીસાંજને ટાણે, આંખમાં આપણ...
નિરંજન યાજ્ઞિક ગીત (કાંઈ બોલ્યા વિના...) કાંઈ બોલ્યા વિના, હોઠ ખોલ્યા વિના, વાત વહેતી
નિરંજન યાજ્ઞિક ઢૂંકડાં લગ્નનું ગીત આંબલિયે હોય એને પોપટનું નામ, અને આંખોમાં હોય...
નિરંજન યાજ્ઞિક હવે ક્યાંક હળવું ક્યાંક મળવું કયાંક ઝળહળવું હવે
સલિલ લગન આયાં ઢૂંકડાં લગન આયાં ઢૂંકડાં : મૂવા મોરલા ધગે બઉ
સરૂપ ધ્રુવ ઇચ્છાકુંવરીનું વિસર્જન રસ્તા પર છુટ્ટી જો મૂકી દોં જાતને તો ખોટ
સરૂપ ધ્રુવ છાવણી શહેર - વ્હેરાઈ ગયું છે, વ્હેંચાઈ ગયું છે છાવણીઓમાં
સરૂપ ધ્રુવ બાવનની બહાર છોને પળિયાં પાકિયાં, વનમાં છોન્ પ્રવેશ;
સરૂપ ધ્રુવ સળગતી હવાઓ સળગતી હવા ઓ શ્વસું છું હું, મિત્રો!
સરૂપ ધ્રુવ સિલાઈ-મશીન સલમા, નૂરાં, નસીમ, મંજુ, કેસર...
અશરફ ડબાવાલા ગઝલ (ઝંડા ને એના નારા...) ઝંડા ને એના નારા અવકાશ પર જવાના,
અશરફ ડબાવાલા જાદુ કરે મન મહીં ઊઠતાં વમળ જે અંગ પર જાદુ કરે,
પ્રફુલ્લ રાવલ ગોબો થાય છે આખે આખો અસબાબ આપી દઉં
પ્રફુલ્લ રાવલ શોધું છું મથતો રહ્યો છું વર્ષોથી લુપ્ત થયેલી મારા ગામની...
ભીખુ કપોડિયા તમે ટહુક્યાં ને… તમે ટહુક્યાં ને આભ મને ઓછું પડ્યું
કિશોરસિંહ સોલંકી અંદર આ અંદર અંદર શું છે?
કિશોરસિંહ સોલંકી ખેતર મને ઊભો શેઢે પરિચિત બધાં ખેતર જુએ
કેશુભાઈ દેસાઈ વળશો ક્યારે? તમે ગયા ને અમેય જઈશું –
ગુણવંત ઉપાધ્યાય થીજલા સમયને તપાવો થીજલા સમયને તપાવો, વહાવો, જવા દો
‘નાશાદ’ ઝરણ જેવું મને લાગ્યા કરે છે દિલ મહીં વહેતા ઝરણ જેવું
જ્યોત્સ્ના ત્રિવેદી અર્ધી જ જિદંગી… આમેય જાણે હું અર્ધી જ જિદંગી જીવી છું !
મણિલાલ હ. પટેલ પોળોનાં જગંલોમાં કૂંપળની ભાષામાં જગંલ બોલ્યું
મણિલાલ હ. પટેલ પોળોના પહાડોમાં (સાત) છટાઓ શી શી છે નવ નવલ રંગોની વસતિ
મણિલાલ હ. પટેલ કાવ્યપંચમી: સવાર (એક) રોજ સવારે પીળું પંખી સાદ પાડતું કોને?
મણિલાલ હ. પટેલ કાવ્યપંચમી: સીમમાં (પાંચ) ઢેફાં ભાંગી ધૂળ કરી ને અંદર ઓર્યાં બીજ,
મણિલાલ હ. પટેલ ગામ જવાની હઠ છોડી દે બા–ની સાથે ગયું બાળપણ ગામ જવાની હઠ છોડી દે
મણિલાલ હ. પટેલ પટલાણીનું ગીત શમણાના આંગણમાં સોનેરી પંખીની જેમ
મણિલાલ હ. પટેલ વળી વતનમાં પાછો આવી ગયો છું. મારાં સીમવગડામાં
મણિલાલ હ. પટેલ ઉત્તરરાગ મને આવુંતેવું અશુકશુઃ ઘણું થાય હમણાં
મણિલાલ હ. પટેલ સંસ્કૃતિક્ષય ગયા એ દા’ડાઓ, તરુ સર નદી ને વન ગયાં
મણિલાલ હ. પટેલ ‘ઓહ! અમેરિકા...!’ કેટલાં જોજનો કાપતો માપતો કમે આવ્યો અહીં?
મણિલાલ હ. પટેલ વૃક્ષ એટલે તું ય ઝાડને જોતાં શીખ
મણિલાલ હ. પટેલ નદી એવું નથી કે નદી કેવળ નક્ષત્રલોકમાં વહે છે
મણિલાલ હ. પટેલ માટી અને મેઘ માટી અને મેઘનાં મન મળી ગયાં છે
મણિલાલ હ. પટેલ વ્હાલનું વૃક્ષ વૃક્ષોને વ્હાલ કરવાનો વખત લઈને
મણિલાલ હ. પટેલ તું: કવિતા આંબે મંજરી આવે એમ તું આવે છે હોઠ સુધી
મણિલાલ હ. પટેલ મારે તો મારે તો માટી થવું હતું બીજ બનીને ઊગવું હતું
મણિલાલ હ. પટેલ તું... તું જ તો છે માટીમાં ને વૃક્ષોમાં પણ તું જ...
મણિલાલ હ. પટેલ અમેરિકાનાં પાનખર વૃક્ષોને — સલામ! અમેરિકાનાં પાનખરવૃક્ષો,
મણિલાલ હ. પટેલ અલવિદા! અમેરિકાનાં વૃક્ષો... આવજો... વ્હાલાં! અલવિદા ! અમેરિકાનાં વૃક્ષો...
મણિલાલ હ. પટેલ હું પાછો આવીશ... હું પાછો આવીશ... દંતકથા જેવા આ મારા ગામમાં...
મણિલાલ હ. પટેલ ઉન્માદ પ્રાચિનાં દ્વાર ખૂલી ગયાં છે અચાનક આજે
મણિલાલ હ. પટેલ ક્યાં ગયા એ લોકો? મને ગમતા હતા એ લોકો, જે —
રમણ વાઘેલા હવે વાખ્યાં હવે વાખ્યાં કમાડ તમે ખોલો!
મનસુખ વાઘેલા એક મિથિકલ ગઝલ હજીય ઈવ ને આદમના હોઠ ભૂખ્યા છે
સતીન દેસાઈ ‘પરવેઝ’ ન ગાજીએ અમે ગુંજીએ ભ્રમર સમું ન ગાજીએ અમે,
ભૂપેશ અધ્વર્યુ નાથ રે દુવારકાનો દ્વારકાના મ્હેલ મહીં જાદવરાય,
ભૂપેશ અધ્વર્યુ વાયરો અને વાત વાયરો તો વ્હૈ જાય, રે વ્હાલમ, વાયરો તો વ્હૈ જાય.
અજિત ઠાકોર મધરાતે એક ડોશી રાતે અઢીક વાગે હાથમાં ઝાંખું ફાનસ લઈ
કમલ વોરા આઠ પતંગિયાં : આ પતંગિયું નથી આ પતંગિયું…
કમલ વોરા આઠ પતંગિયાં : ગુલાબી પતંગિયું હું પતંગિયું પકડું ને મારા હાથમાં આવે છે
કમલ વોરા આઠ પતંગિયાં : જાંબલી પતંગિયું અહીંથી કાગળ પરથી ઊડી જુઓ
કમલ વોરા આઠ પતંગિયાં : પીળું પતંગિયું અસંખ્ય પતંગિયાં મારો હાથ ઢાંકી દે છે
કમલ વોરા આઠ પતંગિયાં : રંગ વગરનું પતંગિયું હમણાં જ મારી સોંસરવું એક પતંગિયું
કમલ વોરા આઠ પતંગિયાં : રાતું પતંગિયું પતંગિયાની રંગબેરંગી ઊડાઊડમાં
કમલ વોરા આઠ પતંગિયાં : સફેદ પતંગિયું કોઈ પતંગિયું પકડી લે
કમલ વોરા આઠ પતંગિયાં : સોનેરી પતંગિયું સકળ સૃષ્ટિના રંગ ખરી રહ્યા હતા
કમલ વોરા કોરા કાગળ કોરા કાગળથી હળવું પારદર્શક પવિત્ર સાચું...
કમલ વોરા ક્યાં? થાકેલ આકાશે, રાતના ખોળામાં
કમલ વોરા ક્ષણો આકાશો વીંઝતું સ...ડ...સડાટ ઊતરી રહ્યું છે...
કમલ વોરા થોડા ઘડિયાળપ્રશ્નો ઘડિયાળનો કાચ ખોલી અળગો કરું છું.
કમલ વોરા દીવો મેં દીવો પેટાવ્યો રાતા પ્રકાશમાં...
કમલ વોરા પતંગિયા પાછળ દોડતો છોકરો પતંગિયા પાછળ દોડતો છોકરો દોડતાં...
કમલ વોરા બજારમાં બોરાં લઈ બેઠો છું બજારમાં ગામ નાનું માણસ ઝાઝું
કમલ વોરા યુદ્ધ વિશે અડધી રાતે જોરજોરથી ખખડતા બારણાના અવાજે...
કમલ વોરા સદ્ ગત પિતા માટે હજુ હમણાં તો,
કમલ વોરા સ્વપ્નમાં સ્વપ્નમાં પિતા એમની આગવી કોઠાસૂઝથી
ચંદ્રાબહેન એસ. શ્રીમાળી અછૂત કન્યા હું એક સુકન્યા ! પણ અછૂત, તેથી જ’સ્તો ધોળે દહાડ
દલપત પઢિયાર ચાલ્યા કરે, કૈં નું કૈં! મન તારે મૂંઝાવું નૈં! જિદંગી છે આમતેમ ચાલ્યા કરે
દલપત પઢિયાર છેલ રમતૂડી છેલ રમતૂડી! પુનમિયા મેરામેં પારશ પેંપરો રે લોલ
દલપત પઢિયાર ટેંટોડો એક એંશી વરહનો ટેંટોડો, એના મોઢામાં દૂધિયા દાંત,
દલપત પઢિયાર તો કહેજો… (ઝાડ) એક દિવસ સોસાયટીના સૌએ ભેગા થઈ
દલપત પઢિયાર પાટ ઉપર દીવો પેટાવી બેઠો છું પાટ ઉપર દીવો પેટાવી બેઠો છું
દલપત પઢિયાર પુણ્યસ્મરણ અમને કોની રે સગાયું આજ સાંભરે
દલપત પઢિયાર મેડી ટોડલે ટહુક્યા ઝીણા મોર ભરચક ભાત્યોભીની કોર
દલપત પઢિયાર મેલો, દલપત! ડા'પણ મેલો... મેલો, દલપત! ડા'પણ મેલો...
દલપત પઢિયાર રાજગરો રમતાં રમતાં રોપ્યો, રડજી રાજગરો!
દલપત પઢિયાર હું તો અધરાતે ઊઠી...! આવી ઊભી સરોવરિયા પાળ, સાયબા,
ગોવિંદ દરજી 'દેવાંશુ' મુઠ્ઠી ભરીને... મુઠ્ઠી ભરીને અમે ગ્યા'તા સીમાડે
નીરવ પટેલ કાળિયો બાપડા કાળિયાને શી ખબર કે આપણાથી
નીરવ પટેલ દલિત દધીચિ લો, મારી પૂંછડિયે પેટાવો આગ,
નીરવ પટેલ ફૂલવાડો ફરમાન હોય તો માથાભેર ફૂલોને કાંઈ બીજું કહીશું
નીરવ પટેલ મારો શાંમળિયો મારા શાંમળિયે મારી હૂંડી પૂરી —
નીરવ પટેલ વહવાયા ...એ મશાલો સળગી ભાગોળે,
નીરવ પટેલ હું ન ડોશી ૧. હાળા ચાલી-પચ્ચા વરહથી..., ૨. ભૈ હાંભર્યું સ ક એ તો માથાદીઠ...
રમણીક સોમેશ્વર અણદીઠ પંખી મારા બધા જ પરિતાપ લઈ ઊભો છું
રમણીક સોમેશ્વર અધૂરો કંપિત કાંડ ૧. ક્ષણનો વિસ્ફોટ; 2. લાવા ઓકતો જ્વાળામુખી; 3.– ના, હું ચિત્કારી નહીં શકું; 4. – કાટમાળનો ઢગલો
રમણીક સોમેશ્વર અવાવરુ ઊંડાણે પડ ખોદું પળપળ ખોદું તળ ખોદું
રમણીક સોમેશ્વર આ અમથાજી માણસ નહિ પણ વાટ વગરનું ફાનસ છે...
રમણીક સોમેશ્વર આપણે તો એટલામાં રાજી આપણે તો એટલામાં રાજી આખાયે જંગલમાં...
રમણીક સોમેશ્વર ખારવણ હીબકાં ભરે ખારવણ હીબકાં ભરે છે ને દરિયાની છાતી મૂંઝાય છે
રમણીક સોમેશ્વર ગીત (પારેવું તો ઊડી...) પારેવું તો ઊડી ગયું ને ફફડ્યા કરતું નેવું
રમણીક સોમેશ્વર ચણીબોર ચણીબોર મેં જોયાં વગડે લાલ લાલ
રમણીક સોમેશ્વર ભીની વાત આપો કટકો કાગળ આપો લેખણ રે
રમણીક સોમેશ્વર માટી આંગણામાં સુકાઈ રહ્યું છે એક વૃક્ષ
પ્રફુલ્લા વોરા ઠેસ... અમથો બાંધ્યો હીંચકો ને અમથી હૈયે ફાળ,
પ્રફુલ્લા વોરા થોડું અંગત અંગત ચાલ, હવે પડછાયા છોડી જીવીએ થોડું અંગત અંગત,
એ. કે. ડોડિયા કવિતા લખ જાગે નવો અલખ
દેવેન્દ્ર દવે અસલ અમલે ઝડી સંગે ઝીણું ઝરમરી ગયું વ્હાલ નભનું!
પ્રવીણ ગઢવી આ હવા આ– હવા આ– જગંલ ઝાડી, સાગની કલગી,
પ્રવીણ ગઢવી કેસૂડાં કેસૂડાંનું છોગું પાઘડીએ ઘાલી ઊભા મસ્ત...
પ્રવીણ ગઢવી ગામ છોડી જતાં પરોઢિયે હળ લઈને ખેતર જતા ત્યારે રોજ...
પ્રવીણ ગઢવી પડછાયો ‘O, Wood Cutter, Cut my Shadow.’ હિંદુ બનું બુદ્ધ બનું મુસલમાન બનું
નયના જાની અનહદ અપાર વરસે આ ધોધમાર વરસે, ચોમેર ધાર વરસે;
નયના જાની ગ્રસ્ત છું... એની અસરથી ગ્રસ્ત છું, સાચું કહું, સખી!
નયના જાની પ્રતીક્ષા જ છે હવે વ્યાકુળ હૃદયનું કામ પ્રતીક્ષા જ છે હવે,
નયના જાની વચમાં ઊભું રે એક વેલડું આથમતો સૂરજ ને ઊગતો ચાંદલો
નયના જાની સૂરનો ગુલાલ મને ઊડ્યો ગુલાલ અરે, સૂરનો...
બારીન મહેતા હમણાંનું… હું પથ્થરને ક્યારનોય તાકી રહ્યો છુ
મહેશ મકવાણા સમણાં વીણવા હાલી રૂપલે મઢી ફાગણ રાતે હાથ હવાનો ઝાલી
હરીશ મંગલમ્ કૅન્સર સુખની લાગણીઓ દુ:સ્વપ્નનની જેમ ટાંપી
હરીશ મંગલમ્ દમિયલ લોકલ વર્ષો થયૉ મારું ગૉમ છોડ્યા ’લ્યા, કૉનિયા!
કાનજી પટેલ ડચૂરો સાંજના ગાડામાં ભર્યો શિયાળો.
કાનજી પટેલ દવ પહેલાં હથેળી જેટલી ભોંયમાં
ઊર્મિલા ઠાકર ક્લિક... ડિલીટ્... ક્લિક્ એકલા એકલા અફળાતા અવાજો—
જયેન્દ્ર શેખડીવાળા કોણ? ધારો કે આંખ હો કુંવારી કન્યકા તો પાંપણે ફરક્યું તે કોણ?
દિલીપ મોદી એક વખત એક વખત વૃક્ષોની સભાએ ઠરાવ પસાર કર્યો કે
દિલીપ મોદી ક્યાં જશે? મોરને છોડીને ટહુકા ક્યાં જશે?
એસ. એસ. રાહી ઊગી ગયો વાવ્યું હતું મેં મૌન ને પડઘો ઊગી ગયો
એસ. એસ. રાહી કાગળ નનામો હૃદયમાં છે બે-ચાર ઝળહળતાં નામો,
એસ. એસ. રાહી મૃત્યુ ગંગાજળિયું દે મેલું ઘેલું ફળિયું દે, સાવ તૂટેલું નળિયું દે.
હરીશ મીનાશ્રુ વ્હાલેશરીનાં પદો ૧ (આજની ઘડી...) આજની ઘડી તે રળિયામણી હો જી
હરીશ મીનાશ્રુ વ્હાલેશરીનાં પદો ૨ (મૃગશાવકનું...) મૃગશાવકનું કરી ઉશીકું સપનામાં સંચરીએ હાં રે
હરીશ મીનાશ્રુ વ્હાલેશરીનાં પદો ૪ (જળથી ભરેલા...) જળથી ભરેલા ફૂલપડિયા રે લોલ
હરીશ મીનાશ્રુ વ્હાલેશરીનાં પદો ૬ (ટહેલ નાખી...) ટહેલ નાખી વ્હાલેશરીએ ચૂમવાને
હરીશ મીનાશ્રુ વ્હાલેશરીનાં પદો ૧૦ (કીધાં કીધાં કીધાં...) કીધાં કીધાં કીધાં વ્રજમાં વિપરીત કૌતક કીધાં રે
હરીશ મીનાશ્રુ વ્હાલેશરીનાં પદો ૧૨ (જુવતીજન...) જુવતીજન કિલદાર કરે, હરિ રમે દાંડિયા મોઈ રે
હરીશ મીનાશ્રુ રદીફ-કાફિયા ૫૪ (એ ધનુષ ને...) એ ધનુષ ને એ જ ટંકારો ફરી આજ ઘેરાયો...
હરીશ મીનાશ્રુ રદીફ-કાફિયા ૬૧ (જીવતર તો...) જીવતર તો નમણું મ્હેણું છે, તાળાકૂચીમાં સાચવજો
હરીશ મીનાશ્રુ ઘરવખરી ૧ (મેજ પર કાગળ...) મેજ પર કાગળ કદમ હું અભણઃ ફૂંકું ચલમ
હરીશ મીનાશ્રુ ઘરવખરી ૪ (સોય દોરો ને...) સોય દોરો ને બટણ સાંધવું છે, આભ પણ
હરીશ મીનાશ્રુ પદપ્રાંજલિ ૩૪ (સાધો, એ શું મદિરા...) સાધો, એ શું મદિરા ચાખે દરાખનો જે મરમ...
હરીશ મીનાશ્રુ પદપ્રાંજલિ ૫૨ (સાધો હરિવરના...) સાધો હરિવરના હલકારા સાંઢણીએ...
હરીશ મીનાશ્રુ પદપ્રાંજલિ ૭૮ (સાધો હરિ સંગે...) સાધો હરિ સંગે હરીફાઈ
હરીશ મીનાશ્રુ પર્જન્યસૂકત ૧૩ (આ છંદ થકી...) આ છંદ થકી ઓગળતો મનહર માઢ
હરીશ મીનાશ્રુ પર્જન્યસૂકત ૧૯ (જળથી ઢાંકી...) જળથી ઢાંકી અતિશય વાંકી
હરીશ મીનાશ્રુ પંખી પદારથ હજાર પાન હજાર ફૂલ હજાર ફળ
હરીશ મીનાશ્રુ નારંગી આ નારંગી મહાભારતકાળની છે
હરીશ મીનાશ્રુ શબદમાં જીનકું ખાસ ખબરાં પડી ગરથ ગાંઠે નહીં કે ખભે ગાંસડી, શબદમાં જીનકું...
સુરેશ ઝવેરી ‘બેફિકર’ નાનું પણ લઈ... નાનું પણ લઈ ઝાઝું બેઠું;
સૉલિડ મહેતા એક ક્ષણમાં… સમય છળશે એક ક્ષણમાં…
રમેશ પટેલ ‘ક્ષ’ — તમે છો ગગનની મનોહર ઉષામાં તમે છો,
પ્રબોધ ર. જોશી ઑફિસ-કાવ્યો : ૧. ગુડ મૉર્નિંગ ગુડ મૉર્નિંગના જવાબમાં
પ્રબોધ ર. જોશી ઑફિસ-કાવ્યો : ૨. કૅલેન્ડર કૅલેન્ડરમાં નથી હોતાં વૃક્ષો કે વાદળો
પ્રબોધ ર. જોશી ઑફિસ-કાવ્યો : ૩. કમ્પ્યૂટર ને સ્ક્રીન સેવર ખૂબ ઍનાલિસિસ કર્યા પછી કમ્પ્યૂટરને
પ્રબોધ ર. જોશી ઑફિસ-કાવ્યો : ૪. મિટિંગ રાઉન્ડ ટેબલ પર જાતજાતના મોબાઇલ્સ,
પ્રબોધ ર. જોશી ઑફિસ-કાવ્યો : ૫. શેક હૅન્ડ ખાલી તમારો હાથ મેળવતાં ચડી ખાલી હવે
પ્રબોધ ર. જોશી ઑફિસ-કાવ્યો : ૬. પાર્ટી ડ્યૂટી ફ્રી શૉપમાંથી મોડી રાતે
પ્રબોધ ર. જોશી ઑફિસ-કાવ્યો : ૭. ગુડ નાઇટ આ સફેદ ચાદર પર આવતી કાલનો દિવસ
પ્રબોધ ર. જોશી વૃક્ષાનુભૂતિ ખરે છે આ પર્ણ ત્યારે પ્રજ્ઞ આ વૃક્ષ ઊભું છે સ્થિત.
યોગેશ પંડ્યા મારી કુંવારી આંખોના સમ મારી કુંવારી આંખોના સમ મારા સાયબા!
ભગીરથ બ્રહ્મભટ્ટ ઉંમરની વર્ષા ઉંમરનો એક એવો વરસ્યો વરસાદ
ભગીરથ બ્રહ્મભટ્ટ ગામઝુરાપો જળમાં ઝીણી ચાંચ ઝબોળી નભને પીતું પંખી ભાળી
ભગીરથ બ્રહ્મભટ્ટ ગીત પૂર્વેનું ગીત અમે અમારી અંદર સૂના સૂનકારે લય જાગ્યો રે
યજ્ઞેશ દવે કોચીનું ડચ કબ્રસ્તાન કેમ? કેમ? ના પાડ્યા છતાંય જિદ્દી છોકરાની જેમ
યજ્ઞેશ દવે ત્રણ ચિલિકા-ચિત્રો, ૧. સીમાંકન તરતી, જળે ઝૂલે ઝૂલતી હિલોળે હીંચતી
યજ્ઞેશ દવે ત્રણ ચિલિકા-ચિત્રો, ૨. ફિલ્ડ અને ક્ષિતિજ અહીં આવ્યા પછી અફસોસ થયો
યજ્ઞેશ દવે ત્રણ ચિલિકા-ચિત્રો, ૩. જળરૂપસી નિ:સ્તરંગ જળઆરસી નીલનભ ઝૂકે
યજ્ઞેશ દવે દિવસના રંગો તે દિવસે તું મને મળેલો ત્યારે આખો દિવસ
યજ્ઞેશ દવે મધર ઈવ — આદિ માતા મા : તમે મારા દેવનાં દીધેલ છો,
યજ્ઞેશ દવે માચુ પિચુનાં ખંડેરોમાં એ ગહન ગંભીર ઉપત્યકાઓમાં જ્યાં વાદળો
યજ્ઞેશ દવે મોતીસરીનું આ વન દૂર દૂરથી ઊડેલો ક્લાન્ત પવન તેનાં પીંછા...
યજ્ઞેશ દવે હેલો એ રણુજાના રાજા અજમલજીના બેટા
પથિક પરમાર ચાલીએ ભ્રમણાની કાંચળીઓ ફગાવીને ચાલીએ
યશવંત વાઘેલા શું રચાશે? હે વાલ્મીકિ! એક પારધી દ્વારા કૌંચ પક્ષીની હત્યાથી
મૂકેશ વૈદ્ય અહીં નથી રહ્યાં ઘર, નથી ગામ, નથી નદી,
મધુકર ઉપાધ્યાય સ્વર્ગસ્થ બાને — સ્વર્ગસ્થ બાને — બા, મારું સર્જન કરીને
નવનીત ઉપાધ્યાય ગમતીલા ગામેથી કાગળ ગમતીલા ગામેથી કાગળ આવ્યો …રે
ભારતી રાણે પિયરઘર હજીય એ ત્યાં જ ઊભું છે ઉદાસ-ઝાંખું, એકલું-અટૂલું
ભાગ્યેશ જહા પહાડો ઓગળી રહ્યા છે. પહાડો ઓગળી રહ્યા છે.
ભાગ્યેશ જહા બીક એને મરણની અસર નથી થતી, સ્મરણની પણ
કિશોર બારોટ ગીત (શેઢે બેઠો છે...) શેઢે બેઠો છે કિરતાર, મારી સાથે મહેનત કરતો,
દાન વાઘેલા વીર મેઘમાયાએ ગાવા ધારેલું એક ગીત જીવતર જીવ્યાં તાણેવાણે! સાળ વચાળે
બાબુ સુથાર ‘છ કાવ્યો’માંથી સાંજ પડી છે. દૂર દૂર સીમમાં કોઈક એના રાવણહથ્થા
બાબુ સુથાર ગયા મરણ વખતે વૈતરણી ઓળંગતાં
બાબુ સુથાર ઘરઝુરાપો બરફ પડી રહ્યો છે. વીજળીના અજવાળા સાથે
બાબુ સુથાર ડોશીની વાતો ડોશીને લાગ્યું કે એનો અંત હવે નજીક છે
યોગેશ જોષી આજ તો મને સોળમું બેઠું આજ તો મને સોળમું બેઠું
યોગેશ જોષી કિલ્લો (જેસલમેર) એક : અહીં આ આડી લાંબી ટેકરી પર
યોગેશ જોષી કૃતિના Baby Shower પ્રસંગે હું જોઉં છું કૃતિની આંખોમાં–
યોગેશ જોષી ટગલી ડાળ શિયાળો ગાળવા આવેલાં પંખી વતન પરત જવા
યોગેશ જોષી તણખલું ત્રણેક કાળાં વાદળો
યોગેશ જોષી બસ, તે દિવસથી... બસ, તે દિવસથી હું પીપળો બનીને
યોગેશ જોષી મારું આખુંય ઘર મારું આખુંય ઘર દો…ડ…તું જઈને
યોગેશ જોષી રૂપાન્તર કરી નાખો પૂનમનો ચંદ્ર તો ખીલ્યો છે સોળે કળાએ
યોગેશ જોષી વસંત-પાનખર ડાળે ડાળે ખીલ્યાં છે પોપટની ચાંચ જેવાં
યોગેશ જોષી વાવ : ૧. ભીતર એક નાવ લઈને... નિરુદ્દેશે ગાઢ વનમાં વિહરતાં વિહરતાં
યોગેશ જોષી વાવ : ૨. ભેદતો રહ્યો... મારા હાથમાં નથી એકેય હલેસું
યોગેશ જોષી સંબંધ સંબંધ હતો મારે એ ડોસી સાથે…
યોગેશ જોષી સોનેરી પતંગ નાનો હતો ત્યારે કપાયેલા એક સોનેરી પતંગ પાછળ
વિનોદ જોશી કૂંચી આપો, બાઈજી! કૂંચી આપો, બાઈજી! તમે કિયા પટારે મેલી
વિનોદ જોશી સખી! મારો સાયબો... સખી! મારો સાયબો સૂતો ફળિયે ઢાળી ઢોલિયો
વિનોદ જોશી ને સાહ્યબો આવ્યો નંઈ! દી આખ્ખો સાવરણે ફળિયું વાળ્યું, સખી!
વિનોદ જોશી ફાંસ જરા શી વાગી ગઈ (અંદર અંદર) ફાંસ જરા શી વાગી ગઈ ને વાંસ જેવડું ખટકે છે...
વિનોદ જોશી પ્રોષિતભર્તૃકા આછાં આછાં રે તળાવ, એની ઘાટી રે
વિનોદ જોશી હું તો અડધી જાગું ડાબે હાથે ઓરું સાજન લાપસી...
વિનોદ જોશી કાચી સોપારીનો કટ્ટકો એક કાચી સોપારીનો કટ્ટકો રે...
વિનોદ જોશી ઝાલર વાગે જૂઠડી ઊભાં ગોરાંદે અધવચ ઉંબરે જોતાં આણીપા...
વિનોદ જોશી તો અમે આવીએ આપી આપીને તમે પીંછું આપો,
વિનોદ જોશી ખડકી ઉઘાડી હું તો… ખડકી ઉઘાડી હું તો અમથી ઊભી’તી
વિનોદ જોશી એણે કાંટો કાઢીને એણે કાંટો કાઢીને મને દઈ દીધું ફૂલ
વિનોદ જોશી તું મીંઢળ જેવો... તું મીંઢળ જેવો કઠ્ઠણ ને હું નમણી નાડાછડી
વિનોદ જોશી ઝીંગોરા હપ્પા ઝીંગોરા હપ્ ઝીંગોરા હપ્પા ઝીંગોરા હપ્પા
વિનોદ જોશી ECSTASY ઝડાફ વીજ મેઘ ડમ્મર ડિબાંગમાં સોંસરી,
વિનોદ જોશી પરિરંભન નખશિખ અઘોરી વંઠેલી સરાસર, રાત આ
વિનોદ જોશી પ્રેયસીનું Vision અનુભવ્યાનો સાર વિમલી તારી યાદનો બરો મૂતર્યો બાપ
વિનોદ જોશી ‘સૈરન્ધ્રી’નો એક અંશ (સર્ગ -૧) વિવશ સાંજ, નભ નિરાલંબ, નિસ્પંદ સમીર નિગૂઢ
પ્રવીણકુમાર રાઠોડ ('પ્રણય' જામનગરી) ભાષાનું ગાડું ચાલે છે શબ્દોના ધોરી જોડ્યા છે, અર્થોના ખૂંટા ખોડ્યા છે
પ્રવીણકુમાર રાઠોડ ('પ્રણય' જામનગરી) રાત કરે ઝકઝોરા અણોસરી ઓસરિયો નાચી ઊઠે છે અવસરમાં
પ્રવીણકુમાર રાઠોડ ('પ્રણય' જામનગરી) હોય છે સમજી નહીં સમજાય એવી ચાલ હોય છે,
રાજેશ વ્યાસ ‘મિસ્કીન’ તું (છોડીને આવ તું) તારું કશું ન હોય તો છોડીને આવ તું,
રાજેશ વ્યાસ ‘મિસ્કીન’ મંદિર-કબાટ-ચૂલો મંદિર-કબાટ, ચૂલો ખુરશી-પલંગ જેવું
રાજેશ વ્યાસ ‘મિસ્કીન’ હવે પાર કરવાનો છે તોફાની મહાસાગર હવે,
યોગિની શુક્લ ધાર કે ધાર કે તારા ઘર સામે એક સમુદ્ર છે
ઉદયન ઠક્કર કુમળી હથોડી કઈ તરકીબથી પથ્થરની કેદ તોડી છે?
ઉદયન ઠક્કર ક્યાં છે? કવિતાઓ કરે છે? પંખીઓ, તોપણ કવિ ક્યાં છે?
ઉદયન ઠક્કર જલપરીઓનો ગરબો જલપરીઓનું એવું, બાઈ, જલપરીઓનું એવું
રમણીક અગ્રાવત ઘર ભણી એંશી વરસ ઊંડી શેરીમાંથી ચાલ્યો આવતો વૃદ્ધ
રમણીક અગ્રાવત દૂઝતા વ્રણ હજારો હજારો લોકોની કતલ પછી ફરી પાછી...
રમણીક અગ્રાવત પ્રવાહ પાંદડાંઓનું જો ચાલે
રમણીક અગ્રાવત બા ક્યારેક મારી બા હસી પડતી ત્યારે તેના...
ઉષા ઉપાધ્યાય અમે વૃક્ષની જાત... અમે વૃક્ષની જાત — અમે ના ખળખળ વહીએ સંગે.
ઉષા ઉપાધ્યાય આખ્ખું આકાશ તારી આંખમાં મારી નજરુંના નાજુક આ પંખીના સમ
ઉષા ઉપાધ્યાય આષાઢ આકાશી આંબાને આવ્યો મૉર અને છે જળબિલ્લોરી
ઉષા ઉપાધ્યાય ઊંટ હતી દીવાલે ગયા સમયના ઠાઠ અને અસબાબ સમા કૈં
ઉષા ઉપાધ્યાય એમાં શું? એક દિ' પેલાં ઝાડને જોઈ એમ થયું કે લાવ ને હુંયે
ઉષા ઉપાધ્યાય જ્યારે મળે જ્યારે મળે જે કૈં મળે તેને વધાવો પ્રેમથી
ઉષા ઉપાધ્યાય ત્રણ પાડોશી જંપી ગયું હતું મધરાતે જ્યારે આખુંયે ઘર
ઉષા ઉપાધ્યાય નભ વચ્ચે આ કયો ખલાસી... નભ વચ્ચે આ કયો ખલાસી જળની જાળ ગુંથે છે !
ઉષા ઉપાધ્યાય ફળી જાતરા પથ્થરની કોઈ ધારે ખીલ્યું ફૂલ જોયું ને ફળી જાતરા;
ઉષા ઉપાધ્યાય ફોન ગઈ કાલે ફોન હતો લંડનથી મારા પિતરાઈનો —
ઉષા ઉપાધ્યાય બા ન હોય ત્યારે બા ન હોય ત્યારે આમ તો કશું ન થાય...
ઉષા ઉપાધ્યાય મુક્તિ નળ કરે છળ તો ત્યજી શકે દમયંતી,
ઉષા ઉપાધ્યાય મેશ હું જન્મી ત્યારે છઠ્ઠીના દિવસે
ઉષા ઉપાધ્યાય રેવા હું જ્યારે નાની હતી ત્યારે રેવાની લહેરોની જેમ
ચંદ્રકાન્ત શાહ ધોવા નાખેલા જીન્સનું ગીત મળે ડાબા ખિસ્સામાં એક ડૂચો વળી ગયેલ...
ચંદ્રકાન્ત શાહ બાને કાગળ તેં જ અપાવેલ જીન પ્હેરીને બેઠી છું
વિજય રાજ્યગુરુ દુર્ગ ઊભો છે હજી ગત સમયમાં પગ ઝબોળી દુર્ગ ઊભો છે હજી,
વિજય રાજ્યગુરુ સોળ વરસની છોકરીનું ગીત સૂરજના હાથમાં ઘોડાની રાશ છે,
પ્રવીણ પંડ્યા ઘેટાં વાડામાં રહ્યે રહ્યે એમને થાય છે કે જ્ઞાન વધી...
પ્રવીણ પંડ્યા સૂરજની મા સૂરજની માએ એને માટીના સાત ઘોડા આપેલા
હેમેન શાહ આઠ ત્રિપદી વૃક્ષને તાજા પવનનો કેફ છે
દત્તાત્રય ભટ્ટ ગઝલ (મારામાં ઊગ્યું ...) મારામાં ઊગ્યું ઘાસ આ રોમાંચ એનો મઘમઘે,
હર્ષદ ત્રિવેદી એમ મારે જવાનું આખેઆખું નગર ઊપડે એમ મારે જવાનું,
હર્ષદ ત્રિવેદી પરંપરા ઑફિસેથી આવીને ટેવ મુજબ ડોરબેલ
હર્ષદ ત્રિવેદી પહાડની એક પળ છાતી ઉપર હાથ મૂકીને કોઈ પડ્યું હો આડું
રાજેન્દ્ર પટેલ ખડક ઊભા ખડક જે કઈં સમયથી, મથે પામવા
રાજેન્દ્ર પટેલ ખરતો તારો ખરતો તારો બ્રહ્માંડનો પડઘો. પળમાં પહોંચાડે છે
રાજેન્દ્ર પટેલ ઝળહળતો અંધકાર પરસાળમાં વરસ્યા કરે અંધારામાં એકધારા છાંટા.
રાજેન્દ્ર પટેલ બાપુજીની છત્રી જ્યારે જ્યારે ખાબકે વરસાદ બાપુજીની છત્રી
રાજેન્દ્ર પટેલ ભૂકંપ પછી... તૂટ્યું જ નથી કશું ને પડી નથી કોઈ તિરાડ
રાજેન્દ્ર પટેલ મસોતું મૂળે મસોતું મેલું
રાજેન્દ્ર પટેલ માટલું માટલું પડ્યું પડ્યું જોયા કરે છે ઍક્વાગાર્ડ,
રાજેન્દ્ર પટેલ શ્રી પુરાંત જણસે પૃષ્ઠ પર પૃષ્ઠ પલટાવતાં હાથના સઘળા સ્પર્શને
રાજેન્દ્ર પટેલ સપનાંને આવો જરા, અટકજો, પૂછજો, મજામાં!
સંસ્કૃતિરાણી દેસાઈ એક કવિતા પૂરી કરું છું કે હું જેવી એક કવિતા પૂરી કરું છું કે તે આખો
સંસ્કૃતિરાણી દેસાઈ એક કાવ્ય (યાદગીરીની લપસણી...) યાદગીરીની લપસણી પર જઈ બેસું છું
સંસ્કૃતિરાણી દેસાઈ મારી ભીતર હું મારી બહાર નીકળતી નથી. પણ કોઈક વાર...
સંસ્કૃતિરાણી દેસાઈ સંતાકૂકડી એક દિવસ એક વિચાર સાથે વાતો કરતી હતી
નીતિન વડગામા કેટલી જાહોજલાલી ભોગવું છું! આંગણામાં એક પંખી રોજ ગાતું, કેટલી...
નીતિન વડગામા વિચારણામાં કોઈ આવીને ઊભું છે આંગણામાં
દક્ષા પટેલ ભરાતી રહી નાની હતી ત્યારે બાની સાથે કૂવે પાણી ભરવા જતી
સંદીપ ભાટિયા ગઝલ (પણે બાગમાં જે ચમેલી છે, સંતો...) પણે બાગમાં જે ચમેલી છે, સંતો...
સંદીપ ભાટિયા મારી નીંદરમાં વ્યાપ્યાં અંધારાં મારી નીંદરમાં વ્યાપ્યાં અંધારાં મા મારી પાંપણની..
મીનાક્ષી ચંદારાણા વાચા હજો રંગ ગહેરા, ને વળી સાચા હજો,
જગદીશ વ્યાસ એટલામાં તો આપણે હજી જાણતાં નથી એકબીજાનું નામ
જગદીશ વ્યાસ ના માઉં સાંકડો થઈ માઉં તો છું પણ આમ હું કદી આટલામાં ના માઉં
જગદીશ વ્યાસ પંખી અમસ્તી ચાંચ ત્યાં બોળીને ઊડી જાય છે પંખી
સોનલ પરીખ કવિતાનો શબ્દ કવિતાનો શબ્દ ક્યારેક કૂકરની બે વ્હિસલ વચ્ચે પણ...
સોનલ પરીખ ગીત (લયની લહરાતી...) લયની લહરાતી ભૂમિમાં હાલક-ડોલક નાવ લઈ
મુકુલ ચોકસી વસંતતિલકામાં હસવાનું વસંતતિલકામાં હસવાનું ને મુત્ કારિબમાં રડવાનું, મુત્ + કા
મનસુખ નારિયા જેવી મળી આ જિદંગી જેવી મળી આ જિદંગી, તેવી ગમી હતી
મનસુખ નારિયા હવે હવા ખરીદવી પડે શહેરમાં હવે, લે-વેચ શ્વાસની
નિર્મિશ ઠાકર આભ નાનું આભ નાનું આમ સૃષ્ટિ બધી તમારી છે!
નિર્મિશ ઠાકર ઘર અશ્રુનું ‘જાઉં છું મારે ઘરે’ કહી પાલવથી આંખ લૂછતાં
નિર્મિશ ઠાકર તે... નિર્મિશ ઠાકર ! અમથો જૈ જે આભ ચડ્યો તે નિર્મિશ ઠાકર!
નિર્મિશ ઠાકર પુત્રને પહેલી વાર શાળાએ મૂકતી વેળા ના દીવાલો, છત પણ નહીં, ઊડતું જાય આગે,
સંજુ વાળા છાપે ચડતા છાપે ચડતા શહેરનાં રૂપ નવાં હરરોજ
સંજુ વાળા પ્રતીતિ અચાનક બધું ગોઠવાઈ જાય યથાસ્થાને
વસંત જોષી જંગલની રાત ચડતી ઊતરતી ટેકરીઓના ઢોળાવ વચ્ચેથી
કૃષ્ણ દવે ‘પળી દૂધ ઓછું’ (કવિ શ્રી રમેશ પારેખને શબ્દાંજલિ) અક્ષરો હેબતાઈ ગ્યા છે!
કૃષ્ણ દવે આ સઘળાં ફૂલોને આ સઘળાં ફૂલોને કહી દો યુનિફૉમમાં આવે
કૃષ્ણ દવે કૃષ્ણ — ૧૯૯૨ ગોકુળના કૃષ્ણને તો વાંસળીના સૂર
કૃષ્ણ દવે મારી સાથે આવો મારી સાથે આવો લ્યો પહેરી લ્યો પવનપાવડી
કૃષ્ણ દવે વૃક્ષ નીરખ ત્યાં મરુથલે સહજ ઊગી શકે વૃક્ષ
કૃષ્ણ દવે સહજ બે ઘડી ડાળ પર બેસવું, ટહુકવું, કેટલું સહજ છે
કૃષ્ણ દવે સાવ લગોલગ અણસારોયે ન આવ્યો ને સો સો જોજમ છેટેથી
વિભા નાયક અવકાશ-અરીસો સમયની સડક પર પૂરપાટ દોડતા જતા...
સંધ્યા ભટ્ટ એક અનામીને સ્મરણાંજલિ નથી વ્હેતી ધારા સરલ, સ્થિર ને શાંત સરખી!
રજનીકાન્ત સથવારા મીં તો પડખામાં પાળ્યો ઉજાગરો મીં તો પડખામાં પાળ્યો ઉજાગરો
મૂકેશ જોષી આજે તારો કાગળ મળ્યો આજે તારો કાગળ મળ્યો
મૂકેશ જોષી તને વહાલો વરસાદ કે હું? મને સાચ્ચો જવાબ દઈશ તું?
મૂકેશ જોષી બા બા એકલાં જીવે બા સાવ એકલાં જીવે
રાજેશ પંડ્યા અરીસામાં દોરી લંબાય છે આ દોરીને ઓરડામાં
રાજેશ પંડ્યા રાત પહાડ ફરતે ઘસાશે સૂરજ ઢળતાં કામ બધાં આટોપી લીધાં
રાજેશ પંડ્યા સમુદ્રકાવ્યો સૂરજ આથમી જાય પછી સમદ્રનો ઘુઘવાટ
રાજેશ પંડ્યા હવા વહે છે... હવા તો વહેતી રહે છે દરેક વખતે સુગંધને
રીના મહેતા એક દિવસ આવી એક દિવસ આવી એ પૂછશે કે કેમ છે?
રઈશ મનીઆર ના કમાયા કશું ના કમાયા કશું ફક્ત વારસ રહ્યા,
દક્ષા દામોદરા તરસ રસ્તાના ઉપક્ષિેત પથ્થર જેમ યુગોથી
ઉર્વશી મનુપ્રસાદ પંડ્યા નવું નામ આપવું છે આ રાતના મુશળધાર વરસાદની સાખે
ઉર્વશી મનુપ્રસાદ પંડ્યા મારા વંશની સ્ત્રીઓ એક આખેઆખો કલ્પ સદીઓના ચકરાવા સમેટી
ઉર્વશી મનુપ્રસાદ પંડ્યા વિશેષ ભાન છે દિવસ-રાતની નીરવ-નિર્જન એકલતામાં
દિનેશ દેસાઈ એમ મળવાનું એમ મળવાનું હવે ક્યાં થાય છે?
વિવેક મનહર ટેલર શું ટાંકવા? પાણી ભરેલાં વાદળોને ખેંચી લાવવાં
મનીષા જોષી ગોઝારી વાવ હાં, હાં, એ માણસ જીવે છે હજી
મનીષા જોષી રાત સાથે રતિ હવે તો કરવી જ પડશે રતિ,
મનીષા જોષી કંસારાબજાર માંડવીની કંસારા બજારમાંથી પસાર
મનીષા જોષી સુખ, અસહ્ય સુખ મોટાં ઘટાદાર વૃક્ષો અને તેના પર લટકતા
મનીષા જોષી અવાવરુ અંગતતા એ સ્ત્રી સુંદર છે પણ એના શરીર પરના
મનીષા જોષી અલ્કાત્રાઝનું રસોડું અલ્કાત્રાઝની સવાર રોજ જેવી જ હોય છે
વિપાશા એક કાવ્ય (મગજ ખીલે...) મગજ ખીલે કારણ વગર. મગજ બિડાય કારણ વગર.
વિપાશા કુ. વિપાશા ચહેરો, ચહેરો ફાડી બહાર સરક્યો, પસર્યો...
વિપાશા બે કાવ્યો, ૧. મને એમ કે... મને એમ કે મારી ફાટતી નસો લોહી છલકાવશે ત્યારે...
વિપાશા બે કાવ્યો, ૨. બહાર નીકળો... બહાર નીકળો બધા હુંઓ મારે જીવવું છે.
સૌમ્ય જોશી બે મિત્રો સુખ-દુઃખની દોસ્તીનું અછાંદસ
સૌમ્ય જોશી ભગવાન મહાવીર અને જેઠો ભરવાડ આ સ્યોરી કેવા આયો સું ન ઘાબાજરિયું લાયો સું
છાયા ત્રિવેદી આ રસ્તો કંઈ કેટલીયે કેડીઓ વિલીન થાય ત્યારે બને છે માંડ એક રસ્તો !
જયંત ડાંગોદરા ‘સંગીત’ ટહુકા અરે! આભથી ખરતું પીંછું જોઈ સતત લાગ્યા કરે,
ચંદ્રેશ મકવાણા નારાજ' ચિચિયારીઓનાં ટોળાં હફાક દઈને હડી કાઢતાં ભાગ્યા પંખી ભોળા...
વિમલ અગ્રાવત પ્રોષિતભર્તૃકાનું ગીત ગામને પાદર ઝૂલતી પૂનમરાત ને મારા
અશોક ચાવડા 'બેદિલ' ધારીને મેં જોયા ધારીને મેં જોયા કર્યું છે ક્યાંય તડ નથી,
અશોક ચાવડા 'બેદિલ' પર્ણમાં ડાળખીથી સાવ છૂટાં થૈ ગયેલાં પર્ણમાં...
એષા દાદાવાળા તારા વિનાનું મારું પહેલું ચોમાસું બીજું તો કઈં નહીં ખાસ મારે તને આટલું જ
‘ખલિશ’ બડોદવી — (કમી તુજમાં કંઈ નથી...) કમી તુજમાં કંઈ નથી તો કહે મુજમાં શું કમી છે?
ગણપતલાલ ભાવસાર ‘દશરથનો અંતકાળ’માંથી અંધારું બહાર, ને અંધારું અંતરે, અંધારું જીવન કાજ
ચન્દ્રકાન્ત 'સુમન' — (કાં પધારી એ રહ્યાં છે...) કાં પધારી એ રહ્યાં છે મેં પુકાર્યા તો નથી
ચીમનલાલ જોશી ઝટ જાઓ ચંદનહાર લાવો સ્ત્રી : ઝટ જાઓ, ચંદનહાર લાવો
જગદીશ ઓઝા ઈંધણ ઓછાં પડ્યાં જીવનભર હું જળી, સજણને ઈંધણ ઓછાં પડ્યા !
જયંત શેઠ — (હવે ઓ જીવ!... ) હવે ઓ જીવ! રહેવા દે ફરી ફરવાનું ચક્કરમાં
તખ્તદાન રોહડિયા ‘દાન અલગારી’ મોજમાં રેવું મોજમાં રેવું મોજમાં રેવું મોજમાં રેવું રે...
તૌફિક ‘પ્રીતમ’ — (તિમિરમય રાતને કાજળની...) તિમિરમય રાતને કાજળની ઉપમા હું નહીં આપું
‘નઝર’ તુરાવા — (પછી શોધ્યો નહિ જડશે...) પછી શોધ્યો નહિ જડશે કોઈ માનવ આ દુનિયામાં
પુરુષોત્તમ મિસ્ત્રી તપ્ત અને આ તરસી તપ્ત અને આ તરસી હૃદયધરાને નાથ!
‘બદરી’ કાચવાળા સંતાઈ રહેશે ક્યાં સુધી? સંતાઈ રહેશે ક્યાં સુધી તું હવે તારા વાસમાં?
મહેન્દ્ર વ્યાસ ‘અચલ’ કોઈ પ્રીત... કોઈ પ્રીત કરી તો જાણે! અંતરમાં આ શીતળ...
રજનેન્દુ રૉય રેતી અવાજની આકાશ જેવું કરગરે રેતી અવાજની,
સતીશચન્દ્ર વ્યાસ ‘શબ્દ’ ઊધડો સોદો અમે તો સોદો કરશું ઊધડો,
સુન્દરમ્ કાહે કો રતિયા બનાઈ? કાહે કો રતિયા બનાઈ?
સુધીર પટેલ પાનબાઈ! જેમ જેમ ઊતરે છે ગહેરાઈ, પાનબાઈ!
સુધીર પટેલ સોનપરીને સપના ક્યાં આવે છે સોનેરી, સોનેપરી!
સુધીર પટેલ કંકુવરણા તમને લાગે છે મારા શબ્દો કંકુવરણા!
સુધીર પટેલ એક આઝાદ ગઝલ મતાંતર હો
સુધીર પટેલ રાખજો હા, તમે ખુદ પ્રેમ જેવું કૈં કરેલું રાખજો,
સુધીર પટેલ ડૂમો બસ આપણે જિન્દગીભરનો ડૂમો બસ આપણે
સુધીર પટેલ તારા સુધી મળ્યો છે શબ્દનો સંગાથ બસ તારા સુધી
સુધીર પટેલ રળિયામણી આવજો વાત સૌ પાછલી અવગણી,
સુધીર પટેલ આવે છે દુનિયાના પર્દે રાબેતા મુજબ દૃશ્યો આવે છે
સુધીર પટેલ અળગો હતો... અળગો હતો, હાથે કરી એને હૃદય-સરસો કર્યો
સુધીર પટેલ વર્ણાનુપ્રાસ ગઝલ લ્હેરખી લૈ લ્યો લીલી કે લાલ, મરજી બસ તમારી;
Retrieved from "https://wiki.ekatrafoundation.org/index.php?title=અર્વાચીન_ગુજરાતી_કાવ્યસંપદા&oldid=14144"